Φωτιά τα ενοίκια: Ο Πληθωρισμός «καίει» τη στέγαση
Καλπάζουν οι τιμές στα ενοίκια, γονατίζουν τα νοικοκυριά.
Εκρηκτικό εξακολουθεί να είναι το πρόβλημα της στέγης για χιλιάδες νοικοκυριά στην Ελλάδα λόγω της εκτόξευσης της τιμής στα ενοίκια και της αγοράς κατοικίας, σε συνάρτηση με τους χαμηλούς μισθούς.
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος η ενοικίαση τα τελευταία χρόνια έχει αποδειχθεί για πολλούς δύσκολο «σπορ». Οι τιμές τραβούν συνεχώς την ανηφόρα ενώ όσοι αναζητούν να μισθώσουν ακίνητο τις χαρακτηρίζουν εξωπραγματικές ακόμη και για παλιά μικρά σπίτια.
Το στεγαστικό είναι πρόβλημα που διαρκώς οξύνεται επηρεάζοντας ευάλωτες κοινωνικές ομάδες, νέους εργαζόμενους και οικογένειες
Αν και τα ενοίκια παραμένουν χαμηλότερα από τα επίπεδα ρεκόρ του 2011, κατέγραψαν σημαντική άνοδο το 2025, φτάνοντας τους δείκτες στο 109,7 (με έτος βάσης 2007=100), έναντι 99,9 το 2024.
Ραγδαία αύξηση των ενοικίων
Την έντονη ανησυχία της για την εκρηκτική άνοδο εκφράζει η Morgan Stanley, κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου για τις κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις, παρά τη γενικά θετική εικόνα που παρουσιάζει η ελληνική οικονομία.
Αν και ο πληθωρισμός έχει μειωθεί (προβλέψεις για 2,1% το 2025 από 2,7% το 2024) υπάρχουν κατηγορίες που προκαλούν έντονο προβληματισμό. Για παράδειγμα, ο πληθωρισμός στα ενοίκια εξακολουθεί να αυξάνεται, φτάνοντας το 10,5% (σε σχέση με 2,9% στην Ευρωζώνη).
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ) ο πληθωρισμός στα ενοίκια κατοικιών έτρεξε με 10,8% τον Απρίλιο του 2025.
Υπενθυμίζεται εδώ ότι περίπου το 35% των νοικοκυριών στην Ελλάδα είναι ενοικιαστές. Δεδομένα από το 2015 (τα πιο πρόσφατα διαθέσιμα) για τις δαπάνες ανά εισοδηματική κλίμακα δείχνουν ότι τα νοικοκυριά με χαμηλότερα εισοδήματα δαπανούν τουλάχιστον το 22% του διαθέσιμου εισοδήματός τους σε ενοίκιο.
Το στεγαστικό είναι πρόβλημα που διαρκώς οξύνεται επηρεάζοντας ευάλωτες κοινωνικές ομάδες, νέους εργαζόμενους και οικογένειες. Μια μεγάλη αύξηση στα ενοίκια θα μπορούσε επομένως να πλήξει το διαθέσιμο εισόδημα των φτωχότερων νοικοκυριών, ενδεχομένως να θέσει σε κίνδυνο την πραγματική κατανάλωση.
Τα αίτια και η λύση του προβλήματος
Η αναθέρμανση της αγοράς ακινήτων, η άνοδος του τουρισμού και η εξάπλωση των βραχυχρόνιων μισθώσεων (Airbnb) έχουν εκτοξεύσει ακόμη περισσότερο τις τιμές, κυρίως στα μεγάλα αστικά κέντρα όπως η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη. Εξάλλου, πολλά ακίνητα μετατρέπονται σε τουριστικά καταλύματα ή μένουν κενά λόγω επενδυτικής φύσης, με αποτέλεσμα να μειώνεται η διαθεσιμότητα κατοικιών.
Η ανάγκη για κατασκευή περισσότερων κατοικιών προκειμένου να μειωθούν οι τιμές των ενοικίων θα μπορούσε να λειτουργήσει ως κίνητρο για περαιτέρω ενίσχυση της κατασκευής κατοικιών στο μέλλον.
Οι κινήσεις της κυβέρνησης και η υποδοχή των μέτρων από τους πολίτες
Η κυβέρνηση Μητσοτάκη ανακοίνωσε τον Απρίλιο (2025) μόνιμα μέτρα στήριξης για ενοικιαστές. Περιλαμβάνουν επιστροφή ενός πλήρους μηνιαίου ενοικίου κάθε Νοέμβριο, με στόχο την ανακούφιση από το υψηλό κόστος στέγασης.
H εξαγγελία μοιάζει να μην είναι αρκετή.
Η δημοσκόπηση της ALCO για λογαριασμό του Alpha προσπαθεί να «μετρήσει» τη γνώμη των πολιτών θέτοντας το ερώτημα αν θεωρούν τα μέτρα για τους ενοικιαστές (και συνταξιούχους) πολύ, αρκετά, λίγο, ή καθόλου θετικά.
Οι απαντήσεις των ερωτηθέντων είναι αποκαρδιωτικές για την κυβερνητική παράταξη. Έξι στους δέκα απαντούν «καθόλου ή λίγο» και μόνο δύο στους δέκα «πολύ ή αρκετά».
Στη δημοσκόπηση της GPO για τα «Παραπολιτικά» ανεπαρκή θεωρεί το 53,6% τα μέτρα στήριξης για τους συνταξιούχους και τους ενοικιαστές, έναντι 44,1% που τα κρίνει θετικά.
Ψηλά ο πήχης
Υπενθυμίζεται ότι ο κ. Μητσοτάκης επιχειρώντας να καλλιεργήσει προσδοκίες είπε πως η επιδότηση του ενοικίου είναι ένα μόνο μέτρο για την αντιμετώπιση του στεγαστικού προβλήματος, υποστηρίζοντας ότι «η κυβέρνηση μας έχει εκπονήσει ένα συνεκτικό πρόγραμμα στεγαστικής πολιτικής που αφορά στην προσφορά και στη ζήτηση». Ιδιαίτερη αναφορά έκανε στον περιορισμό της βραχυχρόνιας μίσθωσης σε περιοχές που έχουν χαρακτηριστεί ως κορεσμένες, στο πρόγραμμα «Ανακαινίζω – Νοικιάζω, καθώς και στο «εμβληματικό», όπως το χαρακτήρισε μέτρο της κοινωνικής αντιπαροχής.
