Γιατί τα εμμηνορροϊκά προϊόντα φορολογούνται με 24% στην Ελλάδα;
Τι συμβαίνει με τα συγκεκριμένα προϊόντα στην Ελλάδα, αλλά και σε άλλες γωνιές του κόσμου;
Εν έτει 2021 οι γυναίκες, ανεξαρτήτως ηλικίας και εθνικότητας, χρώματος, έρχονται αντιμέτωπες με ζητήματα που επηρεάζουν αφενός την σωματική και αφετέρου την ψυχική τους υγεία. Αν κάποιος κάτσει και μετρήσει πόσα χρήματα ξοδεύουν για την αγορά προϊόντων περιόδου, θα συνειδητοποιήσει πως το πόσο που προκύπτει δεν είναι καθόλου αμελητέο.
Σε πολλά σημεία του πλανήτη, όπως και στην Ελλάδα, υπάρχει μεγάλη δυσκολία πρόσβασης στα προϊόντα αυτά, με αποτέλεσμα νεαρά κορίτσια και γυναίκες να κάνουν απουσίες στο σχολείο ή να λείπουν από την εργασία, κατά τη διάρκεια αυτών των ημερών. Τα προϊόντα περιόδου είναι ήδη πολύ ακριβά κοστολογημένα δεδομένης της αναγκαίας φύσης τους και αποτελούν μεγάλο έξοδο για τις φτωχές οικογένειες.
Τι είναι το Period Poverty;
Το φαινόμενο αυτό, όπως έχει ονομαστεί, είναι η έλλειψη πρόσβασης σε προϊόντα και χώρους υγιεινής αλλά και εκπαίδευσης σε θέματα γύρω από την έμμηνο ρύση.
Η πρώτη χώρα στον κόσμο που προσφέρει δωρεάν προϊόντα περιόδου
Η Σκωτία τον περασμένο Νοέμβριο προχώρησε σε μία ιστορική και ομόφωνη απόφαση, καθώς το κοινοβούλιο αποφάσισε την δωρεάν πρόσβαση όλων των γυναικών, κάθε ηλικίας, σε προϊόντα περιόδου.
Μία κίνηση που ήρθε να σπάσει ένα “ταμπού” στη δημόσια συζήτηση του “Period poverty”.
Proud to vote for this groundbreaking legislation, making Scotland the first country in the world to provide free period products for all who need them. An important policy for women and girls. Well done to @MonicaLennon7 @ClydesdAileen and all who worked to make it happen https://t.co/4lckZ4ZYIY
— Nicola Sturgeon (@NicolaSturgeon) November 24, 2020
Η πρωθυπουργός της Σκωτίας, Νίκολα Στάρτζεον, μίλησε για μία «πολιτική παρέμβαση σημαντική για τα κορίτσια και τις γυναίκες». Το επόμενο βήμα θα είναι ένα σύστημα διανομής που θα επιτρέψει σε όλες τις γυναίκες να έχουν δωρεάν πρόσβαση σε σερβιέτες και ταμπόν.
Με τη νέα νομοθεσία η Σκωτία γίνεται πρωτοπόρος στην αντιμετώπιση της «φτώχειας της περιόδου» και της αδυναμίας πολλών γυναικών να εξασφαλίσουν βασικά προϊόντα προσωπικής υγιεινής στη διάρκεια της περιόδου, λόγω οικονομικής ένδειας. Δεν είναι λίγες οι γυναίκες που αναγκάζονται να χρησιμοποιούν κομμάτια υφάσματος ή ακόμη και παλιές εφημερίδες αντί για τα ενδεδειγμένα προϊόντα – και όχι μόνο στις αναπτυσσόμενες χώρες, αλλά και στην ανεπτυγμένη Ευρώπη.
Σύμφωνα με παλαιότερη έρευνα της οργάνωσης Plan International, ένα στα δέκα κορίτσια στη Μεγάλη Βρετανία δεν έχει τη δυνατότητα να αγοράσει σερβιέτες ή ταμπόν, ενώ το 14% των κοριτσιών προσπαθεί να κατασκευάσει αυτοσχέδια προϊόντα περιόδου.
Το πρόβλημα είναι, φυσικά, πολύ πιο έντονο στις αναπτυσσόμενες χώρες. Στην Ινδία μόλις το 12% των γυναικών έχει πρόσβαση σε προϊόντα περιόδου, σύμφωνα με στοιχεία της ΜΚΟ Andheri. Οι υπόλοιπες είτε δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να τα αγοράσουν, είτε ντρέπονται να τα ζητήσουν. Πολλά κορίτσια αναγκάζονται ακόμη και να σταματήσουν το σχολείο μόλις αρχίσουν να έχουν περίοδο.
Η Ν. Ζηλανδία ακολουθεί το παράδειγμα της Σκωτίας
Μόλις λίγους μήνες πριν η Νέα Ζηλανδία αποφάσισε επίσης πως θα διανείμει δωρεάν προϊόντα υγιεινής στα σχολεία προκειμένου να καταπολεμήσει τη “φτώχεια της περιόδου”, όπως ανακοίνωσε η πρωθυπουργός Τζασίντα Άρντερν.
Σύμφωνα με την ίδια, μελέτη έδειξε ότι σχεδόν μία στις 12 εφήβους δεν πηγαίνει σχολείο κατά τη διάρκεια της περιόδου της, καθώς δεν έχει πρόσβαση σε προϊόντα προσωπικής υγιεινής και προστασίας.
Το πρόγραμμα θα ξεκινήσει τον Ιούνιο και θα κοστίσει περίπου 25 εκατ. δολάρια Νέας Ζηλανδίας (15 εκατ. ευρώ) για τρία χρόνια. Η Άρντερν εξήγησε ότι το πρόγραμμα έρχεται σε συνέχεια ενός πιλοτικού σχεδίου, την περασμένη χρονιά, που επέτρεψε σε περισσότερους μαθητές να ασχοληθούν με τις σπουδές τους και να πετύχουν καλύτερους βαθμούς και ακαδημαϊκά αποτελέσματα.
Η «φτώχεια της περιόδου» επηρεάζει γυναίκες που δεν έχουν τα οικονομικά μέσα για να αγοράσουν σερβιέτες, ταμπόν ακόμα και παυσίπονα.
Τι ισχύει στην Ελλάδα;
Ο ΦΠΑ στις σερβιέτες στην Ελλάδα σημειώνει ρεκόρ. Το 2015 άγγιζε το 23%, ενώ μετά την αύξηση του βασικού συντελεστή ΦΠΑ πήγε στο 24%. Έτσι τα εμμηνορροϊκά προϊόντα βρίσκονται στην ίδια λίστα με το αλκοόλ, τα καλλυντικά και γενικά προϊόντα που δεν είναι πρώτης ανάγκης.
Η ομάδα της Entoama δημιούργησε ηλεκτρονικό αίτημα/ψήφισμα με το οποίο ζητά από την κυβέρνηση την κατάργηση του ΦΠΑ στα εμμηνορροϊκά προϊόντα.
Το αίτημα έχει ήδη υπογραφεί από περισσότερους από 15.000 πολίτες.
“Ο φόρος προστιθέμενης αξίας της τάξης του 24% που έχει καθοριστεί στην Ελλάδα για τα εν λόγω προϊόντα, αποτελεί φόρο πολυτελείας και έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τη πραγματική ζήτηση και την αντικειμενική αξία του προϊόντος ως είδος πρώτης ανάγκης”, τονίζει η Entoama.
To συγκεκριμένο αίτημα αποτελεί την πρώτη συλλογική ενέργεια της Entoama και “είναι μέρος της προσπάθειας για την εξάλειψη των διακρίσεων κατά των γυναικών”, όπως υπογραμμίζει, ενώ ταυτόχρονα απευθύνει κάλεσμα σε “όλους τους πολίτες να συμμετάσχουν ενεργά στην ανύψωση των γυναικείων φωνών υπογράφοντας το ηλεκτρονικό αίτημα, βοηθώντας μας να κάνουμε ένα ακόμα βήμα προς την ισότητα των φύλων και μια πιο δίκαιη κοινωνία για τις γυναίκες”.
Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το ψήφισμα εδώ: https://www.change.org/TaxFreePeriods_Greece
Διαβάστε επίσης:
