Εύβοια: Ανθρώπινο τείχος απέναντι στην πύρινη λαίλαπα

Άλλη μια δύσκολη νύχτα βίωσαν οι κάτοικοι στην Εύβοια, όπου μαίνεται η πυρκαγιά. Πλέον, η φωτιά συνεχίζει να καίει για όγδοη ημέρα και το μέτωπο απειλεί τα χωριά Καματριάδες, Αβγαριά και Καμάρια.

Νωρίτερα, η φωτιά κατευθύνθηκε από την Αβγαριά στα Καμάρια, όπου σχηματίστηκε ανθρώπινη αλυσίδα για να ανακοπεί η πορεία του πύρινου μετώπου. Κάτοικοι και πυροσβέστες έδωσαν μάχη για να μην επεκταθεί η πυρκαγιά στα Αβγαριά και, παρότι οι φλόγες πέρασαν από την αντιπυρική ζώνη που είχαν δημιουργήσει περιμετρικά του χωριού, τελικά κατάφεραν να περισώσουν τα σπίτια τους.

Όταν έσπασε το πύρινο μέτωπο στην Αβγαριά, πυροσβέστες, ξένες αποστολές, εθελοντές δημιούργησαν νέα αντιπυρική ζώνη στο χωριό Καμάρια.

Στην Καστανιώτισσα, υπό την απειλή του νέου μετώπου φωτιάς, έχει συγκεντρωθεί μεγάλος αριθμός πυροσβεστικών δυνάμεων για την αποτροπή της, ώστε να μην φτάσει στην Ιστιαία, ο ουρανός της οποίας έχει σκεπαστεί από καπνούς.

Στους Καματριάδες έχουν δημιουργήσει αντιπυρικές ζώνες για να σταματήσουν την καταστροφική πορεία της φωτιάς.

Στα Ελληνικά και το Ψαροπούλι κατάφεραν να περιορίσουν τη φωτιά σε χαράδρα, ούτως ώστε μέχρι το πρωί, όποτε θα πετάξουν τα εναέρια μέσα, να μην υπάρχει άμεσος κίνδυνος για την ευρύτερη περιοχή.

Παράλληλα, οι αναζωπυρώσεις είναι συνεχείς, με κυριότερες εκείνες στις Γούβες, στις Γαλατσαδες, στο Ψαροπούλι και στο Καστρί. Οι φλόγες συνεχίζουν να βρίσκονται κοντά στους οικισμούς Καματριάδες, Καμάρια και Γαλατσάδες, όπου, λόγω του ανάγλυφου της περιοχής, είναι δύσκολο να τεθούν υπό έλεγχο οι εστίες της φωτιάς.

Την ίδια ωρα, χωματουργικά μηχανήματα δουλεύουν ασταμάτητα έξω από διάφορα χωριά, όπως τα Βασιλικά, τις Γούβες, το Πευκί και το Καστρί, προκειμένου να δημιουργήσουν αντιπυρικές ζώνες.

«Οι νέοι μας οργανώνονται δυναμικά. Επιχειρούν σε μικροεστίες και απελευθερώνουν δυνάμεις για την κυρίως πυρόσβεση» αναφέρει ο δήμαρχος Ιστιαίας Αιδηψού Γιάννης Κοντζιάς σε ανάρτηση του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και συμπληρώνει: «σε τούτο εδώ τον τόπο, αυτό που δεν έχει όρια είναι ψυχή μας. Μπράβο παιδιά».

ΓΓΠΠ – Πολύ υψηλός κίνδυνος πυρκαγιάς για 5 Περιφέρειες

Πολύ υψηλός κίνδυνος πυρκαγιάς (κατηγορία κινδύνου 4) προβλέπεται για 5 Περιφέρειες της χώρας, σήμερα Τρίτη, σύμφωνα με το Χάρτη Πρόβλεψης Κινδύνου Πυρκαγιάς που εκδίδει η γενική γραμματεία Πολιτικής Προστασίας του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη.

Οι περιοχές με πολύ υψηλό κίνδυνο πυρκαγιάς για σήμερα είναι οι εξής:

Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου (ΠΕ Σάμου, ΠΕ Ικαρίας) Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου (ΠΕ Ρόδου, ΠΕ Καρπάθου, ΠΕ Κω, ΠΕ Καλύμνου) Περιφέρεια Κρήτης (ΠΕ Ηρακλείου, ΠΕ Λασιθίου) Περιφέρεια Ιονίων Νήσων (ΠΕ Κεφαλονιάς, ΠΕ Ιθάκης, ΠΕ Ζακύνθου) Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας (ΠΕ Ηλείας, ΠΕ Αχαΐας)

Μεσόγειος: Τρίτη η Ελλάδα σε καμένες εκτάσεις μέχρι τώρα

Η Ελλάδα κατατάσσεται τρίτη στη Μεσόγειο – μετά από την Τουρκία και την Ιταλία – σε ό,τι αφορά την καμένη έκταση φέτος (συνολικά 933.680 στρέμματα έως 8 Αυγούστου 2021) και δεύτερη – μετά την Κύπρο – όσον αφορά την αύξηση (+336%) των καμένων εκτάσεων συγκριτικά με τον μέσο όρο της περιόδου 2002 – 2020, σύμφωνα με το meteo του Αστεροσκοπείου.

Η Τουρκία είναι η «πρωταθλήτρια» φέτος με περίπου 1,6 εκατομμύρια στρέμματα (αύξηση 314% έναντι του μέσου όρου 2002-2020) και ακολουθεί η Ιταλία με περίπου ένα εκατομμύριο στρέμματα και αύξηση 148%. Μετά την τρίτη Ελλάδα, ακολουθεί η Ισπανία με καμένες εκτάσεις σχεδόν 400.000 στρεμμάτων (μείωση 39%).

Η ανάλυση αυτή βασίζεται στα πιο πρόσφατα στοιχεία του Ευρωπαϊκού Συστήματος Πληροφόρησης για Δασικές Πυρκαγιές (European Forest Fire Information System) για την κατάσταση που επικρατεί στην Μεσόγειο κατά τη διάρκεια της τρέχουσας αντιπυρικής περιόδου.

Γενικά η περιοχή της Νοτιοανατολικής Μεσογείου παρουσιάζει εξαιρετικά άσχημη εικόνα, με σχεδόν όλες τις χώρες να καταγράφουν σημαντική αύξηση στα απόλυτα μεγέθη των καμένων εκτάσεων έως και το απόγευμα της Κυριακής 8 Αυγούστου.

Τα στοιχεία αυτά καταδεικνύουν, σύμφωνα με το meteo, ότι «δεν αρκούν τα πολλά εναέρια ή άλλα μέσα δασοπυρόσβεσης, αλλά απαιτείται μια άμεση, δραστική αλλαγή προς ολοκληρωμένες λύσεις διαχείρισης και αντιμετώπισης των δασικών πυρκαγιών».

DW για Ελλάδα, Τουρκία, Ιταλία: Οι δασικές πυρκαγιές δεν οφείλονται μόνο στην κλιματική αλλαγή…

Είτε στα Βαλκάνια, την Ελλάδα, την Τουρκία ή την Ιταλία, η πυροσβεστική και οι κάτοικοι μάχονται με τις πυρκαγιές σε πολλά μέρη, ωστόσο συχνά μάταια. Οι καταστροφικές πυρκαγιές στα δάση τροφοδοτούνται από τους καύσωνες, την ακραία ξηρασία και τους ισχυρούς ανέμους.

Τα ακραία καιρικά φαινόμενα γίνονται όλο και πιο συχνά εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής, ακόμη και σε περιοχές που μέχρι τώρα είχαν γλυτώσει. Ο αυξημένος κίνδυνος δασικών πυρκαγιών δεν οφείλεται όμως μόνο στην κλιματική αλλαγή, λέει ο οικολόγος πυρκαγιών Γιόχαν Γκέοργκ Γκολντάμερ, επικεφαλής του Κέντρου Παγκόσμιας Παρακολούθησης Πυρκαγιών, σε συνέντευξή του στην DW. Ειδικότερα στην περιοχή της Μεσογείου, το τοπίο έχει αλλάξει δραματικά σε πολλά μέρη ως αποτέλεσμα της συνεχιζόμενης φυγής από την ύπαιθρο με μοιραίες συνέπειες.

Οι εγκαταλελειμμένες περιοχές αυξάνουν τον κίνδυνο πυρκαγιάς

DW: Κύριε καθηγητά, υπήρχαν πάντα σοβαρές δασικές πυρκαγιές στην περιοχή της Μεσογείου. Γιατί η εγκατάλειψη των αγροτικών περιοχών αυξάνει τον κίνδυνο;

Γιόχαν Γκέοργκ Γκολντάμερ: Στα Βαλκάνια, την Ελλάδα και την Τουρκία η αστυφιλία συνεχίζεται ακάθεκτη. Η νέα γενιά μετακομίζει στις πόλεις για να βρει δουλειά και καλύτερη ποιότητα ζωής εκεί. Με τους νέους να απομακρύνονται, οι αγροτικές περιοχές γερνάνε. Τα χωριά και οι παλιοί οικισμοί σιγά-σιγά εξαφανίζονται. Αυτό σημαίνει ότι η παραδοσιακά πολύ εντατική χρήση της γης θα πάψει να υπάρχει εκεί. Στη γη που δεν καλλιεργείται, σταδιακά εμφανίζονται αγριόχορτα, θάμνοι, μεμονωμένα δέντρα και τέλος δάση, τα οποία παρέχουν στη φωτιά περισσότερη τροφή από τις εντατικά καλλιεργούμενες γεωργικές περιοχές ή βοσκότοπους. Εάν κάποιος θέλει να κάνει κάτι ενάντια στον κίνδυνο αύξησης των πυρκαγιών, θα πρέπει να εστίασει στη νότια Ευρώπη, στα μέτρα που αντισταθμίζουν την έξοδο από τις αγροτικές περιοχές.

DW: Oρισμένες χώρες έχουν προχωρήσει σε αναδασώσεις με στοχευμένο τρόπο ως αντιστάθμισμα στην εγκατάλειψη της γης από τους αγρότες. Είναι αυτός ένας σωστός τρόπος;

Γιόχαν Γκέοργκ Γκολντάμερ: Αυτό εξαρτάται πολύ από το πώς γίνεται η αναδάσωση. Στην Πορτογαλία, για παράδειγμα, τα ταχέως αναπτυσσόμενα είδη δέντρων καλλιεργούνται σε μεγάλες εκτάσεις για παραγωγή χαρτοπολτού και ξύλου. Είναι πεύκα και ευκάλυπτος, τα οποία κινδυνεύουν ιδιαίτερα επειδή είναι πολύ εύφλεκτα, σε αντίθεση με τους παραδοσιακούς ελαιώνες ή τις βελανιδιές. Στην Τουρκία, αναδασωμένες περιοχές με πεύκο καίγονται αυτή τη στιγμή. Οι πυρκαγιές σε αυτά τα δάση είναι πολύ δύσκολο να καταπολεμηθούν. Με ισχυρούς, ξηρούς ανέμους είναι μερικές φορές αδύνατο να σταματήσει μια φωτιά.

Τα φυσικά δάση κινδυνεύουν υπερβολικά

DW: Εκτός από αυτή τη μονοκαλλιέργεια αναδάσωσης, υπάρχει επίσης η επιθυμία σε πολλά μέρη να αφήσουμε τα δάση όσο το δυνατόν πιο ανέγγιχτα. Είναι τα «φυσικά» δάση πιο ανθεκτικά σε ακραίες καιρικές συνθήκες και τη φωτιά;

Γιόχαν Γκέοργκ Γκολντάμερ: Σε ένα ανέγγιχτο δάσος υπάρχει μεγάλη ποικιλία ιθαγενών φυτών και εντόμων αλλά και πολύ νεκρό ξύλο. Σε περίπτωση καύσωνα ή πυρκαγιών, ένα τέτοιο δάσος κινδυνεύει εξαιρετικά. Προκειμένου να καταστούν τα δάση λιγότερο ευαίσθητα στη φωτιά, θα πρέπει να σχεδιάζονται με τέτοιο τρόπο, ώστε η φωτιά να βρίσκει λιγότερη τροφή εκεί και επομένως να μπορεί να ελεγχθεί ευκολότερα. Αυτό είναι δυνατό πάνω απ όλα μέσω της εντατικής γεωργίας και της ελεγχόμενης βοσκής στα δάση.

DW: Τα ακραία καιρικά φαινόμενα εκδηλώνονται τώρα, όχι μόνο στην περιοχή της Μεσογείου, αλλά σε όλο τον κόσμο λόγω της κλιματικής αλλαγής. Πώς πρέπει να προσαρμοστούμε στη νέα πραγματικότητα;

Γιόχαν Γκέοργκ Γκολντάμερ: Μόλις βιώσαμε εξαιρετικά έντονες βροχοπτώσεις και πλημμύρες εδώ στη Γερμανία. Επιπλέον, υπάρχουν ακραία φαινόμενα ισχυρών ανέμων, συμπεριλαμβανομένων των ανεμοστρόβιλων που δεν είχαμε ποτέ πριν ή μεγάλες εποχές ξηρασίας και πυρκαγιών. Φυσικά, όλα αυτά έχουν άμεσο αντίκτυπο στα δάση. Αυτός είναι ο λόγος, για τον οποίο πρέπει να αποχαιρετήσουμε την εικόνα που είχαμε για τα δάση, όταν κάποτε μπορούσαν να αναπτυχθούν σε ένα πολύ ισορροπημένο κλίμα, στο οποίο τέτοια ακραία φαινόμενα δεν εκδηλώνονταν ή εκδηλώνονταν σπάνια. Εάν στο μέλλον έχουμε γενικά κλιματολογικές συνθήκες όπως στη Μεσόγειο ή στις υποτροπικές περιοχές, τότε θα πρέπει να κοιτάξουμε τα δάση εκεί. Πώς είναι; Είναι εξίσου πυκνά, ψηλά και πλούσια σε βιομάζα όπως τα δάση ερυθρελάτης, ελάτης και της οξιάς μας; Οχι! Πρόκειται για ανοιχτά δάση με σχετικά λίγα δέντρα. Το αποτέλεσμα είναι ότι έχουν περισσότερο έδαφος να αναπτυχθούν, περισσότερο νερό ενώ οι ρίζες τους απλώνονται πιο βαθιά. Κι αυτή η ανθεκτικότητα τα βοηθά απέναντι σε ακραίες ξηρασίες και ανέμους.

ΠΗΓΕΣ: ethnos.gr / protothema.gr / ΑΠΕ / naftemporiki.gr / DW