Οι 5 τομείς με προοπτικές για “δυνατές” επιχειρηματικές συνεργασίες Ελλάδας-Σερβίας

Ευκαιρίες σε πέντε τομείς διαβλέπει για την τόνωση των επιχειρηματικών σχέσεων Ελλάδας-Σερβίας ο γενικός σύμβουλος Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων (ΟΕΥ) Α’ της ελληνικής πρεσβείας στο Βελιγράδι, Χαράλαμπος Κουναλάκης, ο οποίος παρουσίασε, σήμερα, στη Θεσσαλονίκη, τον “χάρτη” των πεδίων, όπου μπορούν να αναπτυχθούν αμοιβαία επωφελείς συνεργασίες.

“Πλατύνετε τους επιχειρηματικούς σας ορίζοντες, δημιουργήστε συνέργειες προς όφελος της ευημερίας και των δύο χωρών” σημείωσε ο Ελληνας διπλωμάτης, απευθυνόμενος σε κοινό δεκάδων Ελλήνων και Σέρβων επιχειρηματιών, στη διάρκεια του Επιχειρηματικού Φόρουμ Ελλάδας-Σερβίας, το οποίο διοργανώνουν το Γραφείο ΟΕΥ της ελληνικής πρεσβείας στο Βελιγράδι, το “Enterprise Greece” και το Ελληνοσερβικό Επιμελητήριο Ελλάδας.

“Γιατί να επενδύσετε στην Ελλάδα; Για τη μακροπρόθεσμη τάση και προοπτική του τουρισμού της, που δημιουργεί ευκαιρίες για επενδύσεις σε τουριστικές εγκαταστάσεις και υποδομές. Για την ανάκαμψη της οικονομίας της. Ισχυρά σημάδια ανάκαμψης είναι ήδη ορατά (…) κι επιτρέπουν στη χώρα να εισέλθει σε σταθερή περίοδο δυναμικής οικονομικής ανάπτυξης (…) Για τη στρατηγική της θέση (…) Και για το γεγονός ότι μπορεί να εξελιχθεί σε ενεργειακή πύλη για όλη την Ευρώπη, μεταφέροντας αέριο από τρεις πηγές: πρώτον, από την Κεντρική Ασία και την Τουρκία, δεύτερον από την ανατολική Μεσόγειο και, τρίτον, από τον δικό της θαλάσσιο πυθμένα, που καλύπτει μεγάλα κοιτάσματα υδρογονανθράκων” σημείωσε ο Ελληνας διπλωμάτης, ο οποίος μίλησε πριν από την έναρξη των εκατοντάδων επιχειρηματικών ραντεβού, που θα πραγματοποιηθούν μέχρι το απόγευμα ανάμεσα σε επιχειρηματίες των δύο χωρών.

Οι τομείς στους οποίους διανοίγονται ευοίωνες προοπτικές για διμερείς επιχειρηματικές συνεργασίες είναι, σύμφωνα με τον κ.Κουναλάκη, οι εξής:

Ενέργεια και ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ΑΠΕ): Οι αγωγοί αλλάζουν τα δεδομένα

Η Ελλάδα εξελίσσεται σε κόμβο για τη διακίνηση φυσικού αερίου στην Ευρώπη, στο πλαίσιο και των νέων δεδομένων που διαμορφώνουν αγωγοί όπως ο Διαδριατικός (ΤΑP), ο EASTMED και ο διασυνδετήριος Ελλάδας-Βουλγαρίας (IGB), σημείωσε ο κ.Κουναλάκης. Παράλληλα, “τρέχουν” έργα εκτιμώμενου προϋπολογισμού 2,5 δισ. ευρώ για διασυνδέσεις με το κεντρικό δίκτυο (grid), ενώ κατασκευάζονται project μεγάλης κλίμακας στον χώρο των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και των σχετικών υποστηρικτικών υποδομών. Στην Ελλάδα υπάρχουν 19 ενεργειακά έργα στρατηγικής σημασίας.

Εντυπωσιακό είναι το δυναμικό της Ελλάδας στον τομέα των ΑΠΕ: αφενός θέτει υψηλούς στόχους για την ενσωμάτωσή τους στο σύστημα, σχεδιάζοντας ως το 2030 να αντιπροσωπεύουν το 50% της κατανάλωσης, μετά από επενδύσεις ύψους 1,5 δισ. ευρώ. Αφετέρου, έχει να παρουσιάσει πλούσιους πόρους, τους οποίους αξιοποιεί ολοένα και περισσότερο: στην ηλιακή ενέργεια η Ελλάδα διαθέτει την τρίτη υψηλότερη αναλογία εγκατεστημένης επιφάνειας ηλιακών συλλεκτών ανά κάτοικο στην Ευρώπη, μετά την Κύπρο και την Αυστρία, ενώ σημαντικό είναι το δυναμικό της και στην αιολική ενέργεια.

Την ίδια στιγμή, η Σερβία στηρίζεται ακόμη σε πολύ μεγάλο βαθμό στον άνθρακα, ο οποίος αντιστοιχεί σε περίπου το 90% της ετήσιας ενεργειακής κατανάλωσης στη χώρα, ενώ η παραγωγή ηλεκτρισμού βασίζεται σε ποσοστό άνω του 70% στο ίδιο ορυκτό καύσιμο. Δεδομένου ότι και η Σερβία έχει θέσει υψηλούς στόχους για τις ΑΠΕ (με προοπτική το μερίδιό τους να φτάσει στο 27,3% έως το 2020), οι προοπτικές συνεργασίας στον τομέα αυτό είναι, σύμφωνα με τον κ. Κουναλάκη, ευοίωνες.

Κατά τον ‘Ελληνα διπλωμάτη, οι δύο χώρες θα μπορούσαν -μεταξύ άλλων- να συνεργαστούν σε project για την παραγωγή και διανομή ενέργειας (τόσο στον δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα), στη σύσταση κοινοπραξιών στους τομείς των μονάδων αιολικής, ηλιακής και θερμικής ενέργειας και ενέργειας από βιομάζα, στην ανταλλαγή τεχνογνωσίας στον τομέα των φωτοβολταϊκών, αλλά και στην ανάληψη υπεργολαβιών στο πλαίσιο των συνεχιζόμενων επενδύσεων στην Ελλάδα τον τομέα των υποδομών διακίνησης φυσικού αερίου και ηλεκτρισμού.

Γεωργία και τρόφιμα: Ευνοϊκές προοπτικές για “νόστιμα” joint-ventures

Η γεωργία αντιστοιχεί περίπου στο 4% του ΑΕΠ της Ελλάδας, η οποία διαθέτει 5 εκατ. εκτάρια καλλιεργήσιμης γης, έστω κατακερματισμένα σε μικρό κλήρο. Ο δε τομέας των τροφίμων αποτελεί για την Ελλάδα ατμομηχανή της βιομηχανίας, καθώς αποδίδει το 24% της απασχόλησης, το 25% της προστιθέμενης αξίας, το 70% των εξαγωγών (σε αξία) και αντιστοιχεί στο 25% του συνολικού επενδεδυμένου κεφαλαίου. Παράλληλα, οι ελληνικές επιχειρήσεις έχουν με τα χρόνια οικοδομήσει δίκτυα διανομής για πρόσβαση στις αγορές της νοτιοανατολικής Ευρώπης και της ανατολικής Μεσογείου.

Η δε Σερβία προσφέρει ανταγωνιστικά λειτουργικά κόστη στον κλάδο των τροφίμων, παρότι προκλήσεις για τους ‘Ελληνες εξαγωγείς αποτελούν η ακόμη χαμηλή αγοραστική δύναμη του πληθυσμού -που πάντως τονώνεται τα τελευταία χρόνια- η μη πλήρης συμμόρφωση με τις κοινοτικές προδιαγραφές και διαδικασίες, οι ανεπαρκείς υποδομές και ο συγκεντρωτισμός στην αγορά, ο οποίος τροφοδοτείται από τοπικούς παραγωγούς, χονδρέμπορους και διανομείς.

Κατά τον κ. Κουναλάκη, οι ευκαιρίες που ανακύπτουν για συνεργασία μεταξύ των επιχειρηματιών των δύο χωρών εντοπίζονται -μεταξύ άλλων- στους τομείς του εμπορίου και της από κοινού μεταποίησης τροφίμων, ώστε να παραχθεί υψηλότερη προστιθέμενη αξία, στην ανάπτυξη συνεργασιών στη συσκευασία, το branding και το εμπόριο με Τρίτες χώρες, στη σύσταση κοινοπρακτικών σχημάτων και τη μεταφορά τεχνογνωσίας.

Πληροφορική και Τηλεπικοινωνίες (ΤΠΕ): “Εξαιρετικά ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα”

Το υψηλά καταρτισμένο ανθρώπινο δυναμικό της Ελλάδας, η εισροή κεφαλαίων επιχειρηματικών συμμετοχών (venture capital funds) και η σταδιακή ανάδυση του κατάλληλου οικοσυστήματος, σε συνδυασμό με τα κίνητρα που παρέχει η κυβέρνηση στον κλάδο, αποτελούν τους λόγους για τους οποίους αξίζει να επενδύσει κάποιος στον κλάδο στη χώρα μας.

“Οι επενδύσεις που γίνονται τώρα στον κλάδο έχουν ως αποτέλεσμα εξαιρετικά ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα” σημείωσε ο κ. Κουναλάκης, υπενθυμίζοντας ότι την τελευταία επταετία έχουν επενδυθεί σε ελληνικές startups πάνω από 250 εκατ. ευρώ.

Πρόσθεσε ότι, στην πλευρά της Σερβίας, ο κλάδος των ΤΠΕ αριθμεί πάνω από 2700 καινοτόμες επιχειρήσεις, ενώ η στήριξή τους αποτελεί προτεραιότητα για τη σερβική κυβέρνηση. Παράλληλα, στη χώρα λειτουργούν περίπου 2200 επιχειρήσεις λογισμικού, που απασχολούν 20.000 εργαζόμενους.

Σύμφωνα με τον κ. Κουναλάκη, αμοιβαία επωφελείς συνεργασίες θα μπορούσαν να αναπτυχθούν μεταξύ των επιχειρήσεων των δύο χωρών για την ανάπτυξη λογισμικού, τη συναρμολόγηση και διανομή ηλεκτρονικών συσκευών, αλλά και τη δημιουργία επιχειρηματικών “συστάδων” (clusters).

Αξιοποίηση ακινήτων/τουρισμός: Τουρισμός και “χρυσή βίζα” αυξάνουν κατακόρυφα τη ζήτηση για ακίνητα στην Ελλάδα

Κεφάλαια ύψους 503 εκατ. ευρώ επένδυσαν το 2017 για την αγορά ακινήτων οι ξένοι επενδυτές στην Ελλάδα, σύμφωνα με στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος, γεγονός που αντιστοιχεί σε αύξηση αγοραπωλησιών κατά 86,5% σε σχέση με το 2016, τη μεγαλύτερη της τελευταίας δεκαετίας. Η ζήτηση επικεντρώνεται κυρίως, σύμφωνα με τον κ. Κουναλάκη, σε τουριστικούς προορισμούς, όπως η Μύκονος, η Σαντορίνη, η Ρόδος, η Χαλκιδική και η Κρήτη και αφορά κυρίως ξενοδοχεία και εξοχικές κατοικίες, οι οποίες πωλούνται σε τιμές πολύ χαμηλότερος εν συγκρίσει με τις αντίστοιχες στην προ του 2009 περίοδο. Παράλληλα, το πρόγραμμα της “χρυσής βίζας” τονώνει τη ζήτηση για ακίνητα κόστους άνω των 250.000 ευρώ στην Ελλάδα: ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι, σύμφωνα με τον κ. Κουναλάκη, μόνο στο ενδεκάμηνο του 2017 εκδόθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος 600 άδειες παραμονής, στην πλειονότητά τους για Κινέζους επενδυτές κι ακολούθησαν οι Ρώσοι και οι Τούρκοι.

Στην πλευρά της Σερβίας, η αναβάθμιση των προοπτικών της χώρας από διεθνείς οίκους όπως οι Moody’s, S&P και Fitch διαμορφώνει πιο ευοίωνη προοπτική και για την αγορά ακινήτων της, ενώ η ζήτηση για κατοικίες στο Βελιγράδι ακολουθεί έντονα ανοδική πορεία, προσελκύοντας ξένα κεφάλαια, με τα ακίνητα στο “Νέο Βελιγράδι” να είναι τα πιο περιζήτητα. Παράλληλα, η χώρα έχει μειώσει από 19 σε 12 τις σχετικές με τις οικοδομικές άδειες διαδικασίες, στις οποίες πρέπει να προβεί ένας επενδυτής, για να “μπει” στην αγορά ακινήτων της χώρας.

Οι δύο χώρες μπορούν, κατά τον Έλληνα διπλωμάτη, να αναλάβουν κοινά project στον χώρο του real estate (Πχ. ξενοδοχεία, εμπορικά κέντρα, συγκροτήματα κατοικιών), να συνεργαστούν στον τομέα της ανακαίνισης και αποκατάστασης κτηρίων, αλλά και να διερευνήσουν τις ευκαιρίες που ανακύπτουν στον τουρισμό, σε σχέση με επενδύσεις στον χώρο της αξιοποίησης ακινήτων.

Στον τομέα του τουρισμού καθεαυτόν, Ελλάδα και Σερβία θα μπορούσαν να αναπτύξουν κοινά τουριστικά πακέτα για την προσέλκυση τουριστών από τρίτες χώρες, πχ. στον οικοτουρισμό, τον αθλητικό τουρισμό, τον τουρισμό υγείας και τον θρησκευτικό, τον αγροτουρισμό και τον γαστρονομικό τουρισμό.

Φαρμακοβιομηχανία: Σημαντική προοπτική στον χώρο των γενόσημων

Με αύξηση εξαγωγών κατά 10% μόνο την τελευταία τριετία και με δυναμικές επενδύσεις σε Έρευνα και Ανάπτυξη (το 18% των ερευνητικών δαπανών στην Ελλάδα αφορούν τον συγκεκριμένο κλάδο), οι ελληνικές φαρμακοβιομηχανίες στηρίζουν έναν από τους δυναμικότερους κλάδους της εγχώριας οικονομίας, εισφέροντας άμεσα 26.100 θέσεις και έμμεσα 87.000. Οι ελληνικές παραγωγικές μονάδες ανέρχονται σε 28, ενώ μεγάλη ανάπτυξη γνωρίζει η αγορά των συμπληρωμάτων διατροφής, υποκλάδος στον οποίο οι ελληνικές επιχειρήσεις αναπτύχθηκαν ετησίως με ρυθμό μέχρι και 100% τα τελευταία χρόνια.

Μέχρι το 2021 η φαρμακοβιομηχανία εκτιμάται ότι θα έχει πρόσθετη συνεισφορά ύψους 2 δισ. ευρώ στην ελληνική οικονομία. Από την πλευρά της η Σερβία προσφέρει πρόσβαση σε αγορές όπως η Ρωσία χωρίς τελωνειακούς δασμούς (λόγω του ειδικού φορολογικού καθεστώτος που ισχύει), ενώ η αγορά γενόσημων φαρμάκων στη χώρα έχει ακόμη μικρό μέγεθος, γεγονός που δημιουργεί προοπτική. Κατά τον κ. Κουναλάκη, κοινά επιχειρηματικά εγχειρήματα θα μπορούσαν να αναπτυχθούν στο εμπόριο φαρμάκων, εξοπλισμού και πρώτων υλών, στην κοινή παραγωγή, συσκευασία και διανομή γενόσημων, στην ανάπτυξη συνεργασιών σε Τρίτες χώρες και στην ανταλλαγή know-how.

Πηγή: ΑΠΕ