Πώς απαντά η Ευρώπη στις αλλαγές του Ζούκερμπεργκ για τη Meta

Ο ιδιοκτήτης της X, Έλον Μασκ, και ο επικεφαλής της Meta, Μαρκ Ζoύκερμπεργκ, παρενέβησαν επανειλημμένα στην ευρωπαϊκή πολιτική την περασμένη εβδομάδα, επισκιάζοντας τις δειλές εκκλήσεις από Ευρωπαίους πολιτικούς ότι οι αμερικανικοί τεχνολογικοί γίγαντες πρέπει να συμμορφώνονται με τους ψηφιακούς κανονισμούς της ΕΕ.

Οι πρόσφατες εξελίξεις περιλαμβάνουν τον Ζούκερμπεργκ να χαρακτηρίζει το ψηφιακό ρυθμιστικό πλαίσιο της ΕΕ ως «λογοκρισία» και να συγκρίνει την πολιτική ανταγωνισμού με «κάτι σαν δασμό». Επίσης, κάλεσε τη νέα κυβέρνηση Τραμπ να υπερασπιστεί τη βιομηχανία τεχνολογίας των ΗΠΑ ενάντια στην εφαρμογή του ρυθμιστικού πλαισίου της ΕΕ κατά τη διάρκεια μιας συνέντευξής του σε podcast με τον υποστηρικτή του Τραμπ, Τζο Ρόγκαν, το Σάββατο.

Ωστόσο, οι αντιδράσεις των ηγετών της ΕΕ το Σαββατοκύριακο παρέμειναν χλιαρές.

Ο Γερμανός Υπουργός Ψηφιακής Πολιτικής Φόλκερ Βίσινγκ και η Γαλλίδα Υπουργός Ψηφιακής Πολιτικής Κλάρα Σαπάζ δήλωσαν ότι οι κυβερνήσεις τους λαμβάνουν το ζήτημα «σοβαρά» και εξέφρασαν εμπιστοσύνη στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή ότι θα διερευνήσει, αξιολογήσει και επιβάλει πλήρως τον νόμο για τη μέτρια περιεχομένου, τον Νόμο Ψηφιακών Υπηρεσιών (DSA).

Η Σαπάζ δήλωσε την Κυριακή ότι οι νόμοι της ΕΕ είναι ισχυροί και ότι οι Ευρωπαίοι μπορούν να εμπιστεύονται ότι η Επιτροπή διαθέτει πλέον τα εργαλεία για να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τους μεγάλους τεχνολογικούς γίγαντες των ΗΠΑ.

Σε απάντηση στο αίτημα του Euractiv για σχόλιο, η ομάδα της Εκτελεστικής Αντιπροέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (EVP) Χένα Βίρκουνεν, που είναι υπεύθυνη για την εφαρμογή του DSA, αναφέρθηκε σε μια ανάρτηση στο X που δεν απάντησε άμεσα στους ισχυρισμούς του Ζούκερμπεργκ. Σε συνέντευξή της στο Politico, η Βίρκουνεν απέρριψε επίσης τους ισχυρισμούς λογοκρισίας του διευθύνοντος συμβούλου της Meta ως «παραπλανητικούς».

Ωστόσο, η έκκληση του Ζούκερμπεργκ προς τη νέα αμερικανική κυβέρνηση να προστατεύσει τους μεγάλους τεχνολογικούς γίγαντες από το ρυθμιστικό πλαίσιο της ΕΕ και η απειλή του Τραμπ για επιβολή δασμών έως και 20% στα ευρωπαϊκά αγαθά εγείρουν σοβαρές αμφιβολίες για την πολιτική ικανότητα της Επιτροπής να επιβάλλει αποτελεσματικά τους νόμους της ΕΕ.

Βρισκόμενη σε κενό εξουσίας εν μέσω πολιτικής αστάθειας στη Γαλλία και τη Γερμανία – με τη γαλλική κυβέρνηση να αντιμετωπίζει πιθανή κατάρρευση λόγω επικείμενης πρότασης μομφής και τη Γερμανία να προετοιμάζεται για γενικές εκλογές τον Φεβρουάριο – η Επιτροπή βρίσκεται σε επισφαλή θέση.

Με την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν να βρίσκεται εκτός δράσης όλη την εβδομάδα λόγω σοβαρής περίπτωσης πνευμονίας, το θεσμικό όργανο φαίνεται να κερδίζει χρόνο καθώς εξετάζει τη δυνατότητα νομικής δράσης κατά των αμερικανικών τεχνολογικών γιγάντων. Με την ορκωμοσία του Τραμπ μόλις επτά ημέρες μακριά, ο χρόνος είναι κρίσιμος.

Προηγούμενες ανακοινώσεις

Η EVP Βίρκουνεν έχει δηλώσει ότι η ομάδα της, που είναι υπεύθυνη για την εφαρμογή του DSA, θα μπορούσε να ξεκινήσει περαιτέρω έρευνες για παραβιάσεις των κανόνων μέτριας περιεχομένου της ΕΕ, εάν οι πρόσφατες ενέργειες από μεγιστάνες της τεχνολογίας, όπως ο Ζούκερμπεργκ και ο Μασκ, κριθούν παραβιάσεις.

Ο Ζούκερμπεργκ παρουσίασε ενημερώσεις στις πολιτικές μέτριας περιεχομένου της Meta στις 7 Ιανουαρίου, οι οποίες έχουν προκαλέσει αντιδράσεις, ιδίως για μια νέα λειτουργία που ενδέχεται να επισημαίνει μέλη της κοινότητας LGBTQIA+ ως διανοητικά ασθενείς.

Σε απάντηση, η Επιτροπή εξετάζει επί του παρόντος εκτιμήσεις επιπτώσεων που υπέβαλε η Meta για το Facebook και το Instagram, οι οποίες επικεντρώνονται στις αλλαγές στους ορισμούς των πλατφορμών για την ρητορική μίσους και τη μισαλλοδοξία.

Η απόφαση της Meta να τερματίσει το πρόγραμμα ελέγχου γεγονότων τρίτων στις ΗΠΑ έχει επίσης εγείρει ανησυχίες, ειδικά καθώς η εταιρεία δεν έχει κάνει παρόμοιες ανακοινώσεις για την ΕΕ.

Ωστόσο, σε συνέντευξή της στη France Info την Παρασκευή, η Γαλλίδα Σαπάζ εξέφρασε την πεποίθησή της ότι η Meta θα συμμορφωθεί με τους κανόνες μέτριας περιεχομένου της ΕΕ βάσει του DSA.

Η Επιτροπή άνοιξε επίσημη έρευνα στις πλατφόρμες Facebook και Instagram της Meta τον Μάιο για ανησυχίες σχετικά με την προστασία ανηλίκων.

Εν τω μεταξύ, ο Μασκ έχει επανειλημμένα χρησιμοποιήσει την πλατφόρμα του, X, για να ενθαρρύνει τους Γερμανούς να υποστηρίξουν την ακροδεξιά AfD στις επερχόμενες εκλογές.

Την Πέμπτη, πήρε συνέντευξη από την υποψήφια της AfD, Άλις Βάιντελ, στο X, εντείνοντας περαιτέρω τη διαμάχη.

Η Επιτροπή διερευνά επί του παρόντος έξι παραβιάσεις του DSA από την X, συμπεριλαμβανομένων παραβάσεων που σχετίζονται με τις απαιτήσεις επαλήθευσης, την πρόσβαση δεδομένων για ερευνητές, τη διαφάνεια στη διαφήμιση, τις πολιτικές ρητορικής μίσους, τη μέτρια περιεχομένου βίαιου περιεχομένου και τη διαδικασία ελέγχου γεγονότων από τους χρήστες της πλατφόρμας.

Σύμφωνα με το DSA, κάθε παραβίαση μπορεί να οδηγήσει σε πρόστιμα έως και 6% του ετήσιου παγκόσμιου κύκλου εργασιών μιας εταιρείας.

Πώς αντιδρά η Ευρώπη

Εάν η Meta έμπαινε στον πειρασμό να αλλάξει τους κανόνες του παιχνιδιού στην Ευρώπη, θα έπρεπε πρώτα να παράσχει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή μια ανάλυση αξιολόγησης κινδύνου.

“Δεν λέμε ποιες πολιτικές εποπτείας περιεχομένου πρέπει να εφαρμοστούν στις πολύ μεγάλες διαδικτυακές πλατφόρμες. Αυτή είναι δική τους ευθύνη. Αν θέλουν να βασίζονται εξ ολοκλήρου στις αξιολογήσεις της κοινότητας, αυτό είναι μια πιθανότητα. Τώρα, όποιο μοντέλο κι αν επιλέξει η πλατφόρμα, αυτή η δυνατότητα πρέπει να είναι αποτελεσματική», δήλωσε ο Thomas Regnier, εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Ξεκινά μια επίσημη διαδικασία εάν μια πλατφόρμα παραβιάζει τον Νόμο για τις Ψηφιακές Υπηρεσίες (DSA) .

Εάν αυτό οδηγήσει σε μια απόφαση μη συμμόρφωσης και η πλατφόρμα εξακολουθεί να αρνείται να συμμορφωθεί, το πρόστιμο μπορεί να φτάσει το 6 τοις εκατό του ετήσιου παγκόσμιου κύκλου εργασιών της εταιρείας.

Αυστηρότερες κυρώσεις είναι δυνατές σε «ακραίες» περιπτώσεις

Αυτή η διαδικασία έχει επικριθεί ότι είναι πολύ αργή. Ωστόσο, η ΕΕ έχει άλλα χαρτιά στα χέρια της.

“Υπάρχουν άλλα μέσα που μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε ακραίες περιπτώσεις. Και τονίζω ακραία”, εξηγεί ο J. Scott Marcus, ερευνητής στο think tank CEPS (Κέντρο Ευρωπαϊκών Πολιτικών Μελετών) με έδρα τις Βρυξέλλες.

“Λάβετε, για παράδειγμα, τα μέτρα που ελήφθησαν για τον αποκλεισμό του Russia Today και του Sputnik την εποχή των κυρώσεων κατά της Ρωσίας, την εποχή της βάρβαρης εισβολής στην Ουκρανία. Αυτό έγινε ως μέρος του καθεστώτος κυρώσεων που εφάρμοσε το Συμβούλιο ενεργώντας στο διαμόρφωση εξωτερικής πολιτικής», πρόσθεσε ο καθηγητής στο κέντρο Robert Schuman.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η γερμανική ρυθμιστική αρχή και οι πολύ μεγάλες ψηφιακές πλατφόρμες θα συναντηθούν στις 24 Ιανουαρίου για να συζητήσουν τη ρύθμιση της ευρωπαϊκής πλατφόρμας ενόψει των πρόωρων εκλογών στη Γερμανία τον Φεβρουάριο.

Με πληροφορίες από Euronews, Euractiv