Η Πολωνία ετοιμάζεται για πόλεμο

Πριν από περίπου δέκα ημέρες, ο Πολωνός πρωθυπουργός Ντόναλντ Τουσκ δημοσίευσε ένα βίντεο στο X που τον έδειχνε να παρακολουθεί ένα απόσπασμα από μια εμφάνιση του Αμερικανού ηθοποιού, Τζέσι Άιζενμπεργκ στην εκπομπή The Tonight Show του NBC. Σε εκείνη την εμφάνιση, ο Άιζενμπεργκ είπε, προκαλώντας γέλιο, ότι μια μέρα αφότου έλαβε την πολωνική υπηκοότητα κοίταξε τις ειδήσεις και η κορυφαία είδηση ήταν «η Πολωνία απαιτεί τώρα από όλους τους άνδρες να συμμετέχουν σε στρατιωτική εκπαίδευση».

Στο βίντεό του, ο Τουσκ είπε: «Αγαπητέ Τζέσι, δεν υπάρχει πραγματικά τίποτα να φοβάσαι! Σημείωσε ότι η στρατιωτική εκπαίδευση είναι εθελοντική. Έλα λοιπόν στην Πολωνία! Και θα σου δώσουμε τέτοια εκπαίδευση που, ο νέος ρόλος του Τζέιμς Μποντ; Είναι δικός σου!».

Η Πολωνία πέρασε σχεδόν δύο αιώνες ως αποικία της Μόσχας και έκτοτε παραμένει ιδιαίτερα επιφυλακτική. Η ρωσική εισβολή δε στην Ουκρανία το 2022 εκτόξευσε την ανησυχία αυτή.

Σήμερα, η Πολωνία ξοδεύει το 4,7% του ΑΕΠ της στις αμυντικές δαπάνες, διαθέτει τον μεγαλύτερο στρατό της ΕΕ και ξοδεύει δισεκατομμύρια ευρώ σε αεροσκάφη, ρουκέτες, τανκς, πυροβολικό και άλλα. Και αφού επενδύει συνεχώς σε εξοπλισμό, το κράτος αποφάσισε να εκπαιδεύσει και τον πληθυσμό της για πόλεμο.

Αν ξεσπούσε μια σύγκρουση πλήρους κλίμακας, η Πολωνία δεν έχει το στρατηγικό βάθος ορισμένων άλλων ευρωπαϊκών χωρών, δήλωσε στο Politico ο Αρχηγός του Γενικού Επιτελείου των Ενόπλων Δυνάμεων της Πολωνίας, στρατηγός Βίσλαβ Κούκουλα.

«Είμαστε γείτονες με τη Ρωσική Ομοσπονδία και τη σύμμαχό της Λευκορωσία, επομένως δεν έχουμε ρυθμιστή ανάμεσα σε εμάς και αυτές, και έχουμε μόνο περιορισμένο χρόνο για να προετοιμαστούμε και να απαντήσουμε», είπε.

Η Πολωνία σχεδιάζει να υπερδιπλασιάσει τον στρατό της σε μισό εκατομμύριο στρατεύματα και να εκπαιδεύσει εκατομμύρια εφέδρους, είπε ο Τουσκ στο κοινοβούλιο νωρίτερα τον Μάρτιο.

«Μέχρι το τέλος του έτους, θέλουμε να έχουμε έτοιμο ένα μοντέλο, ώστε κάθε ενήλικος άνδρας στην Πολωνία να εκπαιδεύεται για πόλεμο και έτσι ώστε αυτή η εφεδρεία να είναι επαρκής για πιθανές απειλές», είπε ο Τουσκ στο κοινοβούλιο, προσθέτοντας ότι οι γυναίκες μπορούν επίσης να εγγραφούν.

Σύμφωνα με το Politico, η εκπαίδευση θα είναι εθελοντική, είπε, επιδιώκοντας να αντισταθμίσει τις ανησυχίες για επιστροφή στην εξαιρετικά αντιδημοφιλή πολιτική στρατολόγησης της χώρας, η οποία έληξε το 2008.

Τρόπος λειτουργίας

Λεπτομέρειες σχετικά με την εκπαίδευση δεν έχουν ακόμα δοθεί από τον στρατό, αλλά αναμένεται να προτείνει ένα σχέδιο μέχρι τα τέλη Μαρτίου, είπε ο Κούκουλα.

Οι Αρχές σχεδιάζουν να αναπτύξουν βραχυπρόθεσμα προγράμματα στρατιωτικής εκπαίδευσης που απευθύνονται σε πολίτες χωρίς προηγούμενη εμπειρία, ανέφερε η εφημερίδα Rzeczpospolita. Αυτά τα μαθήματα που διαρκούν λίγες μόνο ημέρες, θα μυήσουν τους συμμετέχοντες στις βασικές αρχές της πολιτικής άμυνας, τις πρώτες βοήθειες και επιλεγμένες στρατιωτικές δεξιότητες.

Για όσους έχουν προηγούμενη στρατιωτική εκπαίδευση, η κυβέρνηση προσφέρει στοχευμένα μαθήματα επιμόρφωσης που έχουν σχεδιαστεί για να βελτιώσουν τις εξειδικευμένες δεξιότητες, συμπεριλαμβανομένης της επάρκειας στα πυροβόλα όπλα, ιατρική βοήθεια στις μάχες και την καθοδήγηση στη ξηρά.

«Ο πρώτος [στόχος του προγράμματος εκπαίδευσης] είναι να βελτιώσει τη διαθεσιμότητα και την ποιότητα των εφέδρων», είπε ο Κούκουλα. «Προς το παρόν, ο στρατός έχει μεγάλο αριθμό εφέδρων, αλλά ο μέσος όρος ηλικίας τους είναι ήδη γύρω στα 45. Εάν η σύγκρουση και η πίεση στην Πολωνία συνεχιστούν για μεγάλο χρονικό διάστημα, οι καλά εκπαιδευμένοι εφεδρικοί πόροι θα είναι απαραίτητοι για να διασφαλιστεί ότι μπορούν να λειτουργήσουν μαζί με επαγγελματίες στρατιώτες και τις Δυνάμεις Εδαφικής Άμυνας».

Το αρχικό σχέδιο είναι να εκπαιδευτούν 100.000 άτομα μέχρι το τέλος του 2026, είπε.

«Ο δεύτερος στόχος είναι ακόμη πιο σημαντικός – πρέπει να προετοιμάσουμε την κοινωνία για τις επιπτώσεις μιας κρίσης, ακόμα κι αν δεν υποβάλλονται όλοι σε στρατιωτική εκπαίδευση», είπε.

Ωστόσο, ο χρόνος μπορεί να μην είναι με το μέρος της Πολωνίας, προειδοποιούν ορισμένα ανώτερα στρατιωτικά στελέχη.

«[Οι] Ρώσοι χτίζουν έναν τεράστιο στρατό στα μετόπισθεν. Εάν δεν επιτευχθεί ειρήνη και συνεχιστεί η διαίρεση εντός του ΝΑΤΟ, η Ρωσία θα επιτεθεί στα κράτη της Βαλτικής», δήλωσε ο πρώην Αναπληρωτής Αρχηγός του Γενικού Επιτελείου των Πολωνικών Ενόπλων Δυνάμεων στρατηγός Leon Komornicki .

«Αυτό θα μπορούσε να συμβεί στο τέλος του τρέχοντος έτους ή στις αρχές του επόμενου. Μια εισβολή είναι μέρος του σχεδίου τους» είπε.

Ο Jarosław Kraszewski, πρώην διοικητής των χερσαίων δυνάμεων, πυραύλων και πυροβολικού της Πολωνίας, δήλωσε στο Radio Zet ότι το σχέδιο του Τουσκ είναι πολύ λίγο και έρχεται πολύ αργά.

«Εκπαίδευση 100.000 ατόμων το χρόνο; Πολύ λίγα. Πρέπει να φέρουμε πίσω [το] στρατό», είπε ο στρατηγός. «Έχουμε στραφεί σε έναν καταναλωτικό τρόπο ζωής, στις χαρές της δημοκρατίας και στα ταξίδια σε όλο τον κόσμο χωρίς προβλήματα, αλλά έχουμε ξεχάσει ότι ο καθένας μας πρέπει να έχει βασικές γνώσεις σε αυτόν τον τομέα» τόνισε.

Η νοοτροπία εν καιρώ πολέμου

Οι δημοσκοπήσεις υποδεικνύουν ότι η ιδέα έχει κάποια λαϊκή υποστήριξη — αλλά απέχει πολύ από το να συγκεντρώνει μια συντριπτική πλειοψηφία.

Πάνω από τους μισούς Πολωνούς υποστηρίζουν την πρωτοβουλία, ενώ το 39% δήλωσε ότι θα ήταν πρόθυμο να συμμετάσχει, σύμφωνα με μια έρευνα. Μια άλλη δημοσκόπηση έδειξε ότι περίπου τα δύο τρίτα των Πολωνών θα παρέμεναν στη χώρα εάν ξεσπούσε πόλεμος, ενώ το ένα τρίτο θα προσπαθούσε να φύγει.

Αλλά δεν είναι όλοι έτοιμοι να πάνε στον πόλεμο για να υπερασπιστούν τη χώρα.

Μια πρόσφατη αναφορά της εφημερίδας Gazeta Wyborcza ανέφερε ότι οι Πολωνοί αστοί που αμφιβάλλουν ότι η χώρα τους πρόσφερε αρκετά ώστε να αισθάνονται υποχρεωμένοι να της το επιστρέψουν.

Η εκπαίδευση θα προσπαθήσει να προσφέρει στους Πολωνούς δεξιότητες «χρήσιμες τόσο σε καιρό πολέμου όσο και σε καιρό ειρήνης, όπως η ασφάλεια στον κυβερνοχώρο ή η ιατρική εκπαίδευση», σύμφωνα με τον Κούκουλα. «Αυτές οι δεξιότητες μπορεί να είναι ωφέλιμες και στην αγορά εργασίας».

Τα κίνητρα που εξετάζονται περιλαμβάνουν οικονομική αποζημίωση ή φορολογικές ελαφρύνσεις για τους συμμετέχοντες και τους εργοδότες τους, πρόσθεσε ο στρατηγός. «Θέλουμε το πολωνικό κράτος να καταστήσει σαφές ότι σεβόμαστε αυτούς που συμβάλλουν στην άμυνά μας».

«Κανείς δεν θα αποστασιοποιηθεί», δήλωσε ο υπουργός Άμυνας Władysław Kosiniak-Kamysz στο Πολωνικό Ραδιόφωνο. «Δεν θα γίνουν όλοι στρατιώτες, έστω και λόγω ηλικίας, αλλά μπορούν να λάβουν εκπαίδευση στην πολιτική άμυνα, τις πρώτες βοήθειες και την αντιμετώπιση κρίσεων».