ΕΚΕ: «Γράφει» την ιστορία της βοηθώντας εκατομμύρια ανθρώπους στον πλανήτη

Στη διάρκεια της πανδημίας Covid-19, είδη αξίας πολλών εκατομμυρίων δολαρίων, αλλά και χρήματα, προσφέρθηκαν από επιχειρήσεις σε όλον τον κόσμο για τη στήριξη των εθνικών συστημάτων υγείας και των ευπαθών ομάδων. Ο νέος κορονοϊός ήρθε να αναδείξει τον ρόλο της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης (ή Υπευθυνότητας) σε περιόδους μεγάλων κρίσεων, όταν οι κυβερνήσεις συχνά αδυνατούν να ανταποκριθούν αρκετά γρήγορα -ή αρκετά ευέλικτα- σε ανάγκες πρωτόγνωρες ως προς τον επείγοντα και μη εύκολα διαχειρίσιμο χαρακτήρα τους.

Οι επιχειρήσεις κινητοποιήθηκαν άμεσα και στην Ελλάδα, προσφέροντας εξοπλισμό και οικονομική βοήθεια κι ένα «παλιό» και συχνά παρεξηγημένο (αφού δεν λείπουν όσοι θεωρούν την προσφορά των επιχειρήσεων προσχηματική) εργαλείο ήρθε να αποδείξει επί του πρακτέου τη χρησιμότητά του. «Παλιό»; Η Εταιρική Κοινωνική Υπευθυνότητα (ΕΚΕ) μπορεί να συζητιέται ευρύτερα μόνο τα τελευταία χρόνια, αλλά σίγουρα δεν είναι καινούργιο εργαλείο.

ΕΚΕ προς μίμηση

Στο τέλος Σεπτεμβρίου του 1982, επτά άνθρωποι πεθαίνουν στο Σικάγο, αφότου χρησιμοποίησαν κάψουλες του παυσίπονου και αντιπυρετικού φαρμάκου Extra-Strength Tylenol της Johnson & Johnson. Κάποιος -μέχρι σήμερα παραμένει άγνωστο ποιος- είχε τοποθετήσει δηλητήριο -κυανιούχο κάλιο (potassium cyanide) συγκεκριμένα- στις κάψουλες, μετά την τοποθέτηση των φαρμάκων στα ράφια. Η ποσότητα ανά κάψουλα ήταν αρκετή για να πεθάνουν πολλοί άνθρωποι…

Τα Tylenol αντιπροσώπευαν τότε περίπου το 20% του ετήσιου τζίρου της εταρείας… Παρότι η Johnson & Johnson δεν ευθυνόταν για το συμβάν, ο τότε πρόεδρός της, James E. Burke, πήρε την απόφαση να αποσύρει εθελοντικά 30 εκατομμύρια προϊόντα Tylenol, μια κίνηση που στοίχισε στην εταιρεία πάνω από 100 εκατ. δολάρια… Στοίχισε πολύ, αλλά έμεινε στην ιστορία -και διδάσκεται ακόμα και σήμερα σε σχολές επιχειρηματικότητας σε όλον τον κόσμο- ως ένα από τα καλύτερα παραδείγματα εφαρμογής ΕΚΕ.

Τα παραδείγματα είναι πολλά: το 2017 πάνω από 2000 εργαζόμενες στην ισπανική εταιρεία λιανεμπορίου «Mercadona» έμειναν έγκυες και επέλεξαν να παρατείνουν κατά 30 ημέρες τη νόμιμη τετράμηνη άδεια μητρότητας, επειδή η εταιρεία τους έδινε αυτό το δικαίωμα, στο πλαίσιο του προγράμματος ΕΚΕ που εφαρμόζει.

Πάνω από επτά στα δέκα άτομα (70%), που εργάζονται στην εταιρεία «Accessibility Partners» έχουν κάποιο είδος αναπηρίας. Η επιχείρηση μόδας «Juntos», για κάθε ζευγάρι παπούτσια που πουλάει, δωρίζει σε ένα παιδί στην Αφρική έναν σάκο πλάτης γεμάτο με σχολικά είδη, ενώ η «Love your Melon», που πουλάει καπέλα και φουλάρια, έχει διαθέσει πάνω από 2,8 εκατ. δολάρια για την έρευνα πάνω στον παιδικό καρκίνο…

H Chipotle & Intermarché, με αφετηρία τη διαπίστωση ότι το ένα τρίτο των τροφίμων που παράγεται στον κόσμο χάνεται ή σπαταλιέται κάθε χρόνο -με κόστος 680 δισ. δολ για τις ανεπτυγμένες χώρες και 310 δισ. για τις αναπτυσσόμενες- άρχισε την καμπάνια «The Inglorious Fruit and Vegetable», με στόχο να περιοριστεί η απόρριψη τροφίμων, που ναι μεν δεν έχουν τέλεια εμφάνιση, αλλά διατηρούν όλα τα θρεπτικά χαρακτηριστικά τους.

Το ελληνικό Δίκτυο ΕΚΕ

Μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, η Μαρία Αλεξίου, πρόεδρος του Ελληνικού Δικτύου Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης (CSR Hellas), που το 50% των μελών του ανέλαβε άμεσα δράση για τη στήριξη του ΕΣΥ κι άλλες δραστηριότητες στη διάρκεια της πανδημίας, επισημαίνει: «Η πανδημία επιβεβαιώνει ότι η ΕΚΕ αποτελεί προϋπόθεση για την αντιμετώπιση του νέου περιβάλλοντος στο οποίο ζούμε και λειτουργούμε. Η ανθεκτικότητα σε απρόβλεπτες καταστάσεις και ανεξέλεγκτα φαινόμενα, η ετοιμότητα για την διαχείριση κρίσεων και η ικανότητα εφαρμογής βιώσιμων λύσεων με μακροπρόθεσμο ορίζοντα είναι όσα μπορεί η ΕΚΕ να προσφέρει σε μια επιχείρηση ανεξαρτήτως μεγέθους και είναι αυτά ακριβώς τα χαρακτηριστικά που έχουν ανάγκη όλες οι επιχειρήσεις αλλά και οι κοινωνίες σήμερα».

Κατά την ίδια, στην επόμενη μέρα το ερώτημα που πλέον τίθεται αφορά στον τρόπο με τον οποίο οι επιχειρήσεις έδειξαν υπευθυνότητα μέσα στην πανδημία ή μετά. Για παράδειγμα, ο τρόπος με τον οποίο έδειξε η επιχείρηση υπευθυνότητα έναντι των εργαζομένων της ή της κοινωνίας ή σε σχέση με την εφοδιαστική αλυσίδα της.

«Η Covid-19 αποτελεί εξαιρετική ευκαιρία για να κατανοήσουμε τι μπορούμε να κάνουμε καλύτερα στο μέλλον και πως παράγουμε ουσιαστικά αξία σε βάθος χρόνου. Τα αποτελέσματα των αποφάσεων που πήραν οι επιχειρήσεις για τον σκοπό αυτό, επίσης είναι χρήσιμο να μελετηθούν ώστε να αναδείξουμε τις άριστες πρακτικές», σημειώνει.

Όχι άμεση κερδοφορία, αλλά παραγωγή αξίας σε βάθος χρόνου

Προσθέτει ότι στο πλαίσιο αυτό καθοριστικός παράγοντας είναι η ενίσχυση και υποστήριξη των μικρότερων επιχειρήσεων στις νέες συνθήκες και η αναβάθμιση της πιστοληπτικής τους ικανότητας μέσω της εκπλήρωσης κριτηρίων ΕΚΕ, η οποία μπορεί να αποτελέσει την βάση για την επανεκκίνηση της οικονομίας με νέους όρους, που θα εξασφαλίσουν σίγουρα όχι την άμεση κερδοφορία, αλλά την ικανότητα παραγωγής οικονομικής αξίας σε βάθος χρόνου.

Υπεύθυνη επιχειρηματικότητα ως στρατηγική μιας μικρής «ελίτ»

Σήμερα, τα μέλη του CSR Hellas είναι 137, αριθμός περίπου εννέα φορές μεγαλύτερος του αρχικού (16), όταν ιδρύθηκε το 2000. «Ωστόσο, είναι σημαντικό να επισημάνει κανείς ότι οι αρχές της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης εφαρμόζονται από μια μικρή μειοψηφία επιχειρήσεων όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και στις υπόλοιπες χώρες της Ε.Ε. καθιστώντας έτσι την υπεύθυνη επιχειρηματικότητα τη στρατηγική μιας μικρής «ελίτ» επιχειρήσεων που δεσμεύονται με τις αξίες τους στον κοινωνικό τους ρόλο» υπογραμμίζει η κα Αλεξίου.

Καταναλωτές και υποψήφιοι εργαζόμενοι αγαπούν την ΕΚΕ

Η κα Αλεξίου, ερωτηθείσα αν οι καταναλωτές προτιμούν τις υπεύθυνες επιχειρήσεις, σημειώνει ότι «αυτό που προκύπτει από έρευνες είναι ότι οι καταναλωτές ακόμη και στην περίπτωση επιχειρήσεων που δεν ασχολούνται με καταναλωτικά αγαθά, τείνουν να επιλέγουν τις εταιρείες που δεσμεύονται σε αρχές κοινωνικής υπευθυνότητας ή βιωσιμότητας. Σήμερα ολοένα και περισσότεροι πελάτες είναι ευαισθητοποιημένοι στις αρχές της ΕΚΕ. Επίσης, οι αρχές της κοινωνικής υπευθυνότητας μιας επιχείρησης την καθιστούν, όπως δείχνουν σχετικές έρευνες, ελκυστικότερο εργοδότη στα μάτια των εργαζόμενων καθώς νιώθουν περήφανοι για τις αξίες της».

Την άποψη αυτή της κας Αλεξίου στοιχειοθετούν και τα ευρήματα παγκόσμιας διαδικτυακής έρευνας της Nielsen πριν από λίγα χρόνια, στην οποία συμμετείχαν 30.000 καταναλωτές από 60 διαφορετικές χώρες. Η έρευνα έδειξε ότι οι καταναλωτές είναι πρόθυμοι να πληρώσουν περισσότερα χρήματα για προϊόν ή υπηρεσία μια επιχείρησης που δηλώνει ότι στοχεύει στο να έχει ένα θετικό κοινωνικό ή περιβαλλοντολογικό αντίκτυπο. Με βάση άλλη έρευνα, της εταιρείας Cone Communications (2017), σχεδόν εννέα στους δέκα καταναλωτές (87%) θα αγόραζαν ένα προϊόν αν η εταιρεία που το παράγει στήριζε έναν σκοπό για τον οποίο οι ίδιοι ενδιαφέρονταν. Παράλληλα, ένα 76% θα αρνείτο να αγοράσει ακόμη και ένα καλό προϊόν, αν μάθαινε ότι η εταιρεία που το παράγει υποστηρίζει έναν σκοπό αντίθετο στα δικά τους προσωπικά “ πιστεύω”.

Επιπλέον, έρευνα της εταιρείας Regus σε δείγμα 40.000 ανθρώπων έδειξε ότι πάνω από τέσσερις στους δέκα ερωτηθέντες (ποσοστό 43%), αν τους προσφέρονταν δύο ισοδύναμα καλές θέσεις εργασίας, θα προτιμούσαν ως εργοδότη την εταιρεία που «νοιάζεται περισσότερο».

Η μεγαλύτερη πρόκληση κατά την υλοποίηση στρατηγικής EKE

Ερωτηθείσα ποια θεωρεί ότι είναι η μεγαλύτερη πρόκληση για μια επιχείρηση κατά την υλοποίηση ενός προγράμματος ΕΚΕ, η κα Αλεξίου απαντά πως είναι η δημιουργία αξίας για τους stakeholders (σσ τους εταίρους).

ΕΚΕ και μικρές επιχειρήσεις

Μπορούν οι μικρές επιχειρήσεις, δηλαδή η συντριπτική πλειονότητα των ελληνικών, να εφαρμόσουν επιτυχώς μεμονωμένα προγράμματα ΕΚΕ; Ποιος είναι ο ρόλος της συνεργασίας; «Η συνεργασία παίζει κυρίαρχο ρόλο στην εφαρμογή πολιτικών ΕΚΕ. Γι’αυτό αξιοποιώντας την τεχνογνωσία που αποκτήθηκε στα 20 χρόνια λειτουργίας του CSR Hellas δημιουργήσαμε το ETHOS, ένα ολοκληρωμένο σύστημα που επιτρέπει στην επιχείρηση να δημιουργήσει το δικό της επιχειρηματικό μοντέλο λειτουργίας που θα συνδέεται με τις αρχές της ΕΚΕ. Με τον τρόπο αυτό, η επιχείρηση θα μπορεί να οργανωθεί, αλλά και να απαντήσει με επάρκεια και αποτελεσματικά στα διαφορετικά ζητήματα που αναδεικνύουν σήμερα οι επενδυτές» καταλήγει η κα Αλεξίου.

Περισσότερα εδώ https://www.csrhellas.net/ κι εδώ https://csrhellas-covid19.gr/ (ειδική ιστοσελίδα αφιερωμένη στον Covid – 19)

Πηγή: ΑΠΕ/Αλεξάνδρα Γούτα