Ιστορική συμφωνία υπέγραψε ο Ελληνικός Διαστημικός Οργανισμός με τη NASA

Η ελληνική συμμετοχή στη διεθνή διαστημική πρωτοβουλία, που έχει ως στόχο την επιστροφή του ανθρώπου στη Σελήνη, επισφραγίστηκε χτες, με την υπογραφή, στο Κολοράντο των ΗΠΑ, της συμφωνίας συνεργασίας μεταξύ του Ελληνικού Οργανισμού Διαστήματος (ΕΛΔΟ) και της NASA.

“Είναι μια ιστορική ημέρα, γιατί είναι πρώτη φορά που η χώρα επισήμως έρχεται σε μια συμφωνία με την αμερικανική Διαστημική Υπηρεσία, τη NASA. Αλλάζει μια σελίδα, πάμε λίγο ακόμη πιο μπροστά την υπεραξία των Ελλήνων επιστημόνων και αυτό ήταν το βασικό όφελος από αυτή τη διαδικασία” σημείωσε χαρακτηριστικά, μιλώντας στον ραδιοφωνικό σταθμό του ΑΠΕ- ΜΠΕ, “Πρακτορείο 104,9FM”, o Γεώργιος Μαντζούρης, διευθύνων σύμβουλος του ΕΛΔΟ, αναφερόμενος στη συμφωνία η οποία εντάσσεται στο πλαίσιο του προγράμματός της NASA, «Advanced Human and Robotic Exploration ON and AROUND the MOON». Η συμφωνία προβλέπει την έναρξη συνεργασιών γενικής μορφής και με άλλες, επιλεγμένες χώρες από όλον τον πλανήτη σε όλους τους τομείς του Διαστήματος.

“(Στοχεύουμε) να δείξουμε κάτι που όλοι γνωρίζουν όπως λέγαμε με τη διοίκηση της NASA, μαζί με τον υπουργό και τον πρόεδρο του ΕΛΔΟ, πως αυτό που έχει η Ελλάδα είναι τα μυαλά της” τόνισε ο κ.Μαντζούρης, που τοποθέτησε τον σχεδιασμό στο πλαίσιο της προσπάθειας να αναστραφεί το brain drain για τη χώρα και να μετατραπεί σε brain gain, όπως ανέφερε, στόχος που υπηρετείται, όπως είπε, από αυτή τη συμφωνία, με την οποία “θα υπάρχει μεγάλο όφελος για τη χώρα, την πατρίδα, σε σχέση με την ελληνική κοινωνία και τις επιστήμες”.

Μετά τις συμφωνίες και τις αποφάσεις των τελευταίων ημερών επί αμερικανικού εδάφους, ο κ.Μαντζούρης δήλωσε πως πρόθεση του ΕΛΔΟ και των ενδιαφερόμενων είναι να εκκινήσουν άμεσα οι απαραίτητες διαδικασίες, ώστε να προχωρήσει το ελληνικό τμήμα του πρότζεκτ με την ταχύτητα που απαιτείται: “Αυτό θέλει έναν τεράστιο σχεδιασμό και τώρα ξεκινάει μια σκληρότερη εργασία, με την όποια Επιτροπή θα συσταθεί, ενώ ήδη έχουμε ανακοινώσει προφορικά ότι σε δύο εβδομάδες από τώρα, εφόσον όλα πάνε καλά με τον προγραμματισμό, θα γίνει μια ημερίδα και θα μαζευτούμε και θα δοθεί η εκκίνηση αυτού του μεγάλου πρότζεκτ” εξήγησε ο διευθύνων σύμβουλος του ΕΛΔΟ.

“Να βοηθήσουμε τη διεθνή κοινότητα αλλά να το κάνουμε από τη χώρα”

Περιγράφοντας τα όσα σχεδιάζονται, και μάλιστα επί ένα σύντομο χρονικό διάστημα, που δεν ξεπερνά τον ένα χρόνον -κάτι που επεσήμανε με θετικό τρόπο και ο διοικητής της NASA, Τζέιμς Μπράιντενσταϊν (James Bridenstine), στις δηλώσεις του μετά την υπογραφή της συμφωνίας συνεργασίας- ο κ.Μαντζούρης τόνισε πως οι συμφωνίες και οι συνεργασίες που τελεσφορούν αυτή τη στιγμή ξεκίνησαν “με τις καταθέσεις προτάσεων των Ελλήνων επιστημόνων, των εταιριών και των ερευνητικών κέντρων, όλων όσοι συμμετείχαν από το 2018 όταν κάναμε και τη δημόσια ανακοίνωση με την οποία καλέσαμε όλους όσοι είχαν προτάσεις να τις καταθέσουν ώστε να τις στείλουμε στη NASA” όπως χαρακτηριστικά σημείωσε. Ο διευθύνων σύμβουλος του ΕΛΔΟ εξήγησε πως υπήρχε σε ισχύ μια αίτηση, την οποία μετέφερε ο κ.Μπράιντενσταϊν στους προέδρους των Διαστημικών Οργανισμών, μια αίτηση που επικοινωνούσε την επιθυμία της NASA να έχει διεθνείς συνεργάτες ώστε να πάει η NASA στη Σελήνη.

“Συμπληρώθηκαν 14 προτάσεις και πήραμε εξαιρετικές κριτικές ως χώρα για αυτές, κάτι που έχουμε μεταφέρει και στους καθηγητές και όχι μόνο που συμμετείχαν σε αυτή τη διαδικασία. Σε όλη αυτή τη διαδικασία (σ.σ. της “επιστροφής” στη Σελήνη) πάμε βήμα- βήμα, στο πλευρό της NASA και των άλλων χωρών οι οποίες θα συμμετάσχουν, οι οποίες μάλιστα είναι λίγες όπως είπε και ο υπουργός Ψηφιακής Πολιτικής. Το ρόστερ αυτή τη στιγμή είναι περιορισμένο και είμαστε πολύ υπερήφανοι που καταφέραμε και βάλαμε τη χώρα μέσα σε αυτή τη διαδικασία” τόνισε ο κ.Μαντζούρης αναφερόμενος στις επόμενες κινήσεις του ΕΛΔΟ.

Η αμερικανική NASA, οι 14 ελληνικές προτάσεις και ο νέος στόχος προσαρμογής των στο ελληνικό όχημα

Απαντώντας στο ερώτημα που έχει να κάνει με τις τελικές αποφάσεις που θα προκύψουν μετά τις 14 προτεινόμενες επιστημονικές προτάσεις που παρουσιάστηκαν στην αμερικανική NASA και το ποιες από αυτές θα επιλεγούν, ο κ.Μαντζούρης εξήγησε πως υπάρχουν ενεργές συζητήσεις για αποστολή στη Σελήνη περισσότερων των αρχικώς σχεδιαζόμενων πρότζεκτ. “Στην αρχή είχαμε ξεκινήσει τις συζητήσεις ώστε να υλοποιήσουμε μια ή δύο από τις προτάσεις, μετά όμως από τη απήχηση που είχαν αυτές οι προτάσεις και όλο αυτό το εγχείρημα, σε συνδυασμό με τα αποτελέσματα των χθεσινών συζητήσεων, καταλάβαμε ότι το πρότζεκτ είναι πολύ μεγαλύτερο από ό,τι είχαμε αρχικά στο μυαλό μας. Έτσι θα το ανοίξουμε και θα προσπαθήσουμε όλες αυτές τις προτάσεις να τις ενσωματώσουμε με κάποιο τρόπο πάνω στο ρομποτικό όχημα, ούτως ώστε να δώσουμε περισσότερα δεδομένα και οφέλη στην κοινωνία, τη βιομηχανία. Θα δημιουργηθούν νέες εταιρίες με αντικείμενο πλέον τη Σελήνη”, τόνισε και μετέφερε την εκτίμησή πως στην πορεία των εξελίξεων “όλοι θα έχουν το περιθώριο να κάνουν αυτό που θέλουν να κάνουν στο ελληνικό όχημα”, όπως χαρακτηριστικά είπε. “Θέλω να αισθανόμαστε πολύ περήφανοι για όλους τους επιστήμονες που έχουμε, τις υπεραξίες, άτομα που φεύγουν στο εξωτερικό, τώρα όμως θα μείνουν στην Ελλάδα και θα υλοποιήσουν αυτό το πρότζεκτ. Για αυτό θα πρέπει να είμαστε όλοι περήφανοι”, κατέληξε. (Πηγή: ΑΠΕ, Σωτήρης Κυριακίδης)

Η συμφωνία ανάμεσα στα άλλα, περιλαμβάνει την κατασκευή και αποστολή του πρώτου ρομποτικού οχήματος, το 2022, στη Σελήνη.

Έλληνες επιστήμονες οι οποίοι έχουν κληθεί από τον ΕΛΔΟ να συμμετέχουν στον πρόγραμμα της NASA, μίλησαν για την εν λόγω συμφωνία.

Από το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, το οποίο μετέχει στο πρόγραμμα της NASA, ο καθηγητής Αντώνης Πασχάλης μίλησε στο ραδιόφωνο του Real FM :

«Η υπογραφή της χθεσινής συμφωνίας ήταν μια πρωτοβουλία του ΕΛΔΟ. Πρόκειται για συνεργασία με τη NASA σε ένα πρόγραμμα διαστημικό, όπου η ΝΑSA, η Αμερική και άλλες χώρες, περίπου 10, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, θα πατήσουν το πόδι τους στο φεγγάρι με ρομποτικά συστήματα. Η πρώτη αποστολή θα είναι μη επανδρωμένη. Εκεί πέρα θα γίνει μελέτη του υπεδάφους της Σελήνης κι άλλες μελέτες βιολογικές, γεωλογικές και ό,τι άλλο χρειαστεί. Θα γίνουν μια σειρά από αποστολές που θα ξεκινήσουν από τη Σελήνη και θα συνεχίσουν τη δεκαετία του ’30 για τον Άρη. Είναι ένα πολύ μεγάλο project, στο οποίο η Ελλάδα θα έχει τη χαρά να συμμετάσχει από τους πρώτους. Για να πάμε στον Άρη, πρέπει πρώτα να περάσουμε από το φεγγάρι. Η ακτινοβολία είναι τεράστια πλέον έξω από την προστασία της Γης και, όπως καταλαβαίνετε, πρέπει να λυθούν πάρα πολλά τεχνολογικά θέματα. Το διαστημικό όχημα θα φτιαχτεί στην Ελλάδα, θα είναι made in Greece και θα συνεργαστούν για την υλοποίησή του ελληνικά πανεπιστήμια με ελληνικές εταιρείες. Εκεί εμείς θα έχουμε τη δυνατότητα να φτιάξουμε έναν επεξεργαστή ειδικού σκοπού, ο οποίος ουσιαστικά θα κάνει συμπίεση της υπερφασματικής εικόνας, η οποία είναι απαραίτητη για τη μελέτη του υπεδάφους του φεγγαριού. Πρόκειται για φωτογραφία σε πάρα πολλές συχνότητες, σε πάρα πολλά διαφορετικά φάσματα και καλύπτει και το ορατό αλλά και το υπέρυθρο φάσμα. Με αυτόν τον τρόπο μπορούμε να δούμε πράγματα, που δεν μπορούμε να δούμε με τα μάτια μας, όπως λεπτομέρειες για την εργασία του εδάφους, λεπτομέρειες για αρρώστιες, που μπορεί να υπάρχουν στο έδαφος, στα φυτά, στις καλλιέργειές μας. Ακόμη να γίνει πρόβλεψη και για σεισμούς. Η κάθε χώρα αναλαμβάνει να φτιάξει κάτι δικό της. Εμείς ως Ελλάδα αποφασίσαμε να φτιάξουμε ένα μικρό ρομποτάκι με μία κάμερα, με το οποίο θα μελετήσουμε το υπέδαφος του φεγγαριού. Η γνώση που θα αναπτυχθεί μπορεί να εφαρμοστεί και στη Γη προς όφελος των Ελλήνων πολιτών. Θα είναι όφελος για τους αγρότες, για τους κτηνοτρόφους, τους ψαράδες. Είναι τεχνολογίες, οι οποίες περνούν μετά στη Γη. Είναι τεράστιο το όφελος, το οποίο θα έχουμε στη συνέχεια. Το τεράστιο όφελος είναι ότι θα αναπτυχθούν τεχνολογίες στην Ελλάδα και θα κρατήσουμε επιστήμονες στην Ελλάδα». (Πηγή: ΑΠΕ, Δ.Βαλαβανίδου)

Οι χθεσινές δηλώσεις για την υπογραφή της συμφωνίας

Ο Δ/νων Σύμβουλος του ΕΛΔΟ, σημείωσε: «Σήμερα είναι μια ιστορική μέρα για την Ελλάδα, είμαι πολύ χαρούμενος και ταυτόχρονα πολύ συγκινημένος γιατί μετά από εννέα μήνες σκληρής δουλειάς καταφέρνουμε να υπογράψουμε σήμερα μία κοινή συνεργατική συμφωνία με τη NASA η οποία στηρίζεται σε δύο πυλώνες: α) Τη γενική συνεργασία για το διάστημα και β) την αποστολή του ρομποτικού οχήματος στη σελήνη. Τα οφέλη θα είναι τεράστια για τη κοινωνία, την επιστήμη, την οικονομία αλλά κυρίως για τους νέους. Για αυτόν ακριβώς το λόγο προτρέπουμε του νέους να συνταχθούν στο πλευρό του Ελληνικού Διαστημικού Οργανισμού και όλοι μαζί να υλοποιήσουμε αυτή τη συνεργατική συμφωνία που μόλις υπογράψαμε. Ως διευθύνων σύμβουλος του ΕΛΔΟ είμαι στην ευχάριστη θέση να ανακοινώσω ότι εντός ολίγου θα έχουμε την ολοκλήρωση της στελέχωσης του οργανισμού και πλέον με όλες μας τις δυνάμεις θα υπηρετήσουμε τους στρατηγικούς στόχους που έχει θέσει η πολιτεία για το διάστημα μέχρι το 2040 και ποιος ξέρει…».

Ο Γενικός Διευθυντής της NASA ανέφερε: «Οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής επιστρέφουν στη σελήνη και αυτή τη φορά γίνετε με ένα τρόπο ο οποίος δεν έχει ξαναγίνει ποτέ. Αυτή τη φορά επιστρέφουμε στη σελήνη για να μείνουμε. Κάτι άλλο το οποίο είναι μοναδικό είναι το γεγονός ότι η επιστροφή στο φεγγάρι γίνετε με μία συμμαχία διεθνών εταίρων και είμαστε ενθουσιασμένοι που ο Ελληνικός Διαστημικός Οργανισμός ο οποίος μετρά ένα χρόνο από την ίδρυσή του, θα είναι μαζί μας όταν θα επιστρέψουμε στη σελήνη».

Ο Υπουργός Ψηφιακής πολιτικής κ. Νίκος Παπάς υπογράμμισε: «Η σημερινή συμφωνία είναι ιστορική. Ένα χρόνο μετά την ίδρυση του Ελληνικού Διαστημικού Οργανισμού η Ελλάδα θα πάει στο φεγγάρι. Θα είναι στη μικρή ομάδα χωρών μέσα στην ιστορία της ανθρωπότητας που έχουν στείλει δικό τους όχημα στη σελήνη. Η Ελληνική ερευνητική κοινότητα δεν έχει να ζηλέψει τίποτα από τις ερευνητικές κοινότητες άλλων χωρών και νομίζω ότι έχουμε μπροστά μας μία τομή η οποία θα δώσει μια νέα πνοή και στην έρευνα αλλά και στο διεθνές εκτόπισμα της Ελλάδος».

Ο Πρόεδρος του Ελληνικού Διαστημικού Οργανισμού δήλωσε: «Για τον Ελληνικό Διαστημικό Οργανισμό η σημερινή μέρα είναι η πιο σημαντική από τη στιγμή της ίδρυσής του. Για εμάς αυτό αποτελεί μεγάλη ευθύνη και από αύριο ξεκινούμε δουλειά για να καθορίσουμε τις απαιτήσεις του οχήματος που θα στείλουμε μαζί με τη NASA στη σελήνη».