Γιατί οι επιχειρηματίες φοβούνται την εξ αποστάσεως εργασία;
Το παράδειγμα του Σπίλμπεργκ, η επιθυμία των εργαζόμενων και η σύγκρουση δύο διαφορετικών κόσμων.
To 2019 o Steven Spielberg, ζήτησε να απαγορευτεί το δικαίωμα συμμετοχής στα βραβεία Όσκαρ των ταινιών στις streaming πλατφόρμες.
«Δεν πιστεύω ότι ταινίες που κυκλοφορούν για λίγες μέρες στις αίθουσες, μόνο και μόνο για να πάρουν την εξουσιοδότηση, θα έπρεπε να βρίσκονται ανάμεσα στις υποψηφιότητες της Ακαδημίας. Με αυτό τον τρόπο, όλο και λιγότεροι σκηνοθέτες θα μπαίνουν στον κόπο να συγκεντρώνουν χρήματα κινηματογραφικής παραγωγής, να συναγωνίζονται στο Sundance ή να καταφεύγουν στις εταιρίες διανομής για να βγει η ταινία τους στις αίθουσες. Οι περισσότεροι θα επαναπαυτούν με τη λύση του SVOD [Streaming Video On-Demand], πλατφόρμες που τώρα θα του χρηματοδοτούν και το πρότζεκτ και με την υπόσχεση μίας εβδομάδας σε κινηματογραφική αίθουσα θα του εξασφαλίζουν και το Οσκαρ. Ομως, στην ουσία, οι σκηνοθέτες θα δουλεύουν για την μικρή οθόνη, για το τηλεοπτικό φορμά. Για μια τηλεταινία. Αυτές οι ταινίες αξίζουν ΕΜΜΥ, όχι Όσκαρ» καταλήγει αποστομωτικά ο Σπίλμπεργκ.
Η μανία του Σπίλμπεργκ δεν αφορούσε μόνο την απειλή του streaming για την προσωπική εμπειρία προβολής, αλλά τους τρόπους με τους οποίους ο γίγαντας του streaming ταινιών, που φέρει το όνομα Netflix επηρέαζε τα θεατρικά έσοδα και τα μπάτζετ, παρόλο που δεν είναι τα κριτήρια με τα οποία κάποιος αξιολογεί αν μια ταινία είναι καλή ή όχι.
Τελικά, ο Σπίλμπεργκ και η εταιρεία του, τον περασμένο μήνα, υπέγραψε συμφωνία με το Netflix, πιθανότατα επειδή κατάλαβε τι συμβαίνει: Το σύγχρονο κοινό απολαμβάνει να βλέπει ταινίες στο σπίτι.
Η παραπάνω συζήτηση μοιάζει αρκετά με την κουβέντα που έχει ξεκινήσει τους τελευταίους μήνες σχετικά με την εξ αποστάσεως εργασίας σε βιομηχανίες όπως η τεχνολογία. Από την έναρξη της πανδημίας, έχει ξεκινήσει μια σύγκρουση ανάμεσα σε δύο κόσμους.
O συνιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος του Netflix, Reed Hastings, χαρακτήρισε την εξ αποστάσεως εργασίας ως «καθαρά αρνητική» το περασμένο φθινόπωρο. Βρίσκεται κατά κάποιο τρόπο στην πρώτη γραμμή μιας υπαρξιακής κρίσης στον κόσμο της εργασίας, απαιτώντας από τους ανθρώπους να επιστρέψουν στο γραφείο παρά το γεγονός ότι ο ίδιος δεν έχει γραφείο. Η κριτική του για την τηλεργασία έχει να κάνει με το ότι «να μην μπορείς να συγκεντρωθείς» είναι κακό.
Κάθε επικεφαλής επιχείρησης πρέπει να κάνει στον εαυτό του μερικές ερωτήσεις πριν απαιτήσει από τους υπαλλήλους του να επιστρέψουν στο γραφείο:
- Πριν από τον Μάρτιο του 2020, πόσες ημέρες την εβδομάδα ήσασταν στο γραφείο;
- Με πόσες ομάδες επικοινωνήσατε απευθείας;
- Με ποιες ομάδες περάσατε περισσότερο χρόνο;
- Έχετε γραφείο; Αν όχι, γιατί;
- Τι είναι η κουλτούρα γραφείου;
- Ποια είναι η κουλτούρα του συγκεκριμένου γραφείου στο οποίο δραστηριοποιήστε; Έχει πράγματι υποφέρει η επιχείρησή σας λόγω της εξ αποστάσεως εργασίας. Αν ναι, πώς;
Μερικοί από τους ανθρώπους που ζητάνε έντονα την επιστροφή στο γραφείο δεν είναι οι ίδιοι άνθρωποι που πραγματικά εργάζονται τακτικά από το γραφείο.
Τα μέλη της παραδοσιακής εργασιακής φρουράς αισθάνονται αυξημένο άγχος για τις αυτοκρατορίες των white collar workers (αυτών που εργάζονται από το γραφείο)συμπεριλαμβανομένων των τετραγωνικών μέτρων των ακινήτων που έχουν μισθώσει και του αριθμού των ατόμων που έχουν προσλάβει. Νωρίτερα φέτος, η Alphabet, παρουσίασε ένα άνισο σχέδιο επιστροφής στο γραφείο για περισσότερους από 130.000 υπαλλήλους της. Η πλειοψηφία των εργαζόμενων έπρεπε σύντομα να επιστρέψει στην δουλειά γραφείου για τρεις ημέρες την εβδομάδα, ενώ σε άλλους δόθηκε η δυνατότητα να εργάζονται αποκλειστικά από το σπίτι. Σε ένα ανώτερο στέλεχος της εταιρείας έχει ακόμη επιτραπεί να εργάζεται εξ αποστάσεως από τη Νέα Ζηλανδία.
Η τηλεργασία παρουσιάζει αναποτελεσματικότητες και προβλήματα τα οποία τα στελέχη δεν θέλουν να αντιμετωπίσουν. Η εξ αποστάσεως εργασία ενδυναμώνει εκείνους που παράγουν και αποδυναμώνει εκείνους που έχουν πετύχει με το να είναι εξαιρετικοί διπλωμάτες και «φτωχοί» παραγωγικά εργαζόμενοι, μαζί με εκείνους που πέτυχαν βρίσκοντας πάντα κάποιον να κατηγορούν για τις αποτυχίες τους. Καταργεί την ικανότητα να φαίνονται παραγωγικοί (με το να κάθονται στο γραφείο σας αγχωμένοι ή πάντα στο τηλέφωνο), και επίσης μπορεί να αποκαλύψει πόσα αφεντικά και διευθυντές δεν συμβάλλουν ουσιαστικά.
«Έχω τη δική μου εξ αποστάσεως εταιρεία που λειτουργεί στη συμβολή της τεχνολογίας, των μέσων μαζικής ενημέρωσης και των δημοσίων σχέσεων από το 2013. Διατήρησα ένα γραφείο για περίπου ένα χρόνο και απαλλάχθηκα γιατί ήταν πραγματικά ένα μέρος για να συναντηθώ πριν βγω για ποτό. Για επτά χρόνια πριν από την πανδημία, μερικοί από τους συνομηλίκους μου εξέφρασαν την ανησυχία τους ότι η επιχείρησή μου “δεν θα πετύχει χωρίς την προσωπική παρουσία μιας ομάδας”.
Ζω στο Λας Βέγκας, μια πόλη με περισσότερους από 600.000 ανθρώπους, με περισσότερους από 200.000 εργαζόμενους, και έτσι γνωρίζω πολύ καλά ποιες εργασίες απαιτούν από κάποιον φυσική παρουσία για να τις ολοκληρώσει. Δεν μπορείς να πλύνεις πιάτα μέσω Zoom, ούτε μπορείς να αλλάξεις σεντόνια με το Slack».
Οι Blue-collar workers (αυτοί που ασχολούνται με την χειρωνακτική εργασία) είναι η ραχοκοκαλιά της πόλης, καθώς και το Consumer Electronics Show που χρησιμοποιεί η τεχνολογική ελίτ για να υποστηρίξει προϊόντα που βασίζονται σε κώδικα. Οι εργαζόμενοι τοπικών ξενοδοχείων υπέφεραν οδυνηρά κατά τη διάρκεια της πανδημίας καθώς ο τουρισμός στην πόλη στέρεψε, επειδή οι δουλειές τους εξαρτώνται από τους ακμάζοντες φυσικούς χώρους.
Αλλά για τα δεκάδες εκατομμύρια από εμάς που περνάμε τις περισσότερες μέρες μας καθισμένοι στον υπολογιστή, η πανδημία απέδειξε ότι η εξ αποστάσεως εργασία είναι απλώς δουλειά. Κάθε εταιρεία που δεν απαιτούσε από κάποιον να κάνει κάτι σε ένα συγκεκριμένο μέρος, αναγκάστηκε να γίνει πιο αποτελεσματική και το γραφείο μετατράπηκε ξαφνικά σε ένα δωμάτιο με πρόσβαση στο Διαδίκτυο.
Ενώ πολλά στελέχη και διευθυντές πέρασαν τους πρώτους μήνες της πανδημίας λέγοντας στους υπαλλήλους τους ότι «η εξ αποστάσεως εργασία δεν θα λειτουργούσε για εμάς μακροπρόθεσμα», τώρα αναγκάζονται να προβούν σε αναδίπλωση, λέγοντας ότι: «Θα μας λείψει η κουλτούρα του γραφείου και η συνεργασία από κοντά».
Με τη μετάλλαξη Δέλτα να απειλεί και να καθυστερεί τα σχέδια επιστροφής πολλών εταιρειών, η αξία της προσωπικής εργασίας αντιμετωπίζει μια ακόμη σημαντική πρόκληση. Εάν έχετε παιδιά που δεν έχουν εμβολιαστεί ή ζείτε με ανοσοκατεσταλμένο άτομο, θα διακινδυνεύσετε την ασφάλεια της οικογένειάς σας για να συμμετέχετε σε μια «χαλαρή συνομιλία» με τους συναδέλφους σας;
Πρέπει να επιστρέψετε στο γραφείο;
Το περασμένο καλοκαίρι, το 94% των εργαζομένων που συμμετείχαν σε έρευνα της Mercer ανέφεραν ότι η εξ αποστάσεως εργασία ήταν καλύτερη από το να εργάζεσαι στο γραφείο, πιθανότατα επειδή δεν έχει περισπασμούς, ενοχλήσεις και ήπιες διαφωνίες με τους συναδέλφους και τους ανωτέρους.
Οι εργαζόμενοι είναι πιο ευτυχισμένοι επειδή δεν χρειάζεται να μετακινούνται και μπορούν να αξιολογηθούν κυρίως για την πραγματική τους εργασία και όχι με την συμπεριφορά τους στην «κουλτούρα του γραφείου».
Ο λόγος που η εργασία από το σπίτι είναι τόσο εφιαλτική για πολλούς διευθυντές και στελέχη είναι ότι μια μεγάλη σύγχρονη επιχείρηση έχει χτιστεί πάνω στο υπόστρωμα της προσωπικής παρουσίας στην εργασία. Ως κοινωνία τείνουμε να βάζουμε ταμπέλες και να κρίνουμε από τους τίτλους που έχουν κάποια άτομα και όχι από τις δεξιότητες. Όταν αφαιρεθεί ο φυσικός χώρος εργασίας αυτό μπορεί να αλλάξει. Η θέση κάποιων που συνεχώς μεταβιβάζουν την ευθύνη ή γκρινιάζουν, θα γίνει πιο δύσκολη.
Όταν βρισκόμαστε όλοι στον ίδιο φυσικό χώρο, συχνά αξιολογούμαστε όχι για την εκτέλεση του ρόλου μας αλλά για τη διπλωματία μας και τον τρόπο με τον οποίο αποδίδουμε ψεύτικες κολακείες σε ανθρώπους που θέλουμε να είμαστε αρεστοί, παρά να διατηρήσουμε την αξιοπρέπεια μας. Πολλοί είναι εκείνοι που έχουν χτίσει καριέρες με αυτό τον τρόπο. Ή με το να κλέβουν τη δουλειά του άλλου και να την παρουσιάζουν ως δική τους, κάτι που μπορεί να καταστρέψει πλήρως την εμπιστοσύνη μεταξύ των συναδέλφων.
Η απομακρυσμένη εργασία καθιστά πιο προφανές το ποιος κάνει όντως κάτι και ποιος δεν κάνει τίποτα.
Ακόμα κι αν συζητάμε για ένα είδος θεωρητικού, ουτοπικού γραφείου στο οποίο όλοι συνεισφέρουν και όλοι τα πάνε καλά, κάθε μέρα κατά την οποία μια επιχείρηση δεν αποτυγχάνει λόγω της εξ αποστάσεως εργασίας, αποδεικνύει ότι η επιστροφή στο γραφείο είναι περιττή. Όσοι είναι στην εξουσία και ισχυρίζονται ότι η εξ αποστάσεως εργασία δεν είναι εφικτή, καθυστερούν το αναπόφευκτο μέλλον χρησιμοποιώντας τη λογική που ως επί το πλείστον καταλήγει στο «Μου αρέσει να βλέπω τους ανθρώπους για τους οποίους πληρώνω σε ένα μέρος».
Όταν προσλαμβάνεται κάποιος, (υποτίθεται) ότι προσλαμβάνεται για να κάνει μια δουλειά με αντάλλαγμα χρήματα. Αλλά το πλήθος των ατόμων που δουλεύουν εξ αποστάσεως φαίνεται να πιστεύει ότι η ευθύνη ενός υπαλλήλου με ωράριο 09:00 έως 17:00, δεν είναι απλώς η δουλειά αλλά η εμφάνιση, η οπτική και η τελετή της εργασίας. Οι καταχρηστικές εργασιακές κουλτούρες αναπτύσσονται επίσης από αυτήν τη διαδικασία. Το να κάνετε τους ανθρώπους να δουλεύουν ως αργά είναι πολύ πιο δύσκολο όταν δεν μπορείτε να τους έχετε σε ένα μέρος με δωρεάν φαγητό, τραπέζι πινγκ πονγκ. Όταν είστε υπάλληλος πλήρους απασχόλησης, μπορεί να πιστεύετε ότι ανήκετε σε μια εταιρεία και πρέπει να είστε ευγνώμονες στους ηγέτες της που γενναιόδωρα σας έκαναν να εμφανίζεστε στο γραφείο τους κάθε μέρα.
Αυτό μας φέρνει πίσω στο Χόλιγουντ.
Πριν από σαράντα έξι καλοκαίρια, δεν ήταν αρκετό να δεις το πρώτο αριστούργημα του Σπίλμπεργκ, «Τα σαγόνια του καρχαρία», και να φοβηθείς. Το όλο θέμα ήταν να το ζήσεις με ένα σωρό άλλους ανθρώπους σε κοινόχρηστο χώρο και να νιώσεις κάτι μοναδικό. Αλλά ο κόσμος μας άλλαξε. Δύο χρόνια αφότου προσπάθησε να κρατήσει ταινίες streaming εκτός των Οσκαρ, η εταιρεία του Σπίλμπεργκ, Amblin Partners, το στούντιο πίσω από υπερπαραγωγές όπως το Jurassic Park και το Back to the Future, υπέγραψαν συμφωνία με το Netflix που, αν μη τι άλλο, θα σημαίνει ότι περισσότεροι άνθρωποι θα δουν σύντομα περισσότερες ταινίες στο σπίτι.
O Σπίλμπεργκ γνωρίζει το κοινό του. Ο 74χρονος «γκουρού» του κινηματογράφου έπρεπε να καταλάβει ότι οποιεσδήποτε επιφυλάξεις είχε για το πώς και πού οι άνθρωποι παρακολουθούσαν ταινίες δεν είχαν τόση σημασία όσο η δημιουργία ταινιών που θα έβλεπε ο κόσμος. Ίσως συνειδητοποίησε ότι ο κόσμος εξελισσόταν γρηγορότερα από αυτόν, ή ότι οι κρίσεις του για το streaming ήταν παλιακές και, σε κάποιο επίπεδο, αντι-δημιουργικές.
Και ίσως δούμε και τον υπόλοιπο επιχειρηματικό κόσμο να ακολουθεί το παράδειγμά του.
ΠΗΓΗ: theatlantic.com
