Δυσοίωνα τα μηνύματα του ΔΝΤ για την παγκόσμια ανάπτυξη

«Μαύρα μαντάτα» από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο που αναθεώρησε προς τα κάτω τις προβλέψεις του για την παγκόσμια ανάπτυξη. Προειδοποιεί για υψηλή αβεβαιότητα και κινδύνους, καθώς οι πιέσεις στον χρηματοπιστωτικό τομέα ενισχύονται από την αυστηρότερη νομισματική πολιτική και τον πόλεμο Ρωσίας – Ουκρανίας.

Το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν πιθανότατα θα αυξηθεί κατά 2,8% φέτος και 3% το επόμενο έτος, κατά 0,1 ποσοστιαίες μονάδες λιγότερο από τις προβλέψεις του Ιανουαρίου, όπως ανακοίνωσε το ΔΝΤ την Μ. Τρίτη (11/4) κατά την τριμηνιαία ενημέρωση για τις Παγκόσμιες Οικονομικές Προοπτικές. Αυτό συγκρίνεται με την επέκταση κατά 3,4% το 2022.

Πλέον, το ΔΝΤ μειώνει τις προβλέψεις για την παγκόσμια ανάπτυξη για το 2023. Η επέκταση του παγκόσμιου ΑΕΠ αναμένεται να επιβραδυνθεί περισσότερο από ό,τι είχε εκτιμηθεί τον Ιανουάριο.

Οι απροσδόκητες αποτυχίες του περασμένου μήνα με την κατάρρευση των τραπεζών Silicon Valley Bank και της Signature Bank όπως και η κατάρρευση της Credit Suisse αναστάτωσαν τις αγορές και πυροδότησαν ανησυχίες για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα, περιπλέκοντας την προσπάθεια των Κεντρικών Τραπεζών να δαμάσουν τον πληθωρισμό, διατηρώντας παράλληλα την ανάπτυξη και την υγεία του τραπεζικού συστήματος.

«Οι κίνδυνοι σταθμίζονται σε μεγάλο βαθμό προς τα κάτω, σε μεγάλο βαθμό λόγω της οικονομικής αναταραχής του τελευταίου ενάμιση μήνα», δήλωσε ο Pierre-Olivier Gourinchas, επικεφαλής οικονομολόγος του fund. «Αυτό είναι υπό έλεγχο τώρα, αλλά ανησυχούμε ότι θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια πιο απότομη και πιο αυξημένη ύφεση εάν οι οικονομικές συνθήκες επιδεινωθούν σημαντικά», προειδοποίησε ο ίδιος και συμπλήρωσε:

«Ίσως υπάρχουν κάποια τρωτά σημεία και γι’ αυτό είναι πολύ σημαντικό σε αυτό το σημείο οι οικονομικές εποπτικές αρχές, οι ρυθμιστικές αρχές και οι γενικότερα οι αρχές πραγματικά να εξετάσουν πολύ προσεκτικά αυτούς τους θύλακες ευπάθειας που μπορεί να υπάρχουν ακόμη, στον τραπεζικό τομέα στα μη τραπεζικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και ευρύτερα».

Αν και η μείωση στις προβλέψεις για το 2023 δεν είναι μεγάλη, η έκθεση έδειξε ότι το ΔΝΤ είναι πιο συγκρατημένο σχετικά με τις προοπτικές από ό,τι τον Ιανουάριο, όταν θεώρησε φέτος το 2023 ως «σημείο καμπής» για την παγκόσμια οικονομία και πως οι κίνδυνοι θα ήταν πιο ισορροπημένοι.

Την περασμένη εβδομάδα, το ΔΝΤ προειδοποίησε ότι η ανάπτυξη τα επόμενα πέντε χρόνια θα είναι περιορισμένη. Αυτό βασίζεται στους κινδύνους από τον οικονομικό κατακερματισμό που προκαλείται από τη γεωπολιτική ένταση – συμπεριλαμβανομένης της κλιμακούμενης αντιπαλότητας ΗΠΑ-Κίνας που ενισχύεται από τον πόλεμο στην Ευρώπη – καθώς και σε βραδύτερη ανάπτυξη του εργατικού δυναμικού και επιβράδυνση των μακροπρόθεσμων ρυθμών επέκτασης στην Κίνα και τη Νότια Κορέα.

Ενώ το ΔΝΤ μείωσε την εκτίμησή του για την παγκόσμια ανάπτυξη, η Παγκόσμια Τράπεζα αύξησε τις προοπτικές της στο 2% από 1,7% τον Ιανουάριο, λόγω της ισχυρότερης κινεζικής επέκτασης, όπως δήλωσε τη Δευτέρα ο πρόεδρος Ντέιβιντ Μάλπας. Το Bloomberg Economics αύξησε επίσης την πρόβλεψη για οικονομική επέκταση φέτος.

Τα δυσμενή σενάρια

Σε ένα σενάριο, το οποίο αποκαλείται ως «εύλογη εναλλακτική», η χρηματοπιστωτική αστάθεια παραμένει περιορισμένη, αλλά επηρεάζει τις συνθήκες περισσότερο από ό,τι στη βασική περίπτωση του ΔΝΤ και οι τράπεζες μειώνουν τον δανεισμό. Αυτό θα προκαλούσε επιβράδυνση της ανάπτυξης στο 2,5% το 2023, καταγράφοντας τον πιο αδύναμο ρυθμό από το 2001, εξαιρουμένων του πρώτου έτους της πανδημίας Covid-19 το 2020 και της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2009.

Σε ένα σοβαρό σενάριο πτώσης, το οποίο έχει περίπου 25% πιθανότητα να πραγματοποιηθεί, θα μπορούσε να υπάρξει σημαντική πιστωτική διαταραχή και ο ρυθμός της παγκόσμιας επέκτασης θα μπορούσε να επιβραδυνθεί σε λιγότερο από 2% – κάτι που έχει συμβεί μόνο πέντε φορές από το 1970. Υπάρχει επίσης περίπου 15% πιθανότητα για ανάπτυξη μόλις 1%.

Πρόσθετοι κίνδυνοι πέρα ​​από τον χρηματοπιστωτικό τομέα περιλαμβάνουν τον πληθωρισμό που θα παραμείνει περισσότερο από ό,τι αναμενόταν, οι σχέσεις με την Κίνα ή η επιδείνωση της κατάστασης στον πόλεμο Ρωσίας-Ουκρανίας. «Βλέπουμε πολύ αρνητικό κίνδυνο στο μέλλον», όπως χαρακτηριστικά σημείωσε ο Γκουρίνχας.

Οι περισσότερες μεγάλες οικονομίες αναμένεται να δουν την επέκταση του ΑΕΠ να επιβραδύνεται, όπως σημειώνεται.

Οι προβλέψεις του ΔΝΤ για την Ελλάδα

Το ΔΝΤ προβλέπει ρυθμό ανάπτυξης 2,6% έναντι 1,8% που εκτιμούσε τον περασμένο Οκτώβριο, ενώ για το 2024 προβλέπει ανάπτυξη 1,5% από 1,4%. Η ανάπτυξη προβλέπεται ότι θα επιτρέψει να συνεχισθεί η μείωση της ανεργίας στο 11,2% φέτος και στο 10,4% το 2024 από 12,2% το 2022.

Για τον πληθωρισμό προβλέπεται σημαντική αποκλιμάκωση από το 9,3% σε μέσα επίπεδα πέρυσι, στο 4% φέτος και στο 2,9% το 2024. Σταδιακή μείωση αναμένει το ΔΝΤ και για το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών – από 9,7% του ΑΕΠ πέρυσι στο 8% φέτος και στο 6% το 2024.

Η βελτιωμένη πρόβλεψη για την ελληνική οικονομία γίνεται εν μέσω ασταθούς ανάκαμψης της παγκόσμιας οικονομίας, για την οποία το Ταμείο σημειώνει ότι οι προοπτικές ανάπτυξης την επόμενη πενταετία είναι οι χαμηλότερες εδώ και δεκαετίες.