Τι προκάλεσε τον σεισμό στη Μιανμάρ και την Ταϊλάνδη – Το πραγματικό μέγεθος του σεισμού
Καθηγητής γεωφυσικών και κλιματικών κινδύνων στο University College London εξηγεί στον Guardian τι ακριβώς προκάλεσε τον μεγάλο σεισμό
Ένας σεισμός μεγέθους 7,7 ρίχτερ έπληξε τη κεντρική Μιανμάρ, όπως ανακοίνωσε η Υπηρεσία Γεωλογικών Ερευνών των ΗΠΑ (USGS), με την πρωτεύουσα της Ταϊλάνδης, Μπανγκόκ, και άλλες περιοχές να επηρεάζονται. Ρίχνουμε μια ματιά στις αιτίες του γεγονότος και την κλίμακα της καταστροφής.
Τι συνέβη;
Σύμφωνα με την Υπηρεσία Γεωλογικών Ερευνών των ΗΠΑ (USGS), καταγράφηκε σεισμός μεγέθους 7,7 ρίχτερ στη Μανταλάι, Μιανμάρ, στις 6:21 π.μ. GMT. Ο σεισμός φαίνεται να ήταν επιφανειακός, με εστία μόλις 10 χιλιομέτρων (6 μίλια) βάθος, αλλά η ζημιά αναμένεται να είναι τεράστια, με πολλαπλά κτίρια να έχουν καταρρεύσει ή υποστεί ζημιές και αναφορές για δρόμους που έχουν ανασηκωθεί και σπάσει. Ο αριθμός των θυμάτων ανεβαίνει, με θύματα να αναφέρονται τόσο στη Μιανμάρ όσο και στην Ταϊλάνδη.
Ο Μπιλ ΜακΓκιούιρ, ομότιμος καθηγητής γεωφυσικών και κλιματικών κινδύνων στο University College London, δήλωσε: «Είναι πολύ πιθανό ότι η ποιότητα κατασκευής γενικά δεν θα είναι αρκετά υψηλή για να αντέξει αυτό το επίπεδο δόνησης, και ο αριθμός των θυμάτων θα αυξηθεί σημαντικά καθώς θα μαθαίνουμε περισσότερα για την κλίμακα της καταστροφής».
Τι προκάλεσε τον σεισμό;
Οι σεισμοί συμβαίνουν όταν τεράστιες πλάκες βράχου που αποτελούν την γήινη κρούστα, γνωστές ως τεκτονικές πλάκες, κινούνται η μία ενάντια στην άλλη. Σύμφωνα με την USGS, ο σεισμός στη Μιανμάρ συνέβη λόγω «οριζόντιας μετατόπισης» ανάμεσα στις πλάκες Ινδίας και Ευρασίας – δηλαδή οι δύο τεκτονικές πλάκες τρίφτηκαν οριζόντια μεταξύ τους. «Ο σεισμός συνέβη στη ρηξιγενή ζώνη Σαγκάιν, η οποία σηματοδοτεί το όριο της τεκτονικής πλάκας μεταξύ της πλάκας Ινδίας στα δυτικά και της πλάκας Ευρασίας στα ανατολικά. Η πλάκα Ινδίας κινείται βόρεια κατά μήκος της ρηξιγενούς ζώνης σε σχέση με την πλάκα Ευρασίας», είπε ο ΜακΓκιούιρ.
Η USGS αναφέρει ότι η περιοχή έχει βιώσει αρκετούς παρόμοιους μεγάλους σεισμούς με μετατόπιση, με έξι σεισμούς μεγέθους 7 ή μεγαλύτερους να συμβαίνουν μέσα σε απόσταση περίπου 250 χιλιομέτρων από τον τρέχοντα σεισμό από το 1900 και μετά.
Τι σημαίνουν οι τιμές μεγέθους του σεισμού;
Ενώ πολλοί έχουν ακούσει για την κλίμακα Ρίχτερ για τη μέτρηση του μεγέθους ενός σεισμού, η τρέχουσα πρότυπη μέθοδος είναι η κλίμακα μέγιστης έντασης σεισμού (moment magnitude scale).
«Η κλίμακα Ρίχτερ είναι μια παλιά κλίμακα που αναπτύχθηκε για την Καλιφόρνια. Είναι κατάλληλη μόνο για μικρότερους σεισμούς και δεν είναι πολύ καλή στο να διαχωρίζει τα μεγέθη των μεγαλύτερων δονήσεων», είπε ο ΜακΓκιούιρ.
Η υπολογισμένη μέθοδος της κλίμακας μέγιστης έντασης βασίζεται στη δύναμη του βράχου όπου συνέβη η μετατόπιση, την περιοχή του ρήγματος που υπέστη μετατόπιση και την απόσταση που μετακινήθηκε το ρήγμα.
«Έτσι, ισχυρότερο υλικό βράχου ή μεγαλύτερη περιοχή ή μεγαλύτερη μετατόπιση σε έναν σεισμό, όλα θα συμβάλλουν στη δημιουργία ενός μεγαλύτερου μεγέθους», προσθέτει η USGS.
Ωστόσο, όπως η κλίμακα Ρίχτερ, η κλίμακα μέγιστης έντασης είναι λογαριθμική, πράγμα που σημαίνει ότι καθώς το μέγεθος αυξάνεται κατά μία μονάδα, η δόνηση του εδάφους αυξάνεται 10 φορές.
«Πρόκειται για έναν σημαντικό σεισμό με οποιοδήποτε κριτήριο, και η επίδρασή του γίνεται πολύ χειρότερη λόγω του γεγονότος ότι ήταν πολύ επιφανειακός – μόλις 10 χιλιόμετρα κάτω. Αν είχε συμβεί σε βάθος 100 χιλιομέτρων, η επίδραση θα ήταν πολύ μικρότερη, οπότε το βάθος, καθώς και το μέγεθος, είναι κρίσιμα», είπε ο ΜακΓκιούιρ.
Αλλά πρόσθεσε ότι οι μετρήσεις διαφέρουν ανάλογα με τις τοποθεσίες των σεισμολογικών δικτύων που χρησιμοποιούνται.
Σύμφωνα με το Κέντρο Σεισμολογικών Δικτύων της Κίνας, ο σεισμός στη Μιανμάρ έφτασε τα 7,9 ρίχτερ, με δονήσεις που έγιναν αισθητές στην επαρχία Γιουνάν στη νότια Κίνα.
Θα υπάρξουν περαιτέρω σεισμοί;
«Ήδη σημειώθηκε μία μεγάλη μετασεισμική δόνηση, και άλλες μπορεί να αναμένονται τις επόμενες ώρες έως μέρες», δήλωσε ο ΜακΓκιούιρ. «Αυτές μπορεί να καταστρέψουν ήδη εξασθενημένα κτίρια και να κάνουν τη δουλειά των διασωστών ακόμα πιο δύσκολη».
Μπορούσε αυτό να προβλεφθεί;
«Δεν μπορούμε να προβλέψουμε τους σεισμούς, οπότε η απάντηση είναι όχι», είπε ο ΜακΓκιούιρ. «Ηταν αναμενόμενο σε γενικές γραμμές, ωστόσο, καθώς συνέβη σε ένα μέρος του ρήγματος που δεν είχε σπάσει για αρκετό καιρό – γνωστό ως “σεισμικό κενό”».
Ο Δρ Ρότζερ Μάσον, επίτιμος ερευνητής στο Βρετανικό Γεωλογικό Ινστιτούτο, είπε ότι ο τελευταίος παρόμοιος σεισμός στην περιοχή ήταν το 1956.
«Αυτό σημαίνει ότι τα κτίρια πιθανότατα δεν έχουν σχεδιαστεί με στόχο την αντίσταση στους σεισμικούς κραδασμούς και, συνεπώς, είναι πιο ευάλωτα όταν συμβαίνει ένας σεισμός σαν αυτός, με αποτέλεσμα μεγαλύτερες ζημιές και υψηλότερο αριθμό θυμάτων», είπε.
Πηγή: The Guardian
