Γιατί είναι γαλανόλευκα τα σπίτια των νησιών στο Αιγαίο – Ο λόγος που ξεκίνησε αυτό
Δεν ήταν θέμα αισθητικής ή πατριωτισμού - Η ανάγκη της δεκαετίας του '30
Οι λευκοί τοίχοι και τα μπλε παράθυρα αποτελούν το σήμα κατατεθέν των σπιτιών στα νησιά του Αιγαίου.
Μερικοί θεωρούν ότι η επιλογή των δύο χρωμάτων στους οικισμούς των νησιών του Αιγαίου συνδέεται με τα χρώματα της σημαίας μας, ενώ κάποιοι άλλοι υποστηρίζουν ότι τα συγκεκριμένα χρώματα αντικατοπτρίζουν την θάλασσα και τον ουρανό.
Ωστόσο, η εντυπωσιακή εικόνα των σπιτιών που προκαλεί τον θαυμασμό εκατομμύρια τουριστών απ’ όλο τον κόσμο έχει μια ενδιαφέρουσα ιστορία. Όσο και αν ακούγεται παράξενο, το γαλανόλευκο έγινε το χρώμα των ελληνικών νησιών την δεκαετία του 1930 για λόγους υγιεινής.
Επί δικτατορίας Μεταξά, η Ελλάδα, αλλά και όλη η Ευρώπη αντιμετώπιζε σοβαρό πρόβλημα με τη χολέρα. Με στόχο να αντιμετωπιστεί η μολυσματική ασθένεια, η κυβέρνηση Μεταξά υπέγραψε διάταγμα το 1938, επιβάλλοντας το ασβέστωμα των σπιτιών του Αιγαίου, δεδομένου ότι ο ασβέστης διαθέτει απολυμαντικές ιδιότητες.
Έτσι, λοιπόν, οι νησιώτες ασβέστωσαν τα σπίτια τους, τους δρόμους και τα σοκάκια, προκειμένου να προστατευτούν από την χολέρα.
Πώς προέκυψε, όμως, το γαλάζιο χρώμα; Το γαλάζιο χρώμα στα παράθυρα των σπιτιών οφείλεται στο λουλάκι. Το λουλάκι είναι μία χρωστική που χρησιμοποιούσαν οι νησιώτες για να λευκάνουν και να δώσουν λάμψη στα ρούχα.
Ωστόσο, οι κάτοικοι διατήρησαν το λευκό στα σπίτια, όχι μόνο για λόγους υγιεινής, αλλά και αισθητικής και, έτσι, έγινε παράδοση και ένδειξη νοικοκυροσύνης.
Λίγα χρόνια αργότερα, το 1955, η βασίλισσα Φρειδερίκη πρότεινε να διαφημιστούν οι Κυκλάδες μέσω μιας φωτογραφίας που απεικόνιζε τα γαλανόλευκα σπίτια στην Μύκονο, προκειμένου να αναδειχθούν τα νησιά ως τουριστικοί προορισμοί για Ευρωπαίους και Αμερικάνους. Όπως ήταν φυσικό, οι λιγοστοί, τότε, επισκέπτες εντυπωσιάστηκαν από την μαγευτική εικόνα.
Το 1972, έγγραφο του «Τμήματος Διοικητικής Αποκεντρώσεως Νομαρχίας Κυκλάδων» που στάλθηκε στα «Αστυνομικά Τμήματα, Δημάρχους & Προέδρους Κοινοτήτων Νομού», επανέλαβε την διαταγή για το λευκό χρώμα των τοίχων, το οποίο είχε γίνει, πλέον, συνήθεια: «Ωρίσθη ότι κυριαρχούν εξωτερικόν χρώμα των οικιών θα είναι το λευκόν… όπερ άλλωστε αποτελεί ιδιαίτερον χαρακτηριστικόν των νήσων των Κυκλάδων και εν πολλοίς ενσυνείδητον υποχρέωσιν πάντων των κατοίκων… εις τρόπον ώστε να επιτευχθή ομοιομορφία εναρμονιζομένη πλήρως προς το ιδιάζον χρώμα των νήσων του Κυκλαδικού Συμπλέγματος».
