Συμφωνία δασμών ΗΠΑ – Κίνας: Τι σημαίνει και τι αναμένεται μετά από 90 ημέρες

Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Κίνα συμφώνησαν για τη μείωση των δασμών σε αγαθά που διακινούνται μεταξύ των δύο χωρών. Η συμφωνία αυτή σηματοδοτεί σημαντική αποκλιμάκωση του εμπορικού πολέμου μεταξύ των δύο μεγαλύτερων οικονομιών του κόσμου, ο οποίος έχει προκαλέσει αναταράξεις επηρεάζοντας τις περισσότερες χώρες.

Τόσο οι ΗΠΑ όσο και η Κίνα επιβεβαίωσαν τη μείωση των δασμών που είχαν επιβάλει η μία στην άλλη μετά την αρχική κλιμάκωση από τον Πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ νωρίτερα φέτος. Η συμφωνία περιλαμβάνει την πλήρη κατάργηση ορισμένων δασμών και την αναστολή άλλων για 90 ημέρες, έως τις 14 Μαΐου.

Ως αποτέλεσμα, οι επιπλέον δασμοί των ΗΠΑ στις κινεζικές εισαγωγές — δηλαδή οι επιπλέον δασμοί που επιβλήθηκαν σε αυτήν την πρόσφατη αντιπαράθεση — θα μειωθούν από 145% σε 30%, ενώ οι πρόσφατα αυξημένοι κινεζικοί δασμοί σε ορισμένες αμερικανικές εισαγωγές θα μειωθούν από 125% σε 10%.

Η Κίνα έχει επίσης αναστείλει και καταργήσει άλλα μη δασμολογικά αντίμετρα, όπως η απαγόρευση εξαγωγής κρίσιμων ορυκτών στις ΗΠΑ, τα οποία είχε επιβάλει ως απάντηση στην αρχική κλιμάκωση.

Παρότι η συμφωνία καλύπτει μεγάλο όγκο εμπορίου, εξαιρεί κρίσιμους τομείς, όπως τα ηλεκτρικά οχήματα, τα προϊόντα ηλιακής ενέργειας και ημι-αγωγούς. Επιπλέον, αναστέλλεται η δυνατότητα δασμολογικής απαλλαγής για μικρές ηλεκτρονικές εισαγωγές από e-commerce πλατφόρμες, μέτρο που επηρεάζει ιδιαίτερα Κινέζους μεταπωλητές.

Η Ουάσινγκτον εμφανίζεται πρόθυμη να συνεχίσει τον διάλογο, ωστόσο ξεκαθαρίζει ότι δεν προχωρά σε πλήρη άρση των δασμών αν δεν υπάρξει πρόοδος σε ζητήματα όπως οι κρατικές επιδοτήσεις, η προστασία της πνευματικής ιδιοκτησίας και ο έλεγχος της παράνομης διακίνησης φαιντανύλης προς τις ΗΠΑ.

Τα μέτρα των ΗΠΑ εξακολουθούν να περιλαμβάνουν ένα επιπλέον ποσοστό 20%, με στόχο την άσκηση πίεσης στο Πεκίνο να καταβάλει περισσότερες προσπάθειες για την καταπολέμηση του παράνομου εμπορίου φαιντανύλης, ενός ισχυρού οπιοειδούς φαρμάκου.

Η ανακοίνωση έγινε μετά από συνομιλίες μεταξύ των δύο χωρών στην Ελβετία, οι πρώτες μεταξύ τους από τότε που ο Τραμπ προκάλεσε τον τελευταίο εμπορικό πόλεμο.

Αντιδράσεις και προοπτικές

Οι χρηματοπιστωτικές αγορές υποδέχθηκαν με ανακούφιση την εκτόνωση της κατάστασης που είχε οδηγήσει σε αδιέξοδο το αμφίδρομο εμπόριο ύψους σχεδόν 600 δισεκατομμυρίων δολαρίων, διαταράσσοντας τις αλυσίδες εφοδιασμού και προκαλώντας απολύσεις. Οι μετοχές της Wall Street εκτοξεύτηκαν, με τον S&P 500 να κλείνει στο υψηλότερο επίπεδο από τις 3 Μαρτίου και τον τεχνολογικό δείκτη Nasdaq Composite να καταγράφει το υψηλότερο κλείσιμο από τις 28 Φεβρουαρίου, ενώ και το δολάριο ενισχύθηκε.

Ωστόσο, αναλυτές εκφράζουν επιφυλάξεις για τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα της συμφωνίας, καθώς παραμένουν άλυτα ζητήματα όπως το εμπορικό έλλειμμα των ΗΠΑ και η κρίση των οπιοειδών.

Επιχειρηματικοί όμιλοι χαιρέτισαν τη συμφωνία ως βήμα προόδου, αν και εκφράζονται αμφιβολίες για τη διάρκειά της, καθώς πρόκειται για μια «ανακωχή» χωρίς μακροπρόθεσμες δεσμεύσεις.

Η συμφωνία δεν καλύπτει όλους τους τομείς, με δασμούς σε ηλεκτρικά οχήματα και φωτοβολταϊκά προϊόντα να παραμένουν σε ισχύ, ενώ καταργούνται οι απαλλαγές για εισαγωγές μέσω ηλεκτρονικού εμπορίου. Οι επιχειρήσεις παραμένουν επιφυλακτικές, αναμένοντας περαιτέρω διαπραγματεύσεις για μια πιο ολοκληρωμένη λύση.

Η συμφωνία ΗΠΑ-Κίνας για τη μείωση των δασμών προσφέρει προσωρινή ανακούφιση στις αγορές και τις επιχειρήσεις, αλλά δεν αποτελεί οριστική λύση στον εμπορικό πόλεμο. Οι επόμενες 90 ημέρες θα είναι κρίσιμες για την επίτευξη μιας πιο διαρκούς και συνολικής συμφωνίας που θα αντιμετωπίζει τα βαθύτερα προβλήματα στις εμπορικές σχέσεις των δύο χωρών.

Η επόμενη φάση

Η πρόβλεψη των επόμενων βημάτων σε αυτόν τον συνεχιζόμενο εμπορικό πόλεμο μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας τους τελευταίους μήνες ήταν δύσκολη.

Ωστόσο, πρόκειται για μια σημαντική συμφωνία μεταξύ των δύο οικονομικών υπερδυνάμεων του κόσμου.

Ακόμη και αν οι ανασταλμένοι δασμοί επανέλθουν μετά από 90 ημέρες, επειδή η συντριπτική πλειονότητα των επιβαρύνσεων που ανακοινώθηκαν μετά την Ημέρα της Απελευθέρωσης έχουν ακυρωθεί, οι δασμοί των ΗΠΑ στην Κίνα θα αυξηθούν μόνο στο 54% και οι κινεζικοί δασμοί στις ΗΠΑ θα αυξηθούν στο 34%.

Ωστόσο, οι συνομιλίες μεταξύ των δύο κυβερνήσεων πρόκειται να συνεχιστούν, οπότε ενδέχεται να επιτευχθεί περαιτέρω συμφωνία.

Ο Υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ, Σκοτ Μπέσεντ, δήλωσε ότι η συναίνεση και από τις δύο χώρες ήταν ότι «καμία πλευρά δεν θέλει αποσύνδεση», ενώ το υπουργείο εμπορίου της Κίνας ανέφερε ότι η συμφωνία ήταν ένα βήμα για «τη θεμελίωση γεφύρωσης διαφορών και εμβάθυνσης της συνεργασίας».

Έτσι, οι σχέσεις μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας φαίνονται πιο φιλικές, αλλά όπως έχουμε δει μέχρι τώρα κατά τη διάρκεια αυτής της προεδρίας του Τραμπ, τα πράγματα μπορούν να αλλάξουν γρήγορα.

Ποια αγαθά ανταλλάσσουν οι ΗΠΑ και η Κίνα μεταξύ τους;

Το 2024, η μεγαλύτερη κατηγορία αγαθών που εξήχθησαν από τις ΗΠΑ στην Κίνα ήταν η σόγια — που χρησιμοποιείται κυρίως για τη διατροφή των περίπου 440 εκατομμυρίων χοίρων της Κίνας. Οι ΗΠΑ επίσης εξήγαγαν φαρμακευτικά προϊόντα και πετρέλαιο.

Εν τω μεταξύ, η Κίνα εξήγαγε μεγάλες ποσότητες ηλεκτρονικών, υπολογιστών και παιχνιδιών.

Η μεγαλύτερη κατηγορία αμερικανικών εισαγωγών από την Κίνα είναι τα smartphones, που αντιπροσωπεύουν το 9% του συνόλου. Ένα μεγάλο ποσοστό αυτών των smartphones είναι τα iPhones της Apple που κατασκευάζονται στην Κίνα.

Ωστόσο, οι ΗΠΑ αγοράζουν πολύ περισσότερα από την Κίνα ($440 δισ.) από ό,τι πωλούν σε αυτήν ($145 δισ.), κάτι που ο Τραμπ εδώ και καιρό θεωρεί προβληματικό.

Η λογική του, εν μέρει, για την εισαγωγή δασμών, και υψηλότερων σε χώρες που πωλούν περισσότερα στις ΗΠΑ από ό,τι αγοράζουν, είναι να ενθαρρύνει τους Αμερικανούς καταναλωτές να αγοράζουν περισσότερα αμερικανικά προϊόντα, να αυξήσει τα φορολογικά έσοδα και να ενισχύσει τις θέσεις εργασίας στη μεταποίηση.

Ο κλιμακούμενος εμπορικός πόλεμος τους τελευταίους μήνες έχει οδηγήσει σε θεαματική πτώση της ποσότητας αγαθών που διακινούνται μέσω του Ειρηνικού Ωκεανού, αλλά οι επενδυτές πιστεύουν ότι η ανακωχή ειρία θα οδηγήσει σε ανάκαμψη, με τις μετοχές ορισμένων από τις μεγαλύτερες ναυτιλιακές εταιρείες του κόσμου να σημειώνουν άνοδο.

Ποια πλευρά έχει κερδίσει

Οι πολιτικοί και από τις δύο πλευρές έχουν αρχίσει και αναμφίβολα θα συνεχίσουν να διεκδικούν τη νίκη για αυτήν την «εκεχειρία».

Παρά το γεγονός ότι οι ΗΠΑ και η Κίνα χαρακτηρίζουν αυτήν τη συμφωνία ως κοινή, οι άνθρωποι στο Πεκίνο θα την ερμηνεύσουν ως υποχώρηση της κυβέρνησης Τραμπ από τους δασμούς, σύμφωνα με την Τζάνκα Οέρτελ, διευθύντρια του προγράμματος Ασίας στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων.

«Επιστρέψαμε στο σημείο μηδέν, τώρα μπορούν να ξεκινήσουν οι διαπραγματεύσεις. Το αποτέλεσμα είναι αβέβαιο, αλλά η Κίνα βρίσκεται σε ψυχολογικά ισχυρότερη θέση τώρα από πριν», δήλωσε.

Οι ΗΠΑ θα υποστηρίξουν ότι το ποσοστό δασμών τους στις κινεζικές εισαγωγές, αν και χαμηλότερο, παραμένει υψηλό στο 30%.

«Αυτή η εμπορική συμφωνία είναι μια νίκη για τις Ηνωμένες Πολιτείες, αποδεικνύοντας την απαράμιλλη ικανότητα του Προέδρου Τραμπ να εξασφαλίζει συμφωνίες που ωφελούν τον αμερικανικό λαό», ανέφερε δήλωση του Λευκού Οίκου.

Οι οικονομολόγοι της Deutsche Bank έχουν προτείνει ότι η μείωση των δασμών και η συμφωνία της προηγούμενης εβδομάδας μεταξύ Ηνωμένου Βασιλείου και ΗΠΑ σημαίνουν ότι υπάρχει τόσο «πιθανό ανώτατο όσο και κατώτατο όριο» για τα ποσοστά δασμών του Τραμπ.

“Το Ηνωμένο Βασίλειο έχει μία από τις λιγότερο ανισόρροπες σχέσεις με τις ΗΠΑ και έχει πλέον καθολικό δασμολογικό συντελεστή 10%. Η Κίνα έχει μία από τις πιο ανισόρροπες σχέσεις και τώρα έχει δασμολογικό συντελεστή 30%”, δήλωσε ο Τζορτζ Σαραβέλος, επικεφαλής έρευνας συναλλαγματικών ισοτιμιών στην επενδυτική τράπεζα FX.

“Είναι λογικό ότι αυτοί οι δύο αριθμοί θέτουν πλέον τα όρια για το πού θα καταλήξουν οι αμερικανικοί δασμοί φέτος”.

Πηγή: ΕΡΤ