Γιατί πρέπει να περιμένουμε για μια γενικευμένη τρίτη δόση εμβολίου;

Η κυβέρνηση Μπάιντεν ετοιμάζεται να συστήσει αναμνηστικά εμβόλια για τους περισσότερους Αμερικανούς οκτώ μήνες μετά τον εμβολιασμό. Την ίδια στιγμή πολλοί είναι εκείνοι που αναρωτιούνται κατά πόσον έχει νόημα η βιασύνη για τη πραγματοποίηση αναμνηστικών δόσεων ενώ μεγάλο μέρος του πληθυσμού δεν έχει εμβολιαστεί ούτε με τη πρώτη δόση.

Ήδη, οι εταιρίες της Pfizer Inc. και BioNTech SE, ζητούν άδεια από την Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων για την παροχή αναμνηστικών εμβολίων στο ευρύ αμερικανικό κοινό. Εάν ο FDA δώσει το πράσινο φως για τα εμβόλια, οι πρώτες αναμνηστικές δόσεις θα μπορούσαν να διανεμηθούν τον Σεπτέμβριο, καθώς οι πρώτοι Αμερικανοί που εμβολιάστηκαν θα συμπληρώσουν το παράθυρο των οκτώ μηνών.

Παράλληλα, οι ομοσπονδιακοί υγειονομικοί αξιωματούχοι των Ηνωμένων Πολιτειών φέρονται να ανησυχούν για τα δεδομένα που προέρχονται από το Ισραήλ τα οποία δείχνου εξασθενημένη αποτελεσματικότητα σε ηλικιωμένους που έκαναν τη δεύτερη δόση της Pfizer τον Ιανουάριο ή τον Φεβρουάριο, ενώ από την άλλη πλευρά μόλις το 16% των ανθρώπων παγκοσμίως ήταν πλήρως εμβολιασμένοι στα τέλη της περασμένης εβδομάδας.

Νωρίτερα αυτό το μήνα, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας παρακάλεσε τις χώρες να διακόψουν τις αναμνηστικές δόσεις τουλάχιστον μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου. Οι ειδικοί ανησυχούν ότι το πρόσθετο όφελος από τη χορήγηση του αναμνηστικού εμβολίου σε πλήρως εμβολιασμένους ανθρώπους σε αυτή τη χώρα θα είναι πολύ μικρότερο από τα οφέλη του εμβολιασμού ανθρώπων που εξακολουθούν να είναι έντονα ευάλωτοι στη μετάλλαξη Δέλτα.

Η Μάριον Πέπερ, ανοσολόγος στο Πανεπιστήμιο της Ουάσινγκτον, ανέφερε ότι η υπερδιέγερση του ανοσοποιητικού συστήματος μπορεί να κάνει το σώμα λιγότερο ικανό να καταπολεμήσει ορισμένες λοιμώξεις. Το ανοσοποιητικό σύστημα «χρειάζεται λίγο χρόνο και χώρο για να ηρεμήσει μεταξύ της εμφάνισης μιας λοίμωξης και της επόμενης», ώστε να μπορέσει να βελτιώσει τις ικανότητές του στην ανίχνευση παθογόνων μικροοργανισμών, δήλωσε ο Pepper. Ένα ακόμη εμβόλιο πριν ακόμη το ανοσοποιητικό είναι έτοιμο μπορεί να μην κριθεί αποτελεσματικό στην καταπολέμηση του κορονοϊού.

Αξίζει να αναφερθεί πως ο αρχικός ιός SARS-CoV-2 είχε βασικό αριθμό αναπαραγωγής, ή R0, 2 έως 3, που σημαίνει ότι κάθε μολυσμένο άτομο τον μεταδίδει σε δύο ή τρία άτομα. Αυτός είναι ο μέσος όρος. Στην πράξη, ο ιός εξαπλώθηκε σε ανομοιόμορφες εκρήξεις, με σχετικά λίγους ανθρώπους να μολύνουν μεγάλες ομάδες σε εστίες υπερ-διάδοσης. Αλλά το CDC εκτιμά ότι το R0 της Delta βρίσκεται μεταξύ 5 και 9, το οποίο σημαίνει πως κάθε μολυσμένο άτομο μεταδίδει τον ιό σε 5 ή 9 άτομα.

Με απλά λόγια, πολλοί άνθρωποι που κόλλησαν τον αρχικό ιό δεν τον μετέδωσαν σε κανέναν, αλλά οι περισσότεροι άνθρωποι που κόλλησαν την μετάλλαξη Δέλτα δημιούργησαν μεγάλες εστίες μόλυνσης. Αυτό εξηγεί εν μέρει γιατί τα κρούσματα έχουν αυξηθεί με ραγδαίους ρυθμούς. Σημαίνει επίσης ότι ο ιός είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα αποτελεί μόνιμο μέρος της ζωής μας, ακόμη και αν τα εμβόλια αμβλύνουν την ικανότητά του να προκαλεί θάνατο και σοβαρές ασθένειες.

Αλλά ακόμη και έναντι της μετάλλαξης Δέλτα, ο πλήρης εμβολιασμός είναι αποτελεσματικός. Δύο δόσεις του εμβολίου της Pfizer εξακολουθούν να είναι κατά 88% αποτελεσματικές στην πρόληψη συμπτωματικών λοιμώξεων, σύμφωνα με μια βρετανική μελέτη, και κατά 96% αποτελεσματικές στην πρόληψη της νοσηλείας. Ωστόσο, μια εφάπαξ δόση είναι αποτελεσματική μόνο κατά 33% στη διακοπή της συμπτωματικής λοίμωξης.

Έτσι, όπως δείχνουν τα μέχρι πρότινος στοιχεία ο πλήρης εμβολιασμός είναι κατά 96% αποτελεσματικός στην πρόληψη των νοσηλειών από τη μετάλλαξη Δέλτα ωστόσο, με τους ανεμβολίαστους να αποτελούν πάνω από το 95% των ασθενών με COVID-19 στα αμερικανικά νοσοκομειακά κρεβάτια.

Αν και μπορεί να γίνει λόγος για τη χορήγηση ενισχυτικών δόσεων σε εργαζόμενους στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης, ηλικιωμένους Αμερικανούς και άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα, πολλοί θεωρούν τις γενικευμένες ενισχυτικές ενέσεις να μοιάζουν με λάθος στρατηγική.

Όπως ανακοίνωσε το CDC τα άτομα με μέτρια έως σοβαρή ανοσοκαταστολή αποτελούν περίπου το 3% του ενήλικου πληθυσμού και είναι ιδιαίτερα ευάλωτα στο COVID-19, επειδή διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο σοβαρής, παρατεταμένης ασθένειας. Μελέτες δείχνουν ότι ορισμένα ανοσοκατεσταλμένα άτομα δεν αναπτύσσουν πάντα το ίδιο επίπεδο ανοσίας μετά τον εμβολιασμό όπως τα μη ανοσοκατεσταλμένα άτομα και μπορεί να επωφεληθούν από μια πρόσθετη δόση για να εξασφαλίσουν επαρκή προστασία έναντι του COVID-19.

Tα πλήρως εμβολιασμένα ανοσοκατασταλμένα άτομα αντιπροσωπεύουν ένα μεγάλο ποσοστό των νοσοκομειακών «πρωτοφανών κρουσμάτων» και αυτό υποδηλώνει ότι τα ανοσοκατασταλμένα άτομα είναι πιο πιθανό να μεταδώσουν τον ιό στις οικιακές επαφές.

Γι΄ αυτό και επί του παρόντος, το CDC συνιστά σε άτομα με μέτρια έως σοβαρή ανοσοκαταστολή να λαμβάνουν μια πρόσθετη δόση. Αυτό περιλαμβάνει άτομα που:

• Έχουν λάβει ενεργή θεραπεία καρκίνου για όγκους ή καρκίνους του αίματος
• Έχουν λάβει μεταμόσχευση οργάνου και λαμβάνουν φάρμακα για την καταστολή του ανοσοποιητικού συστήματος
• Έχουν λάβει μεταμόσχευση βλαστικών κυττάρων τα τελευταία 2 χρόνια ή λαμβάνουν φάρμακα για την καταστολή του ανοσοποιητικού συστήματος
• Μέτρια ή σοβαρή πρωτοπαθής ανοσοανεπάρκεια (όπως σύνδρομο DiGeorge, σύνδρομο Wiskott-Aldrich)
• Προχωρημένη ή μη θεραπευμένη λοίμωξη HIV
• Ενεργή θεραπεία με υψηλές δόσεις κορτικοστεροειδών ή άλλα φάρμακα που μπορεί να καταστείλουν την ανοσολογική τους απόκριση

Επισημαίνεται ότι οι άνθρωποι θα πρέπει να συζητήσουν με τον πάροχο υγειονομικής περίθαλψης για την ιατρική τους κατάσταση και για το αν η λήψη μιας πρόσθετης δόσης είναι κατάλληλη γι’ αυτούς.

Οι ειδικοί πιστεύουν ότι μια πρόσθετη δόση μπορεί να αποτρέψει τη σοβαρή και ενδεχομένως απειλητική για τη ζωή COVID-19 σε άτομα που μπορεί να μην ανταποκρίθηκαν στην αρχική σειρά εμβολιασμών. Σε τρέχουσες κλινικές δοκιμές, τα εμβόλια mRNA COVID-19 (Pfizer-BioNTech ή Moderna) έχουν αποδειχθεί ότι προλαμβάνουν τη COVID-19 μετά τη σειρά δύο δόσεων. Περιορισμένες πληροφορίες υποδηλώνουν ότι τα ανοσοκατεσταλμένα άτομα που έχουν χαμηλή ή καθόλου προστασία μετά από δύο δόσεις εμβολίων mRNA μπορεί να έχουν βελτιωμένη ανταπόκριση μετά από μια πρόσθετη δόση του ίδιου εμβολίου.

Από την άλλη πλευρά, υπάρχουν επίσης περιορισμένες πληροφορίες σχετικά με τους κινδύνους από τη λήψη πρόσθετης δόσης εμβολίου καθώς η ασφάλεια, η αποτελεσματικότητα και το όφελος των πρόσθετων δόσεων του εμβολίου COVID-19 σε ανοσοκατεσταλμένα άτομα συνεχίζει να αξιολογείται. Μέχρι στιγμής, οι αντιδράσεις που αναφέρθηκαν μετά την τρίτη δόση mRNA ήταν παρόμοιες με εκείνες της σειράς των δύο δόσεων: η κόπωση και ο πόνος στο σημείο της ένεσης ήταν οι πιο συχνά αναφερόμενες ανεπιθύμητες ενέργειες και, συνολικά, τα περισσότερα συμπτώματα ήταν ήπια έως μέτρια.

Ο Aaron E. Carroll, καθηγητής παιδιατρικής, έχει μια πιο πρακτική προσέγγιση για τη χρήση των επιπλέον δόσεων της Αμερικής. «Αν και ιδανικά τα εμβόλια θα έπρεπε να πάνε αλλού», υποστηρίζει ότι «ελλείψει καλύτερου διεθνούς συντονισμού, το καλύτερο για όλους είναι να χρησιμοποιήσουμε τα εμβόλια στα παιδιά μας».

Ωστόσο, παρόλο που το CDC εξακολουθεί να μη συνιστά αναμνηστικό εμβόλιο COVID-19 για τους Αμερικανούς, σύμφωνα με έναν απολογισμό, περίπου 1 εκατομμύριο άνθρωποι φέρεται να έχουν ήδη λάβει μη εξουσιοδοτημένα ενισχυτικά εμβόλια.

Πηγή: CDC, The Atlantic, The Wall Street Journal

Δείτε επίσης: