Έμφυλη βία: Αρκεί έν@ να ξυπνήσει για να γυρίσει ο κόσμος ανάποδα

Μέσα Ιουλίου και η ανάσα μου κόπηκε μονομιάς στο άκουσμα πως ακόμη μία κοπέλα βρέθηκε δολοφονημένη απλά και μόνο επειδή ήταν γυναίκα. Τι και αν ένα μήνα πριν προσπαθούσαμε να μαζέψουμε τα κομμάτια μας από την γυναικοκτονία στα Γλυκά Νερά, τι και αν λίγες μέρες νωρίτερα το πανελλήνιο έμεινε άφωνο με την υπόθεση trafficking στην Ηλιούπολη, τι και αν τον Απρίλιο η Κωνσταντίνα Τσάπα δολοφονήθηκε μέσα στο πατρικό της σπίτι απλά και μόνο επειδή προσπάθησε να ξεφύγει από τον κακοποιητικό πρώην σύζυγό της, η πραγματικότητα παραμένει το ίδιο νοσηρή για χιλιάδες θηλυκότητες.

Αναρωτιέμαι για πόσο ακόμα θα επιδεικνύουμε παγερή αδιαφορία στη βία που υφίστανται οι γυναίκες στην Ελλάδα, πόσο εύκολα θα συνεχίσουμε να κουνάμε αυτό το ρημάδι το δάχτυλο και να κατευθύνουμε την ευθύνη της κακοποίησης στα θύματα που δεν κατάφεραν να φύγουν νωρίτερα ή και ποτέ.

Γι’ αρχή, θα αφήσω την πρώτη ετήσια έκθεση αναφορικά με την βία κατά των γυναικών -που πραγματοποιήθηκε από την Γενική Γραμματεία Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων (ΓΓΟΠΙΦ)- να μιλήσει από μόνη της. Τα δεδομένα που συγκεντρώθηκαν στο διάστημα Οκτωβρίου-Νοεμβρίου 2020 έδειξαν πως 4.872 γυναίκες αναζήτησαν στήριξη από τα διαθέσιμα συμβουλευτικά κέντρα για την πρόληψη και καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών, ενώ οι κακοποιητικές αναφορές έδειχναν πως ο θύτης ανήκε στο στενό περιβάλλον των θυμάτων, με έναν στους δύο δράστες να αποτελεί τον σύζυγο (είτε πρώην είτε νυν) του θύματος.

Κι όμως ακόμη και σήμερα η ελληνική κοινωνία συνεχίζει να εθελοτυφλεί και να μιλά για «μεμονωμένα» περιστατικά κάθε φορά που ένας βουτηγμένος στην τοξική αρρενωπότητα άνδρας κακοποιεί με το έτσι θέλω όποιo κορίτσι συναντήσει. Κι όμως δεν θα δυσκολευτείς στιγμή να τον αναγνωρίσεις. Θα είναι εκεί να σε κοιτάζει με το πιο γλοιώδες βλέμμα στο δρόμο, στα ΜΜΜ, στη δουλειά. Θα σε ακολουθήσει, θα παραβιάσει τον προσωπικό σου χώρο από «ενδιαφέρον» και εσύ θα πιάσεις τον εαυτό σου να προχωρά με το ένα ακουστικό πεσμένο και τα κλειδιά στο χέρι να είναι-σχεδόν μηχανικά- σε επιφυλακή. Φυσικά, δεν κινδυνεύεις  μόνο από την άγνωστη φιγούρα που παραφυλά στο δρόμο, αλλά και από τον φιλικό γείτονα, τον καλοπροαίρετο συγγενή, ακόμη και από τον ίδιο σου τον σύντροφο.

Σήμερα θυσιάστηκε η Γαρυφαλλιά απλά επειδή «χάλασε η φάση», εχθές χάθηκε η Καρολάιν. Πόσο σίγουρη είσαι πως αύριο δεν θα είσαι εσύ η επόμενη γυναίκα που θα απασχολήσει τα ΜΜΕ, έστω και για μερικά εικοσιτετράωρα;

Ξάφνου μου έρχεται στο νου η εικόνα μίας κοπέλας -γύρω στα 25- σοριασμένης στο δρόμο, σχεδόν ένα στενό δίπλα από το σπίτι της. Δεν ζαλίστηκε, δεν παραπάτησε ούτε ήπιε λίγο παραπάνω. Στις τέσσερις τα ξημερώματα κάθε ήχος φαντάζει διπλάσιος. Κι όμως ήμουν η μόνη που βγήκα στο μπαλκόνι όταν την άκουσα να κλαίει. Η γειτονιά κοιμάται για τα καλά και εγώ ακούω μία κοπέλα να ψελλίζει «τι κάνεις;» στον νεαρό φίλο που την συνοδεύει. Ώσπου σε δευτερόλεπτα έπεσαν τα πρώτα γερά χαστούκια. Η κοπέλα χάνει τις αισθήσεις της για τουλάχιστον δύο λεπτά. «Έλα τελείωνε, σήκω πάνω». Συνεχίζει ατάραχος φωνάζοντας «Αν δεν μάθεις να κάνεις κουβέντα μαζί μου θα σε σπάσω στο ξύλο». Αμέσως, ξεκινάω να βγάζω βίντεο την όλη σκηνή ελπίζοντας πως δεν θα με πάρουν χαμπάρι. Κάνω ησυχία και παρακολουθώ τις δύο φίλες της να σκύβουν αδιάφορα προς το μέρος της, για να μετρήσουν τον σφυγμό της.

Ο νεαρός απομακρύνεται και ασχολείται με το κινητό του. Λίγα λεπτά αργότερα η κοπέλα συνέρχεται, κάνει μερικά βήματα και γυρίζει κλαίγοντας στο σπίτι της. Έπειτα ακολουθούν και οι υπόλοιποι. Τόσο η απαθής στάση των φίλων της, όσο και η ευκολία με την οποία ο νεαρός σήκωσε το χέρι του στην σύντροφό του με έπεισαν πως αυτό που παρακολούθησα δεν ήταν ένα μεμονωμένο περιστατικό. Προσπάθησα να συνεχίσω το βράδυ μου χωρίς να ανησυχώ, αλλά η σκέψη πως υπάρχει έστω και μία πιθανότητα να κακοποιείται ακόμη η κοπέλα μου έσφιξε το στομάχι για τα καλά. Μεγαλωμένη με την κουλτούρα του «να μην ανακατεύεσαι, θα μπλέξεις» είχα τους ενδοιασμούς μου για το πώς θα έπρεπε να αντιδράσω. Παίρνω μια βαθιά ανάσα και καλώ το 100.

Σκέφτομαι πως ακόμη και αν δεν με πιστέψουν οι αστυνομικοί, ακόμη και αν όλα πάνε στραβά, εγώ οφείλω να κάνω αυτό που πρέπει: να καταγγείλω όλα όσα είδα από το μπαλκόνι μου. Μέσα σε είκοσι λεπτά αστυνομία και ΕΚΑΒ βρέθηκαν κάτω από το σπίτι μου. Δείχνω τα βίντεο στους αστυνομικούς, με τον νοσηλευτή να με ρωτάει  «είσαι σίγουρη ότι δεν ήταν μεθυσμένη;».

Για κακή του τύχη, ο νεαρός άνοιξε αμέσως την πόρτα μόλις οι αστυνομικοί χτύπησαν τα κουδούνια της πολυκατοικίας, μιας και δεν είχα καμία πληροφορία για τα παιδιά που έμεναν εκεί. Λίγο πριν φύγει ο αστυνομικός με ρωτάει αν ξέρω την κοπέλα και πώς μου ήρθε να καταγγείλω το συμβάν. Του απάντησα πως έχω κρατημένα τα βίντεο και πως θα είμαι διαθέσιμη οποιαδήποτε στιγμή αποφασίσει η κοπέλα να καταγγείλει το περιστατικό. Τελικά, η ίδια αρνήθηκε τα πάντα και ο νεαρός το έβαλε στα πόδια.

Άσχετα με το αποτέλεσμα, εκείνο το βράδυ κοιμήθηκα λίγο πιο ήρεμη. Ήταν μία μικρή νίκη για μένα το γεγονός πως κατάφερα να ξεφύγω από την νοοτροπία που με έμαθε να σιωπώ μπροστά στη κακοποίηση. Η ευχαρίστηση που ένιωσα όταν ο ίδιος άνδρας που με τέτοια ευκολία σήκωσε το χέρι του στην σύντροφό του, άρχισε να τρέχει πανικόβλητος μετά την ανώνυμη καταγγελία, δεν περιγράφεται με λέξεις. Ίσως να κατάλαβε πως η γειτονιά δεν κοιμάται πια. Ίσως να σκεφτεί δύο και τρείς φορές τις συνέπειες  που θα φέρει το ενδεχόμενο να «χαλάσει η φάση» τους.

Η διαδικασία που πρέπει να ακολουθήσει ένα θύμα για να καταφέρει να καταγγείλει την κακοποίησή του είναι ψυχοφθόρα. Σε συνδυασμό με όλα εκείνα που είδα το βράδυ, αυτό που μόλις περιέγραψα επιβεβαιώνεται χωρίς καμία αμφιβολία.

Τελικά, ίσως και να αρκεί έν@ να ξυπνήσει για να γυρίσει ο κόσμος ανάποδα.

Δείτε επίσης: