Γιατί η Generation Z επιλέγει τη νηφαλιότητα;

Ένας πολύπλοκος συνδυασμός εξωτερικών πιέσεων και υπερφόρτωσης πληροφοριών οδηγεί τους νέους να σνομπάρουν το αλκοόλ, πολύ περισσότερο από προηγούμενες γενιές. 

Οι φάσεις με το αλκοόλ για τους εφήβους κάνουν κύκλους. Υπάρχουν οι νύχτες με άφθονο αλκοόλ και οι επόμενες ημέρες τις οποίες και μετανιώνεις και λόγω hangover και λόγω πράξεων που προηγήθηκαν υπό την επήρεια του. Ακολουθεί μία μικρή περίοδος νηφαλιότητας πριν την επόμενη μεγάλη αλκοολική έξοδο. 

Αλλά όταν χτύπησε η πανδημία, οι έφηβοι επέστρεψαν στα πατρικά τους και το ποτό σταμάτησε απότομα.

Το lockdown,τους έδωσε την ευκαιρία να απομακρυνθούν από τις παγιωμένες συνήθειες και να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα άγχους. Τώρα οι περισσότεροι απολαμβάνουν μία διαφορετική σχέση με το αλκοόλ. Η Λόλα πήγε σε club νηφάλια, χωρίς σταγόνα αλκοόλ: «Δεν είμαι κατά του ποτού – απλώς δεν μου αρέσει πια να μεθάω ή να νιώθω άρρωστη το επόμενο πρωί. Μου αρέσει να πηγαίνω σπίτι με ασφάλεια και να θυμάμαι τους ανθρώπους που γνώρισα, έτσι οι νύχτες νηφάλιων λειτουργούν καλά για μένα». εξηγεί.

Η Λόλα αναφέρει πως στην παρέα της όλοι μετά την πανδημία καταναλώνουν πολύ μικρότερη ποσότητα αλκοόλ. Ο πειραματισμός με το αλκοόλ – και η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ – θεωρείται από καιρό ως ιεροτελεστία μετάβασης στην ενηλικίωση, τουλάχιστον στους δυτικούς πολιτισμούς. Γύρω στα 18 το αλκοόλ αγκαλιάζεται ως κοινωνικό λιπαντικό. Είναι ένας τρόπος για να διασκεδάσετε, να κάνετε φίλους, να ξεφύγετε από την καθημερινή πραγματικότητα και να σπάσετε τους άγραφους κανόνες. Λίγες κοινωνικές εκδηλώσεις δεν εμπεριέχουν κάποια μορφή αλκοόλ.

Αλλά οι Gen Zers το παίρνουν αργά καθώς εισέρχονται στην ενηλικίωση, είτε δεν πίνουν καθόλου είτε πίνοντας λιγότερο συχνά και σε μικρότερη ποσότητα από τις παλαιότερες γενιές. Η μεγαλύτερη πρόσφατη μελέτη του Ηνωμένου Βασιλείου για τις συμπεριφορές κατανάλωσης αλκοόλ έδειξε το 2019. Οι νέοι ηλικίας 16 έως 25 ετών ήταν οι πιο πιθανό να είναι νηφάλιοι, με το 26% να μην καταναλώνει καθόλου αλκοόλ, έναντι των ηλικιών 54-60, που το 16% δεν πίνει. Μεταξύ των ενηλίκων των ΗΠΑ, η Gallup έδειξε ότι όσοι είναι ηλικίας 35 έως 54 ετών είναι πιο πιθανό να πίνουν αλκοόλ (70%).

Από αυτούς που πίνουν, η μεγαλύτερη μερίδα των νέων Ευρωπαίων ορίζεται ως άνω της νόμιμης ηλικίας κατανάλωσης αλκοόλ έως 39) πίνουν μία φορά την εβδομάδα (27%) ενώ στις ΗΠΑ, η μεγαλύτερη ομάδα πίνει μία φορά την εβδομάδα (25%).

Η μείωση της κατανάλωσης αλκοόλ στους νέους, σύμφωνα με τους ειδικούς, είναι αξιοσημείωτη και διαδεδομένη στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες υψηλού εισοδήματος καθώς και τις ΗΠΑ, την Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία.

Κατά τη διάρκεια του lockdown, οι Αυστραλοί Gen Z ήταν πιο πιθανό να είχαν μειώσει την κατανάλωση αλκοόλ, με το 44% να αναφέρει ότι έπινε λιγότερο – υπερδιπλάσιο από το ποσοστό για οποιαδήποτε άλλη γενιά. Τα ποσοστά υπερβολικής κατανάλωσης αλκοόλ στους νέους της Νέας Ζηλανδίας έχουν επίσης μειωθεί κατά περισσότερο από το μισό μεταξύ 2001 και 2012 και συνεχίζουν να μειώνονται από τότε.

Οι Gen Zers μεγαλώνουν σε ένα μοναδικό κοινωνικό τοπίο όπου βαρύνονται από οικονομικές και κοινωνικές ανησυχίες, είναι πιο απρόθυμοι να κινδυνεύσουν. Έχουν μια λεπτή κατανόηση του πώς το ποτό επηρεάζει την υγεία τους και των ανθρώπων γύρω τους. Κατά συνέπεια, μια κουλτούρα των νέων που έχει αποσυντονίσει το ποτό μεγαλώνει και η αλλαγή αυτή γίνεται αισθητή. Η Gen Z συναναστρέφεται χωρίς να πίνει.

Με γνώμονα και αποφυγή κινδύνου

Μέρος του λόγου για τη μείωση της κατανάλωσης αλκοόλ είναι ότι η Gen Z φαίνεται να είναι πιο προσεκτική από τις παλαιότερες γενιές τόσο όσον αφορά την υγεία τους όσο και το πώς τους αντιλαμβάνονται οι συνομήλικοί τους.«[Η μείωση της κατανάλωσης αλκοόλ] σίγουρα δεν συμβαίνει λόγω της πολιτικής για το αλκοόλ γιατί όλες οι επικίνδυνες πρακτικές μειώνονται χρήση ναρκωτικών, σεξ χωρίς προστασία, επικίνδυνες συμπεριφορές [όπως το κάπνισμα, το έγκλημα και η επικίνδυνη οδήγηση]- γενικά οι νέοι είναι πιο απρόθυμοι να κινδυνεύουν». λέει η Amy Pennay, ανώτερη ερευνήτρια στο Κέντρο Έρευνας Πολιτικής για το Αλκοόλ στο Πανεπιστήμιο La Trobe της Μελβούρνης.

Ένας παράγοντας αυτής της αλλαγής είναι ότι οι νέοι σήμερα γνωρίζουν πολύ περισσότερα για τους κινδύνους υγείας που συνδέονται με αυτού του είδους τις υπερχρήσεις. Με περισσότερη διαθέσιμη έρευνα και ανοιχτή συζήτηση , οι γνώσεις τους είναι όλο και πιο πολύπλευρες, λέει. Είναι πιο εύκολο από ποτέ να μάθετε περισσότερα για τους κινδύνους του ποτού, είτε αυτό γίνεται με μια γρήγορη αναζήτηση στο Google, είτε κάνοντας κλικ σε κοινότητες TikTok όπως το #SoberTok ή συνομιλώντας με φίλους και μέλη της οικογένειας.

Για παράδειγμα, η ανησυχία για την απώλεια του ελέγχου και την ανάπτυξη εθισμού στο ποτό είναι αισθητά αυξημένη μεταξύ των νέων. Έρευνα της Google το 2019 έδειξε ότι το 41% ​​των Gen Zers συσχετίζει το αλκοόλ με «ευαλωτότητα», «άγχος» και ακόμη και «κατάχρηση» ενώ το 60% των βρετανικών Gen Zers συσχετίζουν το ποτό με την απώλεια ελέγχου – σχεδόν διπλάσιο από αυτούς που δεν το κάνουν. Η αιχμή του ποτού σε μπαρ και κλαμπ μπορεί επίσης να χρησιμεύσει αποτρεπτικά, ειδικά για τις γυναίκες.

Σύμφωνα με την ίδια έρευνα της Google, το 49% των Gen Z λένε ότι η διαδικτυακή τους εικόνα είναι πάντα στο πίσω μέρος του μυαλού τους όταν βγαίνουν για κοινωνικές συναναστροφές και ποτό. Δεν είναι περίεργο λοιπόν ότι το 76% αισθάνεται ότι είναι σημαντικό να έχει τον έλεγχο όλων των πτυχών της ζωής του ανά πάσα στιγμή.

Ο John Holmes, καθηγητής πολιτικής για το αλκοόλ στο Πανεπιστήμιο του Σέφιλντ, προσθέτει ότι υπήρξε επίσης μια έντονη αλλαγή συμπεριφοράς. Όχι μόνο οι Gen Zers έχουν βαθύτερη επίγνωση των κινδύνων για την υγεία, αλλά αποφεύγουν επίσης ενεργά την έννοια της μέθης. «Στα μέσα έως τα τέλη της δεκαετίας του 2000 το μεθύσι και το άφθονο ποτό ήταν ένας τρόπος δημιουργίας και σταθεροποίησης φιλιών – ακόμη και η εμπειρία των αρνητικών επιπτώσεων από κοινού ήταν ένα βασικό μέρος της δημιουργίας και της διατήρησης φίλων στην εφηβεία και την πρώιμη ενήλικη ζωή. Αλλά οι Gen Zers βλέπουν την κατάχρηση του αλκόολ εντελώς διαφορετικά. Ως μία δυσάρεστη κατάσταση που δεν τους προσφέρει τίποτε».

Η Λόλα, για παράδειγμα, αισθάνεται αναστατωμένη όταν βλέπει κάποιον που είναι πολύ μεθυσμένος: «Δεν ξέρω πολλούς ανθρώπους oι οποίοι πίνουν τόσο πολύ και είναι εντάξει», λέει.

Η μορφή χαλάρωσης φαίνεται διαφορετική, εν μέσω οικονομικών πιέσεων

Ωστόσο, δεν είναι μόνο η αποστροφή του κινδύνου που περιορίζει την κατανάλωση αλκοόλ – ο τρόπος με τον οποίο οι νέοι προσεγγίζουν τη χαλάρωση έχει επίσης αλλάξει. Οι ειδικοί λένε ότι πολλά από αυτά συνδέονται με τις προκλήσεις που αντιλαμβάνονται ότι τους περιμένουν στο μέλλον καθώς και με τον τρόπο που θέλουν να ζήσουν τη ζωή τους.

Μια διαρκής προσέγγιση της τεχνολογίας και της κατανάλωσης περιεχομένου σημαίνει ότι η εκτόνωση έχει συχνά τη μορφή απόσυρσης, ή το διάλειμμα από την εξωστρέφεια των social media.

Κατά την έρευνα στις αρχές της δεκαετίας του 2000, εν μέσω μιας εποχής βαριάς χρήσης αλκοόλ, ναρκωτικών και πάρτι. Ο Pennay θυμάται τους νέους να συζητούν για την ηδονική εγκατάλειψη και την επιθυμία τους να σβήσουν «να εξαφανιστούν και να περάσουν καλά».

Είναι το αντίθετο τώρα – ο Pennay διαπιστώνει ότι οι Gen Zers τείνουν να επιλέγουν να επαναφορτίζουν τις μπαταρίες τους κατά τη διάρκεια της άδειας από την εργασία, ή να εργαστούν για την περαιτέρω σπουδή ή την προσωπική τους ανάπτυξη. Ωστόσο, ενώ το να προχωρήσουν επαγγελματικά είναι στο μυαλό των νέων, το να τα καταφέρουν είναι αρκετά δύσκολο. Φέτος, όταν η Deloitte ρώτησε σχεδόν 15.000 Gen Zers σε όλο τον κόσμο για την πιο πιεστική ανησυχία τους, η ανέφεραν το κόστος ζωής ως την κύρια ανησυχία τους (29%), που κατατάσσεται υψηλότερα από την κλιματική αλλαγή, ανεργία, ψυχική υγεία και σεξουαλική παρενόχληση.

Σχεδόν οι μισοί (46%) λένε ότι ζουν από μισθό σε μισθό και ανησυχούν για την κάλυψη των εξόδων τους, έτσι για να τα βγάλουν πέρα, το 43% έχει αναλάβει είτε ένα μέρος-ή εργασία πλήρους απασχόλησης εκτός από την κύρια εργασία τους – 10% υψηλότερη από τους millennials. “Ο τρόπος με τον οποίο η Gen Zers προϋπολογίζει και αποταμιεύει είναι τόσο διαφορετικός από τις προηγούμενες γενιές, επειδή δεν μπορούν απλώς να εισχωρήσουν στην αγορά κατοικίας. Ως εκ τούτου, ορισμένοι βλέπουν το αλκοόλ ως ένα υπερτιμημένο εμπόρευμα που συσκοτίζει την ευρύτερη εικόνα». λέει ο Pennay.

Η προστασία της ψυχικής της υγείας είναι ο κύριος μοχλός για τη νηφάλια περιέργεια της Λόλας, αλλά και το κόστος του αλκοόλ παίζει εξέχοντα ρόλο.

Το κυματιστικό αποτέλεσμα των «ποιοτικών εμπειριών»

Όποιοι κι αν είναι οι κινητήριοι παράγοντες, με περισσότερους νέους ανθρώπους να απομακρύνονται από το αλκοόλ, δημιουργείται ένα περιβάλλον που διευκολύνει, ακόμη και αγκαλιάζει τη νηφαλιότητα. Από τότε που ο 24χρονος Τζέισον από τη Νέα Υόρκη ήταν νηφάλιος πριν από τρία χρόνια έχει συνάψει φιλίες με πολλούς άλλους νέους που δεν πίνουν. «Το ποτό είναι ένα μεγάλο μέρος της κουλτούρας της Νέας Υόρκης και περίμενα κατάκριση αλλά οι άνθρωποι της ηλικίας μου και νεότεροι είναι σέβονται την επιλογή μου να μείνω νηφάλιος».

Ο Χολμς βλέπει πως η αποστροφή από την κατανάλωση αλκοόλ των Gen Zers είναι η φυσική εξέλιξη. «Η κατανάλωση αλκοόλ αυξήθηκε κατά το δεύτερο μισό του 20ου αιώνα, αλλά ο ηδονισμός και η υπερβολική κατανάλωση οινοπνεύματος στα τέλη της δεκαετίας του ’90 και στις αρχές της δεκαετίας του 2000 ήταν μια ασυνήθιστη άνοδος. Οι τάσεις κατανάλωσης έρχονται σε μεγάλα κύματα που ανεβαίνουν και πέφτουν – η κατανάλωση αλκοόλ θα μειωνόταν κάποια στιγμή και ήταν πιθανό ότι οι νεότερες γενιές θα έκαναν αυτή την αλλαγή».

Φυσικά, οι Gen Z έχασαν μια σειρά από τελετουργίες μετάβασης στην ενηλικίωση κατά τη διάρκεια της πανδημίας και δεν είναι ακόμη ξεκάθαρο πώς η διετής διακοπή λειτουργίας θα αλλάξει την προσέγγιση των νέων στην κοινωνικοποίηση στο μέλλον. Σε γενικές γραμμές, ωστόσο, ο Pennay δεν προβλέπει μια μεγάλη στροφή μετά την πανδημία στο ποτό – αν είναι φυσιολογικό τώρα να μην πίνετε στα 17, θα είναι ακόμα πιο φυσιολογικό στα 18, 19 και ούτω καθεξής. Η Emma Hutchison, ιδρύτρια του παγκόσμιου πρακτορείου ποτών Sweet & Chilli και ιδιοκτήτρια τριών μπαρ στο Λονδίνο παρατηρεί πως έχει σημειωθεί μια στροφή προς την ποιότητα έναντι της ποσότητας μεταξύ των νέων.

«Αναζητούν ποιοτικές εμπειρίες που εμπλουτίζουν τη ζωή τους. Η Gen Z θέλει επωνυμίες που ευθυγραμμίζονται με τις δικές τους νοοτροπίες και παίρνουν πιο συνειδητές αποφάσεις σχετικά με τον τρόπο που καταναλώνουν αλκοόλ».

Ομοίως, η ραγδαία επέκταση του κλάδου των μη αλκοολούχων ποτών και η καινοτομία αυτή έχει στείλει ένα μήνυμα στους νηφάλιους και μη νηφάλιους καταναλωτές ότι στα μπαρ υπάρχουν επιλογές για όλους.

«Στο παρελθόν, μπορεί να αισθάνεστε αποκλεισμένοι στον χώρο του φαγητού και του ποτού, αν δεν θέλατε να πιείτε».

Μετά την πανδημία, τα μπαρ και τα εστιατόρια ανεβάζουν επίσης τη βιωματική τους προσφορά – για παράδειγμα προσθέτοντας τραπέζια πινγκ-πονγκ και shuffleboard – για απήχηση σε όλες τις γενιές, αλλά ειδικά για τη Gen Zers. «Υπάρχει μια τεράστια επιθυμία να κοινωνικοποιηθεί κανείς σε χώρους που συνδέονται και εξακολουθούν να συνδέονται με το «βγαίνοντας έξω για το ποτό». λέει η Hutchison.

Όπως οι περισσότεροι άλλοι 24χρονοι, η κοινωνική ζωή του Jason επικεντρώνεται στα καφέ εστιατόρια, αθλητικά παιχνίδια και βραδιές με φίλους. Του αρέσει να δοκιμάζει τυχαίες δραστηριότητες που δεν απαιτούν ποτό. «Πηγαίνω σε νηφάλια πάρτι και πάρτι όπου ο κόσμος πίνει. Απλώς μου αρέσει να είμαι ενεργός και να κάνω παρέα», λέει. «Μου άνοιξε τα μάτια να συνειδητοποιήσω ότι μπορείς να είσαι νέος και νηφάλιος και να έχεις πολύ πλήρεις φιλίες».