Έφυγε από τη ζωή η Μελίτα Τόκα – Καραχάλιου

Η Μελίτα Τόκα – Καραχάλιου γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη από γονείς εκπαιδευτικούς της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης. Η καταγωγή της μητέρας από Σμύρνη και του πατέρα από Θεσσαλονίκη. Ήταν πτυχιούχος της Γαλλικής Γλώσσας και Φιλολογίας από το Α.Π.Θ. Έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στη Sorbonne στις οπτικοακουστικές μεθόδους διδασκαλίας. Δίδαξε σε πολλά σχολεία το ιδεόγραμμα (σχηματικό ποίημα) και έδωσε πολλές διαλέξεις με το ίδιο θέμα. Μέλος της Εταιρείας Λογοτεχνών Θεσσαλονίκης, της Εταιρείας Συγγραφείς της Μεσογείου (Γαλλία) και της Εθνικής Εταιρείας Ελλήνων Συγγραφέων Κύπρου. Ποιήματά της μεταφράστηκαν σε πέντε ξένες γλώσσες.

Πολλές διακρίσεις και δημοσιεύσεις σε ανθολογίες, λογοτεχνικά περιοδικά σε Ελλάδα και εξωτερικό. Το 2010 τιμήθηκε στο Παρίσι από τις Χρυσές Λέξεις της Γαλλοφωνίας με το μετάλλιο για το “διάλογο των πολιτισμών”. Το 2012 ο Γάλλος Πρόξενος την τίμησε για την προσφορά της στα γράμματα και στον πολιτισμό. Από τις 10 ποιητικές της συλλογές, οι οκτώ είναι δίγλωσσες. Είχε μεταφράσει έργα από τη γαλλική στην ελληνική και από την ιταλική στην ελληνική. Το δοκίμιό της “Από τον Θεόκριτο στο λογογράφημα” μεταφράστηκε στο Ελληνικό Τμήμα του Πανεπιστημίου της Aix-en-Provence το 1998 από την Renee Jacquin. Η ποιητική της συλλογή “Ανάφλεξη στιγμών” παρουσιάστηκε από τον Julien Blaine (περιοδικό Doc(k)s) στο φεστιβάλ ποίησης “Φωνές της Μεσογείου”, Lodeve 2007, Γαλλία. Το 2013 η Renaissance Francaise, κίνημα πολιτιστικό στη Γαλλία, την τίμησε με αργυρό μετάλλιο για την προσφορά της στον πολιτισμό. Το περιοδικό “Το Κοράλλι” έκανε αφιέρωμα για το έργο της το 2015 στο τεύχος 6. Στο βιβλίο-μελέτη του Πέτρου Γκολίτση, “Η “άλλη” ποιητική Θεσσαλονίκη”, εκδόσεις Ρώμη, Θεσσαλονίκη 2016, γίνεται κριτική μελέτη στο λογοτεχνικό της έργο.

«Ετούτο το καράβι Στον Ροδόλφο και την Άννα Τόκα» Έλα να δεις ετούτο το καράβι, πως αργοκυλάει λυτρωτικά στα χρώματα του φθινοπώρου από του κόσμου τη μεγαλοσύνη μαγνητισμένο. Μερτικό αντάξιο στα σημάδια του πεπρωμένου.

Ανάσα γνώριμη, θα` λεγες, στης θάλασσας τη σιωπή, μάχεται τείχη εξοντωτικά, τους ίσκιους προσπερνάει κι οι ρίζες του, δείκτης στιγμών, φλέβες πυρετικές βλασταίνουν.

Και παίζει και τεντώνεται στων πηγών την ατέρμονη διαύγεια και υφαίνει μια πρασινάδα τρυφερότητα σε όλα τα δάχτυλα του ονείρου, μέσα από του χρόνου τις σκουριές.

Χελιδονιού φτερούγισμα στην αγκαλιά του σιρόκου.

ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ Η ΕΡΓΟΓΡΑΦΙΑ ΤΗΣ

ΠΟΙΗΣΗ

Περάσματα, 1980, εκδ. Βιβλιοεμπορική Περιπλανήσεις, 1983, εκδ. Εγνατία Ιδεογράμματα, 1995, ελληνική – γαλλική, εκ8. Κώδικας Η νύχτα γεννιέται υγρή, 1997, ελληνική – γαλλική, εκ8. Τραμάκια Φαινώ η αγρυπνία του πελάγου, 1999, ελληνική – γαλλική, εκδ. Μπίμπης Ανάφλεξη στιγμών, 2004, ελληνική – γαλλική, εκδ. Μπίμπης Αποικία κοχυλιών, 2008, ελληνική – γαλλική, έκδ. Αρμός. Στα ά8υτα της ύπαρξής μου, 2010, ελληνική – γαλλική, εκ8. du Cygne, Paris Αρδεύοντας το χρόνο, 2010, γαλλική, εκ8. Sajat, Bourges Γαλλία Του χορού και της απουσίας, 2013, ελληνική – γαλλική, εκδ. Οι Εκδόσεις των Φίλων, Αθήνα Ιδεογράμματα 1980-2008, 2015, ελληνική – γαλλική, εκδ. Οι εκ8όσεις των Φίλων, Αθήνα Με τη ματιά του Κούρου, 2016, ελληνική – γαλλική, εκδ. Οι εκδόσεις των Φίλων, Αθήνα Χαραμάδες του Χρόνου, 2019 ελληνική – γαλλική, εκδόσεις ΟΤΑΝ

ΔΟΚΙΜΙΟ

Από τον Θεόκριτο στο Λογογράφημα, στην ελληνική, 1995, εκδ. Κώδικας De Iheocrite au logogramme, 2011, εκ8. Sajat, Bourges Γαλλία

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ

Ελαφρά αποσκευή, από την ιταλική στην ελληνική του ποιητή Vito A. D’Armento, 1998, εκδ. Μπίμπης Στα άδυτα της ύπαρξής μου, Au creux de mon etre, 2010, ελληνική – γαλλική, εκδ. du Cygne, Paris To γύρισμα της μανιβέλας, από την γαλλική στην ελληνική, 2011, του Julien Kilanga-Musinde, εκδ. Αρμός Επιλεγμένα ποιήματα, από την γαλλική στην ελληνική, 2019, του Pierre Marcel Montmory, εκδ. Ρώμη