Ευλογιά των πιθήκων: Ανατρεπτική έρευνα για τον τρόπο μετάδοσης

Βρετανοί επιστήμονες βρήκαν βάσιμες ενδείξεις για προσυμπτωματική μετάδοση της ευλογιάς των πιθήκων σε σημαντικό βαθμό πριν την εκδήλωση της νόσου και μάλιστα ξεκινώντας τέσσερις μέρες πριν την εκδήλωση ή την ανίχνευση των πρώτων συμπτωμάτων.

Ενώ προηγούμενες μελέτες δεν είχαν αποκλείσει αυτή την πιθανότητα, η εν λόγω έρευνα είναι η πρώτη που επιβεβαιώνει κάτι τέτοιο. Οι επιστήμονες εκτιμούν μάλιστα ότι πάνω από το μισό (53%) της μετάδοσης λαμβάνει χώρα σε αυτή την προσυμπτωματική φάση, κάτι που σημαίνει ότι πολλές λοιμώξεις δεν μπορούν να αποτραπούν μέσω της καθυστερημένης απομόνωσης των ασθενών, όταν πια έχουν εμφανιστεί τα συμπτώματα.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον δρα Τόμας Γουόρντ, υπεύθυνο της μονάδας μοντελοποίησης λοιμωδών νόσων στην Υπηρεσία Ασφάλειας Υγείας του Ηνωμένου Βασιλείου (UKHSA), οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο βρετανικό ιατρικό περιοδικό “British Medical Journal” (BMJ), ανέλυσαν στοιχεία για 2.746 ανθρώπους που είχαν διαγνωστεί με τον ιό της ευλογιάς των πιθήκων στη Βρετανία στη διάρκεια του 2022. Η μέση ηλικία τους ήταν τα 38 έτη και το 95% ήσαν ομοφυλόφιλοι, αμφιφυλόφιλοι και γενικότερα άνδρες που έκαναν σεξ με άλλους άνδρες.

Η σχέση επώασης με εμφάνιση συμπτωμάτων

Η μελέτη συμπέρανε ότι η μέση περίοδος επώασης του ιού – η περίοδος από την έκθεση στον ιό έως την εμφάνιση των συμπτωμάτων – είναι σχεδόν οι οκτώ μέρες. Σε μεγάλο ποσοστό (10 στις 13 περιπτώσεις) υπήρχε προσυμπτωματική μετάδοση του ιού, με μέγιστο χρόνο τις τέσσερις μέρες πριν τα πρώτα συμπτώματα.

Με βάση τα παραπάνω ευρήματα, οι ερευνητές εκτιμούν ότι χρειάζεται μια περίοδος απομόνωσης 16 έως 23 ημερών για να ανιχνευτεί το 95% των ανθρώπων με πιθανή λοίμωξη και αντίστοιχα να περιοριστεί η πιθανότητα μετάδοσης του ιού.

Οι επιστήμονες τονίζουν την επείγουσα παγκόσμια ανάγκη εμβολιασμού πριν την έκθεση των ανθρώπων στον ιό της ευλογιάς των πιθήκων. Ο εμβολιασμός θεωρείται πιο αποτελεσματικός και λιγότερο δαπανηρός σε σχέση με την εκ των υστέρων αντιμετώπιση των συνεπειών (νοσηλειών, απώλειας εισοδήματος, επιπλοκών κ.α.) λοιμώξεων που θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί μέσω των εμβολίων.

Πάντως επισημαίνεται ότι η έξαρση της ευλογιάς των πιθήκων εμφανίζει τάση υποχώρησης στην Ευρώπη και στη Βόρεια Αμερική, καθώς τα νέα κρούσματα μειώνονται.

Ποιο είναι το πρώτο σύμπτωμα της ευλογιάς των πιθήκων

Από τη στιγμή που κάποιος μολυνθεί με τον ιό της ευλογιάς των πιθήκων χρειάζεται να περάσουν 5 έως 21 μέρες για να εμφανιστούν τα πρώτα συμπτώματα (συνήθως 6 με 13 ημέρες). Αυτά μπορεί να είναι:

Πυρετός πάνω από 38 Κεφαλαλγία Μυαλγίες Ραχιαλγία / Οσφυαλγία Διογκωμένοι λεμφαδένες (χαρακτηριστικό σημείο διαφορικής διάγνωσης από την ευλογιά) Ρίγος Καταβολή δυνάμεων Εξάνθημα (συνήθως παρουσιάζεται 1 με 3 ημέρες μετά την εμφάνιση του πυρετού). Συχνά προηγείται το δερματικού εξανθήματος, εμφάνιση βλαβών σε βλεννογόνους (π.χ. στοματικής κοιλότητας). Το εξάνθημα εντοπίζεται αρχικά στο κεφάλι και στο πρόσωπο και στη συνέχεια επεκτείνεται σε άλλα σημεία του σώματος συμπεριλαμβανομένων των παλαμών, των πελμάτων και των γεννητικών οργάνων.

Οι δερματικές βλάβες αρχικά εμφανίζονται με τη μορφή κηλίδων (επίπεδες βλάβες) αλλάζουν σε βλατίδες (ανυψωμένες βλάβες) οι οποίες εξελίσσονται σε μικρές βλατίδες κυστίδια (φουσκάλες με υγρό ), φλύκταινες (φουσκάλες με πύον ) και στη συνέχεια σε εσχάρες (κρούστες) που τελικά υποχωρούν μόνες τους. Το εξάνθημα αυτό μερικές φορές συγχέεται με το εξάνθημα της ανεμοβλογιάς.