Μακρόν: Στηρίζει την Ουκρανία, αγοράζει αέριο από τη Ρωσία

«Γεράκι» κατά της Ρωσίας θα μπορούσε να χαρακτηρίσει κάποιος τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν και ένθερμο υποστηρικτη του Κιέβου, καθως έφτασε να κάνει λόγο μέχρι και για ανάπτυξη νατοϊκών στρατευμάτων σε ουκρανικό έδαφος.

Προ ημερών η Γαλλική Εθνοσυνέλευση μάλιστα ψήσισε μια διμερή συμφωνία ασφάλειας και αμυντικής συνεργασίας στο πλαίσιο της οποίας η Γαλλία θα δώσει στην Ουκρανία πρόσθετη στρατιωτική βοήθεια συνολικού ύψους 3 δισεκατομμυρίων ευρώ.

Την ίδια στιγμή ωστόσο, αγοράζει ρωσικό φυσικό αέριο με τους επικριτές του να δηλώνουν πως το Παρίσι θα μπορούσε να κάνει περισσότερα για να μειώσει τις αγορές του μπλοκ από τη Ρωσία, υποστηρίζοντας ότι η αδράνειά του οφείλεται εν μέρει στην αντίσταση της γαλλικής μεγάλης εθνικής ενεργειακής εταιρείας TotalEnergies.

Σύμφωνα με το Politico, τους πρώτους τρεις μήνες του τρέχοντος έτους, οι ρωσικές παραδόσεις υγροποιημένου φυσικού αερίου στη Γαλλία αυξήθηκαν περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη χώρα της ΕΕ σε σύγκριση με πέρυσι, σύμφωνα με στοιχεία που αναλύθηκαν από το think tank Center for Research on Energy and Clean Air (CREA).

Συνολικά, το Παρίσι έχει πληρώσει πάνω από 600 εκατομμύρια ευρώ στο Κρεμλίνο για προμήθειες φυσικού αερίου από την αρχή του έτους, έδειξαν τα στοιχεία – οδηγώντας σε εκκλήσεις προς τη Γαλλία να περιορίσει τις αυξανόμενες αγορές της.

«Δεν μπορεί η Γαλλία, αφενός, να λέει ότι πρέπει να είμαστε σκληροί με τη Ρωσία και, από την άλλη, να τους ξεπληρώνει με πολλά χρήματα», είπε ένας Ευρωπαίος διπλωμάτης διατηρώντας καθεστώς ανωνυμίας.

Το αυξανόμενο εμπόριο φυσικού αερίου του Παρισιού με τη Ρωσία έρχεται τη στιγμή που ο Μακρόν υιοθετεί μια πιο σκληρή γραμμή για την υποστήριξη του Κιέβου δύο χρόνια αφότου η Μόσχα εισέβαλε σε ουκρανικό έδαφος.

Η Γαλλία επιμένει ότι οι αγορές φυσικού αερίου της είναι απαραίτητες για να διατηρηθεί η ροή των προμηθειών στα νοικοκυριά σε όλη την Ευρώπη και ότι έχει δεσμευτεί σε μια μακροπρόθεσμη συμφωνία με τη Ρωσία, από την οποία δεν μπορεί να διαφύγει εύκολα καθως θα βρεθεί αντιμέτωπη με νομικές κυρώσεις.

Σε κάθε περίπτωση, σημειώνει το Politico, οι εισαγωγές εκθέτουν τις σημαίνουσες προσπάθειες της ΕΕ να κόψει τα έσοδα της Ρωσίας από ορυκτά καύσιμα – που αντιστοιχούν σχεδόν στο μισό προϋπολογισμό του Κρεμλίνου – καθώς η Μόσχα βρίσκει ολοένα και πιο δημιουργικούς τρόπους για να παρακάμψει τα υπάρχοντα μέτρα και τις κυρώσεις.

«Αυτό δεν είναι εύκολο θέμα», παραδέχτηκε ένας αξιωματούχος του γαλλικού υπουργείου Ενέργειας. «Αν συνεχίσουμε να πληρώνουμε για το φυσικό αέριο που δεν εισάγουμε, δεν έχει νόημα», αναφερόμενος σε μακροπρόθεσμα συμβόλαια που έχει υπογράψει η TotalEnergies που την αναγκάζουν να αγοράζει LNG από τη Ρωσία.

Η γαλλική αποσύνδεση

Μέσα σε λίγους μήνες από την πλήρη επίθεση της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2022, η ΕΕ παρουσίασε ένα σχέδιο για τον τερματισμό της εξάρτησης του μπλοκ από τις εισαγωγές ορυκτών της Μόσχας έως το 2027.

Μέχρι στιγμής, έχει στεφθεί με επιτυχία. Αν και ορισμένοι στην ΕΕ συνεχίζουν να αγοράζουν πυρηνικά καύσιμα και λίγο πετρέλαιο και φυσικό αέριο από τη Ρωσία, το μπλοκ μείωσε την εξάρτησή του από το φυσικό αέριο της Μόσχας κατά περίπου 2/3 και επέβαλε γενική απαγόρευση στις εισαγωγές άνθρακα και πετρελαίου δια θαλάσσης.

Ωστόσο, παρόμοιες προσπάθειες για την εξάλειψη του υγρού φυσικού αερίου, ή LNG, έχουν αποτύχει. Αν και το καύσιμο αντιπροσώπευε μόλις το 5% της κατανάλωσης φυσικού αερίου της ΕΕ πέρυσι, οι χώρες της ΕΕ πλήρωσαν στη Μόσχα περισσότερα από 8 δισεκατομμύρια ευρώ για τις εξαγωγές της, σύμφωνα με νέα έκθεση της CREA που δημοσιεύτηκε την Πέμπτη (11/4).

Ωστόσο, θα ήταν υποκριτικό να χαρακτηρίζεται «ένοχος» μόνο η Γαλλία, σημειώνει το δημοσίευμα. Τουλάχιστον εννέα χώρες της ΕΕ συνεχίζουν να αγοράζουν ρωσικό LNG, έδειξαν τα στοιχεία. Αλλά το Παρίσι ηγήθηκε του μπλοκ τόσο σε απόλυτους όγκους εισαγωγών το 2024 — 1,5 εκατομμύρια τόνους συνολικά — όσο και στην αύξηση των αγορών σε σύγκριση με την ίδια περίοδο πέρυσι.

Το Βέλγιο , η Ισπανία και η Ολλανδία – οι τρεις μεγαλύτεροι αγοραστές LNG της Μόσχας μετά τη Γαλλία – δήλωσαν ότι θα υποστήριζαν μέτρα για τη μείωση αυτών των αγορών, αλλά όλοι μαζί από κοινού αλλιώς θα ήταν άσκοπο.

«Ο μόνος δρόμος προς τα εμπρός είναι … μια κοινή προσέγγιση για το πώς θα μειωθούν ή πώς να απαγορευτούν οι εισαγωγές», είπε η Ισπανίδα υπουργός Ενέργειας Teresa Ribera σε δημοσιογράφους σε μια συνάντηση των υπουργών ενέργειας της ΕΕ τον περασμένο μήνα.

«Είναι κάτι που το χρειαζόμαστε το συντομότερο δυνατό».

Στην ίδια συζήτηση, η Λιθουανία πρότεινε μάλιστα την πλήρη απαγόρευση του ρωσικού LNG προς τη Ε.Ε.

Το Παρίσι δεν είχε την ίδια στάση. Ο Γάλλος υπουργός Οικονομίας Μπρουνό Λεμέρ υπερασπίστηκε τις συνεχιζόμενες αγορές του Παρισιού στο γαλλικό κοινοβούλιο. «Ο τερματισμός της εξάρτησης της Γαλλίας από το αέριο της Μόσχας θα πρέπει να γίνει σταδιακά για να αποφευχθεί ένας υπερβολικά βάναυσος αντίκτυπος στην αγορά και αυξήσεις τιμών» υποστήριξε συγκεκριμένα.

Ένας εκπρόσωπος του γαλλικού υπουργείου Οικονομίας είπε στο POLITICO ότι η αύξηση του ρωσικού αερίου οφείλεται εν μέρει σε απεργίες που «διατάραξαν έντονα» τις κανονικές ροές πέρυσι.

Το Παρίσι επίσης «συζητά τακτικά» τις προσπάθειες μείωσης των εισαγωγών ρωσικών ορυκτών καυσίμων με τους συμμάχους του στην ΕΕ, πρόσθεσε ο εκπρόσωπος, υποστηρίζοντας ότι ένα «υψηλό επίπεδο» ταξιδιού φυσικού αερίου μέσω της Γαλλίας και βοηθά τον εφοδιασμό άλλων χωρών όπως η Ιταλία.

Η κυβέρνηση «μελετά τις δυνατότητες εναλλακτικών προμηθειών…χωρίς να θέσει σε κίνδυνο την ευρωπαϊκή ενεργειακή ασφάλεια», πρόσθεσε ο εκπρόσωπος, τονίζοντας ότι το Παρίσι υποστηρίζει την πλήρη σταδιακή κατάργηση του ρωσικού LNG έως το 2027.

O πραγματικός λόγος

Η «αμηχανία» αυτή πάντως της Γαλλίας έγκειται αλλού, σημειώνει το μέσο. Ο πραγματικός λόγος που η Γαλλία καθυστερεί να μειώσει τις εισαγωγές ρωσικού αερίου της είναι ο γαλλικός ενεργειακός κολοσσός Total Energies που κατέχει μερίδιο 20% στο έργο Yamal LNG, το οποίο λειτουργεί εργοστάσιο υγροποίησης στη βορειοδυτική Σιβηρία και ανήκει κατά πλειοψηφία στη ρωσική ιδιωτική εταιρεία ενέργειας Novatek.

Σύμφωνα με ένα μακροπρόθεσμο συμβόλαιο, η γαλλική εταιρεία αναγκάζεται να συνεχίσει να αγοράζει τουλάχιστον 4 εκατομμύρια τόνους LNG από την εγκατάσταση κάθε χρόνο μέχρι το 2032.

Ο Διευθύνων Σύμβουλος της εταιρείας Patrick Pouyanné χαρακτήρισε δημόσια την απαγόρευση από την ΕΕ για την απαγόρευση του ρωσικού LNG «παράλογη» πριν από το 2025 ή το 2026, όταν νέα έργα LNG είναι στα σκαριά σε όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ.

Η απροθυμία όμως φαίνεται και αλλού.

Στην Ολλανδία, όπου η TotalEnergies δεσμεύεται επίσης με μακροπρόθεσμο συμβόλαιο με τη Yamal LNG, η κυβέρνηση έχει στείλει πολλά αιτήματα ζητώντας από την εταιρεία να μειώσει οικειοθελώς τις εισαγωγές της από το 2022, σύμφωνα με Ολλανδό αξιωματούχο. Αλλά «δεν μας απάντησαν ποτέ», σημειώνει.

Ένας εκπρόσωπος της TotalEnergies αρνήθηκε να σχολιάσει τις συζητήσεις της με την ολλανδική κυβέρνηση, αλλά είπε στο POLITICO ότι η εταιρεία συμμορφώνεται με τους νόμους της ΕΕ και «δεν ασκεί πίεση κατά των κυρώσεων».

Ο εκπρόσωπος ανέφερε επίσης ότι η εταιρεία δεν είχε πουλήσει το μερίδιο Yamal LNG για να βοηθήσει στην προστασία του ενεργειακού εφοδιασμού της Ευρώπης, υποστηρίζοντας ότι «στην παγκόσμια αγορά LNG, οι προμήθειες παραμένουν περιορισμένες».

Το υπουργείο Οικονομίας της Γαλλίας δήλωσε ότι το ρωσικό LNG «δεν αφορά το συμβόλαιο ή τις δραστηριότητες της TotalEnergies, αλλά την ευκαιρία και τους κινδύνους επιβολής νέων κυρώσεων για ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση».

Οι αναλυτές ωστόσο δεν «αγοράζουν» αυτό το σενάριο.

Ο Nguyen, ο αναλυτής, παρουσίασε ένα επιχείρημα πολλαπλών επιπέδων. Πρώτον, υπάρχουν εναλλακτικές εισαγωγές, δεύτερον, η γαλλική βιομηχανία χρησιμοποιεί πλέον σταθερά λιγότερο φυσικό αέριο από το 2022 και τρίτον, τα αποθηκευμένα αποθέματα είναι υψηλότερα από πέρυσι.

Σε επίπεδο ΕΕ, επίσης, το μπλοκ θα μπορούσε να αντικαταστήσει τις ρωσικές εισαγωγές του με παραδόσεις από άλλους όπως οι ΗΠΑ, δήλωσε η Aura Sabadus, ανώτερη αναλυτής της αγοράς φυσικού αερίου στην εταιρεία πληροφοριών αγοράς ICIS, ακόμη και αν μια «άμεση» απαγόρευση LNG «μπορεί να αυξήσει τις τιμές .»

Η συζήτηση πραγματοποιείται τη στιγμη που η Κομισιόν ξεκινά τις προετοιμασίες για ένα ακόμη πακέτο κυρώσεων κατά της Ρωσίας, το 14ο.

Αλλά το LNG είναι απίθανο να συμπεριληφθεί σε αυτό το πακέτο, παρά τα επανειλημμένα αιτήματα από τις χώρες της Βαλτικής αλλά και την Πολωνία. Η Ουγγαρία έχει αντιταχθεί ούτως ή άλλως στα μέτρα για το φυσικό αέριο.

«Αμφιβάλλω ότι θα έχουμε ομοφωνία σε αυτό», παραδέχθηκε ένας ανώτερος αξιωματούχος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Ωστόσο, οι χώρες της ΕΕ θα μπορούν σύντομα να απαγορεύσουν νομικά στις ρωσικές εταιρείες να αγοράζουν χωρητικότητα στους τερματικούς σταθμούς LNG τους, πρόσθεσε ο αξιωματούχος.

Το κομβικό ζήτημα στην Ε.Ε. πάντως είναι άλλο.

Αυτά τα μακροπρόθεσμα συμβόλαιο συχνά αναγκάζουν τις ενεργειακές εταιρείες να πληρώνουν για μια σταθερή ποσότητα φυσικού αερίου, ακόμη και αν σταματήσουν να αγοράζουν φυσικά φορτία από τη Ρωσία, δήλωσε ο Νταγκ Γουντ, ο οποίος προεδρεύει της επιτροπής φυσικού αερίου στο λόμπι της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Εμπόρων Ενέργειας.

Ωστόσο, η Wood συμφώνησε ότι οι ενεργειακές εταιρείες θα μπορούσαν να μειώσουν τις εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου σε ένα ελάχιστο όριο.

Εναλλακτικά, οι κυβερνήσεις της ΕΕ θα μπορούσαν να επιβάλουν ανώτατο όριο τιμών στις ρωσικές εισαγωγές LNG, προτείνει η έκθεση της CREA. Ένα ανώτατο όριο τιμής της ΕΕ που ορίστηκε στα 17 ευρώ ανά μεγαβατώρα θα μπορούσε να μειώσει τα κέρδη LNG της Μόσχας κατά περίπου 1/3 με βάση τα στοιχεία του περασμένου έτους, σύμφωνα με την ανάλυση.

Ωστόσο, οποιαδήποτε λύση θα απαιτήσει κοινή δράση – τουλάχιστον από τις μεγαλύτερες εισαγωγικές χώρες της ΕΕ – έτσι ώστε οι ροές ρωσικού φυσικού αερίου να μην επαναδρομολογούνται απλώς, καταλήγει η Wood.

Για να γίνει όμως αυτό, η Γαλλία πρέπει να παρέμβει και να βοηθήσει. «Θα το κάνει;» αναρωτιέται κορυφαίος διπλωμάτης της Ε.Ε.

Πηγή: iEidiseis.gr