Έκρηξη τιμών σε προϊόντα και ενέργεια- Ανατιμήσεις σε δόσεις μέχρι τα Χριστούγεννα
Έρχεται νομοσχέδιο- "σκούπα".
Ένα νέο κύμα ακρίβειας προκαλεί ανησυχία στα ασθενέστερα νοικοκυριά.
Οι αυξήσεις αφορούν σε μια σειρά από προϊόντα και την ενέργεια.
Στο πλαίσιο αυτό γίνονται σκέψεις για τη στήριξη των καταναλωτών εφόσον οι αυξήσεις παραταθούν.
Φόβοι για έκρηξη του πληθωρισμού
Όπως μετέδωσε ο κ. Τσεκούρας στο OPEN, η έκρηξη των τιμών θα διαρκέσει για αρκετό καιρό, ενώ με βάση οικονομολόγους αναμένεται έκρηξη του πληθωρισμού το τελευταίο τρίμηνο του 2021, επομένως από σήμερα μέχρι το Δεκέμβριο.
Κατά τις ίδιες πληροφορίες και τη Eurostat για το μήνα Σεπτέμβριο ο πληθωρισμός στην Ελλάδα ήταν 2,1% ενώ στην Ευρωζώνη στο 3,4%.
Ακόμη δεν έχει γίνει ξεκάθαρο εάν οι αυξήσεις έχουν ήδη γίνει ή εάν ακόμα αναμένονται.
Αυξήσεις- “φωτιά” στα καύσιμα
Στην εφημερίδα Έθνος παρατίθενται τα εξής:
«Το μεγαλύτερο μέρος των ανατιμήσεων δεν έχει περάσει ακόμα στο ράφι», όπως επισημαίνουν στελέχη της οργανωμένης λιανικής και της βιομηχανίας τροφίμων, δηλώνοντας παράλληλα:
«Αυτήν τη στιγμή γίνεται μια προσπάθεια από όλες τις πλευρές να συγκρατηθούν οι τιμές στα βασικά ταχυκίνητα προϊόντα. Όμως το μείγμα στο ράλι τιμών σε πρώτες ύλες, υλικά συσκευασίας, ενεργειακό και μεταφορικό κόστος δεν αφήνει πολλά περιθώρια αντοχών και στο προσεχές διάστημα θα εμφανιστούν αναπόφευκτα αυξήσεις στις τελικές τιμές καταναλωτή».
Oι ανατιμήσεις
Μέχρι στιγμής τα ποσοστά των ανατιμήσεων κυμαίνονται από 1,9% έως 15%, ενώ ειδικά στα κατεψυγμένα φρούτα το ποσοστό της αύξησης δύναται να αγγίξει το 40%. Ειδικότερα, αναμένεται ανατίμηση της τάξεως του 15% στα ζυμαρικά ιδιωτικής ετικέτας και σε κάποιους κωδικούς κατεψυγμένων λαχανικών, όπως π.χ. μπάμιες.
Περί το 8% είναι η μέση ανατίμηση που αναμένεται στα μαγειρικά λίπη, ενώ 4% στον ελληνικό καφέ. Η τιμή στη ζάχαρη αναμένεται να αυξηθεί κατά 5% και κατά 6,5% ακριβότερα αναμένεται να είναι τα σπορέλαια/ηλιέλαια. Στα κατεψυγμένα φρούτα το ποσοστό αύξησης υπολογίζεται από 6% έως και 40%.
Στα τυροκομικά η μέση ανατίμηση υπολογίζεται ότι θα κυμανθεί από 2,5% έως και 4%, ενώ ηπιότερο ποσοστό αύξησης τιμής, περί το 2,8%, αναμένεται να σημειωθεί στα βούτυρα και τις μαργαρίνες. Στα άλευρα η μέση ανατίμηση κυμαίνεται στο 5,3%, ενώ σε είδη ζαχαροπλαστικής, όπως η κουβερτούρα, η ανατίμηση εκτιμάται στο 1,9%.
Έρχεται νομοσχέδιο- σκούπα
Στο μεταξύ έρχεται νομοσχέδιο βασισμένο στις εξαγγελίες που ακούσαμε στη ΔΕΘ, που θα περιλαμβάνει από τον φόρο γονικών παροχών έως τον ΦΠΑ σε καφέ και γυμναστήρια, καθώς οι παροχές αυτές θα έχουν χρόνο εφαρμογής την 1η Οκτωβρίου. Η σειρά αυτών των διατάξεων αναμένονται στη Βουλή τη Δευτέρα για να ψηφιστούν. Το σχέδιο νόμου θα περιλαμβάνει τον φόρο γονικών παροχών που θα τεθεί σε ισχύ στις αρχές του Οκτωβρίου και αφορά μεταξύ άλλων φορολογικές ελαφρύνσεις για δωρεές και γονικές παροχές μεταξύ συγγενών πρώτου βαθμού με την καθιέρωση αφορολογήτου ορίου 800.000 ευρώ, παρατάσεις ισχύος μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ και νέες μετατάξεις από τον κανονικό συντελεστή στον μειωμένο ή και τον υπερμειωμένο, ευνοϊκή φορολόγηση για τη συγκέντρωση κεφαλαίου αλλά και επεκτάσεις μέτρων που ισχύουν ήδη και αφορούν το πρόγραμμα Γέφυρα αλλά και τη δημιουργία νέων θέσεων απασχόλησης.
Ωστόσο, ιδιαίτερο ενδιαφέρον θα έχει η διάταξη για την επιδότηση των λογαριασμών στο ηλεκτρικό ρεύμα, η οποία θα πρέπει να διευκρινιστεί περαιτέρω, όπως επίσης και το πώς θα επιδοτηθεί η θέρμανση με φυσικό αέριο. Αναλυτικά οι διατάξεις: Επιδότηση ηλεκτρικού ρεύματος: Για το τέταρτο τρίμηνο του 2021 (μήνες Οκτώβριο έως Δεκέμβριο) επιδοτούνται για το σύνολο του πληθυσμού οι πρώτες 300 Kwh με ποσό 30 €/Mwh, με την επιδότηση να ισχύει και για επαγγελματικά τιμολόγια χαμηλής τάσης. Το κόστος για το τρίμηνο ανέρχεται σε 150 εκατ. ευρώ και θα επιδοτηθεί από την ανακατανομή των εσόδων του συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών αερίων ρύπων, αλλά – σύμφωνα με πληροφορίες – ήδη υπάρχουν σκέψεις περαιτέρω ενίσχυσης του ποσού της επιδότησης, καθώς οι ανατιμήσεις αποδεικνύονται «φωτιά». Παράλληλα η κυβέρνηση περιμένει τις αποφάσεις της Κομισιόν στο πλαίσιο της πανευρωπαϊκής προσπάθειας περιορισμού των επιπτώσεων από τις ανατιμήσεις στο ρεύμα και το φυσικό αέριο.
Κατάργηση του φόρου γονικών παροχών-δωρεών: Για συγγενείς πρώτου βαθμού, με αξία κινητής ή ακίνητης περιουσίας έως 800.000 ευρώ. Οι διατάξεις θα προβλέπουν πως από την 1η Οκτωβρίου το αφορολόγητο όριο για γονικές παροχές ανά γονέα ή δωρεές προς συγγενείς πρώτης κατηγορίας, όπως αυτή ορίζεται στη φορολογία κεφαλαίου, θα φτάνει το ποσό των 800.000 ευρώ. Από αυτό το ύψος και πάνω θα επιβάλλεται συντελεστής 10%. Η πρώτη κατηγορία αφορά τους συζύγους, πρόσωπα που έχουν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης, παιδιά, εγγόνια και γονείς, ενώ το όριο των 800.000 ευρώ αφορά τόσο ακίνητη περιουσία όσο και κινητή (μετοχές, ομόλογα, επιχειρήσεις, μετρητά).
Αύξηση του επιδόματος θέρμανσης: Αύξηση του κονδυλίου κατά 20%, στα 100 εκατ. ευρώ, με τους δικαιούχους και τα κριτήρια να παραμένουν αμετάβλητα σε σχέση με πέρυσι, αυξάνοντας έτσι το τελικό ποσό της επιδότησης για τα νοικοκυριά ανεξαρτήτως του καυσίμου που χρησιμοποιούν για θέρμανση. ΦΠΑ: Επεκτείνονται οι μειωμένοι συντελεστές ΦΠΑ από 24% σε 13% στις μεταφορές, τον καφέ και μη αλκοολούχα ποτά, τους κινηματογράφους και το τουριστικό πακέτο έως τον Ιούνιο του 2022. Παράλληλα από την 1η Οκτωβρίου μειώνεται ο συντελεστής ΦΠΑ στα γυμναστήρια και τις σχολές χορού από το 24% σε 13% έως τον Ιούνιο του 2022 και μόνιμα μειώνεται στο 6% (από 13%) ο συντελεστής ΦΠΑ για τις ζωοτροφές.
Επιστρεπτέες προκαταβολές: Σε όλους τους κύκλους επιστρεπτέας προκαταβολής σε συνάρτηση με τον τζίρο επέρχεται «κούρεμα» που φτάνει έως και το 75%, καθώς μειώνεται το ποσοστό επιστροφής όλων των επιστρεπτέων προκαταβολών ανάλογα με την πτώση των ακαθάριστων εσόδων της επιχείρησης. Γέφυρα και Συν-Εργασία: Επεκτείνεται το πρόγραμμα Συν-Εργασία έως το τέλος του 2021 με δημοσιονομικό κόστος 50 εκατ. ευρώ και το πρόγραμμα επιδότησης δόσεων δανείων νοικοκυριών που επλήγησαν από την πανδημία Γέφυρα για τρεις μήνες με κάλυψη 40% επί των δόσεων δανείων με κόστος 45 εκατ. ευρώ για το 2021. Επιδότηση θέσεων εργασίας: Επέκταση του προγράμματος των 100.000 νέων θέσεων εργασίας για επιπλέον 50.000 θέσεις.
Πολιτισμός: Επεκτείνεται το πρόγραμμα επιδότησης κενών θέσεων στον πολιτισμό έως τον Δεκέμβριο του 2021 με δημοσιονομικό κόστος 16 εκατ. ευρώ. Φόρος συγκέντρωσης κεφαλαίου: Μείωση 50% του φόρου στη συγκέντρωση κεφαλαίου από την 1η Οκτωβρίου, ενώ ενεργοποιούνται και κίνητρα για εξαγορές και συγχωνεύσεις. Συνδρομητική τηλεόραση: Επεκτείνεται η αναστολή πληρωμής του τέλους συνδρομητικής τηλεόρασης από τον Οκτώβριο του 2021 έως τον Ιούνιο του 2022 με τους καταναλωτές να γλιτώνουν 4,5 εκατ. ευρώ έως το τέλος του έτους και επιπλέον 9 εκατ. ευρώ το 2022.
Νέο κύμα ανατιμήσεων σε δόσεις έως 25% μέχρι τα Χριστούγεννα
Ανώτατο στέλεχος μεγάλης βιομηχανίας που μίλησε στο Capital.gr λέει και προκαλεί ανησυχία: “Είναι αδύνατον να απορροφήσουμε τις αυξήσεις στις τιμές των πρώτων υλών, των μεταφορών και της ενέργειας”.
To ίδιο δημοσίευμα αναφέρει ότι στο κόστος ενέργειας, προστίθεται το μεταφορικό κόστος και οι αυξήσεις των τιμών των πρώτων υλών που οδηγούν προς τα πάνω τις τιμές σε σειρά βασικών προϊόντων.
Άλλες πηγές του Capital.gr, αναφέρουν πως οι νέοι τιμοκατάλογοι που έχουν σταλεί τις τελευταίες ημέρες από τους προμηθευτές στα σούπερ μάρκετ περιλαμβάνουν αυξήσεις έως και 25% σε σειρά βασικών προϊόντων.
Η ουσία πάντως είναι ότι από τις αρχές του έτους έχουν περάσει στα “ψιλά” σημαντικές αυξήσεις σε σπορέλαια, λίπη και αναψυκτικά ενώ το νέο κύμα που έρχεται και θα ξεδιπλωθεί σε δόσεις μέχρι τα Χριστούγεννα, “ακουμπάει” βασικά καταναλωτικά προϊόντα όπως είναι το αλεύρι, το μοσχαρίσιο κρέας, τα ζυμαρικά, κ.ά.
Αλλά και οι επιχειρήσεις αναψυκτικών, επικαλούμενες αυξήσεις σε μεταφορικά, ενέργεια και πρώτες ύλες, έχουν στείλει νέους τιμοκαταλόγους από το καλοκαίρι με ανατιμήσεις από 10-15%. Τις τελευταίες 15 ημέρες οι επιχειρήσεις ζυμαρικών, επικαλούμενες ανατιμήσεις στις τιμές των σιτηρών, έχουν στείλει αυξήσεις 12-15%, 10-12% είναι οι αυξήσεις στο μοσχαρίσιο εισαγόμενο κρέας, 3-5% στον καφέ (το καλοκαίρι αυξήθηκε 1,1%), 15% στα προϊόντα αλουμινίου, 8-10% στα άλευρα, 3-12% στα χαρτικά, 5-6% στο ηλιέλαιο, 5-7% στα σιτηρά 8-25% πλαστικά (η κατηγορία περιλαμβάνει ήδη όπως σφουγγαρίστρες, σφουγγάρια, κουβάδες, κ.ά.). Όμως υπάρχουν και κατηγορίες όπου οι τιμές είναι πτωτικές 6-8%, όπως στο χοιρινό κρέας. Πηγές: Έθνος, Το Ποντίκι, Capital/ Αλεξάνδρα Γκίτση