Ενωμένοι αρχαιολόγοι υψώνουν τη φωνή τους

Μια διακήρυξη που υψώνει φωνή απέναντι στην απαξίωση που επιχειρεί η Υπουργός Πολιτισμού. Με αφορμή τις εκλογές των αρχαιολόγων στι; 29/6.

ΕΝΩΜΕΝΟΙ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΟΙ

” Ξύπνησα μὲ τὸ μαρμάρινο τοῦτο κεφάλι στὰ χέρια ποὺ μοῦ ἐξαντλεῖ τοὺς ἀγκῶνες καὶ δὲν ξέρω ποῦ νὰ τ᾿ ἀκουμπήσω. Ἔπεφτε τὸ ὄνειρο καθὼς ἔβγαινα ἀπὸ τὸ ὄνειρο ἔτσι ἑνώθηκε ἡ ζωή μας καὶ θὰ εἶναι πολὺ δύσκολο νὰ ξαναχωρίσει.”

Οι αρχαιολόγοι οφείλουμε να είμαστε η φωνή των μνημείων, το χέρι που έχει το μέγα προνόμιο να τα αγγίζει και να τα φροντίζει, ο νους που τα νοιάζεται και βρίσκει τρόπους να τα σώζει από τους πολλούς πάντα κινδύνους… είμαστε οι λίγοι που διαλέξαμε τον δρόμο του Σίσυφου, αυτοί που ορκιστήκαμε να σηκώσουμε το βάρος του χειροποίητου σώματος της μνήμης και να παραδώσουμε τα πολύτιμα μέλη του όσο γίνεται αλώβητα στο μέλλον… Για να επιτελέσουμε το έργο στο οποίο ταχθήκαμε πρέπει να είμαστε αφοσιωμένοι και ακλόνητοι, ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων, ο ΣΕΑ, το επιστημονικό και συνδικαλιστικό όργανο των μαχόμενων αρχαιολόγων, στελεχών της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας, είναι το ‘κάστρο’ μας, ένας σύλλογος που είχε πάντα ως κύριο πρόταγμα την θεσμική θωράκιση των μνημείων, ένας σύλλογος που εδώ και δεκαετίες πρωτοστάτησε και πρωτοστατεί στους αγώνες για την κληρονομιά!…

Αφήνοντας πίσω ό,τι μας χωρίζει, κρατώντας αυτό που μας ενώνει, την ταυτότητα του αρχαιολόγου και το χρέος μας προς τα μνημεία, βρισκόμαστε και πάλι στις επάλξεις να δώσουμε όλοι μαζί τον αγώνα τον καλό!…

ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ ΕΝΩΜΕΝΟΙ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΟΙ

“Για όσους υπηρετούμε την Δημόσια Αρχαιολογία δεν είναι υπερβολή η διαπίστωση, ότι η συστηματική απαξίωση της προστασίας της πολιτιστικής μας κληρονομιάς και η απροκάλυπτη υπονόμευση της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας, έχουν προσλάβει πρωτόγνωρες διαστάσεις. Και, δυστυχώς, φαίνεται ότι η ίδια η ηγεσία του Υπουργείου Πολιτισμού συμβάλλει σε αυτό το σχέδιο και, αντί να θωρακίζει την Υπηρεσία, πλήττει το κύρος και την αποτελεσματικότητά της, προχωρώντας σε ‘ατυχείς’ επιλογές και υπονομεύοντας εν τέλει το έργο που θα όφειλε να υποστηρίζει και να προβάλλει, την στιγμή που κάθε είδους συμφέροντα επιχειρούν τον εκχυδαϊσμό, την εμπορευματοποίηση, ακόμη και την καταστροφή των μνημείων και της Πολιτιστικής Κληρονομιάς, υποβαθμίζοντας, απαξιώνοντας συστηματικά, διαβάλλοντας ακόμη και διώκοντας ποικιλοτρόπως τους μαχόμενους αρχαιολόγους που στελεχώνουν την Υπηρεσία.

Ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων αποτέλεσε διαχρονικά το βασικότερο ανάχωμα στην απαξίωση των μνημείων και των ανθρώπων που τα υπηρετούν. Η ιστορία του Συλλόγου μας είναι βαριά και μας καλεί όλους να αρθούμε στο ύψος των περιστάσεων. Έχοντας μπροστά μας την μάχη της επιβίωσης ως θεσμικού φορέα προστασίας της Πολιτιστικής μας Κληρονομιάς αλλά και της αποκατάστασης ενός υγιούς εργασιακού κλίματος, που θα μας επιτρέψει να εργαστούμε με ζήλο και αφοσίωση για τα μνημεία και τα μουσεία, σήμερα περισσότερο από ποτέ πρέπει να αντισταθούμε στις κάθε είδους πιέσεις, στις προσπάθειες χειραγώγησης αλλά και τρομοκράτησης που βρίσκονται στην ημερησία διάταξη. Ψοφοδεείς αντιδράσεις, αποστασιοποίηση, επιδοτούμενος κυβερνητικός συνδικαλισμός αλλά και φτηνή αντιπολίτευση ή υστερικές κραυγές δεν έχουν θέση σε αυτή την συγκυρία. Πολύ περισσότερο, παραταξιακές περιχαρακώσεις και μικροπολιτικοί υπολογισμοί απλώς τροφοδοτούν τους μηχανισμούς, που επιθυμούν να διαλύσουν ουσιαστικά την Υπηρεσία αποστερώντας τα μνημεία από την ασπίδα τους.

Σε αυτή την συγκυρία οι επερχόμενες αρχαιρεσίες προσφέρονται για την υπέρβαση. Αφήνουμε τις παραταξιακές μας ταυτότητες στην άκρη και συστρατευόμαστε σε ένα ενωτικό ψηφοδέλτιο με βάση ένα ξεκάθαρο πλαίσιο προγραμματικής σύγκλισης που αποτελείται από τους ακόλουθους άξονες:

• Η προστασία της Μνημειακής Κληρονομιάς είναι αδιαπραγμάτευτη: ο εμβληματικός αρχαιολογικός χώρος στον σταθμό Βενιζέλου στην Θεσσαλονίκη δεν πρέπει να αποδομηθεί για να απομακρυνθεί και να επανατοποθετηθεί, γιατί αυτό σημαίνει την ουσιαστική καταστροφή της αυθεντικότητας αλλά και της ίδιας της υπόστασης του πολυεπίπεδου και μοναδικού αυτού μνημειακού συνόλου. Η Ελλάδα και η Αρχαιολογική Υπηρεσία αποτελούν παγκόσμιο υπόδειγμα για την προστασία της Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Ο επαπειλούμενος διεθνής διασυρμός, αν αποδομηθεί το πρωτοβυζαντινό κέντρο της Θεσσαλονίκης, ο άξονας δηλαδή που συνέδεε και οργάνωνε τα σπουδαία μνημεία της πόλης, 15 από τα οποία είναι εγγεγραμμένα στον κατάλογο των μνημείων της Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO, όχι μόνο θα απαξιώσει την χώρα στην παγκόσμια κοινότητα, αλλά θα κατατάξει την Ελλάδα στα κράτη-παρίες που καταστρέφουν τα μνημεία, υπονομεύοντας ταυτόχρονα άλλες διεκδικήσεις, όπως η επιστροφή των γλυπτών του Παρθενώνα.

• Η Αρχαιολογική Υπηρεσία με τα μουσεία, τα μνημεία και τους χώρους αποτελούν ένα ενιαίο και αδιάσπαστο σύνολο. Ο εκσυγχρονισμός του θεσμικού πλαισίου και η ενίσχυση της δομής των αποκεντρωμένων Μονάδων της, ώστε να επιτελούν πληρέστερα, ταχύτερα και αποδοτικότερα το έργο τους είναι το ζητούμενο. Αντίθετα ο κατατεμαχισμός και η απαξίωση των υποδομών της με την αποκοπή των μεγάλων Μουσείων και την μετατροπή τους σε Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου, ένα διοικητικό μόρφωμα που έχει αποδειχτεί στην πράξη απολύτως αναποτελεσματικό, δυσλειτουργικό, οικονομικά ανεδαφικό και εν τέλει αποτυχημένο, απλώς είναι ένα ακόμη βήμα που θα επιταχύνει την επιχειρούμενη κατάρρευση του θεσμικού πλαισίου της προστασίας. Κατά συνέπεια, η σχεδιαζόμενη επέμβαση στο οργανόγραμμα της Υπηρεσίας με στόχο την αποκοπή των Μουσείων, την αποδυνάμωση των Μονάδων της και την εμφύτευση αρεστών σε θέσεις ευθύνης θα μας βρει όλους απέναντι. Στο ίδιο πλαίσιο συνεχίζουμε να διεκδικούμε την ένταξη του Νέου Μουσείου Ακροπόλεως εντός της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας.

• Στηρίζουμε την αναβάθμιση του ΥΠΠΟΑ ως φορέα προστασίας, ανάδειξης και διαχείρισης της πολιτιστικής κληρονομιάς, κατά συνέπεια θεωρούμε αποτυχημένα και επικίνδυνα τα σενάρια υποβάθμισης του υπουργείου Πολιτισμού με μεγαλύτερα οργανωτικά υπουργικά σχήματα.

• Ενίσχυση της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας και ιδίως της περιφερειακής της δομής, με προσωπικό.Οι προσλήψεις του αναγκαίου προσωπικού πρέπει να προκύψουν μέσα από ένα σύστημα μακροπρόθεσμου σχεδιασμού, που θα λαμβάνει υπόψιν τις ιδιαιτερότητες του κλάδου και δεν θα «γεννά» στρατιές επισφαλώς εργαζομένων. Προκήρυξη θέσεων προσωπικού αποκλειστικά για τις Υπηρεσίες εκτός Αθηνών Θεσσαλονίκης.

• Αύξηση των πιστώσεων για την πολιτιστική κληρονομιά.Διεκδίκηση πιστώσεων από ευρωπαϊκούς πόρους μέσω της συγκρότησης τομεακού προγράμματος για τον πολιτισμό στο νέο ΕΣΠΑ. Απόδοση όλων των εσόδων από αρχαιολογικούς χώρους και μουσεία μέσω του ΤΑΠΑ πίσω στα μνημεία και τα μουσεία με διαφανή αναδιανεμητικά κριτήρια. Ενίσχυση κι όχι αποδυνάμωση του δημόσιου χαρακτήρα του Ταμείου Αρχαιολογικών Πόρων. • Διαφάνεια και αξιοκρατία σε κάθε επίπεδο. Απαιτούμε (και θα τον επιβάλουμε) σεβασμό και αναγνώριση στο διοικητικό, διαχειριστικό, επιστημονικό και ερευνητικό έργο που παράγει ο καθένας από μας μέσα στην Υπηρεσία. Οι θέσεις ευθύνης να καλύπτονται με αξιοκρατικά κριτήρια. Πρέπει επιτέλους να σπάσουμε τον φαύλο κύκλο της ανάθεσης που αποτελεί το θερμοκήπιο των πελατειακών δικτύων και της ανάπτυξης του φαβοριτισμού,ως μοναδικού κριτηρίου για την υπηρεσιακή ανέλιξη.

• Μισθολογική αναβάθμιση του κλάδουμε αναγνώριση του ιδιαίτερου και πολύμορφου έργου του αρχαιολόγου του ΥΠΠΟΑ. Σ’ αυτό το πλαίσιο είναι απαραίτητη πλέον η μισθολογική αναγνώριση της συνολικής προϋπηρεσίας όλων των συναδέλφων σε έργα τρίτων που εκτελούνταν με την επίβλεψη του ΥΠΠΟ.

• Τακτική λειτουργία του Α’ Υπηρεσιακού Συμβουλίου, έτσι ώστε να μην χρονίζουν τα αιτήματα των συναδέλφων, που σχετίζονται με υπηρεσιακές μεταβολές, την αναγνώριση της προϋπηρεσίας κλπ.

• Το έργο που παράγουν όλα τα στελέχη της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας είναι δημόσιο κτήμα και αγαθό. Δεν μπορεί να σκυλεύεται από σωματεία και πρόσωπα για να προσπορίζονται προσωπικά οφέλη. Η απαράδεκτη δράση ανεξέλεγκτων ιδιωτικών φορέων όπως το ΔΙΑΖΩΜΑ που καταχράται του έργου των στελεχών της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας, αλλά και των πόρων που προορίζονται για τα μνημεία και αντ’ αυτού κατευθύνονται με απόλυτη αδιαφάνεια προς ‘ημετέρους’ για την παραγωγή υποτιθέμενων ‘μελετών’ και λοιπών αμφιβόλου ποιότητας υπηρεσιών δεν μπορεί και δεν πρέπει να συνεχιστεί.

• Η καλλιέργεια ισχυρών δεσμών ανάμεσα στην κοινωνία και την πολιτιστική κληρονομιά οφείλει να αποτελεί βασικό άξονα της δράσης μας. Τα μνημεία και τα μουσεία αποτελούν ισχυρούς μοχλούς βιώσιμης ανάπτυξης αλλά πριν απ’ όλα συγκροτούν κρίσιμα συστατικά για την συγκρότηση της συλλογικής μας υπόστασης.

• Οι συνέργειες με τις τοπικές κοινωνίες, την τοπική αυτοδιοίκηση και τους ιδιώτες χορηγούς είναι πολύτιμες και πρέπει να οριοθετηθούν θεσμικά με αμοιβαίο σεβασμό στον ρόλο κάθε φορέα και της δεσπόζουσας θέσης της Υπηρεσίας στον τομέα της προστασίας, ανάδειξης και διαχείρισης της πολιτιστικής κληρονομιάς • Προάσπιση όλων των συναδέλφων από τις εκφοβιστικές πρακτικές μέσω προσχηματικών διώξεων. • Ως εργαζόμενοι του υπουργείου Πολιτισμού ζητούμε να χυθεί άπλετο φως σε υποθέσεις για τις οποίες έχει επιληφθεί η Δικαιοσύνη και σχετίζονται με κακοδιαχείριση και κατασπατάληση δημόσιου χρήματος, όταν μάλιστα αυτή η διαδικασία επί πολλά έτη γινόταν στο όνομα των εργαζομένων στο ΥΠΠΟΑ. • Αυτοτέλεια και ανεξαρτησία των συλλογικών γνωμοδοτικών οργάνων (ΚΑΣ, ΚΣΝΜ, κλπ.) από την εκάστοτε κυβέρνηση. Συγκρότηση με αντικειμενικά κριτήρια χωρίς την δυνατότητα πολιτικών παρεμβάσεων. Να προεδρεύει πάντα ανώτατος δικαστικός λειτουργός.

Συνάδελφοι, όσοι πιστεύουμε στις παραπάνω αρχές, ας ξεπεράσουμε τις επιφυλάξεις μας, ας συστρατευτούμε όλοι κι ας δώσουμε την ευκαιρία στο Σώμα των Αρχαιολόγων να επιλέξει τα πρόσωπα που επιθυμεί να το εκπροσωπήσουν συνδικαλιστικά χωρίς παραταξιακές περιχαρακώσεις. Είναι καιρός μέσα στο σημερινό ζοφερό κλίμα να δείξουμε ότι είμαστε ενωμένοι για τα μνημεία και τους ανθρώπους τους. Αν όχι τώρα, πότε; Αν όχι όλοι μαζί με ό,τι μας ενώνει, τότε ποιοι;”