Σαράντα χρόνια ελεύθερης διακίνησης για τη «ζώνη Σένγκεν»

Η συμφωνία για τη θέσπισή της υπεγράφη σαν σήμερα, στις 14 Ιουνίου 1985, μεταξύ του Λουξεμβούργου, του Βελγίου, της Ολλανδίας, της Γαλλίας και της Γερμανίας, επιτρέποντας την ελεύθερη διακίνηση ανάμεσα στις υπογράφουσες τότε χώρες.

Σαράντα χρόνια μετά, σχεδόν δύο εκατομμύρια άνθρωποι μετακινούνται καθημερινά στον χώρο Σένγκεν, ενώ διευκολύνεται το εμπόριο εντός της ΕΕ που πέρυσι έφθασε τα 4,1 δις ευρώ.

Εκατοντάδες εκατομμύρια άνθρωποι διασχίζουν νόμιμα τα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ, ενώ η ζώνη των 29 μελών της προσελκύει το 40% του διεθνούς τουρισμού. Παραμένει πάντα «ελκυστική», καθώς η πιο πρόσφατη ένταξη αφορούσε τη Βουλγαρία και Ρουμανία στις αρχές του έτους, εφόσον οι δύο βαλκανικές χώρες εκπλήρωσαν όλα τα απαιτούμενα κριτήρια.

Πρόσχημα η παράτυπη μετανάστευση;

Συνοριακοί έλεγχοι της Γερμανίας στα σύνορα με την ΑυστρίαΣθνοριακοί έλεγχοι της Γερμανίας στα σύνορα με την Αυστρία Συνοριακοί έλεγχοι της γερμανικής αστυνομίας στα σύνορα με την ΑυστρίαΕικόνα: Angelika Warmuth/REUTERS Παρ’ όλα αυτά, τα σημερινά γενέθλια μάλλον μοιάζουν με «κρίση μέσης ηλικίας», καθώς 11 μέλη της ζώνης Σένγκεν «υπονομεύουν» τη βασική αρχή λειτουργίας της, έχοντας επαναφέρει ελέγχους στα σύνορά τους με πρόσχημα τον περιορισμό της παράτυπης μετανάστευσης και λόγους ασφαλείας, ενώ αναθεωρούν τις σχετικές αποφάσεις διαρκώς τα τελευταία πέντε χρόνια. Ανάμεσα στις 11 χώρες είναι η Αυστρία, Γερμανία, η Ολλανδία, η Γαλλία και η Ιταλία.

Η νέα γερμανική κυβέρνηση είχε, μάλιστα, εξαρχής δεσμευθεί ότι θα εντατικοποιήσει τους ελέγχους και θα απορρίπτει τις αιτήσεις ασύλου στα σύνορά της, χωρίς καν να τις αξιολογεί, κάτι που ωστόσο ήδη δικαστήριο στο Βερολίνο έκρινε ως παράνομο.

Όμως, η Γερμανίδα υπουργός Δικαιοσύνης Στέφανι Χούμπιγκ δήλωσε την Πέμπτη ότι θα παρουσιάσει νέα, δικαιολογημένη έκθεση αναφοράς στην Κομισιόν, ώστε να διατηρηθούν οι έλεγχοι.

Την ίδια ώρα, οι Ευρωπαίοι ομόλογοι της Χούμπιγκ υιοθετούσαν στη συνεδρίασή τους στο Λουξεμβούργο κοινή διακήρυξη, μέσω της οποίας, δεσμεύονται «να υπερασπιστούν την απρόσκοπτη ελεύθερη κυκλοφορία των προσώπων. . . διασφαλίζοντας ότι η επαναφορά των ελέγχων στα εσωτερικά σύνορα παραμένει μέτρο έσχατης ανάγκης». Επισημαίνουν, πάντως, ότι χρειάζονται «κατάλληλα μέτρα. . . όσον αφορά τη διαχείριση των εξωτερικών συνόρων, τις δευτερεύουσες μετακινήσεις, τη μετανάστευση (…)».

Ο λόγος στην Κομισιόν

Ο Αυστριακός αρμόδιος Επίτροπος, Μάγκνους Μπρούνερ, βρέθηκε στο χωριό Σένγκεν του Λουξεμβούργου, όπου υπεγράφη η συμφωνία και τόνισε ότι «η συνέχιση και η ανάπτυξη της ζώνης Σένγκεν καθίσταται δυνατή μόνο με την οικοδόμηση ενός καλά συντονισμένου συστήματος υποστήριξης με ισχυρή αστυνομική συνεργασία και αποτελεσματική προστασία των συνόρων».

Εναπόκειται στην Κομισιόν πλέον να αποφασίσει πώς ακριβώς θα συντονίσει το 40χρονο πια σύστημα και να αξιολογήσει, εάν η συνεχής ανανέωση των ελέγχων στα σύνορα είναι δικαιολογημένη.

Πηγή: DW