Μια γέφυρα Bailey έτοιμη να «αναλάβει υπηρεσία» στη Χαλκιδική

Τις ημέρες αυτές, η εγκατάσταση μιας γέφυρας τύπου Bailey από το 723ο Τάγμα Μηχανικού (ΤΜΧ) του Ελληνικού Στρατού ολοκληρώνεται και τα τελευταία σιδερένια στοιχεία σε αυτό το παγκοσμίως γνωστό κατασκεύασμα έχουν «δέσει» για να δεχτούν τις μετακινήσεις των πολιτών. Δεν είναι λίγοι οι ιστορικοί που ισχυρίζονται πως μαζί με τη διάσημη Ντακότα και το απλό στην συναρμολόγηση Τζιπ, οι γέφυρες Μπέλεϋ (Bailey) κέρδισαν τον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο. Ακόμη και αν η Περιφερειακή Ενότητα Χαλκιδικής δεν γνωρίζει την περίφημη δήλωση του εμβληματικού στρατάρχη Μοντγκόμερι, το αλησμόνητο «χωρίς τη γέφυρα Μπέλεϋ, δεν θα είχαμε κερδίσει τον πόλεμο», θα έχει αποκαταστήσει την πρόσβαση μεταξύ Τορώνης και Συκιάς με τους πολίτες κερδισμένους.

«Είναι μια γέφυρα που στο Μηχανικό μαθαίνουμε από την αρχή. Εκπαιδευόμαστε ως ανθυπολοχαγοί στη Σχολή Μηχανικού στο Λουτράκι πάνω σε αυτήν και τις έχουμε χρεωμένες στις μικρότερες και στις μεγαλύτερες μονάδες ενώ χρησιμοποιείται παγκοσμίως από τα τέλη του 2ου Π.Π. Την Μπέλεϋ μπορείς να την τροποποιήσεις ανά πάσα ώρα και στιγμή, μεταβάλλοντας την φέρουσα ικανότητά της αλλά και την ταχύτητα με την οποία μπορείς να περπατήσεις επάνω. Το κατάστρωμά της αρχικά ως συλλογή είναι από ξύλο ώστε να μπορεί να εναλλάσσεται και να συντηρείται εύκολα όπως και να δέχεται αντίστοιχα φορτία χωρίς να υπάρχει ολισθηρότητα. Πήρε το όνομά της από τον ίδιο τον κατασκευαστή της που προσπάθησε να κατασκευάσει μια γέφυρα η οποία θα μπορούσε να μεταφέρεται εύκολα, να τροποποιείται εύκολα, να αντέχει σε φορτία και να χρησιμοποιείται κατά κύριο λόγο για στρατιωτικούς σκοπούς.

Αργότερα άρχισε να γίνεται χρήση της και για κοινωφελή υπηρεσία ώστε να αντιμετωπίσουμε μια καταστροφή και να λειτουργήσει ένας δρόμος σε κάποια ανάγκη. Και είναι ένα υλικό που σε περιοχές της Ελλάδας έχει μείνει σε χρήση για δεκαετίες με συντήρηση που αφορά περιορισμένα μόνο στοιχεία της όπως π.χ ένα φθαρμένο τμήμα του καταστρώματος», εξηγεί μιλώντας στο ραδιόφωνο του ΑΠΕ ΜΠΕ, “Πρακτορείο 104.9FM” και στην ειδική εκπομπή για θέματα στρατιωτικής, αμυντικής, αεροδιαστημικής τεχνολογίας “Ειδικές Αποστολές” ο Αντισυνταγματάρχης (ΜΧ) Αλέξανδρος Γούναρης , διοικητής του 723ου Τάγματος Μηχανικού.

Είναι ένα υλικό που βοήθησε πολλές χώρες να στηθούν στα πόδια τους ξανά… «Η γέφυρα τύπου Μπέλεϋ είναι ένα υλικό το οποίο αντέχει στο χρόνο έχει χρησιμοποιεί κατά κόρον στην ανοικοδόμηση της Ελλάδας μετά τον πόλεμο. Γι’ αυτό άλλωστε και ακόμα βρίσκουμε τέτοιες γέφυρες σε παρά πολλές περιφερειακές ενότητες της ηπειρωτικής χώρας αλλά και σε νησιά. Στα Γιάννενα πχ. αυτές οι γέφυρες πλέον να αποτελούν μνημεία για τους κατοίκους ενώ, για να δείτε τις δυνατότητες του υλικού, πρόσφατα στην περιφερειακή ενότητα των Σερρών το Μηχανικό ξέστησε μια γέφυρα του τύπου με μήκος 350 μέτρα. Εμείς προσφάτως ξεστήσαμε δύο γέφυρες στις περιοχές των Κουφαλίων και του Προχώματος οι οποίες ήταν στημένες εκεί από το 1959, με το υλικό τους να είναι μάλιστα πλήρως αξιόπιστο. Η Μπέλεϋ είναι κάτι πάνω στο οποίο μαθαίνουμε κάθε ημέρα…», σημειώνει ο διοικητής του 723 Τάγματος Μηχανικού.

Το σιδερένιο Lego-παζλ που δεν είναι για παιδιά

Οι γέφυρες Μπέλεϋ είναι ένα είδος φορητών, προ-κατασκευασμένων, χαλύβδινων “γέφυρων ζευκτών” που αναπτύχθηκε το 1940-1941 από τους, πάντα δυνατούς στην εφευρετικότητα, Βρετανούς. Και το σίγουρο είναι πως είναι ο εφοδιασμός και η ασφάλεια των εφοδιασμών που κερδίζουν τελικά τους πολέμους όπως απέδειξε σχετικά πρόσφατα και ο Έλληνοαμερικανός στρατηγός Γκας Παγώνης διοικητής ανεφοδιασμού των συμμαχικών δυνάμεων κατά τη διάρκεια του Πολέμου του Κόλπου το 1991. Τα πρόσωπα μιας Μπέλεϋ πολλά και η αντοχή της απίστευτη με λίγη… φροντίδα. «Γαλβανισμένο, στρατζαριστό ή κατάστρωμα φθοράς στο οποίο αντικαθιστάς μόνο την ξυλεία που έχει φθαρεί, έχουμε επιλογές για το πάτωμά της. Και ενίοτε χρειάζεται ένα απλό βάψιμο. Μιλάμε για μικρές απαιτήσεις συντήρησης σε θέματα φθοράς με μια επίβλεψη για τη σωστή λειτουργία των συσφίξεων να αρκεί πολλές φορές. Αυτά είναι τα κύρια πλεονεκτήματα των Μπέλεϋ », σημειώνει ο κ. Γούναρης, δεκαπέντε άτομα από την μονάδα του οποίου απασχολήθηκαν στην εγκατάσταση μιας τύπου γέφυρας στην Τορώνη.

Η σημαντικότερη “έμπνευση” πίσω από την υλοποίηση της συγκεκριμένης γέφυρας είναι πως το συγκεκριμένο υλικό μπορεί να τροποποιείται με πολλούς τρόπους και μπορεί να γεφυρώσει από έξι μέχρι και 200 μέτρα άνοιγμα. «Είναι κάτι που κάναμε εμείς π.χ στον Αξιό ποταμό με αξιοπιστία, ευκολία ακόμη θα έλεγε κανείς, παρά το μεγάλο βάρος της κατασκευής -μόνο το ένα πλαίσιο μιας τέτοιας γέφυρας έχει βάρος κοντά στα 270 κιλά. Μπορείς δηλαδή να μεταφέρεις τη συλλογή, να την τοποθετήσεις και να την ξεστήσεις ή εάν ένα κομμάτι της έχει φθαρεί να αντικατασταθεί μόνο αυτό χωρίς να αχρηστευθεί ολόκληρη», προσθέτει ο διοικητής του 723ου Τάγματος Μηχανικού. Χαρακτηριστικό δε της ευελιξίας της κατασκευής είναι η δυνατότητα να την τοποθετήσουν μηχανικοί ακόμη και για σιδηροδρομική χρήση, ή για την δημιουργία μιας γέφυρας μαζί με πεζοδρόμιο δίπλα,«…ή ακόμη και να αναπτύξουμε σε σημείο μια γέφυρα με άνω και κάτω κατάστρωμα, ακόμη και να φτιάξουμε τα μεσόβαθρα στο άνοιγμα που γεφυρώνουμε από το ίδιο το υλικό της γέφυρας», εξηγεί ο διοικητής του 723ου ΤΜΧ.

Ασφάλεια μέσα από την ευρηματικότητα

Κάθε Μπέλεϋ είναι κάτι ανάμεσα σε ζωντανό οργανισμό και… transformers . «Τρανσφόρμερ, Lego για τα σημερινά παιδιά, όπως και να την παρομοιάσουμε το σίγουρο είναι πως είναι ασφαλέστατη. Εφόσον τηρούνται οι αποστάσεις στην διέλευση και τα όρια ταχύτητας, μια τέτοια γέφυρα είναι πάρα πολύ ασφαλής αφού για αυτό το λόγο έχει μελετηθεί. Αρκεί να σκεφτεί κανείς πως σε καιρούς πολεμικών επιχειρήσεων τις συγκεκριμένες γέφυρες διαβαίνουν άρματα μάχης, ερπυστριοφόρα οχήματα, πολλών τύπων βαριά οχήματα και εξοπλισμός που κοστίζει εκατομμύρια όπως, κυρίως, και το πολύτιμο έμψυχο προσωπικό. Κάθε γέφυρα Μπέλεϋ προσφέρει ασφαλείς διελεύσεις σε όλους και έτσι, φυσικά, γίνεται και με ένα απλό Ι.Χ αυτοκίνητο ή ένα φορτηγό», εξηγεί ο Έλληνας Αντισυνταγματάρχης. Το ξύλινο κατάστρωμα που βλέπουμε όταν διερχόμαστε από αυτή είναι μάλλον μια… ψευδαίσθηση αφού από κάτω υπάρχει μια κατασκευή πανέξυπνη, απλή και πανίσχυρη που προσφέρει ασφάλεια όση φθορά και να εμφανιστεί στην επιφάνεια. «Πρόκειται για μια μεταλλική στήριξη ειδική. Το ονομάζουμε σε όρους μηχανικής σύμπλεγμα υπερστατικών φορέων και μιλάμε για μια μεταλλική κατασκευή που υποστηρίζει όλη τη γέφυρα. Η ασφάλεια που παρέχει μια Μπέλεϋ όταν τη στήσουμε και έχουμε τήρηση των κανόνων διέλευσης είναι 100%», σημειώνει με έμφαση ο διοικητής του 723 ΤΜΧ.

Μάρτυρες ιστορικών γεγονότων της χώρας, συνοδοιπόροι των εκδρομέων μέσα στο χρόνο

Οι συγκεκριμένες γέφυρες γίνονται σιγά- σιγά και τουριστική ατραξιόν. Που μπορεί κανείς να τις διαβεί αλλά και να τις φωτογραφήσει; «Κάποιες ξεστήθηκαν το τελευταίο διάστημα στον Λουδία μετά το χωριό Γέφυρα, στη Σίνδο, στα Κουφάλια και στο Πρόχωμα -με πολλά στοιχεία τουριστικής ατραξιόν. Ιδιαίτερες όμως για τον ταξιδιώτη είναι οι υπάρχουσες στον ‘Αγιο Πρόδρομο, στην περιοχή της Μελίκης στη Βέροια όπως και η νέα που ολοκληρώσαμε στην περιοχή της Τορώνης. Δύο τέτοιες γέφυρες έχουμε ακόμη στην περιοχή του Λουδία και μέσα στο φράγμα του Αξιού μετά από ένα μικρό ταξίδι. Μια εξαιρετική Μπέλεϋ υπάρχει και στην Φλώρινα στον δρόμο για την Καστοριά, ενώ τοποθετήθηκαν και δύο γέφυρες του τύπου στην περιοχή του Βόλου-Πήλιο μετά από τις καταστροφικές πλημμύρες. Μεγάλος αριθμός, ενδεχομένως και πάνω από δεκαπέντε, είναι οι στημένες Μπέλεϋ στην ευρύτερη περιοχή της περιφέρειας Ιωαννίνων στην Ήπειρο, περιφέρεια όπου υπάρχει τεχνογνωσία και γίνεται σημαντική χρήση των γεφυρών αυτών» απαντά ο κ. Γούναρης. Ο διοικητής του 723ου ΤΜΧ μεταφέρει ταυτόχρονα και την εικόνα μιας ξεχωριστής, μοναδικής Μπέλεϋ στην μοναστική πολιτεία του Αγίου Όρους.

«Υπάρχει μια εξαιρετική γέφυρα, που δυστυχώς δεν μπορεί να την δει ο γυναικείος πληθυσμός. Είναι μια γέφυρα Μπέλεϋ που βρίσκεται στη Μονή Γρηγορίου στο ‘Αγιο Όρος που έχει στηθεί από την μονάδα πριν από μερικά χρόνια. Πρόκειται για μια πάρα πολύ ωραία “διπλή- διπλή”, όπως είναι η ορολογία, γέφυρα μήκους 120 ποδών, που βρίσκεται σε μια μοναδική χαράδρα. Οι μοναχοί εκεί την έχουν συντηρήσει και δεσπόζει στον χώρο από οποιοδήποτε σημείο και αν την κοιτάξει κανείς. Ιδιαίτερης ομορφιάς είναι όμως θα πω και αυτή που όπως είπα μόλις ολοκληρώνουμε στην περιοχή της Τορώνης. Μπορείς ως περιηγητής να παντρέψεις εκεί το στοιχείο του βουνού, της θάλασσας και την κατασκευή αυτή καθεαυτή με μοναδικό τρόπο επισκεπτόμενος την Χαλκιδική», περιγράφει.

Μια ειδικότητα για τα δύσκολα

Το 723ο Τάγμα Μηχανικού όπως και όλο το δυναμικό του Μηχανικού των ΕΔ της Ελλάδας έχουν έναν ρόλο διαχρονικό, διαρκή με βαθύ αίσθημα ανθρωπιάς στην ελληνική επικράτεια αφού είναι μονάδες του Μηχανικού μονάδες που θα διαταχθούν άμεσα να εξυπηρετήσουν τις δημόσιες ανάγκες και σε καιρό ειρήνης. Τα στελέχη τους είναι υπερήφανα παθιασμένα για την δουλειά τους και αγαπούν την επαφή τους με πολίτες της χώρας. «Αγαπάμε τη δουλειά μας, ναι. Όταν μπορούμε να προσφέρουμε βοήθεια στον κόσμο μέσω του έργου μας, το ευχαριστώ τους είναι η μεγαλύτερη ανταμοιβή μας. Σεισμοί, πλημμύρες, δασικές πυρκαγιές, έχουμε κληθεί να συνδράμουμε σε όλες τις περιπτώσεις και η απλή “καλημέρα” και το “ευχαριστώ” των κατοίκων στα σημεία όπου έχουμε βρεθεί ως Μηχανικό ήταν η καθημερινή μας ανταμοιβή…», συμπληρώνει ο διοικητής του 723 Τάγματος Μηχανικού.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ/ Σωτήρης Κυριακίδης

*Τη φωτογραφία παραχώρησε εκπρόσωπος Τύπου Γ’ Σώματος Στρατού