Φυλακές Τρικάλων – Καταγγελία: Κρατούμενοι κοιμούνται στο πάτωμα

Οι φυλακές Τρικάλων αντιμετωπίζουν σοβαρό πρόβλημα υπερπληρότητας. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στο σχετικό έγγραφο, το κατάστημα φιλοξενεί αυτή τη στιγμή 683 κρατούμενους που αναμένεται να ξεπεράσουν τους 700 μέχρι τέλη Ιουλίου, ενώ η μέγιστη δυνατή χωρητικότητα του καταστήματός είναι 600 κρατούμενοι.

Συγκεκριμένα αναφέρεται πώς “το παρόν χρονικό διάστημα από τους 683 κρατούμενους οι 75 είναι προσωρινά κρατούμενοι, οι 114 εκτίουν ποινές φυλάκισης, ενώ οι υπόλοιποι 494 εκτίουν ποινές κάθειρξης. Αναμένουμε την επιστροφή 33 κρατουμένων που έχουν μεταχθεί για δικαστήρια. Είναι μαθηματικώς βέβαιο ότι το ήδη υπερπληρωμένο κατάστημά μας θα ξεπεράσει τον αριθμό 700 κρατουμένων μέχρι τέλος Ιουλίου”.

Η συγκέντρωση δεκάδων προσωρινά κρατούμενων σε φυλακή Β’ Τύπου, δηλαδή κλειστό κατάστημα κράτησης, με αυξημένα μέτρα ασφαλείας, προκαλεί εύλογα ερωτήματα για το κατά πόσο τηρείται ο προβλεπόμενος ρόλος κάθε σωφρονιστικού καταστήματος. Η διεύθυνση των Φυλακών Τρικάλων διευκρινίζει πως “το κατάστημά μας είναι Β’ Τύπου και κανονικά θα έπρεπε να φιλοξενεί μόνο καταδίκους με ποινές κάθειρξης”.

Προς το παρόν, προσωρινά κρατούμενοι και ισοβίτες στιβάζονται μαζί σε υπεράριθμα κελιά και πολλοί από αυτούς κοιμούνται στο πάτωμα. Άλλοι κοιμούνται σε χώρους που δεν προορίζονται για κράτηση, όπως θαλάμους νοσηλείας.

“Πλέον πολλά κελιά των τριών ατόμων είναι υπεράριθμα, με αποτέλεσμα πολλοί κρατούμενοι να κοιμούνται στο πάτωμα. Οι χώροι του καταστήματος που θα έπρεπε να χρησιμοποιούνται για συγκεκριμένο σκοπό, δηλαδή ο χώρος με τα πειθαρχικά κελιά, το αναρρωτήριο με τους θαλάμους νοσηλείας και οι θάλαμοι υποδοχής είναι μονίμως κατειλημμένοι από κρατούμενους, λόγω της υπερπλήρωσης” αναφέρει το έγγραφο που είναι στη διάθεση του NEWS 24/7.

“Συγκεκριμένα, ο χώρος των πειθαρχικών που διαθέτει δέκα πειθαρχικά κελιά αυτή τη στιγμή φιλοξενεί 14 κρατούμενους, ο χώρος του αναρρωτηρίου με οκτώ θαλάμους νοσηλείας φιλοξενεί 18 κρατούμενους, ενώ οι δύο θάλαμοι υποδοχής που διαθέτουν συνολικά οκτώ κρεβάτια φιλοξενούν 9 κρατούμενους” σημειώνει στο εσωτερικό έγγραφο που απέστειλε το Σωφρονιστικό Κατάστημα Τρικάλων, θέτοντας ζήτημα ασφαλείας των φυλακών. “Ο υπερπληθυσμός αναπόφευκτα δημιουργεί σοβαρά θέματα ασφαλείας για το κατάστημά μας”.

ΣΤΟ ΔΡΟΜΟ ΠΡΟΣ ΤΙΣ ΙΔΙΩΤΙΚΕΣ ΦΥΛΑΚΕΣ

“Η αυστηροποίηση των ποινών, η επιλογή της πραγματικής έκτισης σε καταστήματα κράτησης για πλήθος πλημμεληματων είχε ως λογική και αναποδραστη συνέπεια την αύξηση του αριθμού των κρατουμένων” σημείωσε στο NEWS 24/7 o Εφέτης και Πρόεδρος της Ένωσης Δικαστών και Εισαγγελέων, Χριστόφορος Σεβαστίδης

Ο ίδιος τόνισε το υπαρκτό ενδεχόμενο να καταδικαστεί η χώρα ξανά από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου για απάνθρωπες συνθήκες κράτησης. “Η Πολιτεία θα έπρεπε να μεριμνήσει για την διαχείριση της κατάστασης που ήταν απόλυτα προβλέψιμη. Είναι διεθνής υποχρέωση της Ελλάδας που απορρέει από την ΕΣΔΑ, η ύπαρξη ανθρώπινων συνθηκών κράτησης. Συνεπώς, αποσπασματικά μέτρα που συνήθως λαμβάνονται για να ικανοποιήσουν την κοινή γνώμη, όχι μόνο δεν αντιμετωπίζουν την εγκληματικότητα, αλλά εκθέτουν τη χώρα σε κίνδυνο καταδίκης από το ΕΔΔΑ για απάνθρωπες συνθήκες κράτησης”.

Ο πρόεδρος της ΕνΔΕ, Χριστόφορος Σεβαστίδης, πήρε σαφή θέση σε ένα ζήτημα που μέχρι σήμερα σπάνια τίθεται ανοιχτά στη δημόσια συζήτηση και αφορά την είσοδο ιδιωτών στο σωφρονιστικό σύστημα, εξαιτίας της υπερπληρότητας των υπαρχόντων φυλακών.

“Η αύξηση του αριθμού των κρατουμένων σε τέτοιο βαθμό ώστε τα κρατικά καταστήματα κράτησης να μην επαρκούν, βάζει και μια ακόμα παράμετρο που η Ένωση μας έχει από καιρό επισημάνει σε επιστημονικά συνέδρια: την προοπτική λειτουργίας ιδιωτικών φυλακών με την μορφή μέσω Συμπράξεων Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ). Οι φυλακές στον Ασπρόπυργο είναι μόνο η αρχή. Από την υπερσυγκέντρωση κρατουμένων, από τις αθρόες φυλακίσεις, οι μόνοι που θα ωφεληθούν σίγουρα είναι όσοι επενδύσουν στην κατασκευή και διαχείριση τέτοιων φυλακών” είπε ο κ. Σεβαστίδης προσθέτοντας πως “ο λαός έχει ανάγκη από μέτρα πρόληψης, από την εκρίζωση των αιτιών που οδηγούν στην παραβατικότητα και τα οποία είναι κατά βάση κοινωνικά”.

Το NEWS 24/7 απηύθυνε ερώτημα στη Γενική Γραμματεία Αντεγκληματικής Πολιτικής, αναφορικά με το αν υπάρχει σχεδιασμός αποσυμφόρησης για το Κατάστημα Κράτησης Τρικάλων. Παράλληλα, ζητήθηκε να διευκρινιστεί εάν υπάρχει συνολικός σχεδιασμός για την αποσυμφόρηση των σωφρονιστικών καταστημάτων της χώρας, δεδομένου ότι το φαινόμενο εμφανίζεται ως γενικευμένο. Η ΓΓ Αντεγκληματικής Πολιτικής απάντησε πως η βελτίωση των συνθηκών κράτησης και ασφάλειας στα Σωφρονιστικά Καταστήματα, καθώς και η επανένταξη των κρατούμενων στην κοινωνία αποτελούν βασικές προτεραιότητές της και πως σκοπεύει να λύσει το πρόβλημα με τη δημιουργία 8 νέων φυλακών που θα αυξήσουν τη συνολική χωρητικότητα κρατουμένων κατά 6.800 θέσεις.

“Στα διαχρονικά προβλήματα της παλαιότητας των εγκαταστάσεων, της υποστελέχωσης και των ελλείψεων σε υλικοτεχνικό εξοπλισμό προστίθεται πλέον η συνεχής αύξηση πληθυσμού των κρατουμένων. Ανταποκρινόμενη σε αυτή την πρόκληση, η Γενική Γραμματεία Αντεγκληματικής Πολιτικής [..] εκπόνησε σχέδιο δράσης για την περίοδο 2025-2030 που επικεντρώνεται στους τομείς που επιδρούν άμεσα στη βελτίωση συνθηκών κράτησης και ασφάλειας στα Σωφρονιστικά Καταστήματα” απάντησε η ΓΓ Αντεγκληματικής Πολιτικής, διευκρινίζοντας πως “το νέο κατασκευαστικό πρόγραμμα για την περίοδο 2025 – 2030, προβλέπει την κατασκευή 8 νέων Σωφρονιστικών Καταστημάτων, με στόχο τη δημιουργία 6.800 νέων θέσεων κράτησης”.

Η Ελλάδα έχει καταδικαστεί επανειλημμένα από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου για τις συνθήκες διαβίωσης κρατουμένων. Η ΓΓ Αντεγκληματικής Πολιτικής ρωτήθηκε πώς σχολιάζει το ενδεχόμενο η σημερινή κατάσταση των φυλακών να παραβιάζει το άρθρο 3 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, το οποίο απαγορεύει την απάνθρωπη ή εξευτελιστική μεταχείριση. Απάντησε πως βρίσκεται σε σταθερή συνεργασία με το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους σε ζητήματα που αφορούν προσφυγές κρατουμένων στο ΕΔΔΑ. Παράλληλα, έχουν δοθεί κατευθυντήριες οδηγίες προς τους δικαστικούς λειτουργούς για την εφαρμογή αυτής της νομολογίας, ενώ στους διευθυντές των φυλακών έχει ζητηθεί να τεκμηριώνουν αναλυτικά τις συνθήκες κράτησης, ώστε να υποστηρίζονται οι θέσεις του Δημοσίου σε σχετικές προσφυγές.

Τέλος, δεν δόθηκε απάντηση από τη Γενική Γραμματεία Αντεγκληματικής Πολιτικής στο ερώτημα του NEWS 24/7, αναφορικά με τις επιπτώσεις της υπερπληρότητας για τους κρατούμενους, τους σωφρονιστικούς υπαλλήλους και τη γενικότερη ασφάλεια των φυλακών.

Ερωτήματα στο Υπουργείο Δικαιοσύνης

Παρότι η ευθύνη για τη λειτουργία των φυλακών ανήκει στο Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, το Υπουργείο Δικαιοσύνης εισηγείται τις νομοθετικές παρεμβάσεις που καθορίζουν τις ποινές και τον τρόπο έκτισής τους και έχει την πολιτική εποπτεία στην άσκηση ποινικής πολιτικής. Δεδομένης της πίεσης που δέχεται το σωφρονιστικό σύστημα, το NEWS 24/7 απηύθυνε ερωτήματα προς την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Δικαιοσύνης, αναζητώντας απαντήσεις για τον βαθμό θεσμικής συνεργασίας, την παρακολούθηση των συνθηκών κράτησης και τις επιλογές ποινικής διαχείρισης που έχουν οδηγήσει στη σημερινή οριακή κατάσταση.

Αναφορικά με το αν υπάρχει συνεργασία με το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη ή τη Γενική Γραμματεία Αντεγκληματικής Πολιτικής, προκειμένου να διασφαλίζεται η δυνατότητα εκτέλεσης των ποινών σε συνθήκες που συνάδουν με το κράτος δικαίου, το Υπουργείο Δικαιοσύνης απάντησε πως “υπάρχει διυπουργική συνεννόηση και συνεργασία”. Συγκεκριμένα, τα δύο Υπουργεία “επιδιώκουν το βέλτιστο αποτέλεσμα της εξυπηρέτησης των αρχών της γενικής και ειδικής πρόληψης μέσω της ποινής, αλλά και τη διασφάλιση αξιοπρεπών συνθηκών κράτησης σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα”.

Σχετικά με το ενδεχόμενο στις ελληνικές φυλακές να παραβιάζεται το άρθρο 3 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, το Υπουργείο Δικαιοσύνης σχολίασε πως τα δύο Υπουργεία “παρακολουθούν καθημερινά τις εξελίξεις και προτείνουν μέτρα για τη βελτίωση των συνθηκών κράτησης των σωφρονιστικών καταστημάτων” χωρίς να αναιρείται η φιλοσοφία τους για την αντιμετώπιση της εγκληματικότητας.

Το NEWS 24/7 ρώτησε το Υπουργείο Δικαιοσύνης αν η πίεση που δέχεται το σωφρονιστικό σύστημα σχετίζεται με πραγματική αύξηση της εγκληματικότητας ή οφείλεται σε άλλες παραμέτρους, όπως οι επιλογές ποινικής πολιτικής και η εφαρμογή του Ποινικού Κώδικα. Το Υπουργείο απάντησε πως “είναι συνδυασμός όλων των παραμέτρων. Όμως, το βασικό που έχει επιτευχθεί, μέσα από τη διαρκή συνεργασία και δράση των συναρμόδιων υπουργείων είναι η εγκληματικότητα σε πολύ μεγαλύτερο ποσοστό από το παρελθόν να αναδεικνύεται, (βλ. ενδεικτικά υποθέσεις ενδοοικογενειακής ή αθλητικής βίας ή οικονομικών εγκλημάτων), να εξιχνιάζεται και να τιμωρείται με αναλογικές της βαρύτητας του εγκλήματος και αποτρεπτικές ποινές [..] οι οποίες κατά κανόνα εκτίονται και δεν αναστέλλονται όπως συνέβαινε στο παρελθόν”.

Τέλος, ζητήθηκε στο Υπουργείο Δικαιοσύνης αν θα μπορούσε να αποστείλει τα διαθέσιμα στατιστικά της τελευταίας δεκαετίας για τον αριθμό καταδικαστικών αποφάσεων – δεδομένα, δηλαδή, που θα μπορούσαν να φωτίσουν εξέλιξη της εγκληματικότητας στη χώρα. Η ερώτηση δεν απαντήθηκε, διότι το Υπουργείο δεν διαθέτει αυτά τα δεδομένα.

Πηγή: news247.gt