BBC: «Οι τουρίστες φεύγουν από τη Σαντορίνη – οι ανθεκτικοί ντόπιοι παραμένουν στο νησί»
Αυτοί που παραμένουν επιδεικνύουν ένα μείγμα θάρρους, αναγκαιότητας και βαθιάς σύνδεσης με το νησί
Μια ήρεμη καλοκαιρινή μέρα στη Σαντορίνη τον Ιούλιο του 1956, η γη στράφηκε εναντίον των κατοίκων της, σημειώνει το BBC. «Θυμάμαι το σκύλο και το πουλί μας να συμπεριφέρονται περίεργα. Τότε, χτύπησε ο σεισμός», θυμάται η 83χρονη Ειρήνη Μινδρινού, με τη φωνή της σταθερή αλλά απόμακρη. «Το σπίτι άνοιξε πριν κλείσει ξανά. Μέσα από τη ρωγμή στη στέγη, μπορούσα να δω τον ουρανό».
Ο σεισμός των 7,8 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ, ο οποίος σημειώθηκε μεταξύ της Σαντορίνης και του κοντινού νησιού της Αμοργού, κατέστρεψε μεγάλο μέρος του νησιού, και ένας ισχυρός μετασεισμός 12 λεπτά αργότερα αποτελείωσε ό,τι ελάχιστο είχε απομείνει. Πενήντα τρεις άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους. Το νησί, που τότε ήταν απλώς ένα ήσυχο ψαροχώρι, σημαδεύτηκε και οι κάτοικοί του τράπηκαν σε φυγή.
Σήμερα, τονίζει το BBC, είναι πολύ διαφορετική και αποτελεί έναν από τους πιο περιζήτητους τουριστικούς προορισμούς της Ελλάδας – αλλά αυτή την εβδομάδα εκτυλίχθηκε μια άλλη μαζική έξοδος. Οι δονήσεις που είχαν ξεκινήσει τον Ιούνιο του 2024 μετατράπηκαν σε κανονικούς σεισμούς, μερικοί από τους οποίους ξεπέρασαν τα 4 Ρίχτερ, ταρακουνώντας τα σπίτια και αναστατώνοντας τους κατοίκους του νησιού. Οικογένειες έσπευσαν να φύγουν αεροπορικώς και δια θαλάσσης, αναζητώντας απεγνωσμένα ανάπαυλα καθώς το έδαφος έτρεμε για ακόμη μια φορά.
Αλλά δεν φεύγουν όλοι, προσθέτει το BBC. Αυτοί που παραμένουν επιδεικνύουν ένα μείγμα θάρρους, αναγκαιότητας και βαθιάς σύνδεσης με το νησί. Υπομένουν άγρυπνες νύχτες, στοιχειωμένοι από τις αναμνήσεις του παρελθόντος και το τρομακτικό άγνωστο του τι πρόκειται να συμβεί.
«Ο θόρυβος από το σεισμό, οι ήχοι από τα σπίτια [άλλων ανθρώπων] που διαλύονται – είναι αφόρητοι», λέει η Μαργαρίτα Καραμολέγκου, μια ντόπια επιχειρηματίας. «Νιώθω κουρασμένη, μέρα με τη μέρα, χωρίς να διαφαίνεται τέλος… Αλλά δεν έχω νιώσει φόβο. Δεν μπορώ να φύγω από το σπίτι μου και δεν μπορώ να αφήσω τους ανθρώπους που έχουν μείνει πίσω».
Αυτή η ανθεκτικότητα δεν είναι κάτι καινούργιο, τονίζει το πρακτορείο. Οι άνθρωποι έχουν αντέξει τόσο τις κοινωνικές αλλαγές – περίπου 3,4 εκατ. επισκέφθηκαν το νησί πέρυσι, σύμφωνα με τον δήμαρχο Νίκο Ζώρζο – όσο και τις σεισμικές μετατοπίσεις. Τώρα, όπως πάντα, τους ενώνει η αλληλεγγύη.
«Κάνουμε ό,τι μπορούμε για να στηρίξουμε τους ευάλωτους», είπε ο Ματθαίος Φύτρος, τοπικός εθελοντής και έμπορος. «Άτομα με αναπηρία, ηλικιωμένοι – πολλοί δυσκολεύονται να μετακινηθούν και τα σπίτια τους, είναι δύσκολα προσβάσιμα. Αν γίνει ένας μεγάλος σεισμός, ξέρω ακριβώς πού μένουν και θα πάω σε αυτούς όσο πιο γρήγορα μπορώ, μαζί με τους πυροσβέστες».
Ο Ματθαίος και άλλοι περιπολούν στο νησί, διασφαλίζοντας ότι οι εγκαταλελειμμένες περιουσίες δεν λεηλατούνται και βοηθούν όποιον έχει ανάγκη. «Δεν φοβάμαι», λέει με ήρεμη φωνή. «Είμαστε περήφανοι για το νησί μας. Ελπίζω απλώς να πάνε όλα καλά και να τελειώσει σύντομα αυτή η δοκιμασία. Θα είμαστε ευτυχείς να έχουμε τους επισκέπτες μας πίσω μαζί μας».
Η αντίδραση του κράτους ήταν άμεση, προσθέτει το BBC, με τη λήψη μέτρων για την αντιμετώπιση της κρίσης. Κάτω από την ευγνωμοσύνη για την παρέμβαση της κυβέρνησης, ωστόσο, κρύβεται μια σιωπηλή πικρία. Πολλοί κάτοικοι του νησιού θυμούνται τα χρόνια που οι φωνές τους για καλύτερες υποδομές και υποστήριξη δεν εισακούστηκαν.
«Εδώ και χρόνια, ζητάμε ένα καλύτερο λιμάνι, κάτι που θα μας βοηθήσει να διαχειριστούμε τον αυξανόμενο αριθμό τουριστών», λέει η Μαργαρίτα, με τη φωνή της να είναι γεμάτη απογοήτευση. «Χρειαζόμαστε βοήθεια για να διατηρήσουμε την ταυτότητα του νησιού – το μοναδικό του περιβάλλον, τις σεισμικές και ηφαιστειακές δυνάμεις που το διαμορφώνουν. Είμαστε ευγνώμονες για τους τουρίστες, αλλά πρέπει επίσης να προστατεύσουμε αυτό που κάνει τη Σαντορίνη ξεχωριστή».
Ο τουρισμός έχει είναι βασικό κομμάτι της οικονομίας της Σαντορίνης. Το νησί συνεισφέρει περίπου 2,5% στο ΑΕΠ της Ελλάδας, δηλαδή περίπου 5,9 δισ. ευρώ κάθε χρόνο.
Καθώς οι δονήσεις συνεχίζονται, το μέλλον της οικονομίας της Σαντορίνης παραμένει αβέβαιο. Θα αντέξει η ευημερία της σε ένα έδαφος που βιώνει συχνές δονήσεις; Οι κάτοικοι της Σαντορίνης ανησυχούν ότι η ευθραυστότητα του νησιού μπορεί σύντομα να επεκταθεί πέρα από την ίδια τη γη.
«Λυπάμαι για το πόσο ανοργάνωτη ήταν η ανάπτυξη του νησιού με την άνοδο του τουρισμού», λέει η Ειρήνη, η οποία βρίσκεται προσωρινά στην Αθήνα, όχι από φόβο, αλλά για ιατρικές εξετάσεις ρουτίνας. «Έχουμε καταστρέψει το φυσικό περιβάλλον εδώ. Τώρα, με τη συνέχιση των σεισμών, υπάρχει πραγματικός κίνδυνος να χάσουμε ολόκληρη την τουριστική περίοδο».
Μπορεί οι επιστήμονες να μην γνωρίζουν πότε θα σταματήσουν οι δονήσεις, αλλά αντί να υποκύψουν στο φόβο, ορισμένοι κάτοικοι επέλεξαν να κατανοήσουν το φαινόμενο, ελπίζοντας ότι αυτό θα τους καθησυχάσει μπροστά στο άγνωστο.
«Προσπαθώ να σκέφτομαι τι συμβαίνει με την καλοσύνη», λέει η Μαργαρίτα σκεπτόμενη. «Ό,τι θαυμάζουμε σήμερα στη Σαντορίνη – η ομορφιά, ο χαρακτήρας – έχει διαμορφωθεί από το ηφαίστειο και τις σεισμικές του δυνάμεις». «Είμαστε το πιο αγαπητό νησί», λέει ο Ματθαίος, με τη φωνή του γεμάτη υπερηφάνεια. «Και πιστεύω ότι είμαστε το πιο όμορφο από όλα τα νησιά της Ελλάδας. Θα βγούμε από αυτό πιο δυνατοί».
Πηγή: skai.gr
