Ο Ζελένσκι στα «σxοινιά» λόγω της διαφθοράς στην Ουκρανία
Η απώλεια της εμπιστοσύνης από τους Δυτικούς θα μπορούσε να αποβεί μοιραία για τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι
Στο στόχαστρο των δυτικών συμμάχων βρίσκεται ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι για τα φαινόμενα διαφθοράς και αυταρχισμού στην Ουκρανία και τις νομοθετικές πρωτοβουλίες του, που επί της ουσίας καταργούν την ανεξαρτησία βασικών θεσμών κατά της διαφθοράς στη χώρα.
Με την υπογραφή Ζελένσκι τίθεται σε ισχύ ο νόμος που παραχωρεί στον πολιτικά διορισμένο γενικό εισαγγελέα εξουσίες επί του Εθνικού Γραφείου Κατά της Διαφθοράς (NABU) και την Ειδική Εισαγγελία κατά της Διαφθοράς (SAPO). Δηλαδή καθιστά τους δύο θεσμούς δέσμιους της πολιτικής εξουσίας. Ο πρόεδρος της Ουκρανίας προχώρησε σε αυτή την ενέργεια υποστηρίζοντας «ρωσική διείσδυση» στους ανεξάρτητους φορείς. Ανεξάρτητες αρχές, οργανισμοί και ακτιβιστές που αποκαλύπτουν φαινόμενα διαφθοράς συχνά βρίσκονται στο στόχαστρο ως «πράκτορες» των Ρώσων.
Ωστόσο όλο και περισσότεροι καταγγέλλουν πως στόχος της ουκρανικής ηγεσίας είναι η υπονόμευση των ανεξάρτητων αρχών ώστε να προστατευτεί ο στενός κύκλος του Ζελένσκι και να συγκαλυφθούν υποθέσεις κατάχρησης των κονδυλίων άμυνας που δίνονται από τους Δυτικούς συμμάχους. Όπως τονίζει η NABU, οι τροποποιήσεις της νομοθεσίας «ουσιαστικά καταστρέφουν την ανεξαρτησία της NABU και της SAP και ουσιαστικά υποτάσσουν τις δραστηριότητές τους στον γενικό εισαγγελέα».
Την Τρίτη πραγματοποιήθηκαν συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας σε κεντρικές πόλεις της Ουκρανίας, όπως στο Κίεβο, στη Λβιβ, στο Ντνίπρο και στην Οδησσό. Οι διαδηλωτές δηλώνουν εξοργισμένοι τόσο με τις μεθοδεύσεις της ουκρανικής ηγεσίας για τη διαφθορά, όσο και με τις διώξεις και εκκαθαρίσεις ακτιβιστών και αξιωματούχων των ανεξάρτητων οργανισμών, που κατήγγειλαν και αποκάλυψαν σχετικά σκάνδαλα.
Στα «σκοινιά» ο Ζελένσκι
Μάλιστα τα πυρά για τον Ζελένσκι δεν προέρχονται πλέον μόνο από το εσωτερικό, αλλά και από το εξωτερικό, και αυτό θα μπορούσε να αποβεί μοιραίο για τον ίδιο. Υπενθυμίζεται πως η θητεία του Βολοντίμιρ Ζελένσκι έχει τυπικά τερματιστεί από τον Μάιο του 2024, ωστόσο παραμένει στην εξουσία, χωρίς εκλογές, λόγω του στρατιωτικού νόμου.
Η απώλεια της εμπιστοσύνης από τους δυτικούς συμμάχους θα μπορούσε να πυροδοτήσει ραγδαίες εξελίξεις στην ουκρανική ηγεσία, δημιουργώντας νέα δεδομένα στη σύγκρουση με τη Ρωσία. Το κλίμα που διαμορφώνεται σε δυτικά ΜΜΕ τις τελευταίες ημέρες είναι εξαιρετικά αρνητικό για τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ο οποίος κατακρίνεται με διαδοχικά δημοσιεύματα για διαφθορά και αυταρχισμό.
Υπενθυμίζεται πως η Μόσχα έχει διαμηνύσει πως οποιαδήποτε συμφωνία για τερματισμό του πολέμου θα πρέπει να φέρει την υπογραφή ενός νόμιμα εκλεγμένου Προέδρου ώστε να μην μπορεί να αμφισβητηθεί. Ανάλογη θέση έχει εκφράσει πριν από λίγο καιρό και ο Λευκός Οίκος, με τις διαρροές να αναφέρουν πως στο παρασκήνιο είναι σε εξέλιξη διεργασίες για τη διεξαγωγή εκλογών.
ΗΠΑ και ΕΕ έχουν ζητήσει αυστηρότερους ελέγχους και μέτρα κατά της διαφθοράς, καθώς εκφράζονται σοβαρές ανησυχίες πως ένα μεγάλο μέρος της βοήθειας προς την Ουκρανία πέφτει σε «μαύρη τρύπα» και τα κεφάλαια διανέμονται σε μια νέα ολιγαρχία που έχει αναδυθεί μέσα στα χρόνια του πολέμου με την αιγίδα του Βολοντίμιρ Ζελένσκι και των στενών του συνεργατών στην ουκρανική ηγεσία.
Τραμπ: Δισεκατομμύρια βοήθειας μπορεί να τα έχουν καταχραστεί
Με φόντο τις αντιδράσεις στο εσωτερικό της Ουκρανίας, ο Ντόναλντ Τραμπ υποστήριξε ότι δισεκατομμύρια δολάρια αμερικανικής βοήθεια προς την Ουκρανία, που δόθηκαν υπό την προεδρία του Τζο Μπάιντεν, ενδέχεται να έχουν κακοδιαχειριστεί. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ υποστηρίζει πως η Ουάσιγκτον έχει προσφέρει στο Κίεβο περίπου 350 δισ. δολάρια σε «εξοπλισμό και μετρητά», κατηγορώντας τον Μπάιντεν ότι «μοίραζε» χρήματα χωρίς καμία ανταπόδοση.
Μιλώντας σε συνάντηση Ρεπουμπλικάνων στον Λευκό Οίκο την Τρίτη, ο Τραμπ δήλωσε χαρακτηριστικά: «Ο Μπάιντεν έδωσε 350 δισ. δολάρια σε εξοπλισμό ή μετρητά. Και τα μετρητά είναι χειρότερα… Υποτίθεται ότι θα αγόραζαν οι ίδιοι τον εξοπλισμό. Αλλά υποψιάζομαι ότι δεν ξόδεψαν κάθε δολάριο για αυτόν τον σκοπό». Και συνέχισε: «Θα θέλαμε να μάθουμε τι έγινε με αυτά τα λεφτά».
Υπενθυμίζεται πως τον Απρίλιο, ο Αμερικανός σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας Μάικ Γουόλτς χαρακτήρισε την Ουκρανία «μία από τις πιο διεφθαρμένες χώρες στον κόσμο» και ζήτησε αυστηρή εποπτεία για τα κεφάλαια που διανέμονται.
Αυστηρές προειδοποιήσεις και από Ευρωπαίους
Σε δημόσιες δηλώσεις προχώρησαν και αρκετοί ευρωπαίοι αξιωματούχοι. Η επίτροπος Διεύρυνσης Μάρτα Κος ανέφερε ότι εξέφρασε τις «σοβαρές ανησυχίες της για τις τελευταίες εξελίξεις στο Κράτος Δικαίου» σε ανώτατους αξιωματούχους του Κιέβου. «Ανεξάρτητοι φορείς όπως η NABU και η SAPO είναι απαραίτητοι για την πορεία της Ουκρανίας προς την ΕΕ. Το κράτος δικαίου παραμένει στο επίκεντρο των ενταξιακών διαπραγματεύσεων», προειδοποίησε.
«Σε καιρό πολέμου, η εμπιστοσύνη ανάμεσα στον λαό και την ηγεσία είναι πιο σημαντική και από τα πιο σύγχρονα όπλα — δύσκολα χτίζεται και εύκολα χάνεται με ένα μόνο λάθος», σημείωσε από την πλευρά του ο επίτροπος Άμυνας Αντριους Κουμπίλιους, ενώ ο Γάλλος υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων, Μπενιαμίν Χαντάντ, δήλωσε με νόημα πως «δεν είναι πολύ αργά για τους Ουκρανούς να ανακαλέσουν αυτήν την απόφαση».
Το Γερμανικό Υπουργείο Εξωτερικών αναφέρθηκε επίσης στο θέμα. «Η ανεξαρτησία και η ισχύς των θεσμών καταπολέμησης της διαφθοράς στην Ουκρανία ήταν καθοριστικής σημασίας για τις μεταρρυθμιστικές προσπάθειες. Η Ουκρανία θα συνεχίσει να αξιολογείται με βάση την πρόοδό της», τόνισε το Βερολίνο.
H αντιπροσωπεία της Επιτροπής Ελέγχου του Προϋπολογισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, η οποία βρίσκεται στο Κίεβο για διήμερη επίσκεψη, προειδοποίησε σε σχετική ανακοίνωση ότι η νομοθεσία «κινδυνεύει να υπονομεύσει την ανεξαρτησία» της NABU και της SAPO. «Η ανεξαρτησία των φορέων καταπολέμησης της διαφθοράς είναι το κλειδί για την επιτυχία τους». «Η καταπολέμηση της διαφθοράς και ο σεβασμός του Κράτους Δικαίου, αποτελούν θεμελιώδη απαίτηση για τη διαδικασία ένταξης στην ΕΕ», τόνισαν.
Επιπλέον, σε ανακοίνωσή τους, οι απεσταλμένοι της G7 για την Ουκρανία δήλωσαν ότι έχουν «σοβαρές ανησυχίες και σκοπεύουν να συζητήσουν αυτές τις εξελίξεις με τους ηγέτες της κυβέρνησης».
Δυτικά ΜΜΕ κατακεραυνώνουν τον Ζελένσκι
Δυτικά μέσα ενημέρωσης κατακεραυνώνουν τις ενέργειες του Ζελένσκι. Το Axios χαρακτήρισε την κίνηση «ευνουχισμό» της NABU και σημείωσε ότι ήρθε ενώ η σχέση του οργανισμού με την κυβέρνηση Ζελένσκι βρίσκεται σε ένταση.
Λίγες μέρες πριν, η ανεξάρτητη αρχή είχε προχωρήσει σε αναφορές για συγκεκριμένες υποθέσεις διαφθοράς στην ουκρανική ηγεσία με την εμπλοκή προσώπων στο στενό κύκλο του Ζελένσκι. Ακολούθως η Υπηρεσία Ασφαλείας της Ουκρανίας (SBU) πραγματοποίησε εφόδους στα κεντρικά γραφεία της NABU, διώκοντας κορυφαία στελέχη με την κατηγορία πως διατηρούν δεσμούς με τη Ρωσία. Ο Ζελένσκι υπερασπίστηκε τις ενέργειες αυτές, λέγοντας πως στη NABU έχει διεισδύσει η Ρωσία και χρειάζεται «εκκαθάριση».
Ο δημοσιογράφος του Bloomberg Μαρκ Τσάμπιον έγραψε: «Ποτέ δεν είναι καλό σημάδι όταν κυβερνήσεις που κατηγορούνται για διαφθορά κυνηγούν τους φορείς που προσπαθούν να τις ελέγξουν». Το Spectator σε πρόσφατο ρεπορτάζ σχετικά με τα σκάνδαλα διαφθοράς και τις πολιτικές διώξεις φιλοξενούσε δηλώσεις πρώην ανώτατου αξιωματούχου της κυβέρνησης Ζελένσκι, ο οποίος ανέφερε πως ο πρόεδρος της Ουκρανίας «παρατείνει τον πόλεμο απλώς για να παραμείνει στην εξουσία».
Η Wall Street Journal κατηγόρησε το Κίεβο για «επίθεση στους αντι-διαφθορά θεσμούς» και προειδοποίησε ότι οι εγγυήσεις προς τους δυτικούς φορολογούμενους ότι τα κονδύλια προστατεύονται απειλούνται. Ο ακτιβιστής κατά της διαφθοράς Βιτάλι Σαμπούνιν δήλωσε στην εφημερίδα ότι οι κατηγορίες εις βάρος του αποσκοπούν στο να στείλουν το μήνυμα: «Όποιος ερευνήσει τη διαφθορά στο γραφείο του Ζελένσκι, θα τιμωρηθεί».
Ο ανταποκριτής των Financial Times Κρίστοφερ Μίλερ σημείωσε ότι η απόφαση ήταν προσχεδιασμένη και ήρθε από το γραφείο του προέδρου, επισημαίνοντας ότι η νομοθεσία πέρασε τόσο γρήγορα που κάποιοι βουλευτές συμμετείχαν μέσω βιντεοκλήσης.
Ο Όλιβερ Κάρολ από τον Economist τη χαρακτήρισε «σοκαριστική» και προειδοποίησε ότι η αλαζονεία του Ζελένσκι θέτει σε κίνδυνο την εμπιστοσύνη της διεθνούς κοινής γνώμης. Ο Γιάροσλαβ Τροφίμοφ της Wall Street Journal δήλωσε πως πρόκειται για «δώρο τεράστιας αξίας στη ρωσική προπαγάνδα» και στους Δυτικούς που αντιτίθενται σε περαιτέρω στρατιωτική βοήθεια προς την Ουκρανία.
Πηγή: ieidiseis.gr