Γερμανία: Έλεγχοι αντί για «ανοιχτές πόλεις» στα σύνορα με την Πολωνία

Φράνκφουρτ αν ντερ Όντερ – Σλούμπιτσε. Δύο πόλεις στα σύνορα, μία γερμανική, μία πολωνική. Τις χωρίζει ο ποταμός Όντερ, φουσκωμένος από τις πλημμύρες στην Ανατολική Ευρώπη. Δυο πόλεις που ενσαρκώνουν την ιστορία της Γερμανίας και της Πολωνίας, της Ευρώπης του εικοστού αιώνα.

Κάποτε ήταν μία, μετά όμως το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου χωρίστηκαν. Η μια στην DDR και η άλλη στην Πολωνία του σοβιετικού μπλοκ. Η Πτώση του Τείχους και η κατάρρευση του υπαρκτού σοσιαλισμού φέρνουν κοσμογονικές αλλαγές. Γερμανική Επανένωση, ΕΕ, Σένγκεν… Μια νέα σελίδα για τις αδελφοποιημένες πόλεις που μοιάζουν σαν σταγόνες νερού.

Το 2023 οι νέες μεταναστευτικές ροές από τη Βαλκανική Οδό και τη Λευκορωσία, αλλά και τα κύματα προσφύγων από την Ουκρανία αλλάζουν τα δεδομένα και επιβάλλονται εδώ συνοριακοί έλεγχοι.

Από χθες τα μεσάνυχτα αντίστοιχοι έλεγχοι, που ίσχυαν επίσης σε Τσεχία, Αυστρία και Ελβετία επεκτείνονται και στα δυτικά σύνορα της χώρας: Γαλλία, Λουξεμβούργο, Βέλγιο, Ολλανδία, Δανία. Αρχικά για έξι μήνες, όμως ήδη γερμανικά μέσα αναφέρουν ότι θα μπορούσαν να συνεχιστούν ακόμα και για δύο χρόνια. Η παράτυπη μετανάστευση και η ισλαμιστική απειλή μπορεί άλλωστε να κρίνουν τις ομοσπονδιακές εκλογές του 2025.

Τι έχει απομείνει από το πνεύμα της Συνθήκης Σένγκεν;

Στα σύνορα Γερμανίας- Πολωνίας συναντάμε αστυνομικούς, οι οποίοι μας λένε ότι «κάνουν αυτό που έκαναν», απλώς πλέον με πιο ενισχυμένα αντανακλαστικά. Στις πρωινές ώρες αιχμής η κίνηση ήταν αυξημένη.

Αν και οι έλεγχοι είναι δειγματοληπτικοί, παρόλα αυτά σταματούν πολλά διερχόμενα ΙΧ, κυρίως φορτηγά, τα οποία χρησιμοποιούν συχνά κυκλώματα διακινητών. Μας λένε ότι, παρά τους ελέγχους, οι μεταναστευτικές οδοί ανά την Ευρώπη, μέσω της παλιάς Βαλκανικής Οδού, της Σλοβακίας, της Λευκορωσίας και της Πολωνίας στα ανατολικά, αλλά και της Ισπανίας και της Γαλλίας στα δυτικά ήταν πάντα «ενεργές».

Το κατά πόσο οι νέοι έλεγχοι θα είναι αποτελεσματικοί ή κατά πόσο η Γερμανία θα μπορεί θα συνεχίσει να θεμελιώνει νομικά λόγους έκτακτης ανάγκης για αναστολή ευρωπαϊκών κανόνων είναι αμφίβολο.

Μιλώντας πάντως στη γερμανική ραδιοφωνία DLF o πρώην επικεφαλής της Κομισιόν Ζαν Κλοντ Γιούνκερ επικρίνει το Βερολίνο, προειδοποιώντας ότι μια συστηματοποίηση των συνοριακών ελέγχων θα επέφερε πλήγμα στο πνεύμα της Συνθήκης Σένγκεν.

«Μοντέλο Αλβανίας» εξετάζει το Λονδίνο στο μεταναστευτικό

«Όλοι οι δρόμοι οδηγούν στη Ρώμη» φαίνεται να λέει ο Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ, ο οποίος προσπαθεί να βρει λύση στο πολύπαθο θέμα του μεταναστευτικού, το οποίο είναι στην κορυφή της ατζέντας και για το Ηνωμένο Βασίλειο.

Ο Βρετανός πρωθυπουργός, όταν εκλέχθηκε τον Ιούλιο, είχε υποσχεθεί στον βρετανικό λαό την ανανέωση αλλά και σύσφιξη των σχέσεων με την υπόλοιπη Ευρώπη, και το μεταναστευτικό φαίνεται να βρίσκεται «αναγκαστικά» στην κορυφή της διπλωματικής ατζέντας.

Η Ιταλία μοιάζει να είναι η καλύτερη αρχή για το ζήτημα αυτό, καθώς σύμφωνα με επίσημα στοιχεία της Frontex, της υπηρεσίας υπεύθυνης για τη φύλαξη των ευρωπαϊκών συνόρων, η νότια χώρα της Ευρώπης κατάφερε να μειώσει την εισροή των παράτυπων μεταναστών από τη βόρεια Αφρική έως και 64%. Η ‘επιτυχία’ αυτή, όπως συχνά σχολιάζεται, έχει να κάνει με συνεργασίες και συμφωνίες που εξασφάλισε η Ιταλίδα πρωθυπουργός με κράτη όπως η Αλβανία, η Λιβύη ή η Τυνησία.

Γιατί υπάρχει έντονη εσωτερική κριτική για τη συνάντηση Στάρμερ-Μελόνι

Όμως, η πρώτη επίσημη επίσκεψη του Βρετανού πρωθυπουργού στην Ιταλία δεν λαμβάνει και τα καλύτερα σχόλια στο εσωτερικό. Σε πολλά βρετανικά μέσα επισημαίνεται το διαφορετικό πολιτικό υπόβαθρο του Στάρμερ με τη Μελόνι, καθώς εκείνος προέρχεται από τον σοσιαλιστικό χώρο ενώ η ομόλογός του από τον «σκληρό» χώρο της δεξιάς της Ιταλίας, και μια πιθανή εύρεση κοινού τόπου μεταξύ των δύο, ιδιαιτέρως στο μεταναστευτικό, φαντάζει οξύμωρη.

Όπως και να ‘χει, ο Βρετανός πρωθυπουργός λίγο πριν από τη συνάντησή του με τη Μελόνι άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο παρόμοιων πρακτικών σε σχέση με το μεταναστευτικό. Σε σχετική ερώτηση, μάλιστα, όσον αφορά την Αλβανία και την κράτηση μεταναστών στη βαλκανική χώρα, ο ίδιος απάντησε ««είναι νωρίς ακόμη, αλλά έχω ενδιαφέρον για να μάθω πώς λειτουργεί και πιστεύω ότι όλοι έχουν».

Τώρα, αρκετοί σχολιάζουν ότι κάτι τέτοιο θα έμοιαζε με το αμφιλεγόμενο πλάνο της Ρουάντα, της προηγούμενης κυβέρνησης των Συντηρητικών, το οποίο είχε έντονα επικριθεί από την παρούσα κυβέρνηση των Εργατικών. Σήμερα το πρωί, σε σχετική ερώτηση από βρετανικό μέσο, η υπουργός Εσωτερικών Ιβέτ Κούπερ δήλωσε ότι «πάντα δείχνουμε ενδιαφέρον για κάτι που δουλεύει», ενώ επεσήμανε ότι το πλάνο της Ρουάντα είναι «τελείως διαφορετικό» από εκείνο της Αλβανίας.

Είναι αλήθεια ότι δεν μπορεί κάποιος να γνωρίζει πώς θα έμοιαζε μια πιθανή συνεργασία Ηνωμένου Βασιλείου-Αλβανίας, αλλά αυτή τη στιγμή τα δεδομένα δείχνουν ότι η μεγάλη διαφορά της ιταλο-αλβανικής συμφωνίας με εκείνη που είχε υπογράψει το Λονδίνο με τη Ρουάντα έχει να κάνει με τη διαχείριση των μεταναστευτικών κέντρων. Δηλαδή, στη Ρουάντα τον απόλυτο έλεγχο των μεταναστών θα τον είχε η εκάστοτε τοπική κυβέρνηση, ενώ αυτή τη στιγμή στην Αλβανία όλη η διαχείριση παραμένει σε ιταλικά «χέρια».

Πάντως, από νωρίς το πρωί ο Κιρ Στάρμερ επισκέφθηκε το ιταλικό Εθνικό Κέντρο Συντονισμού για τη Μετανάστευση, ενώ στις 13:00 ώρα Αγγλίας αναμένεται Στάρμερ και Μελόνι να παραχωρήσουν συνέντευξη Τύπου.

Τα στοιχεία για το Κανάλι της Μάγχης

Υπενθυμίζεται ότι μόλις χθες, Κυριακή, 8 άνθρωποι έχασαν την ζωή τους στο Κανάλι της Μάγχης, ενώ το Ηνωμένο Βασίλειο δείχνει ακόμη ανήμπορο να διαχειριστεί τη μεταναστευτική κρίση. Είναι χαρακτηριστικό ότι για το 2024 και μέχρι τις αρχές Σεπτεμβρίου, σχεδόν 22.000 άνθρωποι διέσχισαν το Κανάλι, ή για τους Βρετανούς το English Channel, αριθμός μεγαλύτερος από την αντίστοιχη περίοδο της προηγούμενης χρονιάς.

Μάλιστα, οι άνθρωποι που αιτήθηκαν άσυλο κατά το διάστημα Ιουνίου 2023 – Ιουνίου 2024 έφτασαν τις 97.000, με την κυβέρνηση να προσπαθεί να ανταποκριθεί στον όγκο των αιτήσεων. Τις ερχόμενες εβδομάδες ο Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ αναμένεται να επισκεφθεί το Βερολίνο, το Παρίσι αλλά και το Δουβλίνο σε μια προσπάθεια επιδίωξης στενότερης συνεργασίας με την υπόλοιπη Ευρώπη.