Έκθεση ΕΕ: Πρόοδος Ελλάδας στη καταπολέμηση της διαφθοράς το 2022

Δημοσιεύτηκε χθες 13 Ιουλίου 2022 η Έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την κατάσταση του Κράτους Δικαίου το 2022 στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Η Έκθεση κάνει ειδική αναφορά στην έγκριση του Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου Καταπολέμησης της Διαφθοράς (Ε.Σ.Σ.Κ.Δ.) για την περίοδο 2022 – 2025, για πρώτη φορά στη χώρα μας, στο ανώτατο πολιτικό επίπεδο από το Υπουργικό Συμβούλιο με την έκδοση Πράξης του Υπουργικού Συμβουλίου (ΦΕΚ Α΄ 138).

Το Ε.Σ.Σ.Κ.Δ. 2022-2025 αποτελεί μία ολοκληρωμένη δέσμη δράσεων για τη συστηματική και συντονισμένη προσπάθεια για την αντιμετώπιση των αιτιών, των συμπτωμάτων και των επιπτώσεων της διαφθοράς στην κοινωνία, στην οικονομία και στους θεσμούς. 

Διασφαλίζει τη συνέχεια των μεταρρυθμίσεων που έχει αναλάβει η χώρα σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο, ενσωματώνοντας προτεραιότητες που αναδεικνύουν οι ετήσιες Εκθέσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής τόσο στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου και του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας όσο και στο πλαίσιο για την κατάσταση του Κράτους Δικαίου στην Ε.Ε.. 

Επίσης περιλαμβάνει δράσεις που υλοποιούν συναφείς συστάσεις ευρωπαϊκών και διεθνών οργανισμών που έχουν αρμοδιότητες στον τομέα της καταπολέμησης της διαφθοράς, όπως της GRECO του Συμβουλίου της Ευρώπης, του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (Ο.Ο.Σ.Α.) και του United Nations Office On Drugs and Crime (UNODC) του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών.

Στο κείμενο της Έκθεσης αναδεικνύονται οι κρίσιμες αρμοδιότητες της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας (Ε.Α.Δ.) σχετικά με την εποπτεία και τον συντονισμό της εφαρμογής του Ε.Σ.Σ.Κ.Δ. 2022-2025, τη διεξαγωγή των ερευνών σχετικά με υποθέσεις διαφθοράς, τον έλεγχο των δηλώσεων περιουσιακής κατάστασης και των δραστηριοτήτων επιρροής. Επισημαίνεται επίσης ότι το 2021 η Ε.Α.Δ. υλοποίησε ένα πρόγραμμα στοχευμένων δράσεων υποστήριξης των φορέων τόσο του δημόσιου όσο και του ιδιωτικού τομέα παρέχοντας τους οδηγίες για την ενδυνάμωση των λειτουργιών διαχείρισης κινδύνων διαφθοράς και εσωτερικού ελέγχου. Στο πλαίσιο αυτό η Ε.Α.Δ. διοργάνωσε πάνω από 12 σχετικά webinars-εργαστήρια και υλοποίησε προγράμματα προσαρμοσμένα στις ανάγκες και τα χαρακτηριστικά κάθε φορέα. Ως καλή πρακτική αναδεικνύεται ο έλεγχος των δηλώσεων περιουσιακής κατάστασης από την Ε.Α.Δ. βάσει ανάλυσης διακινδύνευσης με την εφαρμογή συγκεκριμένων κριτηρίων και καινοτόμου μεθοδολογίας.

Η Έκθεση αναγνωρίζει, επίσης, ότι το θεσμικό πλαίσιο (νομοθεσία και κανονιστικές αποφάσεις) για τη ρύθμιση των δραστηριοτήτων επιρροής (lobbying) έχει ολοκληρωθεί και αναμένεται η έναρξη λειτουργίας του αντίστοιχου ηλεκτρονικού μητρώου.

Στα ειδικότερα σημεία της Έκθεσης, αποτιμώνται θετικά τα μέτρα που έχουν ληφθεί και εφαρμόζονται για την ενίσχυση της ακεραιότητας των δημοσίων υπαλλήλων με ιδιαίτερη αναφορά στους κώδικες δεοντολογίας και επαγγελματικής συμπεριφοράς που έχει εκδώσει η Ε.Α.Δ. αλλά και στη λειτουργία της Επιτροπής Δεοντολογίας του ν.4622/2019 που εξετάζει ζητήματα σύγκρουσης συμφερόντων.

Τέλος, αναφορικά με τις συστάσεις που περιέχει η Έκθεση, αυτές αφορούν σε θέματα που είναι ήδη γνωστά από προηγούμενες εκθέσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, οι περισσότερες εκ των οποίων έχουν ήδη συμπεριληφθεί στο Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο Καταπολέμησης της Διαφθοράς (Ε.Σ.Σ.Κ.Δ.) 2022-2025, προκειμένου να εκκινήσει η υλοποίησή τους.