Το υπουργείο Πολιτισμού επενδύει 17.000.000 ευρώ για τη διάσωση και ανάδειξη των ιστορικών κτιρίων του Ελληνικού Ωδείου στην Αθήνα και του Κρατικού Ωδείου στη Θεσσαλονίκη, μαζί με τον εκσυγχρονισμό και την αναβάθμιση της λειτουργίας και της προσβασιμότητας στις κτιριακές εγκαταστάσεις Τσίλερ, Ρεξ, Σικιαρίδειο του Εθνικού Θεάτρου.
Η χρηματοδότηση θα προέλθει από το Ταμείο Ανάκαμψης για τα κτίρια του Εθνικού 7.500.000 ευρώ και για το Κρατικό Ωδείο 3.500.000 ευρώ και το ΕΣΠΑ 2021-2027 για το Ελληνικό Ωδείο 6.000.000 ευρώ.
Το Ελληνικό Ωδείο και το κτίριο του Κρατικού Ωδείου Θεσσαλονίκης ανήκουν στην ιδιοκτησία του e-ΕΦΚΑ (Εθνικός Φορέας Κοινωνικής Ασφάλισης υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων) και έχουν παραχωρηθεί «με αντάλλαγμα υπό όρους, προς χρήση στο ΥΠΠΟΑ για πολιτιστική αξιοποίηση».
Είναι γνωστό ότι η διοίκηση του e-ΕΦΚΑ έχει ξεκινήσει διαδικασίες αξιοποίησης (sic αντί για εκποίηση) της ακίνητης περιουσίας του φορέα. Ολόκληρα οικοδομικά τετράγωνα στο κέντρο της Αθήνας, τα οποία χαρακτηρίζονται «φιλέτα», αλλάζουν χέρια και δίνονται στους νέους επενδυτές.
Πολυεθνικές, ξένοι ή Ελληνες επιχειρηματίες; Δεν γνωρίζουμε. Η διοίκηση του e-ΕΦΚΑ, στην πρόσφατη ανακοίνωσή της σχετικά με την τύχη των κινηματογραφικών αιθουσών στο κέντρο της πρωτεύουσας που απειλούνται με κλείσιμο από την εφαρμογή των επιχειρηματικών σχεδίων, επιχείρησε να είναι καθησυχαστική, σημειώνοντας ότι οι διαπραγματεύσεις κινούνται προς την κατεύθυνση διάσωσης της χρήσης των αιθουσών.
Η Ακαδημία Κινηματογράφου, η Ενωση Σκηνοθετών-Παραγωγών Ελληνικού Κινηματογράφου (ΕΣΠΕΚ), ο Σύνδεσμος Ανεξάρτητων Παραγωγών Οπτικοακουστικών Εργων (ΣΑΠΟΕ), η Ενωση Ελληνικού Ντοκιμαντέρ (ΕΕΝ), με επιστολές τους προς τον πρωθυπουργό και την πολιτική ηγεσία του ΥΠΠΟΑ, ζητούν να προστατευτούν οι κινηματογραφικές αίθουσες και να κηρυχθούν διατηρητέα σύγχρονα μνημεία.
Για το ακίνητο που βρίσκεται ο κινηματογράφος Αστορ έχει βρεθεί επενδυτής (χαρακτηρίζεται από τον e-ΕΦΚΑ εφικτό να μην αλλάξει χρήση), σε αντίθεση με το έτερο επί των οδών Πανεπιστημίου – Χαρ. Τρικούπη και Φειδίου, όπου στεγάζεται ο κινηματογράφος «Ιντεάλ», του οποίου ο πλειοδοτικός διαγωνισμός για τη μετατροπή του σε 4άστερο ξενοδοχείο έληξε χθες.
Οι υποψήφιοι επενδυτές «βλέπουν θετικά τη διατήρηση της χρήσης της αίθουσας ως κινηματογράφου, με ταυτόχρονη αναβάθμιση αυτής μέσα από την αξιοποίησή της και για θεατρικές παραστάσεις ή άλλες πολιτιστικές εκδηλώσεις», γράφει η ανακοίνωση του e-ΕΦΚΑ, που κάνει αναφορά στο κτίριο του Ελληνικού Ωδείου, επί της Φειδίου, όπου η πρόσφατη πτώση τοίχου στην πίσω πλευρά του κτιρίου ανέδειξε και μια σειρά από κτιριακές επεμβάσεις που έχουν γίνει και οι οποίες χρήζουν αντιμετώπισης. Τόσο για τη συνολική αποκατάσταση του κτιριακού συγκροτήματος όσο και για την εκμετάλλευσή του, βρίσκεται ανοικτή διαδικασία εξεύρεσης επενδυτή».
Ελληνικό Ωδείο Αθήνας
Σύμπτωση ότι το υπουργείο Πολιτισμού προχωράει στη διάσωση του Ελληνικού Ωδείου που έχει καταρρεύσει ή πιεστική ανάγκη από τον e-ΕΦΚΑ; Το αρχικό κτίριο του 1836 αποτελεί ένα από τα ελάχιστα δείγματα αρχιτεκτονικής της πρώτης οθωνικής περιόδου, μνημείο των απαρχών της νεοκλασικής αρχιτεκτονικής. Για περίπου 50 χρόνια παρέμενε κλειστό, οπότε σήμερα δεν διασώζεται τίποιτα από την παλιά αίγλη του.
Από το 1919 ώς και το 1971, στέγασε το Ελληνικό Ωδείο, στο οποίο φοίτησαν, μεταξύ άλλων, η Μαρία Κάλλας και η Νάνα Μούσχουρη. Αυτό και μόνο φτάνει, ώστε να αναδειχθεί σε σύγχρονο χώρο πολιτισμού. Η εγκατάλειψη και οι επανειλημμένες πυρκαγιές το έχουν καταστρέψει, ενώ, το περασμένο καλοκαίρι, κατέρρευσε μέρος της στέγης του.
«Το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων (ΚΣΝΜ) γνωμοδότησε θετικά επί της προμελέτης αποκατάστασης, αλλά και της μελέτης συντήρησης των τοιχογραφιών και των διατηρητέων στοιχείων του ιστορικού κτιρίου, προκειμένου να διασωθεί. Με σκοπό την αποκατάσταση του ακινήτου, προκειμένου να στεγάσει πολιτιστικές δομές, ο ΕΦΚΑ και το ΥΠΠΟΑ υπέγραψαν τον Μάρτιο του 2022 σύμβαση μακροχρόνιας παραχώρησης χρήσης.
Στόχος της μελέτης είναι να αποκατασταθούν τα ιδιαίτερα αρχιτεκτονικά και μορφολογικά στοιχεία του μνημείου και οι νέες λειτουργίες να μη διαταράξουν την αρχιτεκτονική φυσιογνωμία του κτιρίου», γράφει η ανακοίνωση του ΥΠΠΟΑ και σημειώνει ότι το αποκατεστημένο μνημείο θα είναι προσβάσιμο σε ΑμεΑ.
Κτίριο Κρατικού Ωδείου Θεσσαλονίκης
Εγκρίθηκε από το ΚΣΝΜ προμελέτη για την επισκευή και αποκατάσταση του κτιρίου, που επιλύει κυρίως θέματα προσβασιμότητας για τα άτομα με κινητικά προβλήματα, πυρασφάλειας και εκσυγχρονίζει όλες τις εγκαταστάσεις, καθώς υπάρχει παθολογία και έλλειψη σε σύγχρονες υποδομές. Το κτίριο βρίσκεται στην ιστορική φράγκικη συνοικία, στο κέντρο της πόλης, και το αρχικό κέλυφος ανεγέρθηκε γύρω στο 1840. Υπήρξαν διαφορετικές χρήσεις, το 1903 καταστράφηκε σχεδόν ολοσχερώς, το 1904 κατασκευάστηκε εκ νέου και, στο πέρασμα των δεκαετιών, έχει υποστεί εκτεταμένες επεμβάσεις.
Τσίλερ, Ρεξ, Σικιαρίδειο
Αίτημα ετών η αναβάθμιση των υποδομών λειτουργίας και προσβασιμότητας στις κτιριακές εγκαταστάσεις των ιστορικών κτιρίων που διαχειρίζεται το Εθνικό Θέατρο, δρομολογείται με σκοπό την αποκατάσταση των κτιρίων – μνημείων, τον εκσυγχρονισμό των παρεχόμενων υπηρεσιών και την καθολική προσβασιμότητα από το κοινό και τους επαγγελματίες της τέχνης. Παροχές που όφειλαν να έχουν εξασφαλίσει όλα τα κτίρια του πρώτου θεάτρου της χώρας – σύγχρονα μνημεία, τοπόσημα για την Αθήνα τα οποία έχουν συνδεθεί διαχρονικά με την εξέλιξη του νεοελληνικού θεάτρου.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση του ΥΠΠΟΑ, εγκρίθηκε από το ΚΣΝΜ «μελέτη -αρχιτεκτονική, ηλεκτρομηχανολογική- όπου προβλέπονται εργασίες βελτίωσης των υποδομών στα κτίρια Ρεξ και Σικιαρίδειο, με παρεμβάσεις αρχιτεκτονικές και ενεργειακής αναβάθμισης. Μεταξύ άλλων, προβλέπεται ανακαίνιση και αναβάθμιση της «Σκηνής Παπαδάκη» και της «Σκηνής Κοτοπούλη» του Rex και των χώρων υποδοχής και εξυπηρέτησης του κοινού. Και στα τρία κτίρια Τσίλερ, Ρεξ και Σικιαρίδειο, προβλέπονται εργασίες βελτίωσης της προσβασιμότητας ΑμεΑ και εμποδιζόμενων ατόμων αλλά και αναβάθμιση του τεχνολογικού εξοπλισμού τους».
Στο κτίριο Τσίλερ να θυμίσουμε ότι είχε γίνει πλήρης ανακαίνιση και αποκατάσταση μετά τους σεισμούς του ’99: το 2001, αποφασίστηκε η αναστολή της λειτουργίας της Κεντρικής Σκηνής για προληπτικούς λόγους. Με ενέργειες του τότε καλλιτεχνικού διευθυντή, Νίκου Κούρκουλου, ξεκίνησε μια μεγάλη προσπάθεια που ολοκληρώθηκε το 2009 με πόρους τότε από το Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης 2000-2006 και με τη συγχρηματοδότηση του ελληνικού κράτους και της Ε.Ε.
Το 2008, είχε εγκριθεί και η μελέτη ανακαίνισης του Ρεξ με χρηματοδότηση του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος. Τα επόμενα χρόνια, έγιναν σχετικές εργασίες, το πρώτο μέρος των οποίων ολοκληρώθηκε το 2015. Με νέα ανακαίνιση του 2018, εκσυγχρονίστηκε ο τεχνολογικός εξοπλισμός της σκηνής που σήμερα ξέρουμε ως «Ελένη Παπαδάκη» και αυξήθηκε και η χωρητικότητα της αίθουσας, με χορηγία του Ιδρύματος Ωνάση.