Πετάνε στο δρόμο 50.000 Ρομά

Δεν έχουν τελειωμό τα βάσανα και τα προβλήματα για τους Έλληνες Ρομά. Πέρα από τον κοινωνικό ρατσισμό, την αδιαφορία της πολιτείας, τη φτώχεια και την περιθωριοποίηση, πολλοί από αυτούς, την περίοδο που διανύουμε, κινδυνεύουν να βρεθούν στο δρόμο, άστεγοι.

Πάνω από 9000 οικογένειες Ρομά, δηλαδή περίπου 50.000 άτομα, βρίσκονται ενώπιον σοβαρού κινδύνου έξωσης και κινδυνεύουν να χάσουν τα σπίτια τους από κατασχετήρια και πλειστηριασμούς, για δάνεια που είχαν πάρει την περίοδο 2003 – 2006, κυρίως πριν τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας.

Τα δάνεια των 60000 ευρώ δόθηκαν την περίοδο 2003- 2006 με εγγύηση 100% του ελληνικού δημοσίου, από όλες τις τράπεζες και χαμηλά κριτήρια χορήγησης. Ο στόχος ήταν οικογένειες των Ελλήνων Ρομά, να εγκαταλείψουν τους καταυλισμούς και να αποκτήσουν κατοικίες ενταγμένες στους αστικούς ιστούς.

Επί της ουσίας δηλαδή ήταν ένα στεγαστικό πρόγραμμα για την αγορά πρώτης κατοικίας από του Ρομά, με εγγυητή το ελληνικό δημόσιο το οποίο οι Τράπεζες αποδέχτηκαν και υλοποίησαν. Ωστόσο η κυβέρνηση Μητσοτάκη από τα μέσα του 2022, καθώς η πλειοψηφία των δανειοληπτών Ρομά δεν μπόρεσε να εξοφλήσει αυτά τα δάνεια, αντί να εντάξει και αυτούς τους δανειολήπτες στις ευνοϊκές ρυθμίσεις ρύθμισης των χρεών, τους αγνοεί και σήμερα αυτά τα ποσά είναι απαιτητά από τις τράπεζες, στις οποίες, να σημειωθεί, δεν έχει καταβληθεί η κρατική εγγύηση

Η κυβέρνηση με τους όρους που έχει θέσει για την ένταξη κάποιου οφειλέτη στον εξωδικαστικό μηχανισμό ρύθμισης οφειλών, αποκλείει σχεδόν την πλειοψηφία των δανειοληπτών Ρομά, και αφήνει τις τράπεζες ανεξέλεγκτες να πιέσουν τις οικογένειες των Ρομά, για αποπληρωμή των δανείων εκτός εξωδικαστικού μηχανισμού. Αυτό σημαίνει πρακτικά ότι τα σπίτια των οικογενειών αυτών θα βγουν στο σφυρί, παρότι τα δάνεια δόθηκαν με εγγύηση του ελληνικού δημοσίου.

Πληθαίνουν οι απειλές για κατασχέσεις και πλειστηριασμούς

Από τότε που άνοιξε η πλατφόρμα του εξωδικαστικού μηχανισμό ρύθμισης οφειλών, πολλοί δανειολήπτες Ρομά προσπάθησαν να ενταχθούν, αλλά μάταια. Οι αιτήσεις απορρίπτονται ενώ οι τράπεζες έχουν αναθέσει τα δάνεια τους σε εισπρακτικές εταιρίες, οι οποίες τους απειλούν με κατασχέσεις και εξώσεις ενώ δίνουν και «εξηγήσεις» γιατί δεν πρόκειται να ενταχθούν στις ρυθμίσεις. Πληροφορίες αναφέρουν ότι οι τράπεζες και οι εισπρακτικές εταιρίες τους πληροφορούν ότι «τα δάνεια με εγγύηση του ελληνικού δημοσίου δεν ρυθμίζονται» ώστε να δικαιολογήσουν τα κατασχετήρια.

«Η πλατφόρμα για τον εξωδικαστικό συμβιβασμό άνοιξε πριν δύο μήνες και όσες αιτήσεις έχουν γίνει από Ρομά τις απορρίπτουν. Θέλουν να κάνουν ρύθμιση και δεν τους αφήνουν», αναφέρει στην Parallaxi, ο δικηγόρος Γρηγόρης Κωτσόπουλος που έχει αναλάβει σχετικές υποθέσεις. Όπως εξηγεί, «ο εξωδικαστικός συμβιβασμός αναφέρει ρητά ότι στη συγκεκριμένη ρύθμιση μπαίνουν και δάνεια που έχουν την εγγύηση του ελληνικού δημοσίου. Το λέει ρητώς. Όμως για κάποιο ανεξήγητο λόγο καμία τράπεζα δεν δέχεται των εξωδικαστικό συμβιβασμό. Τον απορρίπτει και τον πετάει πίσω. Πρόκειται για όλες τις συστημικές μεγάλες τράπεζες».

Σημειώνει δε πως «είναι απαράδεκτος ο εξωδικαστικός μηχανισμός ρύθμισης των οφειλών των Ρομά. διότι δεν λαμβάνει υπόψη του ότι αυτοί οι άνθρωποι δεν έχουν σταθερά εισοδήματα, παρόλα αυτά εμφανίζονται και θέλουν να πληρώνουν κάποια ποσά για τη ρύθμιση και τους λένε όχι». «Καταστρατηγούν την διαδικασία ευθέως και ανεξέλεγκτα και κινδυνεύουν με χιλιάδες οικογένειες εξώσεις, στέλνουν κατασχετήρια παντού σε όλη την Ελλάδα σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Ξάνθη, Φλώρινα, Λάρισα παντού».

«Να δίνουμε ό,τι μπορούμε, να μη μας πάρουν τα σπίτια»

Από την πλευρά τους οι ίδιοι οι Ρομά, επιμένουν ότι το ελληνικό κράτος πρέπει να τους αντιμετωπίσει βάσει αντικειμενικών κριτηρίων και να τους εντάξει στις ρυθμίσεις, ώστε να μη χαθούν τα σπίτια και οι οικογένειες των Ρομά να αναγκαστούν να επιστρέψουν στους καταυλισμούς.

Όπως τονίζει ο Γιώργος Δημητρίου, που έχει θητεύσει διαμεσολαβητής των Ρομά, και η οικογένεια του αντιμετωπίζει πρόβλημα κατάσχεσης, «δεν ζητάμε καμία χάρη ζητάμε να εφαρμοστεί ο εξωδικαστικός μηχανισμός και για τους Ρομά». Όπως υποστηρίζει «έχει έρθει σε όλους τους Ρομά που χρωστάνε το δάνειο, διαταγή πληρωμής και όσοι θέλουν να μπουν στον εξωδικαστικό μηχανισμό αποκλείονται. Οφειλές των 10.000 γίνονται 37 χιλιάδες. Αντί να γίνει κούρεμα ή περικοπή της βασικής οφειλής, δεν γίνεται τίποτα. Τράπεζα και εφορία λειτουργούν παράλληλα. Τα δάνεια παραμένουν ενεργά για να πάρουν χρήματα οι τράπεζες. Εμείς λέμε, με βάση τα εισοδηματικά κριτήρια να μπορούμε να δίνουμε ένα ποσό κάθε μήνα ώστε να μη γίνουν εξώσεις και κατασχέσεις. Θέλουν να έχουν ελεύθερες τις τράπεζες για να μπορούν να πουλήσουν τα σπίτια».

Στη Βουλή το θέμα, απαιτείται πολιτική λύση

Το θέμα των δανείων των Ρομά έχει αναδείξει δύο φορές με σχετικές ερωτήσεις του στη Βουλή, ο βουλευτής του ΜΕΡΑ25, Κρίτωνας Αρσένης, ο οποίο μεταξύ άλλων επισήμανε πως «οι τράπεζες δεν πήραν κανένα ρίσκο. Στην πραγματικότητα δεν ήταν στεγαστικά δάνεια, ήταν στεγαστική πολιτική για μια ευάλωτη κοινωνική ομάδα».

Εξήγησε δε πως «το Δημόσιο, γνωρίζοντας ότι οι Τσιγγάνοι ήταν ευάλωτη κοινωνική ομάδα και άρα δεν θα μπορούσαν να αποπληρώσουν τα δάνεια, μπήκε εγγυητής στις τράπεζες στο 100% του ποσού» ενώ κάλεσε την κυβέρνηση να μεριμνήσει ώστε να μη χάσουν οι Ρομά τα σπίτια τους.

Από την κυβέρνηση απάντησε ο αν. υπουργός Οικονομικών κ. Θόδωρος Σκυλακάκης που σημείωσε πως η κυβερνητική πρόταση είναι η καταφυγή στον Εξωδικαστικό Μηχανισμό. Υποστήριξε ότι εφόσον το χρέος του στεγαστικού δανείου έχει βεβαιωθεί στο Δημόσιο, οι Ρομά μπορούν μέσω του εξωδικαστικού μηχανισμού να ρυθμίσουν το χρέος τους σε 240 δόσεις, με διαγραφή της βασικής οφειλής ως 75% και ως 95% στις προσαυξήσεις. Ενώ ως προς τα πιστωτικά ιδρύματα, ο αριθμός των δόσεων μπορεί να φθάσει έως τις 420, με διαγραφή έως 80% της οφειλής και ως 100% εκ των τόκων.

Ωστόσο από την ΕΚΠΟΙΖΟ η πρόεδρος του φορέα Παναγιώτα Καλαποθαράκου, απάντησε πως η πλειοψηφία των Ρομά δεν είναι επιλέξιμοι να μπουν στον εξωδικαστικό μηχανισμό. «Η ρύθμιση αφορά παλαιά και νέα χρέη από 10.000 ευρώ και πάνω, με την προϋπόθεση να μην οφείλονται σε έναν μόνο φορέα κατά 90%. Άρα, αν κάποιοι από τους Ρομά έχουν χρέος μόνο στην τράπεζα ή στην εφορία, δεν είναι επιλέξιμοι».

Πιο αποκαλυπτικός ήταν και ο Χρήστος Λάμπρου, που διατέλεσε πρόεδρος της Ομοσπονδίας Συλλόγων Ελλήνων Ρομά που τόνισε πως «αυτό που δεν λέει ο κ. Σκυλακάκης είναι ότι αν κάποιος κάνει εξωδικαστική ρύθμιση με την τράπεζα γιατί το δάνειό του δεν έχει πληρωθεί από το Δημόσιο, θα χάσει την κρατική εγγύηση, απαλλάσσοντας το Δημόσιο από την καταβολή της. Οι τράπεζες αντί να κυνηγούν το Δημόσιο να καταβάλει τις εγγυήσεις, εκδίδουν εξώδικα και διαταγές πληρωμής στους Τσιγγάνους».

Η λύση όπως υποστηρίζουν όλοι οι φορείο των Ρομά, δεν μπορεί παρά να είοναι πολιτική και ανάλογη της λύσης που δόθηκε με τα δάνεια των Παλιννοστούντων Ποντίων. Το Δημόσιο ανέλαβε τις ευθύνες του και πλήρωσε τα δάνεια ως εγγυητής, έβαλε φρένο στις απαιτήσεις των τραπεζών και οριοθέτησε ένα εφικτό πλαίσιο δόσεων.