Μια απροσδόκητη ανακάλυψη υδροθερμικών πεδίων στη Μήλο

Εκτεταμένα και μέχρι πρόσφατα άγνωστα υποθαλάσσια υδροθερμικά πεδία στη υφαλοκρηπίδα της Μήλου εντόπισε διεθνής ομάδα Ελλήνων και Γερμανών επιστημόνων, σύμφωνα με δημοσίευση στο επιστημονικό περιοδικό «Scientific Reports» του ομίλου Nature.

Η έρευνα επιβεβαιώνει ότι η υδροθερμική δραστηριότητα στη Μήλο παραμένει έντονη, φθάνοντας σε βάθη έως και 230 μέτρα, σημαντικά μεγαλύτερα από όσα ήταν γνωστά μέχρι σήμερα.

Όπως αναφέρει η Παρασκευή Νομικού, καθηγήτρια του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, το ηφαιστειακό σύστημα του νησιού είναι ζωντανό και πιο εκτεταμένο από όσο θεωρείτο. Η δραστηριότητα αυτή δημιουργεί μοναδικά οικοσυστήματα, επηρεάζει τη χημεία του θαλάσσιου περιβάλλοντος και παρέχει κρίσιμες πληροφορίες για τη γεωθερμική ενέργεια και την αξιολόγηση γεωκινδύνων στην περιοχή.

Η κ. Νομικού τονίζει τη συσχέτιση μεταξύ της κατεύθυνσης των υδροθερμικών εκπομπών και των ρηγμάτων της περιοχής, επισημαίνοντας τον ρόλο των τεκτονικών δομών στον έλεγχο της θέσης και της έντασης της υδροθερμικής δραστηριότητας, τόσο στη ξηρά όσο και στη θάλασσα.

Η ερευνητική ομάδα αξιοποίησε βαθυμετρικά δεδομένα υψηλής ανάλυσης, χημικές και φυσικές μετρήσεις, καθώς και οπτικό υλικό από το τηλεκατευθυνόμενο όχημα (ROV) MARUM-SQUID. Μέσω αυτών, χαρτογραφήθηκε ένα εκτεταμένο υδροθερμικό σύστημα ενδιάμεσου βάθους (30–230 μ.) στη νότια και βορειοδυτική υφαλοκρηπίδα της Μήλου.

Οι επιστήμονες εντόπισαν τρεις κύριες περιοχές υδροθερμικών πεδίων: Αγία Κυριακή, Παλαιοχώρι – Θειορυχεία και Βάνι. Οι ζώνες αυτές ευθυγραμμίζονται με ενεργά ρήγματα που διαμορφώνουν τη νοτιοανατολική και βορειοδυτική ακτή της Μήλου, καθώς και το τεκτονικό σύστημα Κόλπος Μήλου – Φυριπλάκας.

Τα συγκεκριμένα ρήγματα έχουν οδηγήσει σε καθίζηση της υφαλοκρηπίδας έως και τα 230 μέτρα, διευκολύνοντας την άνοδο των υδροθερμικών ρευστών.

Όλες οι περιοχές παρουσιάζουν χαρακτηριστική διμορφική κατανομή των υδροθερμικών εκπομπών με κορυφώσεις στα 130 και 180 μέτρα, ενώ στο Παλαιοχώρι–Θειορυχεία παρατηρείται και τρίτη κορύφωση στα 210 μέτρα.

Τα ρηχά πεδία βρίσκονται σε επίπεδα, αμμώδη υποστρώματα καλυμμένα από λευκά μικροβιακά στρώματα και εκπομπές αερίων. Στα βαθύτερα πεδία καταγράφονται εκτεταμένα μικροβιακά στρώματα, καμινάδες με εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα και ενεργές εκροές ρευστών με θερμοκρασίες άνω των 180°C, στοιχείο που υποδηλώνει έντονη και επίμονη υδροθερμική δραστηριότητα.

Παρότι τα αίτια της διμορφικής ή τριμορφικής κατανομής των εκπομπών εξετάζονται ακόμη, η μελέτη προσφέρει την πληρέστερη έως σήμερα αποτύπωση της χωρικής κατανομής, της γεωμορφολογίας και των χαρακτηριστικών των υδροθερμικών ρευστών στη ρηχή και ενδιάμεσου βάθους υφαλοκρηπίδα της Μήλου.

Σύμφωνα με τη Σολβέιγκ Μπάρινγκ, ερευνήτρια του MARUM – Center for Marine Environmental Sciences του Πανεπιστημίου Βρέμης και επικεφαλής της ωκεανογραφικής αποστολής M192 με το γερμανικό πλοίο METEOR, η ομάδα δεν ανέμενε να εντοπίσει τόσο εκτεταμένη περιοχή αέριων εκπομπών. Η πρώτη οπτική επαφή με τα υδροθερμικά πεδία μέσω του υποβρύχιου ρομπότ προκάλεσε έκπληξη λόγω της ποικιλίας και της ομορφιάς τους.

Η ανακάλυψη αυτή ανοίγει νέες προοπτικές για τη μελέτη της ηφαιστειότητας, της τεκτονικής και της υδροθερμικής δραστηριότητας στη Μεσόγειο.

Η έρευνα πραγματοποιήθηκε από επιστήμονες του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, του GeoZentrum Nordbayern του Πανεπιστημίου Friedrich-Alexander, του Institute for Chemistry and Biology of the Marine Environment (ICBM) του Πανεπιστημίου Oldenburg, του Constructor University της Βρέμης και του Πανεπιστημίου της Βρέμης, συμπεριλαμβανομένου του ερευνητικού κέντρου MARUM.

Πηγή: businessdaily.gr