Κυρώσεις Τραμπ κατά του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου

Το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο (ΔΠΔ/ICC), τον περασμένο Νοέμβριο, έκρινε ένοχη την ισραηλινή ηγεσία και συγκεκριμένα τον πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου και τον πρώην υπουργό Άμυνας Γιοάβ Γκάλαντ, «για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας» και «εγκλήματα πολέμου» στη Λωρίδα της Γάζας.

Σε βάρος τους εκδόθηκαν εντάλματα σύλληψης. Όμως στην εποχή του Ντόναλντ Τραμπ αυτό είναι «ασέβεια» και το ΔΠΔ… θα πρέπει να πληρώσει. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ υπέγραψε ένα εκτελεστικό διάταγμα για οικονομικές κυρώσεις κατά του ΔΠΔ, κατηγορώντας το για «παράνομες και αβάσιμες ενέργειες» που στοχεύουν στο Ισραήλ και τις ΗΠΑ. Με το εν λόγω διάταγμα, ο πρόεδρος των ΗΠΑ έχει την εξουσία να επιβάλει δέσμευση περιουσιακών στοιχείων και ταξιδιωτικές απαγορεύσεις κατά του προσωπικού του ΔΠΔ και των οικογενειών τους.

Το ΔΠΔ «καταχράστηκε την εξουσία του» με τα εντάλματα σε βάρος των Νετανιάχου και Γκάλαντ, ισχυρίστηκε ο Ντόναλντ Τραμπ. Τόνισε δε πως «δημιούργησε ένα επικίνδυνο προηγούμενο που θέτει σε κίνδυνο τους πολίτες και το στρατιωτικό προσωπικό των ΗΠΑ». «Αυτή η κακή συμπεριφορά απειλεί να προσβάλει την κυριαρχία των ΗΠΑ και υπονομεύει το κρίσιμο έργο εθνικής ασφάλειας και εξωτερικής πολιτικής της κυβέρνησης των Ηνωμένων Πολιτειών και των συμμάχων μας, συμπεριλαμβανομένου του Ισραήλ», πρόσθεσε.

Σημειώνεται πως ούτε το Ισραήλ, αλλά ούτε και οι ΗΠΑ είναι κράτη μέλη του ΔΠΔ. Κατά τον Τραμπ, αφού οι δύο χώρες δεν είναι μέλη, τότε το προσωπικό των δύο χωρών δεν είναι στη δικαιοδοσία του ΔΠΔ, το οποίο εξετάζει διώξεις για φρικαλεότητες, εγκλήματα πολέμου και κατά της ανθρωπότητας.

Υπενθυμίζεται πως ένταλμα σύλληψης από το ΔΠΔ έχει εκδοθεί και σε βάρος του Βλαντιμίρ Πούτιν για τον πόλεμο στην Ουκρανία. Παρότι και η Ρωσία δεν έχει επικυρώσει τη δικαιοδοσία του, οι ΗΠΑ, αλλά και άλλες χώρες της Δύσης είχαν υιοθετήσει εκείνη την περίοδο την απόφαση του ΔΠΔ, ζητώντας τη σύλληψη του Βλαντιμίρ Πούτιν.

Ο Μπενιαμίν Νετανιάχου, ο οποίος είχε καταγγείλει προηγουμένως το ΔΠΔ για «αντισημιτισμό», ευχαρίστησε τον Ντόναλντ Τραμπ για το «τολμηρό εκτελεστικό διάταγμα». «Θα υπερασπιστεί την Αμερική και το Ισραήλ από το αντιαμερικανικό και αντισημιτικό διεφθαρμένο δικαστήριο που δεν έχει δικαιοδοσία ή βάση να εμπλακεί σε νόμους εναντίον μας», ανέφερε.

Σημειώνεται πως το διάταγμα κατά του ΔΠΔ έρχεται την ώρα που η διεθνής κοινότητα είναι σε αναβρασμό μετά την δημοσιοποίηση από τον ίδιο τον Ντόναλντ Τραμπ των επιδιώξεών του για μαζικό εκτοπισμό των Παλαιστινίων από τη Γάζα και μετατροπή του παλαιστινιακού θύλακα σε μια τουριστική «Ριβιέρα» της Μέσης Ανατολής υπό τον έλεγχο των ΗΠΑ.

Η απάντηση του ΔΠΔ στις κυρώσεις Τραμπ

Το διεθνές ποινικό δικαστήριο απάντησε την Παρασκευή «καταγγέλλοντας» το διάταγμα Τραμπ και δεσμεύτηκε πως θα συνεχίσει να παρέχει «δικαιοσύνη και ελπίδα» σε όλο τον κόσμο . «Το ΔΠΔ καταδικάζει την έκδοση εκτελεστικού διατάγματος από τις ΗΠΑ που επιδιώκει να επιβάλει κυρώσεις στους αξιωματούχους τους και να βλάψει το ανεξάρτητο και αμερόληπτο δικαστικό έργο του», ανέφερε σε ανακοίνωσή του και πρόσθεσε:

«Το δικαστήριο στέκεται σταθερά δίπλα στο προσωπικό του και δεσμεύεται να συνεχίσει να παρέχει δικαιοσύνη και ελπίδα σε εκατομμύρια αθώα θύματα φρικαλεοτήτων σε όλο τον κόσμο. Καλούμε τα 125 κράτη μέλη μας, την κοινωνία των πολιτών και όλα τα έθνη του κόσμου να σταθούν ενωμένα για τη δικαιοσύνη και τα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα».

Αντιδράσεις για το διάταγμα Τραμπ

Η γενική γραμματέας της Διεθνούς Αμνηστίας, Ανιές Καλαμάρ, είπε ότι το προεδρικό διάταγμα «στέλνει το μήνυμα ότι το Ισραήλ είναι υπεράνω του νόμου και των οικουμενικών αρχών της διεθνούς δικαιοσύνης». «Το εν λόγω εκτελεστικό διάταγμα είναι εκδικητικό. Είναι επιθετικό. Είναι ένα βάναυσο βήμα που επιδιώκει να υπονομεύσει και να καταστρέψει αυτό που η διεθνής κοινότητα έχει κατασκευάσει με κόπο για δεκαετίες, αν όχι αιώνες: παγκόσμιους κανόνες που ισχύουν για όλους και στοχεύουν στην απόδοση δικαιοσύνης για όλους», τόνισε.

«Τα θύματα παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε όλο τον κόσμο απευθύνονται στο διεθνές ποινικό δικαστήριο όταν δεν έχουν πού αλλού να πάνε και το εκτελεστικό διάταγμα του Προέδρου Τραμπ θα τους κάνει πιο δύσκολο να βρουν δικαιοσύνη», δήλωσε ο Σαρλί Χογκλ, δικηγόρος του American Civil Liberties Union’s National Security Project.

«Η διάταξη εγείρει επίσης σοβαρές ανησυχίες για την Πρώτη Τροποποίηση επειδή θέτει τους ανθρώπους στις Ηνωμένες Πολιτείες σε κίνδυνο σκληρών κυρώσεων εάν βοηθήσουν το δικαστήριο να εντοπίσει και να διερευνήσει φρικαλεότητες που διαπράχθηκαν οπουδήποτε, από οποιονδήποτε», πρόσθεσε.

Αρκετές πηγές του ΔΠΔ τόνισε στον Guardian ότι οι κυρώσεις σε ανώτερα δικαστικά στελέχη θα ήταν δύσκολες αλλά διαχειρίσιμες, ωστόσο οι κυρώσεις σε επίπεδο θεσμού θα αποτελούσαν υπαρξιακή απειλή για το δικαστικό όργανο, καθώς θα εμπόδιζαν την πρόσβασή του σε υπηρεσίες από τις οποίες εξαρτάται η λειτουργία του. Σημειώνεται πως το ΔΠΔ ιδρύθηκε το 2002 και έχει 125 κράτη μέλη που έχουν επικυρώσει το ιδρυτικό του καταστατικό.

Τα Ηνωμένα Έθνη δήλωσαν την Παρασκευή ότι λυπούνται βαθιά για την απόφαση του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ και τον προέτρεψε να ανακαλέσει. «Λυπούμαστε βαθύτατα για τις μεμονωμένες κυρώσεις που ανακοινώθηκαν χθες σε βάρος του δικαστικού προσωπικού και ζητούμε να ανατραπεί αυτό το μέτρο», δήλωσε η εκπρόσωπος του γραφείου ανθρωπίνων δικαιωμάτων του ΟΗΕ Ραβίνα Σαμντασάνι , σύμφωνα με το Γαλλικό Πρακτορείο (AFP).

Υπενθυμίζεται πως το 2020, με παρόμοιο εκτελεστικό διάταγμα, ο Τραμπ είχε επιβάλει ταξιδιωτικές απαγορεύσεις και δέσμευση περιουσιακών στοιχείων κατά της πρώην εισαγγελέα του ΔΠΔ, Φάτου Μπενσούντα, και ενός από τα ανώτατα στελέχη της.

Τα μέτρα δρομολογήθηκαν ως απάντηση στις αποφάσεις που έλαβε η Μπενσούντα σε έρευνες για εγκλήματα πολέμου στο Αφγανιστάν και στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη. Εκείνη την εποχή, η Μπενσούντα διεξήγαγε προκαταρκτική έρευνα για καταγγελίες για εγκλήματα που διέπραξαν οι ένοπλες δυνάμεις του Ισραήλ και η Χαμάς.

Το 2021, η Μπενσούντα αναβάθμισε την υπόθεση σε επίσημη ποινική έρευνα. Ο σημερινός εισαγγελέας, Καρίμ Χαν, κληρονόμησε την έρευνα και αργότερα την επιτάχυνε μετά τις επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου υπό την ηγεσία της Χαμάς και τον επακόλουθο βομβαρδισμό της Γάζας από το Ισραήλ.

Πυρά ΕΕ κατά Τραμπ για τις κυρώσεις στο ΔΠΔ

Το διεθνές ποινικό δικαστήριο (ICC) πρέπει να είναι σε θέση να συνεχίσει τον αγώνα του κατά της παγκόσμιας ατιμωρησίας χωρίς εμπόδια, δήλωσε την Παρασκευή η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.

«Το ΔΠΔ εγγυάται την ευθύνη για διεθνή εγκλήματα και δίνει φωνή στα θύματα σε όλο τον κόσμο. Πρέπει να είναι σε θέση να συνεχίσει ελεύθερα τον αγώνα κατά της παγκόσμιας ατιμωρησίας. Η Ευρώπη θα υπερασπίζεται πάντα τη δικαιοσύνη και τον σεβασμό του διεθνούς δικαίου», έγραψε στο Χ.