Τί κάνουν οι πόλεις της Ευρώπης για να αντιμετωπίσουν τον καύσωνα;

Το τελευταίο διάστημα, το Λονδίνο σημείωσε τις μεγαλύτερες θερμοκρασίες σε σχεδόν έξι δεκαετίες, με τα θερμόμετρα να αγγίζουν τους 34 βαθμούς Κελσίου ή περισσότερο για έξι συνεχόμενες ημέρες.

Όσοι είναι αρκετά τυχεροί που μπορούν να πάνε στην εξοχή και την θάλασσα για διακοπές,  απολαμβάνουν ελαφρώς πιο χαμηλές θερμοκρασίες, αλλά πολλοί κάτοικοι παραμένουν στο σπίτι τους. Περίπου τα τρία τέταρτα του πληθυσμού της Ευρώπης ζουν τώρα σε αστικές περιοχές, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Μεγάλο μέρος της Δυτικής Ευρώπης επηρεάζεται από την ζέστη τον Αύγουστο. Καθώς η ανθρώπινη επιρροή στο κλίμα μας γίνεται ολοένα και πιο έντονη, τα κύματα θερμότητας θα γίνουν όλο και πιο φυσιολογικά το καλοκαίρι, λένε οι ερευνητές.

Πώς μπορούν οι πόλεις να προσαρμοστούν για να κάνουν τη ζωή ευκολότερη για τους κατοίκους τους σε περιόδους πολύ υψηλών θερμοκρασιών;

Γιατί οι πόλεις είναι τόσο ζεστές;

Το φαινόμενο των υψηλών θερμοκρασιών στις αστικές περιοχές είναι γνωστό ως “φαινόμενο αστικής θερμότητας”.

Το Δημαρχείο του Λονδίνου αναφέρει ότι η πρωτεύουσα του Ηνωμένου Βασιλείου μπορεί να είναι έως και 10 βαθμούς πιο ζεστή από τις γύρω περιοχές.

Υπάρχουν πολλοί λόγοι για τις διαφορές θερμοκρασίας που παρατηρούνται στις πόλεις, συμπεριλαμβανομένης της μειωμένης βλάστησης και του διαφορετικού τρόπου με τον οποίο τα δομικά υλικά αντανακλούν τις ακτίνες του ήλιου.

Ας εξερευνήσουμε τι κάνουν διάφορες πόλεις σε όλη την Ευρώπη για να μειώσουν αυτά τα αποτελέσματα και να βοηθήσουν τους πολίτες τους να διατηρήσουν την ψυχραιμία τους.

1. Φύτευση δέντρων

Όποιος κάθεται κάτω από ένα δέντρο σε μια καυτή μέρα θα ξέρει πόσο βοηθάει η σκιά να  κρατήσει αυτόν και το έδαφος δροσερούς.

Αλλά τα δέντρα δεν παρέχουν απλώς σκιά και αντανακλούν τις ακτίνες του ήλιου. Παίρνουν νερό από το έδαφος και χάνουν το μεγαλύτερο μέρος του στον αέρα μέσω μιας διαδικασίας που ονομάζεται εξατμισοδιαπνοή. Το νερό που δεν χρειάζεται το δέντρο βγαίνει από μικροσκοπικές τρύπες στην κάτω πλευρά των φύλλων του και γίνεται υδρατμός.

Αυτή η αλλαγή από νερό σε υδρατμούς χρειάζεται ενέργεια από τις ακτίνες του ήλιου, κάτι που διαφορετικά θα ζεσταίνει τον αέρα. Σκεφτείτε το σαν το δέντρο να ιδρώνει, βοηθώντας το να διατηρηθεί δροσερό και να μειώσει απεριόριστα τη θερμοκρασία του αέρα.

Η Βαρκελώνη – η οποία έχει υψηλή πυκνότητα πληθυσμού που συμβάλλει στην αύξηση της θερμότητας – επικεντρώνεται στη φύτευση και τη φροντίδα των δέντρων της ως μέρος των προσπαθειών της για μια πιο πράσινη πόλη.

Η Kαταλανική πόλη έχει ήδη περισσότερα δέντρα από πολλές άλλες ευρωπαϊκές πόλεις, με περίπου 1,4 εκατομμύρια.

Έχει ένα 20ετές γενικό σχέδιο, με στόχο να αυξήσει το ποσοστό γης που καλύπτεται από δέντρα στο 30% και να διασφαλίσει ότι τα είδη δέντρων προσαρμόζονται στις κλιματικές αλλαγές.

Υπάρχουν και άλλα περιβαλλοντικά οφέλη από την ύπαρξη δέντρων σε αστικό περιβάλλον, συμπεριλαμβανομένης της αυξημένης βιοποικιλότητας με τη δημιουργία οικοτόπων για άγρια ζωή, τη συγκράτηση της ηχορύπανσης και τη μείωση των προβλημάτων με την απορροή επιφανειακών υδάτων.

2. “Πράσινοι” δρόμοι και στέγες

Τα δέντρα δεν είναι η μόνη μορφή βλάστησης που μπορεί να βοηθήσει στην ψύξη του αέρα. Σε μικρότερους χώρους όπου μπορεί να μην υπάρχει χώρος για ένα νέο δέντρο, ορισμένες πόλεις αυξάνουν τη φύτευση ή ενθαρρύνουν τους κατοίκους να το κάνουν.

Το Παρίσι τώρα επιτρέπει σε οποιονδήποτε να υποβάλει αίτηση για άδεια να φτιάξει έναν κήπο οπουδήποτε. Αυτές οι «άδειες βλάστησης», σημαίνουν ότι οι κάτοικοι μπορούν να φυτέψουν κήπους σε πεζοδρόμια και μικρές περιοχές δημόσιας γης για να κάνουν την πόλη πιο πράσινη.

Τόσο το Παρίσι όσο και το Λονδίνο έχουν αναπτύξει πράσινες στέγες στην αστική τους αρχιτεκτονική.

Μια έκθεση του Δημαρχείου του Λονδίνου υπολόγισε ότι το 2017 υπήρχαν 1,5 τ.μ. πράσινες στέγες στην ευρύτερη περιοχή του Λονδίνου.

3. Δημιουργία προσωρινών υπαίθριων χώρων για το καλοκαίρι

Η Βιέννη έχει δημιουργήσει ένα δίκτυο “δροσερών δρόμων” για δεύτερη χρονιά. Σε αυτούς τους δρόμους, σε γειτονιές σε όλη την πόλη, απαγορεύεται η στάθμευση αυτοκινήτων και οι άνθρωποι καλούνται να χρησιμοποιήσουν τον εξωτερικό χώρο ως «υπαίθριο σαλόνι». Οι δρόμοι είναι εξοπλισμένοι με καθιστικούς χώρους, σιντριβάνια και ορισμένοι έχουν ακόμη και μηχανήματα ψεκασμού νερού. Τα παιδιά μπορούν να παίξουν και υπάρχουν φυτά.

Οι αρχές της πόλης έχουν επιλέξει τμήματα δρόμων για να κλείσουν, σε κομμάτια της πόλης με λιγότερη πρόσβαση σε εξωτερικούς χώρους και όπου υπάρχουν δέντρα για να παρέχουν σκιά.

4. Αλλαγή της αστικής αρχιτεκτονικής για προσθήκη περισσότερου νερού και ανακλαστικών επιφανειών

Όπως και τα υπάρχοντα ποτάμια, λίμνες και σιντριβάνια στα οποία οι άνθρωποι μπορούν να κολυμπήσουν για να δροσιστούν, ορισμένες περιοχές προσπαθούν να χρησιμοποιήσουν νερό με καινοτόμους τρόπους για να βοηθήσουν να δροσίσουν δρόμους της πόλης.

Στη Θεσσαλονίκη, οι αρχές εγκατέστησαν πίδακες νερού, καθώς και εξωτερικούς ανεμιστήρες για να δροσίσουν μια δημόσια πλατεία.

Τα κτίρια κατασκευάζονται συνήθως από υλικά που απορροφούν τις ακτίνες του ήλιου, αντί να τις αντανακλούν όπως και η βλάστηση ή το νερό. Έτσι τους παίρνει πολύ χρόνο για να κρυώσουν, οδηγώντας σε ασφυκτικές θερμοκρασίες τη νύχτα.

Η χρήση πιο ανοιχτόχρωμων υλικών για τις επιφάνειες κτιρίων είναι ένας εύκολος τρόπος για τη μείωση της ενέργειας που απορροφάται από τον ήλιο. Οι λευκές στέγες και οι τοίχοι ήταν χαρακτηριστικές στη νότια Ευρώπη για πολύ καιρό.

5. Παροχή πληροφοριών και υποστήριξης

Οι ηλικιωμένοι και τα μικρά παιδιά δυσκολεύονται να αντιμετωπίσουν σωματικά τις επιπτώσεις ενός κύματος θερμότητας.

Ένα σοβαρό κύμα θερμότητας τον Αύγουστο του 2003 προκάλεσε πολλές χιλιάδες θανάτους σε ολόκληρη την Ευρώπη, ιδίως στη Γαλλία όπου σχεδόν 15.000 έχασαν τη ζωή τους.

Το Παρίσι διαθέτει μια εφαρμογή για να βοηθήσει τους ανθρώπους να μάθουν πού μπορούν να πάνε για να διατηρηθούν δροσεροί στην πόλη. Το Ρότερνταμ και η Αθήνα έχουν επίσης τις δικές τους εφαρμογές με την ίδια εταιρεία.

Το Λονδίνο παρέχει έναν χάρτη με πράσινες και σκιασμένες περιοχές όπου οι Λονδρέζοι μπορούν να καταφύγουν τις ζεστές μέρες.

Πηγή: bbc.com