ΕΕ: Εγκαινιάζει πλατφόρμα ανταλλαγής δεδομένων Covid-19 για ερευνητές

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε συνεργασία με πολλούς εταίρους εγκαινίασε την ευρωπαϊκή πλατφόρμα δεδομένων COVID-19, η οποία θα καταστήσει δυνατή την ταχεία συλλογή και ανταλλαγή των διαθέσιμων ερευνητικών δεδομένων. Η πλατφόρμα, η οποία εντάσσεται στο σχέδιο δράσης ERAvsCorona , αποτελεί ένα ακόμα ορόσημο στις προσπάθειες που καταβάλλει η ΕΕ για να στηρίξει τους ερευνητές στην Ευρώπη και σε όλον τον κόσμο στη μάχη κατά της έξαρσης του κορονοϊού.

Η κ. Μαρίγια Γκαμπριέλ, Eπίτροπος Καινοτομίας, Έρευνας, Πολιτισμού, Εκπαίδευσης και Νεολαίας, δήλωσε σχετικά: «Η έναρξη λειτουργίας της ευρωπαϊκής πλατφόρμας δεδομένων COVID-19 αποτελεί σημαντικό συγκεκριμένο μέτρο για την ενίσχυση της συνεργασίας στην καταπολέμηση του κορονοϊού. Συνεχίζοντας την επί σειρά ετών συνεπή στήριξή μας στην ανοικτή επιστήμη και την ανοικτή πρόσβαση, τώρα είναι η στιγμή να εντείνουμε τις προσπάθειές μας και να στηρίξουμε τους ερευνητές μας. Μέσω των κοινών μας προσπαθειών, θα κατανοήσουμε καλύτερα, θα διαγιγνώσκουμε και, εντέλει, θα νικήσουμε την πανδημία.»

Η νέα πλατφόρμα θα παρέχει ένα ανοιχτό, αξιόπιστο και κλιμακούμενο ευρωπαϊκό και παγκόσμιο περιβάλλον στο οποίο οι ερευνητές θα μπορούν να αποθηκεύουν και να ανταλλάσσουν σύνολα δεδομένων, όπως αλληλουχίες DNA, δομές πρωτεϊνών, δεδομένα προκλινικής έρευνας και κλινικών δοκιμών, καθώς και επιδημιολογικά δεδομένα. Η πλατφόρμα αποτελεί προϊόν κοινής προσπάθειας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου Βιοπληροφορικής του Ευρωπαϊκού Εργαστηρίου Μοριακής Βιολογίας (EMBL-EBI), της υποδομήςElixir και του έργου COMPARE, καθώς και των κρατών μελών της ΕΕ και άλλων εταίρων.

Η ταχεία ανοιχτή ανταλλαγή δεδομένων επιταχύνει σημαντικά την έρευνα και τις ανακαλύψεις, καθιστώντας δυνατή την αποτελεσματική αντιμετώπιση της κατάστασης έκτακτης ανάγκης που έχει προκαλέσει ο κορονοϊός. Η ευρωπαϊκή πλατφόρμα δεδομένων COVID-19 συνάδει με τις αρχές που αποτυπώνονται στη Δήλωση για την κοινοχρησία δεδομένων σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης στον τομέα της δημόσιας υγείας και καταδεικνύει τη δέσμευση της Επιτροπής στα ανοιχτά ερευνητικά δεδομένα και την Ανοιχτή Επιστήμη, που έχει ως στόχο η επιστήμη να καταστεί πιο αποτελεσματική και αξιόπιστη και να αποκρίνεται στις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η κοινωνία. Στο πλαίσιο αυτό, η πλατφόρμα αποτελεί επίσης πιλοτικό έργο προτεραιότητας, για την πραγμάτωση των στόχων του ευρωπαϊκού νέφους ανοικτής επιστήμης (EOSC), και αξιοποιεί τα καθιερωμένα δίκτυα που συνδέουν το EMBL–EBI με τις εθνικές υποδομές δεδομένων δημόσιας υγείας   

Σχέδιο δράσης ERAvsCorona

Στις 7 Απριλίου 2020, οι υπουργοί έρευνας και καινοτομίας από τα 27 κράτη μέλη της ΕΕ υποστήριξαν 10 δράσεις προτεραιότητας του σχεδίου δράσης ERAvsCorona. Στηριζόμενο στους γενικούς στόχους και στα εργαλεία του Ευρωπαϊκού Χώρου Έρευνας (ΕΧΕ), το σχέδιο δράσης καλύπτει βραχυπρόθεσμες δράσεις που βασίζονται στον στενό συντονισμό, τη συνεργασία, την ανταλλαγή δεδομένων και τις κοινές χρηματοδοτικές προσπάθειες της Επιτροπής και των κρατών μελών. Το σχέδιο δράσης επικεντρώνεται στις βασικές αρχές του Ευρωπαϊκού Χώρου Έρευνας, οι οποίες τώρα θα αξιοποιηθούν στο μέγιστο δυνατό βαθμό για να βοηθήσουν τους ερευνητές και τα κράτη μέλη της ΕΕ να επιτύχουν στον αγώνα τους κατά της πανδημίας του κορονοϊού.

Πέραν της ευρωπαϊκής πλατφόρμας δεδομένων COVID-19 που εγκαινιάστηκε, οι υπόλοιπες δράσεις επικεντρώνονται στον συντονισμό της χρηματοδότησης, στην επέκταση των μεγάλων κλινικών δοκιμών σε ολόκληρη την ΕΕ, στην αύξηση της στήριξης σε καινοτόμες επιχειρήσεις, στη στήριξη ενός πανευρωπαϊκού μαραθωνίου ανάπτυξης εφαρμογών (Hackathon) στα τέλη Απριλίου, για να κινητοποιηθούν οι Ευρωπαίοι παραγωγοί καινοτομίας και η κοινωνία των πολιτών. Κατά τους προσεχείς μήνες, το κοινό σχέδιο που απαριθμεί τις δράσεις προτεραιότητας θα επικαιροποιείται τακτικά και θα συνδιαμορφώνεται από τις υπηρεσίες της Επιτροπής και τις εθνικές κυβερνήσεις.    

Ιστορικό

Η ΕΕ αναλαμβάνει αποφασιστική δράση για την καταπολέμηση της πανδημίας. Η Επιτροπή διαθέτει επίσης εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ σεμέτρα έρευνας και καινοτομίας για την ανάπτυξη εμβολίων, νέων θεραπειών, διαγνωστικών εξετάσεων και ιατρικών συστημάτων για την πρόληψη της εξάπλωσης του κορονοϊού.

Δίνοντας συνέχεια στις μακροπρόθεσμες επενδύσεις που είχαν ξεκινήσει πριν από την έξαρση του κορονοϊού (μέσω του ΠΠ7 & του προγράμματος Ορίζων 2020), μεταξύ άλλων στους τομείς της επιτήρησης και της ετοιμότητας, η ΕΕ κινητοποίησε ταχύτατα 48,2 εκατ. ευρώ για 18 επιλεγέντα ερευνητικά έργα στους τομείς των ταχέων διαγνωστικών δοκιμών κοντά στους ασθενείς, των νέων θεραπειών, των νέων εμβολίων καθώς και στην επιδημιολογία και στην ανάπτυξη μοντέλων για τη βελτίωση της ετοιμότητας και της απόκρισης σε εξάρσεις νόσων. Στα έργα συμμετέχουν 151 ερευνητικές ομάδες από όλο τον κόσμο.

Επιπλέον, η ΕΕ κινητοποίησε δημόσια και ιδιωτική χρηματοδότηση ύψους έως 90 εκατ. ευρώ μέσω της Πρωτοβουλίας για Καινοτόμα Φάρμακα , και προσέφερε οικονομική στήριξη 80 εκατ. ευρώ στην καινοτόμο εταιρεία CureVac για να επεκτείνει τις εργασίες της για την ανάπτυξη και την παραγωγή εμβολίου κατά του κορονοϊού.

Επιπλέον, μια πρόσφατη πρόσκληση υποβολής προτάσεων του μέσου Accelerator του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Καινοτομίας ύψους 164 εκατ. ευρώ προσέλκυσε σημαντικό αριθμών νεοφυών επιχειρήσεων και ΜΜΕ με καινοτομίες που θα μπορούσαν επίσης να συμβάλουν στην καταπολέμηση της πανδημίας. Ταυτόχρονα, πάνω από 50 εν εξελίξει ή ολοκληρωμένα έργα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Έρευνας συμβάλλουν στην αντιμετώπιση της πανδημίας του κορονοϊού χάρη στην παροχή γνώσεων από διάφορους επιστημονικούς τομείς (ιολογία, επιδημιολογία, ανοσολογία, δημόσια υγεία, ιατροτεχνολογικά προϊόντα, κοινωνική συμπεριφορά, διαχείριση κρίσεων).

Για να ενισχύσει την παγκόσμια συνεργασία, η ΕΕ συντονίζει διεθνείς πρωτοβουλίες στο πλαίσιο της Παγκόσμιας Συνεργασίας Έρευνας για την Ετοιμότητα για τα Λοιμώδη Νοσήματα (GloPID–R),που συγκεντρώνει 29 φορείς χρηματοδότησης από 5 ηπείρους και τον ΠΟΥ. Προσφέρει επίσης 20 εκατ. ευρώ στον Συνασπισμό για Καινοτομίες Επιδημιολογικής Ετοιμότητας (CEPI). Τέλος, η Σύμπραξη Ευρωπαϊκών και Αναπτυσσόμενων Χωρών για τις Κλινικές Δοκιμές (EDCTP) χρηματοδοτεί τρεις προσκλήσεις υποβολής προτάσεων ύψους 28 εκατ. ευρώ στο πλαίσιο του προγράμματος Ορίζων 2020 για τη στήριξη της έρευνας για τον κορονοϊό και την ενίσχυση των ικανοτήτων έρευνας στην υποσαχάρια Αφρική.