Έδεσσα: Πάρκινγκ περιοχή με μοναδική βυζαντινή τοξωτή γέφυρα και αιωνόβια πλατάνια
Υπάρχουν και πινακίδες που αναδεικνύουν την πολιτιστική σημασία της, αλλά ως είθισται στην Ελλάδα, πάντα προηγούνται τα ΙΧ
Δεν είναι μόνο στη Θεσσαλονίκη που ανθεί ή κατάχρηση ή η καταπάτηση του δημόσιου χώρου, το φαινόμενο είναι πανελλαδικό. Στην Έδεσσα, με ανοχή του δήμου μία ολόκληρη περιοχή, με ιδιαίτερη πολιτιστική και οικολογική σημασία, έχει μετατραπεί αυθαίρετα σε πάρκινγκ.
Η γνωστή ιστορία δηλαδή, με την υπέρβαση της νομοθεσίας που διέπει τη χρήση των κοινόχρηστων χώρων, όπως αυτή καταγράφεται σε όλη την Ελλάδα, με τα κάθε είδους οχήματα αλλά και τραπεζοκαθίσματα και ξαπλώστρες που έχουν κατακλύσει πεζοδρόμια, πλατείες, αλάνες, παραλίες και πάρκα, προκειμένου κάποιοι να “βολευτούν”, αλλά πάντα με την ανοχή ή και την άδεια των τοπικών αρχών.
Πρόκειται για την περιοχή Κιουπρί, όπου δεσπόζουν η τοξωτή βυζαντινή Γέφυρα και ένας επιβλητικός αιωνόβιος πλάτανος. Το συγκεκριμένο σημείο της πόλης θεωρείται μετά τους γνωστούς καταρράκτες της Έδεσσας, τοπόσημο αναφοράς και επισκεψιμότητας της πόλης των «νερών και του πράσινου».
Όπως καταγγέλλουν κάτοικοι της Έδεσσας, αυτό που συμβαίνει τον τελευταίο χρόνο στο συγκεκριμένο σημείο, είναι ότι ο χώρος, δίπλα στην τοξωτή γέφυρα και στον αιωνόβιο πλάτανο, έχει μετατραπεί σε χώρο στάθμευσης αυτοκινήτων. Μάλιστα, για να προσεγγίσουν τα οχήματα στο χώρο της αλάνας – πάρκινγκ, υπερβαίνουν το πεζοδρόμιο χρησιμοποιώντας τη ράμπα που υπάρχει για την διευκόλυνση των ΑΜΕΑ.
«Ο χώρος αυτό είναι σημαντικός για την πόλη, ιδιαίτερης πολιτιστικής και περιβαλλοντικής σημασίας και πρέπει να προστατευτεί», αναφέρει ο Κ.Γ., κάτοικος της περιοχής και καλεί το δήμο Έδεσσας, να πάρει τα απαραίτητα μέτρα ώστε να σταματήσει ο χώρος να χρησιμοποιείται ως χώρος στάθμευσης.
Για την ιστορική και πολιτιστική αξία της περιοχής έχουν τοποθετηθεί και ενημερωτικές πινακίδες που πληροφορούν σχετικά τους επισκέπτες για τη σημασία του χώρου.
Ποια είναι η σημασία της περιοχής Κιουπρί
Η λέξη «Κιουπρί», στα τουρκικά σημαίνει γεφύρι, αλλά οι κάτοικοι της Έδεσσας υποστηρίζουν ότι η γέφυρα είναι βυζαντινή. Εικάζεται μάλιστα ότι από το σημείο αυτό περνούσε η αρχαία Εγνατία οδός, ο γνωστός ρωμαϊκός δρόμος που συνέδεε την Κωνσταντινούπολη με το Δυρράχιο, στα παράλια της Αδριατικής θάλασσας.
Είναι μονότοξη, μήκους 28 μέτρων με κατάστρωμα 3 μέτρων, κατασκευασμένη από τοπικό πορόλιθο. Δεν υπάρχουν πολλές ενδείξεις που να προσδιορίζουν την περίοδο κατασκευής της. Ο Τούρκος περιηγητής Εμβλιά Τσελεμπή, που πέρασε από την Έδεσσα, κάνει μια αναφορά το 1668 στην περιοχή και την ονομάζει “Κοιλάδα της Γέφυρας”, αναφορά που υποδηλώνει ότι υπήρχε γέφυρα εκεί. Στον εμφύλιο, μετά τον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο, στην Μάχη της Έδεσσας, ο χώρος έγινε ένα από τα χειρότερα θέατρα συγκρούσεων.
Να σημειωθεί ότι στην τοποθεσία αυτή κάθε χρόνο ο Μητροπολίτης “βυθίζει” το σταυρό για τον “καθαγιασμό των υδάτων”, στην εορτή των Θεοφανείων και η γέφυρα έχει χρησιμοποιηθεί ως φυσικό ντεκόρ σε πολλές κινηματογραφικές ταινίες.
Ακριβώς δίπλα στη γέφυρα, ορθώνεται επιβλητικός ένας αιωνόβιος πλάτανος, ο οποίος με απόφαση του Συντονιστή της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας Θράκης (ΦΕΚ 3035 /Β/2019 ) και τη σχετική απόφαση του Δασαρχείου Έδεσσας από 21-3-2022, είναι χαρακτηρισμένος ως «διατηρητέο μνημείο της φύσης». Σύμφωνα δε με τις αποφάσεις, μεταξύ άλλων, απαγορεύεται «η εκτέλεση οποιασδήποτε εργασίας μέσα στο ζωτικό χώρο (κατακόρυφη προβολή της κόμης) του πλατάνου ή η κατασκευή σχετικών εγκαταστάσεων η οποία προκαλεί κινδύνους στην υγεία του πλατάνου και στις συνθήκες φωτισμού».
Αυτό προφανώς περιλαμβάνει και τη διέλευση των ΙΧ αυτοκινήτων δίπλα από τον πλάτανο.
Συνεπώς τα ερωτήματα που εγείρονται αλλά και θέτουν οι κάτοικοι της Έδεσσας που ανησυχούν για το μέλλον της περιοχής είναι πολλά και σχετίζονται τόσο με την αδειοδότηση των δραστηριοτήτων που αναπτύσσονται στον χώρο όσο και με την προστασία και ανάδειξη της ιστορικής, πολιτιστικής, περιβαλλοντικής αλλά και αισθητικής αξίας της μοναδικής περιοχής Κιουπρί της Έδεσσας.