Ποια είναι τα παγκόσμια σχέδια για το διάστημα;

Το ενδιαφέρον για τα ταξίδια στο διάστημα, αλλά και για την επιστροφή στη Σελήνη, φαίνεται να μεγαλώνει ολοένα περισσότερο. Πλέον υπάρχουν ιδιωτικές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον συγκεκριμένο χώρο, όπως για παράδειγμα η SpaceX, η εταιρεία του Ίλον Μασκ. Την ίδια στιγμή όμως τα ταξίδια στο διάστημα αποτελούν έναν σημαντικό στόχο και για τα ισχυρότερα κράτη του πλανήτη.

ΗΠΑ και Κίνα ανταγωνίζονται για τη Σελήνη

Η NASA θέλει να στείλει ξανά αστροναύτες στη Σελήνη με επανδρωμένη αποστολή στo πλαίσιo του προγράμματος «Artemis» – η οποία ωστόσο καθυστερεί εξαιτίας τεχνικών προβλημάτων. Τον Απρίλιο του 2026 η αποστολή «Artemis 2», με τρεις άντρες και μία γυναίκα, αναμένεται να ταξιδέψει για τη Σελήνη. Στα μέσα του 2027 πρόκειται, σύμφωνα τουλάχιστον με τον προγραμματισμό, να γίνει η πρώτη προσσελήνωση εδώ και πάνω από μισό αιώνα στο πλαίσιο της αποστολής «Artemis 3». Για πρώτη φορά θα πατήσουν το πόδι τους στη Σελήνη μία γυναίκα και ένας που δεν θα είναι λευκοί.

Έπειτα από αρκετές μη επανδρωμένες πτήσεις προς τη Σελήνη, η Κίνα έχει θέσει και αυτή ως βασικό στόχο μία επανδρωμένη προσσελήνωση έως το 2030. Προς το παρόν πάντως οι κινεζικές διαστημικές υπηρεσίες ασχολούνται με την ανάπτυξη των απαραίτητων τεχνολογιών και εξαρτημάτων για μία τόσο απαιτητική αποστολή, όπως και με τον σχεδιασμό της επόμενης μη επανδρωμένης αποστολής στη Σελήνη, η οποία αναμένεται να ξεκινήσει το 2026. Μέσα στο 2025 η Κίνα σκοπεύει ακόμη να στείλει στο διάστημα και την αποστολή «Tianwen-2», με σκοπό να συλλέξει και να αναλύσει δείγματα πετρωμάτων ενός αστεροειδή που βρίσκεται κοντά στη Γη.

Η Ρωσία επενδύει δις παρά τον πόλεμο

Παρά τον κοστοβόρο πόλεμο που διεξάγει στην Ουκρανία και παρά τις συνεπαγόμενες οικονομικές κυρώσεις,  η Ρωσία σκοπεύει να δαπανήσει τρία δισεκατομμύρια ευρώ σε διαστημικά προγράμματα.

Η κρατική εταιρεία Roskosmos θέλει να προχωρήσει περαιτέρω τα προγράμματά της για τη Σελήνη, αλλά και για τη δημιουργία ενός νέου διαστημικού σταθμού, ο οποίος θα διαδεχθεί τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Στόχος της Ρωσίας είναι να παραμείνει ανάμεσα στις ηγετικές δυνάμεις όσον αφορά την εξερεύνηση του διαστήματος και να ενισχύσει τη συνεργασία της πρωτίστως με την Κίνα, την Ινδία και το Ιράν.

50 χρόνια Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος

Το ερχόμενο έτος ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος (ΕΟΔ) δεν πρόκειται να γιορτάσει απλώς τα 50 χρόνια από την ίδρυσή του, αλλά σχεδιάζει επίσης και μία σειρά νέων αποστολών, όπως την αποστολή «Biomass», η οποία θα βοηθήσει στη συλλογή στοιχείων για την κατάσταση και την ανάπτυξη των δασών ή την αποστολή «Smile», κατά την οποία θα ερευνηθεί εις βάθος το μαγνητικό περιβάλλον του πλανήτη μας.

Ο ΕΟΔ συμμετέχει επίσης και στο πρόγραμμα «Artemis» της NASA. «Ο ΕΟΔ έχει τρεις πτήσεις στο πλαίσιο της συνεργασίας Artemis», δηλώνει εκπρόσωπος του οργανισμού. Οι δύο από αυτές θα γίνουν κατά τις αποστολές «Artemis 4» και «Artemis 5», ενώ η τρίτη πτήση δεν έχει αποφασιστεί ακόμη σε ποια αποστολή θα γίνει. «Η εκτίμησή μας είναι πως οι πτήσεις θα πραγματοποιηθούν πριν από το 2030».

Το όραμα της Ινδίας για το 2047

Η κυβέρνηση της χώρας σκοπεύει να έχει μετατρέψει τη χώρα σε ένα πλήρως βιομηχανικό κράτος έως το 2047, χρονιά κατά την οποία η Ινδία θα γιορτάσει την 100η επέτειο από την ανεξαρτησία της. Μέχρι το 2040 η κυβέρνηση έχει θέσει ως στόχο να στείλει και Ινδούς αστροναύτες στη Σελήνη.

Μέσα στα επόμενα χρόνια θα λάβει χώρα η πρώτη επανδρωμένη διαστημική πτήση, ενώ το 2028 η αποστολή «Chandrayaan-4» πρόκειται να φέρει δείγματα από τη Σελήνη στη Γη. Την ίδια στιγμή οι ινδικές διαστημικές υπηρεσίες σχεδιάζουν την αποστολή ενός μη επανδρωμένου διαστημόπλοιου στον Άρη και ενός τροχιακού διαστημοπλοίου στην Αφροδίτη.

Τι σχέδια έχουν Ιαπωνία και Ν. Κορέα;

Η Ιαπωνία έχει και αυτή αντίστοιχες βλέψεις για το διάστημα – και μάλιστα βρίσκεται ήδη σε συνεργασία με την Ινδία για το πρότζεκτ «Lupex» (Lunar Polar Exploration), το οποίο ξεκινά το 2025 και αφορά την εξερεύνηση της Σελήνης. Τα δεδομένα που θα συλλεχθούν κατά την αποστολή θα αξιοποιηθούν και στο πρόγραμμα «Artemis». Όπως και ο ΕΟΔ, έτσι και η Ιαπωνία, θέλει να στείλει και αυτή δικούς της αστροναύτες στο διάστημα.

Η Ιαπωνία σχεδιάζει επίσης μία ερευνητική αποστολή στον Άρη, το πρότζεκτ «Martian Moons Explration» (ΜΜΧ), με την ελπίδα να βρει ενδείξεις σχετικά με την προέλευση του πλανήτη, όπως και για το εάν υπάρχει εκεί ζωή.

Εξίσου φιλόδοξα είναι τα σχέδια και της Νότιας Κορέας, η οποία θέλει να στείλει διαστημόπλοιο στη Σελήνη έως το 2032 αλλά και στον Άρη ως το 2045. Μέχρι τότε η Νότια Κορέα στοχεύει να μπει στη λίστα με τις πέντε μεγαλύτερες δυνάμεις όσον αφορά τα διαστημικά προγράμματα – ακόμη όμως δεν έχει αποφασιστεί πώς ακριβώς θα χρηματοδοτηθούν τα προγράμματα αυτά. Έτσι, το κατά πόσο θα στεφθεί με επιτυχία το «διαστημικό εγχείρημα» της Νότιας Κορέας, θα εξαρτηθεί εν τέλει σε μεγάλο βαθμό από την προθυμία ιδιωτών επενδυτών να δώσουν χρήματα.

ΗΑΕ, Σαουδική Αραβία και Κατάρ ακολουθούν

Τα αραβικά κράτη έχουν και αυτά μεγαλεπήβολα σχέδια για το διάστημα. Τα ΗΑΕ για παράδειγμα σχεδιάζουν μία μη επανδρωμένη πτήση στη ζώνη των αστεροειδών ανάμεσα στους πλανήτες Άρη και Δία για το 2028, ενώ η Σαουδική Αραβία, το Κατάρ και το Ομάν επενδύουν επίσης σε διαστημικά προγράμματα. Τα σχεδία των αραβικών κρατών ωστόσο δεν σχετίζονται τόσο με την επιστημονική πρόοδο, αλλά με την ενίσχυση των στρατιωτικών δυνατοτήτων τους και το να είναι σε θέση να ακολουθήσουν τα ισχυρότερα κράτη από σκοπιά τεχνολογικής εξέλιξης.