Η άνοδος της ακροδεξιάς στην Ευρώπη μπορεί να επιταχύνει τη μείωση του πληθυσμού
Σύμφωνα με τις τελευταίες προβλέψεις της Eurostat, ο πληθυσμός της ΕΕ θα μειωθεί κατά 6% μέχρι το 2100
Η άνοδος της ακροδεξιάς στην Ευρώπη μπορεί να επιταχύνει τη μείωση του πληθυσμού, προκαλώντας οικονομικά προβλήματα όπως πιο αργή ανάπτυξη και αύξηση του κόστους συντάξεων και φροντίδας ηλικιωμένων.
Η αντι-μεταναστευτική πολιτική κερδίζει έδαφος στην ΕΕ, όπως φάνηκε στις εκλογές του 2024, ενώ το ακροδεξιό κόμμα AfD στη Γερμανία είναι δεύτερο στις δημοσκοπήσεις για τις επερχόμενες ομοσπονδιακές εκλογές.
Ωστόσο, όσοι θέλουν να κλείσουν τα σύνορα της Ευρώπης πρέπει να αντιμετωπίσουν μια σκληρή δημογραφική πραγματικότητα: ο γηγενής πληθυσμός της ηπείρου αναμένεται να μειωθεί σημαντικά τον επόμενο αιώνα λόγω χαμηλών γεννήσεων.
Οι ειδικοί προειδοποιούν ότι, χωρίς μετανάστευση, οι ευρωπαϊκές κοινωνίες θα γεράσουν πιο γρήγορα, προκαλώντας οικονομικές δυσκολίες λόγω μείωσης του εργατικού δυναμικού και αυξημένων αναγκών φροντίδας ηλικιωμένων.
Χωρίς μετανάστευση, ο πληθυσμός μπορεί να μειωθεί πάνω από ένα τρίτο
Σύμφωνα με τις τελευταίες προβλέψεις της Eurostat, ο πληθυσμός της ΕΕ θα μειωθεί κατά 6% μέχρι το 2100, πέφτοντας από 447 εκατομμύρια σήμερα σε 419 εκατομμύρια, αν συνεχιστούν οι τρέχουσες τάσεις.
Ωστόσο, χωρίς μετανάστευση, η μείωση θα είναι πολύ πιο δραματική. Σε αυτό το σενάριο, η Eurostat εκτιμά ότι ο πληθυσμός της ΕΕ θα πέσει πάνω από ένα τρίτο, φτάνοντας τα 295 εκατομμύρια έως το 2100.
Οι βασικές προβλέψεις της Eurostat υποθέτουν ότι οι χώρες θα διατηρήσουν τα μέσα επίπεδα καθαρής μετανάστευσης των τελευταίων 20 ετών. Ωστόσο, ο Guardian ανέλυσε και δεδομένα της Eurostat που δεν περιλαμβάνουν αυτή την υπόθεση.
Αντίστοιχα, η στατιστική υπηρεσία του Ηνωμένου Βασιλείου δημοσιεύει προβλέψεις πληθυσμού με σενάριο μηδενικής μετανάστευσης.
Χώρες όπως η Ιταλία, η Γαλλία και η Γερμανία, όπου τα αντι-μεταναστευτικά κόμματα κερδίζουν έδαφος, θα αντιμετωπίσουν σημαντική μείωση του πληθυσμού αν εφαρμοστούν πολιτικές μηδενικής μετανάστευσης.

Τα αντιμεταναστευτικά κόμματα στην Ευρώπη
Η Ιταλία, υπό την πρωθυπουργία της Τζόρτζια Μελόνι, δίνει προτεραιότητα στην καταστολή της μετανάστευσης, αλλά έχει ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά γεννήσεων στην Ευρώπη. Χωρίς μετανάστευση, ο πληθυσμός της θα μειωνόταν πάνω από το μισό μέχρι το τέλος του αιώνα.
Στη Γερμανία, όπου το αντι-μεταναστευτικό κόμμα AfD είναι δεύτερο στις δημοσκοπήσεις, ο πληθυσμός θα μπορούσε να πέσει από 83 εκατομμύρια σε 53 εκατομμύρια τα επόμενα 80 χρόνια αν έκλειναν εντελώς τα σύνορα.
Στη Γαλλία, όπου το ακροδεξιό κόμμα National Rally είχε κερδίσει τον πρώτο γύρο των βουλευτικών εκλογών το περασμένο καλοκαίρι, ένα σενάριο μηδενικής μετανάστευσης θα οδηγούσε σε μείωση του πληθυσμού από 68 εκατομμύρια σε 59 εκατομμύρια.
Μόνο λίγες χώρες της ΕΕ, όπως η Ρουμανία, η Λετονία και η Λιθουανία, δεν θα επηρεάζονταν πολύ από το κλείσιμο των συνόρων, καθώς ήδη βιώνουν εκροή πληθυσμού.
Στις περισσότερες χώρες της Ευρώπης, όμως, χωρίς τη σημερινή εισροή μεταναστών, οι πληθυσμοί δεν θα μειώνονταν μόνο, αλλά θα γερνούσαν, καθώς ο αριθμός των ατόμων σε ηλικία εργασίας θα μειωνόταν σε σχέση με τους ηλικιωμένους.
Λύσεις στο δημογραφικό πρόβλημα
Ο Άλαν Μάνινγκ, καθηγητής οικονομικών στο LSE, δηλώνει ότι όλο και περισσότεροι άνθρωποι θα χρειάζονται φροντίδα, αν και αυτό εξαρτάται από την υγεία των ηλικιωμένων και το επίπεδο φροντίδας που θα απαιτούν.
Παράλληλα, λόγω των χαμηλών γεννήσεων, θα χρειάζονται λιγότεροι εργαζόμενοι στην εκπαίδευση και τη φροντίδα παιδιών. Σύμφωνα με τον Μάνινγκ, η λύση είναι να ανακατανεμηθεί το εργατικό δυναμικό, μετακινώντας ανθρώπους από τη φροντίδα παιδιών στη φροντίδα ηλικιωμένων.
Οι ειδικοί υπογραμμίζουν ότι η μετανάστευση δεν αποτελεί από μόνη της λύση στο δημογραφικό πρόβλημα της Ευρώπης, αλλά μπορεί να διευκολύνει τη μετάβαση σε μια γηραιότερη κοινωνία.
Ο Τζον Σπρίνγκφορντ επισημαίνει ότι η αύξηση της μετανάστευσης από μόνη της δεν αρκεί, καθώς τα απαιτούμενα επίπεδα θα ήταν υπερβολικά μεγάλα και υπάρχουν περιορισμοί στον αριθμό των μεταναστών που είναι πρόθυμοι να μετακινηθούν.
Ωστόσο, η μετανάστευση θα μπορούσε να βοηθήσει, σε συνδυασμό με την αύξηση της απασχόλησης των ατόμων παραγωγικής ηλικίας, την παράταση του εργασιακού βίου, τη μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού και τη μετατόπιση της φορολογίας από το εισόδημα στην περιουσία, ιδιαίτερα στην ακίνητη.
Πηγη – in.gr / Επιμέλεια: Αλεξάνδρα Τάνκα