Μετά τη Γάζα στο Νταρφούρ: Εύθραυστη ανθρωπιστική εκεχειρία στη γενοκτονία στο Σουδάν

Μετά τη Γάζα μια νέα εύθραυστη ανθρωπιστική τρίμηνη κατάπαυση του πυρός συμφωνήθηκε μετά το λουτρό αίματος στο Αλ Φασίρ, την κατάληψη της Μπάρα και τις πολύνεκρες επιθέσεις εναντίον του Ελ Ομπέιντ στο πλούσιο σε πετρέλαια Βόρειο Κορντοφάν του Σουδάν ανάμεσα στον κυβερνητικό στρατό (SAF) του στρατηγού Αλ Μπουρχάν, τις παραστρατιωτικές Δυνάμεις Ταχείας Ανάπτυξης (RSF) του στρατηγού «Χεμέτι» Νταγκάλο και την «τετραμερή», των ΗΠΑ, των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, της Σαουδικής Αραβίας και της Αιγύπτου.

Ο Αλ Μπουρχάν και ο «Χεμέτι» Νταγκάλο ήταν αντίστοιχα πρόεδρος και αντιπρόεδρος της χούντας που είχε την εξουσία έως τον Απρίλιο του 2023, πριν αρχίσει ο νέος εμφύλιος μεταξύ τους για τον έλεγχο των πλουσίων ορυχείων χρυσού, του πετρελαίου, του ουρανίου και τον έλεγχο των λιμανιών της Ερυθράς Θάλασσας.

Ο ειδικός σύμβουλος του αμερικανού προέδρου για την Αφρική Μασάντ Μπούλος ανακοίνωσε την επίτευξη της συμφωνίας, υπογραμμίζοντας ότι στοχεύει σε μια τρίμηνη εκεχειρία και μια εννεάμηνη μεταβατική περίοδο πριν από τον σχηματισμό μιας πολιτικής κυβέρνησης, από την οποία θα αποκλειστούν οι Αδελφοί Μουσουλμάνοι. «Συζητάμε τις λεπτομέρειες», συμπλήρωσε ο Μπούλος, για να εισπράξει το τελεσίγραφο του υπουργού Αμύνης του Σουδάν Καμπρούν: «Ο πόλεμος θα τελειώσει όταν ηττηθούν οριστικά οι RSF». Μόνο που σήμερα οι RSF ελέγχουν το εν τρίτο της χώρας.

Ανθρωπιστικοί διάδρομοι εναντίον λιμού

Η άμεση δημιουργία ανθρωπιστικών διαδρόμων αποτελεί τη μεγάλη προτεραιότητα του ΟΗΕ και της αλληλέγγυας και ειρηνιστικής ανθρωπότητας, αλλά από τις μεγάλες και πλούσιες χώρες υπάρχει ελάχιστο ενδιαφέρον ή πλήρης αδιαφορία για να βοηθήσουν στην πράξη. Ο ΟΗΕ κήρυξε λιμό στο Αλ Φασίρ, στο Καντούγκλι και σε άλλες είκοσι περιοχές του Σουδάν. Η χρηματοδότηση των ανθρωπιστικών υπηρεσιών του ΟΗΕ, για παράδειγμα, φθάνει μόλις στο 26% των αναγκών τους, καθιστώντας δύσκολη την παρέμβασή τους, από το Νταρφούρ ως τη Γάζα.

Η ανθρωπιστική βοήθεια είναι για πολλούς απαραίτητη προϋπόθεση για να διατηρήσει το Σουδάν την ενότητά του και να περάσει ο έλεγχος της χώρας από τους στρατηγούς και τους πολέμαρχους σε αιρετούς. Το 2011, με δημοψήφισμα είχε αποφασιστεί η διχοτόμηση της χώρας σε Σουδάν και το θεωρητικά «αποστρατιωτικοποιημένο» Νότιο Σουδάν, με πρωτεύουσα την Αμπιέι, που φιλοξενεί σύμφωνα με τον ΟΗΕ παραστρατιωτικούς των RSF. Mε την πρώτη προεδρία του Τραμπ το Σουδάν είχε υπογράψει με το Ισραήλ συμφωνία συνεργασίας στα πλαίσια των Συμφωνιών του Αβραάμ.

Το μακελειό του Αλ Φασίρ

Η κατάληψη μετά από 18μηνη πολιορκία από τις RSF της μεγαλύτερης πόλης του Νταρφούρ, της Αλ Φασίρ, οδήγησε σε ένα λουτρό αίματος με άγνωστες ακόμη προεκτάσεις και σε μια νέα ανθρωπιστική κρίση που επεκτείνεται και σε είκοσι άλλες περιοχές του Νταρφούρ και του γειτονικού Κορντοφάν, αφού δίπλα στην εκατόμβη των θυμάτων υπάρχουν εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι και κυρίως παιδία στα πρόθυρα της κατάρρευσης από το λιμό.

Μέσα στην πόλη φαίνεται ότι έχουν παγιδευτεί τουλάχιστον διακόσιες χιλιάδες άνθρωποι, που παραμένουν στο έλεος των νικητών, ενώ άλλες εκατό χιλιάδες εκτιμάται ότι την έχουν εγκαταλείψει το τελευταίο δεκαήμερο. Χιλιάδες από αυτούς προχωρούν σε πολυήμερες πορείες για να φθάσουν σε άλλες γειτονικές πόλεις, όπως η Ταουίλα, που βλέπει τον πληθυσμό της να αυξάνεται δραματικά με τους πρόσφυγες να ξεπερνούν τις επτακόσιες χιλιάδες.

Για να επιβιώσουν οι άνθρωποι πίνουν το νερό της βροχής ή τρέφονται στην καλύτερη των περιπτώσεων με ζωοτροφές, με το Νορβηγικό Προσφυγικό Συμβούλιο να προειδοποιεί ότι πολλά παιδιά βρίσκονται σε μη αναστρέψιμη πορεία από την εξασθένιση.

Οι εκτελέσεις στο Αλ Φασίρ μπορεί να ξεπερνούν τις δέκα χιλιάδες, με βίντεο να καταγράφουν εκτελέσεις εξ επαφής, ακρωτηριασμούς, βιασμούς, μαζικές εκτελέσεις ασθενών και ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού, αφού μόνο στο σαουδαραβικό μαιευτήριο δολοφονήθηκαν 460 με 500 γιατροί, ασθενείς και συγγενείς τους. Το Συνδικάτο Γιατρών του Σουδάν υποστήριξε ότι άλλοι 1.200 γιατροί και νοσηλευτές δολοφονήθηκαν σε άλλες δομές. Υπάρχουν δεκάδες ομαδικοί τάφοι και δορυφορικές εικόνες έφθασαν να καταγράφουν έως και λίμνες αίματος.

Οι Δυνάμεις Ταχείας Ανάπτυξης RSF προσπάθησαν να περιορίσουν τις αντιδράσεις από τις μαζικές σφαγές καταγγέλλοντας αρχικά τη γνησιότητα των βίντεο και της ενημέρωσης από διεθνείς οργανισμούς αρωγής, αλλά αργότερα αναγκάστηκαν να ανακοινώσουν ότι συνέλαβαν ορισμένους πρωταγωνιστές των σφαγών υποστηρίζοντας ότι δεν εκφράζουν τις αρχές τους. Το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο ήδη ξεκίνησε να εξετάζει την κατάσταση. Το προηγούμενο έτος στην Αλ Τζενιένα του Δυτικού Νταρφούρ οι RSF είχαν δολοφονήσει δέκα με δέκα πέντε χιλιάδες αμάχους.

Την τελευταία διετία εκτιμάται ότι έχουν σκοτωθεί περισσότερα από εκατό πενήντα χιλιάδες άτομα, τριάντα εκατομμύρια χρειάζονται βοήθεια, δεκατρία εκατομμύρια έχουν μετατραπεί σε εσωτερικούς πρόσφυγες και είκοσι τέσσερα εκατομμύρια αντιμετωπίζουν τεράστια επισιτιστικά προβλήματα.

Το Σουδάν με πληθυσμό πενήντα δύο εκατομμυρίων και συνολική έκταση όσο η Γερμανία, η Γαλλία, η Ισπανία και η Πορτογαλία μαστίζεται από έναν εμφύλιο πόλεμο που ξεκίνησε τον Απρίλιο του 1983 και συνεχίζεται στην ουσία έως σήμερα με τη στήριξη των δυτικών πρώην αποικιοκρατικών εταιρειών, κρατών και συμφερόντων, πρωτίστως της Βρετανίας, και ορισμένων αραβικών χωρών, με αιχμή τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, τη Σαουδική Αραβία, το Κατάρ και την Αίγυπτο.

Στάρμερ και Βρετανία με τις RFS

Οι παραστρατιωτικές Δυνάμεις Ταχείας Ανάπτυξης έχουν εξοπλιστεί κυρίως με βρετανικά όπλα, που αγοράζουν τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και τα παραδίδουν στην παραστρατιωτική οργάνωση εν γνώσει της Βρετανίας. Οι καταγγελίες της Διεθνούς Αμνηστίας έχουν φθάσει και έχουν γίνει αποδεκτές από τον ΟΗΕ, αλλά ο Εργατικός βρετανός πρωθυπουργός Στάρμερ έχει αποφύγει επανειλημμένα να αναφερθεί στη γενοκτονία στο Σουδάν κατά τη διάρκεια των επισκέψεων του στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και τη Σαουδική Αραβία, γιατί προέχει πρώτα η στήριξη της οικονομίας της Βρετανίας. Παρά τις καταγγελίες της Διεθνούς Αμνηστίας και αυτές στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ για την παρουσία των όπλων που πούλησε η Βρετανία στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα στα χέρια των παραστρατιωτικών των Δυνάμεων Ταχείας Ανάπτυξης η Βρετανία συνέχισε τις πωλήσεις όπλων στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα γνωρίζοντας ότι θα χρησιμοποιηθούν εναντίον των αμάχων του Σουδάν. Την ίδια τακτική ακολουθούν η Γαλλία, η Βουλγαρία και η Κίνα, που κάνουν πως δεν γνωρίζουν πού καταλήγουν τα όπλα που πωλούν στο Αμπού Ντάμπι.

Το γεγονός ότι οι Δυνάμεις Ταχείας Ανάπτυξης αποτελούνται κυρίως από αραβικές φυλές διευκολύνει τη στήριξή τους από ορισμένες αραβικές χώρες και στα ξεσπάσματα ρατσιστικού, εθνοτικού και φυλετικού μίσους εναντίον του αφρικανικού πληθυσμού του Νταρφούρ.

Χρυσός και λαθρεμπόριο

Τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα στηρίζουν τις Δυνάμεις Ταχείας Ανάπτυξης, με αντάλλαγμα τον χρυσό από τα ορυχεία του Νταρφούρ και του Κορντοφάν που ελέγχουν οι παραστρατιωτικοί, που εισπράττοντας επίσης μεγάλα κέρδη από το λαθρεμπόριο των περιοχών που ελέγχουν. Σύμφωνα με την επίσημη Κεντρική Τράπεζα του Σουδάν τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα αγόρασαν το 97% των επισήμων εξαγωγών του Σουδάν το 2024, χωρίς να υπολογιστεί και ο χρυσός που αγόρασαν από τον παραστρατιωτικό «Χεμένι». Τον «Χεμένι» στηρίζει και ο Χαφτάρ της Λιβύης, που συνεργάζεται μεταξύ άλλων στην εκμετάλλευση της ροής των μεταναστών.

Τις κυβερνητικές δυνάμεις φαίνεται να στηρίζουν η Σαουδική Αραβία, η Αίγυπτος, η Τουρκία και το Ιράν. Στήριξη με την οποία κατάφεραν το Μάρτιο του 2025 να ανακαταλάβουν την πρωτεύουσα της χώρας, Χαρτούμ.

Η ΕΕ έχει κηρύξει εμπάργκο όπλων στο Σουδάν με την ΥΠΕΞ της Ένωσης Κάλας και την Επίτροπο Ισότητας Λαμπίμπ να ζητούν με κοινή τους δήλωση την εφαρμογή των αποφάσεων του ΟΗΕ και την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης στο Νταρφούρ.

Εάν η ανθρωπιστική εκεχειρία εδραιωθεί, με τις κυβερνητικές δυνάμεις να απαιτούν οι δυνάμεις των παραστρατιωτικών να εγκαταλείψουν τις πόλεις, είναι πολύ πιθανόν να αρχίζουν εχθροπραξίες ανάμεσα στους τοπικούς φύλαρχους και πολέμαρχους, γιατί θα διαταραχθούν οι ισορροπίες του κάθε στρατοπέδου.

Οι ΗΠΑ, το Ισραήλ, το Ιράν, η Κίνα, η Ρωσία, η Βρετανία, οι χώρες της ΕΕ και όχι μόνο ενδιαφέρονται για τις ισορροπίες στο Σουδάν γιατί από αυτές εξαρτάται και ο έλεγχος των λιμανιών στην Ερυθρά Θάλασσα και η ασφάλεια της μεταφοράς ενεργειακών πόρων και άλλων εμπορευμάτων.

Πηγή: epohi.gr /  Αργύρης Παναγόπουλος