Στη Βουλή, η στήριξη της ψυχικής υγείας όσων βίωσαν τη σιδηροδρομική τραγωδία στα Τέμπη

Δέκα μήνες μετά τη σιδηροδρομική τραγωδία στα Τέμπη, επιμένουμε να χυθεί άπλετο φως και να αποδοθούν οι ευθύνες ως το ελάχιστο χρέος προς τα θύματα και τις οικογένειές τους που ζουν κι αναπνέουν για να λάβουν δικαίωση. Από την πρώτη στιγμή τονίσαμε δε ότι στο συλλογικό αυτό τραύμα οφείλει η πολιτεία να απαντήσει με την ουσιαστική στήριξή της σε όσους βίωσαν την ανείπωτη τραγωδία, λειτουργώντας προστατευτικά για την ψυχική τους υγεία.

Διότι είναι πολύ βαρύ το αποτύπωμα στην ψυχική υγεία των επιζώντων, των οικογενειών των θυμάτων, αλλά κι όσων ήταν παρόντες (διασώστες, κ.ά.). Οι άνθρωποι αυτοί από μια κατάσταση πολύ έντονου σοκ πέρασαν στη διαχείριση του πένθους, του φόβου, της ανασφάλειας. Όπως μάλιστα επισημαίνουν οι ειδικοί ψυχικής υγείας, ένα τέτοιο γεγονός πέρα από τις βαρύτατες άμεσες συνέπειες μπορεί να οδηγήσει, σε μεταγενέστερο χρόνο, σε κάποια διαταραχή λόγω μετατραυματικού στρες, σε κρίσεις πανικού, σε μια γενικευμένη αγχώδη διαταραχή (γενικευμένο άγχος για διάφορες καταστάσεις) ή ακόμη και σε κάποια ειδική φοβία (π.χ. σε σχέση με τα μέσα μεταφοράς, τα ατυχήματα ή την ταχύτητα), ενώ το πένθος, η θλίψη και η έντονη στεναχώρια μπορεί να οδηγήσουν σε κατάθλιψη.

Στο πλαίσιο αυτό, είναι εξαιρετικά σημαντικό όσοι αναλάβουν τη φροντίδα αυτών των ανθρώπων να έχουν την αντίστοιχη εξειδίκευση, να είναι δηλαδή ειδικοί ψυχικής υγείας κατάλληλα καταρτισμένοι, έτσι ώστε να μπορέσουν να ανταποκριθούν σε εξατομικευμένο επίπεδο, αλλά και ψυχίατροι προκειμένου να μπορεί να δοθεί φαρμακευτική αγωγή αν κριθεί απαραίτητο.

Στον νόμο 5039/2023 εντάχθηκαν μέτρα στήριξης για τους συγγενείς των θυμάτων και τους πληγέντες, μεταξύ των οποίων και η παροχή δωρεάν εξατομικευμένης ψυχολογικής υποστήριξης, τα οποία όμως δεν εφαρμόζονται σύμφωνα με τις ανάγκες τους. Ειδικότερα, στο άρθρο 63 προβλέπεται ότι «οι τραυματίες, τα μέλη των οικογενειών των αποβιωσάντων και οι επιβαίνοντες στις αμαξοστοιχίες του σιδηροδρομικού δυστυχήματος των Τεμπών της 28ης Φεβρουαρίου 2023 δικαιούνται, δια ζώσης και κατ’ οίκον, δωρεάν εξατομικευμένη ψυχολογική υποστήριξη μέσα από το δίκτυο Μονάδων Ψυχικής Υγείας του Εθνικού Συστήματος Υγείας, μέσω των νομικών προσώπων ιδιωτικού δικαίου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα του άρθρου 11 του ν. 2716/1999 (Α’ 96) που διαθέτουν άδεια Μονάδων Ψυχικής Υγείας, καθώς και τηλεφωνικά, μέσω της Δωρεάν Εθνικής Γραμμής Ψυχοκοινωνικής Υποστήριξης 10306».

Επειδή είναι χρέος της πολιτείας η ουσιαστική ψυχοσυναισθηματική στήριξη στους συγγενείς των θυμάτων και στους επιβαίνοντες.

Επειδή την ίδια φροντίδα δικαιούνται και όσοι βίωσαν την τραγωδία αυτή, στην προσπάθειά τους να συνδράμουν, όπως οι διασώστες.

Επειδή τα συμπτώματα στη σωματική και ψυχική υγεία εμφανίζονται σε μεταγενέστερο χρόνο ενός οδυνηρού συμβάντος.

Επειδή τα όποια μέτρα στήριξης πρέπει να υλοποιούνται έγκαιρα και να ανταποκρίνονται πλήρως στις ανάγκες.

Επειδή, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, η ψυχική νόσος αποτελεί παγκόσμια απειλή και είναι εξαιρετικά σημαντική η συμπερίληψή της στη στρατηγική της καθολικής και ισότιμης κάλυψης υγείας.

Επειδή η φροντίδα της ψυχικής υγείας είναι ένας υποτιμημένος τομέας του Εθνικού Συστήματος Υγείας.

Ερωτάται ο κ. Υπουργός:

1. Σε ποιες ενέργειες έχει ήδη προβεί για την ουσιαστική στήριξη της εύθραυστης ψυχικής υγείας των τραυματιών, των μελών των οικογενειών των αποβιωσάντων και των επιβαινόντων στις αμαξοστοιχίες; Ειδικότερα, πόσες και ποιες κλινικές και μονάδες λειτούργησαν; Έχουν καταγραφεί πόσοι έλαβαν ψυχολογική υποστήριξη (δια ζώσης, κατ’ οίκον και τηλεφωνικά) κι από ποιους; Με ποιον τρόπο θα διασφαλίσει την απρόσκοπτη και δωρεάν πρόσβαση στην εν λόγω υποστήριξη για όσους το έχουν ανάγκη;
2. Προτίθεται να λάβει μέριμνα και για την ψυχοσυναισθηματική υποστήριξη όσων βίωσαν την τραγωδία, όπως λόγου χάρη οι διασώστες;