ΣΗΜΕΡΑ: Θυμάμαι την Χιροσίμα
Μερικά πράγματα που πρέπει να θυμάσαι για μια μαύρη επέτειο.
Σαν σήμερα, ο χρόνος σταμάτησε στην Ιαπωνία. Στον κόσμο. Η πρώτη πολεμική πυρηνική επίθεση στην ιστορία ήταν γεγονός. Η κατακλυσμική ρίψη της ατομικής βόμβας στην Ιαπωνική πόλη Χιροσίμα έλαβε χώρα στις 6 Αυγούστου του 1945 και αναμφίβολα αποτελεί ένα από τα τραγικότερα γεγονότα του 20ου αιώνα.
Τρεις ημέρες αργότερα ακολούθησε η δεύτερη ρίψη από τα αμερικανικά μαχητικά στην πόλη Ναγκασάκι με ασύλληπτες επιπτώσεις, καθώς αφανίστηκαν αμέτρητες ανθρώπινες ζωές και τεράστιες εδαφικές εκτάσεις ισοπεδώθηκαν.
Οι Αμερικανοί χρησιμοποίησαν για πρώτη φορά ως όπλο την ατομική βόμβα, που πρώτοι αυτοί είχαν κατασκευάσει τον Ιούνιο του 1945, και σκόρπισαν τον όλεθρο σε δύο ιαπωνικές πόλεις, τη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι (6 και 9 Αυγούστου 1945).
Με την ενέργειά τους αυτή, που βρήκε εκατομμύρια επικριτές, κατόρθωσαν να επισπεύσουν το τέλος του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου στα μέτωπα του Ειρηνικού και να ελαχιστοποιήσουν τις δικές τους απώλειες. Παράλληλα, δήλωσαν με εμφατικό τρόπο ποιος θα είναι το αφεντικό στις παγκόσμιες υποθέσεις μετά τη λήξη του πολέμου.
Όλα ξεκίνησαν το καλοκαίρι του 1945, όταν τα τύμπανα του πολέμου είχαν σιγήσει στην Ευρώπη και παρά τη συνεχιζόμενη προέλαση των Συμμάχων στον Ειρηνικό, η μιλιταριστική Ιαπωνία αρνείτο να παραδοθεί. Ο Αμερικανός πρόεδρος Χάρι Τρούμαν ήταν ανήσυχος για τις μεγάλες αμερικανικές απώλειες κατά την κατάληψη της Οκινάβας στις 22 Ιουνίου 1945 (12.000 νεκροί και 38.000 τραυματίες), που δημιουργούσαν το φόβο για μακροχρόνιο πόλεμο και τεράστιο αριθμό θυμάτων, σε περίπτωση που τα συμμαχικά στρατεύματα θα αποβιβάζονταν στα κύρια νησιά της Ιαπωνίας, όπου στάθμευαν 2 εκατομμύρια στρατιώτες.
Ο στρατηγός Καρλ Σποτς, αρχηγός της αεροπορίας του Ειρηνικού, πρότεινε στον Τρούμαν τη ρίψη ατομικής βόμβας πάνω από μία πυκνοκατοικημένη ιαπωνική πόλη. Με την πρόταση Σποτς συμφώνησε και ο στρατηγός Ντάγκλας ΜακΆρθουρ, που έχει το γενικό πρόσταγμα στις επιχειρήσεις του Ειρηνικού.
Αφού πήραν το «πράσινο φως» από την πολιτική ηγεσία, οι στρατιωτικοί επέλεξαν την πόλη της Χιροσίμα (στο νότιο άκρο του Χόνσου, του μεγαλύτερου νησιού της μητροπολιτικής Ιαπωνίας), για τη ρίψη της πρώτης ατομικής βόμβας.
«Ένα εκτυφλωτικό φως γέμισε το αεροσκάφος. Γυρίσαμε και κοιτάξαμε τη Χιροσίμα. Η πόλη ήταν σκεπασμένη από ένα τρομερό σύννεφο… που ανέβαινε σαν μανιτάρι. Κανείς δεν μιλούσε. Αίφνης, όλοι άρχισαν να φωνάζουν. Κοιτάξτε, κοιτάξτε, κοιτάξτε!». Ο συγκυβερνήτης του Enola Gay Λιούις έγραψε στο ημερολόγιό του: «Θεέ μου! Τι κάναμε;».
Όσοι βρισκόταν κοντά στο σημείο της έκρηξης πέθαναν αμέσως, ενώ τα πτώματά τους μετατράπηκαν σε κάρβουνα. Σχεδόν όλα τα κτίρια σε ακτίνα 1 μιλίου από το σημείο μηδέν της έκρηξης ισοπεδώθηκαν ενώ όλα τα εύφλεκτα υλικά, όπως το χαρτί, άρπαξαν φωτιά σε ακτίνα 2 χιλιομέτρων. Οι επιζήσαντες περιγράφουν έναν κυριολεκτικά εκτυφλωτικό φως και ένα ξαφνικό και σαρωτικό κύμα θερμότητας.
10 αξιοσημείωτες πληροφορίες για την πυρηνική έκρηξη στη Χιροσίμα
1. Η Βόμβα ήταν τύπου ουρανίου-235, η οποία είχε λάβει το προσωνύμιο “Little Boy” (μικρό αγοράκι) στο κέντρο συναρμολόγησης και δοκιμών Αλαμογκόρντο
2. Η βόμβα είχε βάρος 4.400 κιλών (64 κιλά ουρανίου- 235), μήκος 3 μέτρα και διάμετρο 71 εκατοστά.
3. Η ρίψη της βόμβας έγινε στις 8:15 π.μ.
4. Τη ρίψη την έκανε ο σμήναρχος Πολ Τίμπετς, κυβερνήτης ενός αεροσκάφους Β-29 της Αεροπορίας Στρατού, στο οποίο είχε δώσει το όνομα της μητέρας του, «Enola Gay».
5. Ακαριαία σκοτώθηκαν 70.000 άνθρωποι
6. Υπολογίζεται ότι πέθαναν λόγω ραδιενέργειας 140.000 κάτοικοι της πόλης που είχε πληθυσμό περίπου 350.000 και στην πλειονότητά τους ήταν άμαχοι.
7. Από την πόλη διασώθηκε μόνο ο θόλος και ο σκελετός του κτιρίου που τον στήριζε.
8. Η κυβέρνηση της Ιαπωνίας δεν γνώριζε τι ακριβώς είχε συμβεί για αρκετές ώρες.
9. Όλες οι επικοινωνίες με την πόλη σταμάτησαν στις 08.16 το πρωί και σταδιακά έφταναν πληροφορίες για μια μεγάλη έκρηξη. Τελικά ένας αξιωματικός απεστάλη με αεροσκάφος να επιθεωρήσει από αέρος τι είχε συμβεί.
10. Η πρώτη επιβεβαίωση της επίθεσης με ατομική βόμβα ήρθε 16 ώρες αργότερα, όταν οι ΗΠΑ έκαναν την επίσημη ανακοίνωση. Τα ραδιόφωνα μετέδιδαν στις ΗΠΑ δήλωση του προέδρου Τρούμαν που πληροφορούσε την είδηση.
Ο αμερικανικός στρατός δεν σταμάτησε εκεί. Λίγες μέρες αργότερα, η κατά 40% ισχυρότερη από αυτή της Χιροσίμα, βόμβα πλουτωνίου με το παρατσούκλι «Fat Man» (χοντρός άνδρας) έπληξε μία άλλη πόλη, το Ναγκασάκι.
Την επόμενη μέρα, αμερικανικά αεροσκάφη πετούσαν φυλλάδια πάνω από την Ιαπωνία που έγραφαν: «Έχουμε στην κατοχή μας το πιο καταστρεπτικό εκρηκτικό που δημιούργησε ποτέ ο άνθρωπος. Μονάχα μία από τις νέες μας ατομικές βόμβες έχει ίση εκρηκτική ισχύ με 2.000 φορτία βομβαρδιστικών B-29. Οφείλετε να αναλογιστείτε το φοβερό αυτό γεγονός και σας διαβεβαιώνουμε ότι είναι απόλυτα ακριβές. Μόλις ξεκινήσαμε να χρησιμοποιούμε αυτό το όπλο κατά της πατρίδας σας. Αν εξακολουθείτε να αμφιβάλετε, ρωτήστε για το τι συνέβη στην Χιροσίμα, όπου έπεσε μοναχά μία ατομική βόμβα».
Η πολιτική και στρατιωτική ηγεσία της Ιαπωνίας δεν συνειδητοποίησε πλήρως τη σημασία του γεγονότος και συνέχισε τις πολεμικές επιχειρήσεις. Στο διπλωματικό πεδίο, το Τόκιο ζήτησε τη μεσολάβηση της Μόσχας, αλλά στις 8 Αυγούστου, ο Στάλιν, ενήμερος για τις κινήσεις των Αμερικανών, της κήρυξε τον πόλεμο και ο «Κόκκινος Στρατός» προέλασε στη Μαντζουρία.
Ωστόσο, μετά την καταστροφή στη Χιροσίμα, οι Ιάπωνες δεν παραδόθηκαν. Τρεις μέρες αργότερα, οι ΗΠΑ ξεκίνησαν μια άλλη αποστολή να βομβαρδίσουν την Κοκούρα, ωστόσο, η πόλη ήταν σκοτεινή από σύννεφα. Η πόλη του Ναγκασάκι επιλέχθηκε ως στόχος. Η βόμβα με το προσώνυμιο “Fat Man” (χοντρός άνδρας) έπεσε πάνω από το Ναγκασάκι στις 9 Αυγούστου 1945, σκοτώνοντας 40.000 ανθρώπους.
Στις 15 Αυγούστου, ο αυτοκράτορας Χιροχίτο ανακοίνωσε την παράδοση της Ιαπωνίας και στις 2 Σεπτεμβρίου, δόθηκε η επίσημη υπογραφή, θέτοντας ένα τέλος στις εχθροπραξίες του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Οι βομβαρδισμοί ήταν τόσο αμφισβητήσιμοι τότε όσο είναι και σήμερα. Έξι στους επτά Αμερικανούς στρατηγούς θεωρούν ότι δεν έπρεπε να ρίξουν βόμβα επειδή η Ιαπωνική παράδοση ήταν αναμενόμενη.
Αυτή η ασύλληπτη δύναμη της ατομικής βόμβας θα προκαλέσει μια καθοριστική αλλαγή στη γεωπολιτική κατάσταση της χώρας που εξακολουθεί να αντηχεί μέχρι σήμερα, με αρκετές χώρες να αγωνίζονται να αποκτήσουν αυτού του επίπεδου την τεχνολογία.
Το ρολόι Doomsday
Το 1947, οι επιστήμονες που συμμετείχαν στο Πρόγραμμα του Μανχάταν δημιούργησαν το ρολόι Doomsday, το οποίο αντιπροσωπεύει την πιθανότητα μιας τεχνητής παγκόσμιας καταστροφής και τα μεσάνυχτα να συμβολίζουν την καταστροφή του πολιτισμού όπως το γνωρίζουμε.
Πέρυσι, το ρολόι προσαρμόστηκε δύο λεπτά πριν τα μεσάνυχτα, το πλησιέστερο που ήταν στην Ημέρα της Κρίσεως.
Το 2019, το Δελτίο των Ατομικών Επιστημόνων διατήρησε την ώρα «δύο λεπτά έως τα μεσάνυχτα», επικαλούμενη συνεχιζόμενες κλιματικές αλλαγές, προσπάθειες εκσυγχρονισμού πυρηνικών ΗΠΑ και Ρωσίας. Πληροφορίες για απειλές για τον πόλεμο και άλλους κινδύνους από “ανατρεπτικές τεχνολογίες” όπως η τεχνητή νοημοσύνη, η συνθετική βιολογία και ο κυβερνοπόλεμος.
Διαβάστε σχετικά βίβλια:
«Ανάμεσα στις νεκρές πόλεις» Grayling C. A.
«Τα Λουλούδια της Χιροσίμα» Morris Edita
«Τα παιδιά της Χιροσίμα» Arata Osanta
Δείτε ταινίες με αφιέρωμα στο ιστορικό γεγονός:
«Hiroshima, mon amour» του σκηνοθέτη Alain Resnais
«Black rain» του σκηνοθέτη Shohei Imamura
«Children of Hiroshima» του σκηνοθέτη Kaneto Shindo
«H story» του σκηνοθέτη Nobuhiro Suwa
«Barefoot Gen 2» του σκηνοθέτη Toshio Hirata και Akio Sakai
«Hiroshima: Out Of The Ashes» του σκηνοθέτη Peter Werner
«Hiroshima» του σκηνοθέτη Koreyoshi Kurahara και Roger Spottiswoode
Πηγή: Σαν σήμερα, Al jazeera.
