Έφυγε από τη ζωή η Χαρά Μπακονικόλα
Σε ηλικία 74 ετών
Ο καλλιτεχνικός κόσμος θρηνεί το θάνατο της Χαράς Μπακονικόλα, ομότιμης Καθηγήτριας θεατρολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, η οποία έφυγε από την ζωή σε ηλικία 74 ετών.
Το Διοικητικό Συμβούλιο και ο Καλλιτεχνικός Διευθυντής του Εθνικού Θεάτρου, με ιδιαίτερη θλίψη και αισθήματα βαθύτατης εκτίμησης αποχαιρετούν τη διαπρεπή, ομότιμη Καθηγήτρια θεατρολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, Χαρά Μπακονικόλα, που έφυγε από κοντά μας.
Η Χαρά Μπακονικόλα δίδαξε θεωρία του δράματος, φιλοσοφία της τραγωδίας, θεωρία της μετάφρασης δημοσιεύοντας πληθώρα άρθρων και εκδίδοντας πολύτιμα επιστημονικά συγράμματα γύρω από το ελληνικό και ευρωπαϊκό θέατρο. Επίσης, είχε μεταφράσει πολλά θεατρικά έργα και δοκίμια. Διετέλεσε μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Εθνικού Θεάτρου από το 2002 έως το 2006 βοηθώντας αποφασιστικά με τις γνώσεις και την εμπειρία της στην εύρυθμη λειτουργία του οργανισμού διδάσκοντας παράλληλα στη Δραματική Σχολή του Θεάτρου. Η μεγάλη προσφορά της στον χώρο των γραμμάτων και των τεχνών θα παραμείνει ανεκτίμητη.
Βιογραφικό
Γεννήθηκε στον Βόλο, το 1948. Πτυχιούχος της κλασικής και της γαλλικής φιλολογίας του Παν/μίου Αθηνών. Κρατικός διδάκτωρ του Παν/μίου της Σορβόννης (ParisIV). Στο ΤΘΣ έχει διδάξει θεωρία του δράματος, φιλοσοφία της τραγωδίας, αρχαίο δράμα, δραματική ανάλυση έργων της νεότερης και σύγχρονης ευρωπαϊκής δραματουργίας, θεωρία της σκηνοθεσίας, θεωρία της μετάφρασης (στο προπτυχιακό και στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα). Έχει διδάξει στη δραματική σχολή «Αρχή» και στη σχολή του Εθνικού Θεάτρου. Έχει διδάξει σε σεμινάρια ηθοποιών στο Εθνικό Θέατρο, και ερασιτεχνών ηθοποιών στα Χανιά, στη Νάξο, στη Λέρο, στην Τήνο, στην Ικαρία και στη Λευκωσία.
Εχει διατελέσει πρόεδρος του Διεθνούς Ινστιτούτου Θεάτρου (ΙΤΙ), πρόεδρος της γνωμοδοτικής επιτροπής του ΕΚΕΘΕΧ, μέλος της επιτροπής της Γενικής Γραμματείας Νέας Γενιάς για την επιλογή θεατρικών έργων κατάλληλων για παιδιά και εφήβους, και μέλος του διοικητικού συμβουλίου του Εθνικού Θεάτρου. Έχει προεδρεύσει σε κριτικές επιτροπές βράβευσης μαθητικών παραστάσεων (Γ.Γ.Ν.Γ.) και ερασιτεχνικών θιάσων (Δήμος Ζωγράφου, Κόρινθος). Συνεργασία με την Εκπαιδευτική Τηλεόραση και το Υπουργείο Παιδείας για την παρουσίαση και τον σχολιασμό 3 αρχαίων δραμάτων (Τρωάδες, Ιφιγένεια η εν Ταύροις, Λυσιστράτη). Συμμετοχή σε ντοκυμανταίρ για τον Αλέξη Σεβαστάκη.
Σκηνοθεσίες παραστάσεων με φοιτητές και με ηθοποιούς: έργα των Καμπανέλλη, Τακόπουλου, Μητροπούλου, Λόρκα, Ίψεν, Ιονέσκο, Μπέκετ, Στρίντμπεργκ, Κραιτς, Βάλεντιν. Θεατρικά αναλόγια κειμένων με κοινό θεματικό πυρήνα.
Θεατρικά δρώμενα/παραστάσεις με φοιτητές του τμήματος στην Σάμο, Χαλκίδα, Ρόδο, Σκύρο, Αίγινα, στο αίθριο της Φιλοσοφικής, στο θέατρο Καισαριανής, στο Λαύριο και στη Σκωτία (Γλασκώβη-φοιτητικό φεστιβάλ θεάτρου).
Εκπαιδευτικά και ερευνητικά ταξίδια: Βέλγιο, Γαλλία, Πολωνία, Ισπανία, Τυνησία, Αλγερία.
Συμμετοχή σε Συνέδρια: Ελλάδα (Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Ναύπλιο, Σύμη, Σύρος, Αρχαία Ολυμπία, Πύργο, Θήβα, Τρίπολη), Γαλλία, Κύπρος, Σερβία, Βουλγαρία, Ισπανία, Ισραήλ, Μάλτα, Τυνησία.
Δημοσιεύσεις μελετημάτων σε επιστημονικά περιοδικά, σε συλλογικούς τόμους (Ελλάδα, Γαλλία, Βέλγιο, Κύπρος, Καναδάς) και σε θεατρικά προγράμματα.
Διαλέξεις στην Ελλάδα (Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Βόλος, Σάμος, Κοζάνη, Χίος, Σκύρος, Μεσολόγγι, Αγρίνιο, Ηράκλειο, Χανιά, Λεχαινά), στην Κύπρο, στην Αλγερία, στην Πολωνία.
Παρουσιάσεις βιβλίων (θεατρικών, πεζών και ποιητικών έργων) σε αίθουσες της Αθήνας, στη Θεσσαλονίκη και στην Κύπρο.
Έχει τιμηθεί για την προσφορά της στο θέατρο από τον Δήμο Νέας Ιωνίας Βόλου (2005).
Η συμμετοχή σε επιτροπές μεταγραφών, σε εκλεκτορικά σώματα, τριμελείς επιτροπές διδακτορικών και η επίβλεψη προπτυχιακών και μεταπτυχιακών εργασιών είναι αυτονόητες δραστηριότητες (και συνεπώς δεν χρειάζεται να επισημανθούν).
Ι. Εργογραφία
-L’absurde dans le théâtre d’Euripide, Université Nationale et Capodistriaque d’ Athènes, 1993. -Φιλοσοφία και δραματουργία. Από το «Είναι και το μηδέν» στο θέατρο του Sartre, Βιβλιογονία, 1991. -Οπτικές και προοπτικές του δράματος, Σμίλη, 1991. -Miguel de Unamuno, Καρδαμίτσα, 1993. -Το ελληνοτρόπως κοσμοπολιτικό θέατρο του Πάρι Τακόπουλου και το Πάρτυ Μαγιού, Αθήνα, 1994. -Η Ε.Ο.Κ.Α. στη θεατρική λογοτεχνία της Κύπρου, Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού Κύπρου, 2000. -Η τέχνη του θεάτρου (τ.1) – Η θεατρική σχολική δημιουργία (τ.2), στο εκπαιδευτικό πρόγραμμαΘέατρο και Σχολείο, Γενική Γραμματεία Νέας Γενιάς & Τμήμα Θεατρικών Σπουδών Πανεπιστημίου Αθηνών, 2002. -Θέματα και πρόσωπα του σύγχρονου δράματος, Πατάκης, 1998. -Σε αγαπημένους (ποίηση), Όμβρος, 2000. -Κανόνες και εξαιρέσεις, Ελληνικά Γράμματα, 2000. -Πτυχές του ευρωπαϊκού δράματος, Επτάλοφος, 2003. -Κλείτος Ιωαννίδης: ο ερευνητής, ο στοχαστής, ο ποιητής, Αρμίδα (Λευκωσία), 2004. -Το τραγικό, η τραγωδία και ο φιλόσοφος, Καρδαμίτσα, 2005 (3ηέκδ.). -Το τραγικό, η τραγωδία και ο φιλόσοφος στον 20ό αιώνα, Καρδαμίτσα, 1997. -Στιγμές της ελληνικής τραγωδίας (Ι), Καρδαμίτσα, 1994. -Στιγμές της ελληνικής τραγωδίας (ΙΙ), Καρδαμίτσα, 2004. -Τραγωδία και γλώσσα, Καρδαμίτσα, 2008. -Κάτοπτρα του χρόνου, Αιγόκερως, 2010. -Maurice Maeterlinck, Επτάλοφος, 2015. -Σε μείζονα και ελάσσονα (υπό έκδοση), Αιγόκερως, 2019.
ΙΙ. Μεταφράσεις δοκιμίων
-Max Scheler, H θέση του ανθρώπου στον κόσμο (σε συνεργασία με τον Θοδωρή Λουπασάκη), Ροές, 1989. -Ζαν Σταρομπίνσκι, Το πορτραίτο του καλλιτέχνη ως σαλτιμπάγκου, Εξάντας, 1991. -Henri Gouhier, Το θέατρο και η ύπαρξη, Καρδαμίτσα, 1991. -Στα όρια της φάρσας (#εισαγωγή και μετάφραση θεατρικών κειμένων), Ελληνικά Γράμματα, 2001. -ΕmileZola, Κείμενα για την κριτική και το θέατρο (σε συνεργασία με την Ξένια Γεωργοπούλου), Εκδόσεις του 21ου, 1991. -M. Valsa, Το νεοελληνικό θέατρο από το 1453 έως το 1900, Ειρμός, 1994. -Μάτερλινκ, Επιλογή από το έργο του, Στιγμή, 2002. -Mωρίς Μάτερλινκ, Ο ναός της τύχης και άλλα κείμενα, Πατάκης, 2006. -Maurice Maeterlinck, Ο θησαυρός των ταπεινών, Printa, 2008. -Luc Ferry, Homo aestheticus, Ευρυδίκη, 2011.