«Συγγνώμη» της Δανίας για την ακούσια αντισύλληψη σε 4.500 γυναίκες της Γροιλανδίας

Ηπρωθυπουργός της Δανίας, Μέττε Φρέντρικσεν, ζήτησε για πρώτη φορά συγγνώμη για το σκάνδαλο εξαναγκαστικής αντισύλληψης, κατά το οποίο χιλιάδες κορίτσια και γυναίκες από τη Γροιλανδία εφοδιάστηκαν με αντισυλληπτικά σπιράλ (IUD) χωρίς τη γνώση και τη συγκατάθεσή τους.

Η Φρέντρικσεν δήλωσε πως τα γεγονότα δείχνουν «συστημική διάκριση» εις βάρος γυναικών και κοριτσιών από το δανικό σύστημα υγείας, καθώς, λόγω της καταγωγής τους υπέστησαν «σωματική και ψυχολογική βλάβη».

Ορισμένες από τις γυναίκες ήταν μόλις 12 ετών όταν – όπως αναφέρουν – τους τοποθετήθηκε αντισυλληπτικό σπιράλ από Δανούς γιατρούς, σε μια προσπάθεια μείωσης του πληθυσμού της Γροιλανδίας, η οποία μέχρι το 1953 ήταν αποικία της Δανίας και μόλις το 1992 ανέλαβε τον έλεγχο του δικού της συστήματος υγείας.

Υπολογίζεται ότι 4.500 γυναίκες και κορίτσια επηρεάστηκαν μεταξύ 1966 και 1970. Ο πρώην πρωθυπουργός της Γροιλανδίας, Μούτε Μπ. Έγκεδε, έχει χαρακτηρίσει το συγκεκριμένο σκάνδαλο ακούσιας αντισύλληψης ως «γενοκτονία».

Η συγγνώμη της Δανίας για τις περιπτώσεις έως το 1992, που έγινε με κοινή δήλωση με τον πρωθυπουργό της Γροιλανδίας, Γενς-Φρέντερικ Νίλσεν, ο οποίος ζήτησε συγγνώμη για τις περιπτώσεις μετά την ημερομηνία αυτή, έρχεται πριν από τη δημοσίευση της πολυαναμενόμενης έρευνας για την υπόθεση, που αναμένεται τον Σεπτέμβριο.

Συνολικά 143 γυναίκες από τη Γροιλανδία κατέθεσαν πέρσι αγωγή κατά του δανικού κράτους, ζητώντας αποζημίωση 43 εκατομμυρίων κορόνων, ισχυριζόμενες ότι τους τοποθετήθηκε σπιράλ χωρίς τη συγκατάθεσή τους ή τη γνώση τους, παραβιάζοντας τα ανθρώπινα δικαιώματά τους.

Η Φρέντρικσεν δήλωσε πως «Παρότι δεν έχουμε ακόμη την πλήρη εικόνα, προκαλεί βαθιά εντύπωση στην κυβέρνηση το γεγονός ότι τόσες πολλές γυναίκες από τη Γροιλανδία αναφέρουν ομόφωνα πως υπέστησαν κακοποίηση από το δανικό σύστημα υγείας.

«Δεν μπορούμε να αλλάξουμε αυτό που συνέβη. Αλλά μπορούμε να αναλάβουμε την ευθύνη. Γι’ αυτό, εκ μέρους της Δανίας, θα ήθελα να πω: Συγγνώμη», είπε.

Συνέχισε με το ότι ζητά συγγνώμη από τα κορίτσια και τις γυναίκες που υπέστησαν συστημικές διακρίσεις επειδή ήταν Γροιλανδές. «Για τη σωματική και ψυχολογική βλάβη που υπέστησαν. Για την απογοήτευση που ένιωσαν», πρόσθεσε.

Ο Νίλσεν δήλωσε ότι, εκ μέρους της κυβέρνησής του, ζητά συγγνώμη «για τη βλάβη και την κακοποίηση που ενδέχεται να υπέστησαν αρκετές γυναίκες αφότου αναλάβαμε την ευθύνη για το σύστημα υγείας μας». Η κυβέρνησή του, δήλωσε, εργάζεται από τον Ιανουάριο για ένα σχέδιο αποζημίωσης για αυτές τις γυναίκες και σύντομα θα υπάρξει ανακοίνωση για τον τρόπο υποβολής αιτήσεων.

Η Ναάγια Χ. Ναθάνιελσεν, υπουργός Δικαιοσύνης και Ισότητας των Φύλων της Γροιλανδίας, δήλωσε ότι μια συγγνώμη ήταν απολύτως αναγκαία και πως πιστεύει ότι δεν μπορούσε να αποφευχθεί για να προχωρήσουν σε μια πορεία ίασης. «Είμαι πολύ ικανοποιημένη από τη συγγνώμη, αλλά δεν έβλεπα και εναλλακτική», συνέχισε.

Η Ν. Ναθάνιελσεν επεσήμανε: «Η συγγνώμη απευθύνεται στα κορίτσια και τις γυναίκες που υπέστησαν μια απαράδεκτη πρακτική με ξεκάθαρο αποικιοκρατικό χαρακτήρα. Πιστεύω επίσης ότι η αποζημίωση από το δανικό κράτος είναι αναγκαία».

Η Άαγια Κέμνιτς, μέλος του δανικού κοινοβουλίου από το γροιλανδικό κόμμα Inuit Ataqatigiit (IA), δήλωσε ενθουσιασμένη με το αποτέλεσμα, για το οποίο αγωνιζόταν καιρό: «Η συγγνώμη είναι σημαντική για μια ανανεωμένη σχέση μεταξύ Γροιλανδίας και Δανίας», είπε. «Τι χαρά!».

Η Μπούλα Λάρσεν, μία από τις γυναίκες που έχουν κάνει μήνυση στην κυβέρνηση για την ιστορική τους κακομεταχείριση, δήλωσε ότι είναι «πολύ ικανοποιημένη» που έλαβε τελικά μια συγγνώμη. «Με γεμίζει γαλήνη το να μπορώ επιτέλους να κλείσω αυτό το σκοτεινό κεφάλαιο της ζωής μου», σημείωσε.

«Η εμπειρία έμοιαζε με επίθεση» Η Λάρσεν, που είναι τώρα 66 ετών, ήταν 14 όταν της είπε η υπεύθυνη του οικοτροφείου της στην Πααμιούτ να πάει στο νοσοκομείο χωρίς εξήγηση. Θυμάται το σοκ και τον «τρομερό πόνο» όταν ένας γιατρός της τοποθέτησε με τη βία ένα αντισυλληπτικό σπιράλ.

Ο πόνος ήταν τέτοιος που, όπως είπε, μετά ένιωθε σαν να είχε «σπασμένα γυαλιά στην κοιλιά της». Ως ενήλικη, όταν παντρεύτηκε και προσπάθησε να μείνει έγκυος, ανακάλυψε ότι δεν ήταν εφικτό, εξαιτίας της διαδικασίας.

Ωστόσο, κάποιοι αμφισβήτησαν το χρονοδιάγραμμα της συγγνώμης, η οποία ήρθε λίγες ώρες αφότου η Δανία κάλεσε τον επιτετραμμένο των ΗΠΑ για επείγουσα συνάντηση σχετικά με φερόμενη εκστρατεία επιρροής στη Γροιλανδία για τη διαμόρφωση της κοινής γνώμης και του μέλλοντος της περιοχής της Αρκτικής.

Η κυβέρνηση είχε προηγουμένως δηλώσει ότι θα περιμένει τα αποτελέσματα της έρευνας πριν ζητήσει συγγνώμη. Ωστόσο, η Φρέντρικσεν δήλωσε την Τετάρτη ότι η υπόθεση είναι «πηγή τόσο οργής όσο και θλίψης για πολλούς Γροιλανδούς και πολλές οικογένειες στη Γροιλανδία. Και φυσικά έχει αντίκτυπο στην αντίληψη για τη Δανία και το βασίλειο».

Η κυβέρνηση, είπε, αναμένει σύντομα τα αποτελέσματα της έρευνας για το σκάνδαλο, μετά την οποία οι κυβερνήσεις της Δανίας και της Γροιλανδίας θα συνεργαστούν για να μάθουν και να αντιμετωπίσουν τις συγκεκριμένες συνέπειες αυτών των σκοτεινών κεφαλαίων της κοινής τους ιστορίας. Αυτό, πρόσθεσε, θα περιλαμβάνει και «ενδεχόμενη οικονομική αποζημίωση» για τα θύματα του σκανδάλου και «άλλες συγκεκριμένες περιπτώσεις».

«Αυτό είναι πολύ σημαντικό έργο. Πρέπει να μάθουμε περισσότερα για το κοινό μας παρελθόν. Όχι επειδή μπορούμε να το αλλάξουμε. Αλλά επειδή πρέπει να το αναγνωρίσουμε. Και να μάθουμε από αυτό», έκλεισε.

Πηγή – efsyn