Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων για Νάξο: Απαράδεκτη η ενέργεια του δημάρχου, να αποσύρει άμεσα την καταγγελία

Με αφορμή την πρωτοφανή προσαγωγή αρχαιολόγων και υπαλλήλων της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων στη Νάξο, ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων εξέδωσε σκληρή ανακοίνωση καταδικάζοντας την ενέργεια του Δημάρχου ως απαράδεκτη και ζητά την άμεση απόσυρσή της.

Δείτε την σχετική ανάρτηση

Την Τρίτη 5 Αυγούστου 2025 συνέβη ένα πρωτοφανές περιστατικό στη Νάξο: αρχαιολόγος και υπάλληλοι της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων, που πραγματοποιούσαν εργασίες εντός αρχαιολογικού χώρου, προσήχθησαν στο αστυνομικό τμήμα, όπου δακτυλοσκοπήθηκαν και κατέθεσαν ως ύποπτοι για «καταστροφή αρχαιοτήτων» και για «φθορά δημόσιας περιουσίας», κατόπιν καταγγελίας που κατέθεσε ο Δήμαρχος του νησιού!

Ποιο είναι το «έγκλημά» τους; Ότι, ως επιφορτισμένοι να τηρούν τον αρχαιολογικό νόμο στις Κυκλάδες και να φροντίζουν για την προστασία των μνημείων, μετά το περιστατικό με τον άγνωστο τουρίστα που περιέφερε ως τρόπαιο αρχιτεκτονικό μέλος μέσα στον αρχαιολογικό χώρο της «Πορτάρας» στη Νάξο, εκτελούσαν έκτακτες εργασίες προστασίας του μνημείου για να αποφευχθούν περαιτέρω φθορές σε αυτό.

Σημειώνουμε ότι, σύμφωνα με τον αρχαιολογικό νόμο, μόνη αρμόδια να αποφασίζει και να εκτελεί τέτοιες επείγουσες εργασίες, όπως οι προσωρινές εργοταξιακές περιφράξεις είναι η Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων, οπότε κάθε τέτοιου τύπου καταγγελία είναι παράτυπη και ανάρμοστη. Κι αν αυτό δεν το γνωρίζει η τοπική κοινωνία, το γνωρίζει πολύ καλά ο Δήμαρχος, που προέβη σε αυτή την απαράδεκτη ενέργεια, με στόχο να εκφοβίσει τους υπαλλήλους της ΕΦΑ Κυκλάδων ώστε να απόσχουν από τα καθήκοντά τους.

Επιθυμούμε να υπενθυμίσουμε στον Δήμαρχο Νάξου ότι η Αρχαιολογική Υπηρεσία είναι η μόνη αρμόδια επιστημονική υπηρεσία του κράτους για την προστασία και την ανάδειξη των αρχαιοτήτων. Το έργο της απευθύνεται εξίσου στην παγκόσμια κοινότητα και στην τοπική κοινωνία κάθε περιοχής, με τρόπο επιστημονικό και εκπαιδευτικό. Έχει εκ του Συντάγματος την αποκλειστική ευθύνη των μνημείων και δεν συνδιαχειρίζεται τις αρχαιότητες με κανέναν αναρμόδιο φορέα.

Το μνημειακό σύνολο της «Πορτάρας» είναι ένας ιδιαίτερος αρχαιολογικός χώρος, τοπόσημο της Νάξου. Για τον λόγο αυτό, η Αρχαιολογική Υπηρεσία τον προστατεύει, τον συντηρεί και τον αποδίδει ασφαλή και πρόσφορο στους επισκέπτες.

Αναγνωρίζοντας τον διπλό ρόλο του συγκεκριμένου αρχαιολογικού χώρου, που λόγω της θέσης του χρησιμοποιείται και ως χώρος περιπάτου, η Αρχαιολογική Υπηρεσία φρόντισε ήδη από την δεκαετία του 1970 να διαμορφωθούν διαδρομές και ο χώρος να αφεθεί ανοιχτός, με απλή περισχοίνιση των μνημείων, ώστε να είναι επισκέψιμος και ασφαλής μέρα και νύχτα.

Είναι εύκολα κατανοητό ότι προϋπόθεση για αυτό είναι η επιτήρηση του χώρου και ο σεβασμός εκ μέρους των επισκεπτών.

Δυστυχώς τα τελευταία χρόνια η κατάσταση έχει αλλάξει πολύ. Ο υπερτουρισμός δημιουργεί νέα ζητήματα για την διαχείριση των μνημείων. Ταυτόχρονα, η έλλειψη προσωπικού στις υπηρεσίες του ΥΠΠΟ, την ώρα που ο φόρτος εργασίας συνεχώς αυξάνεται, οδηγεί σε αδιέξοδα. Σημειώνουμε ότι η πρόσληψη του φυλακτικού προσωπικού δεν είναι πλέον αρμοδιότητα των κατά τόπους Εφορειών Αρχαιοτήτων, αλλά αποφασίζεται κεντρικά από το Υπουργείο.

Το περιστατικό με τον τουρίστα που θεώρησε «αστείο» να σηκώσει έναν λίθο και η πράξη καταγράφηκε σε φωτογραφία, όφειλε – όπως και έγινε – να αντιμετωπιστεί από την ΕΦΑ Κυκλάδων με προσωρινά μέτρα προστασίας του μνημείου, μέχρι να βρεθεί μια βιώσιμη λύση που θα εξασφαλίζει την προστασία του αρχαιολογικού χώρου και την απρόσκοπτη πρόσβαση επισκεπτών στην περιοχή. Ο Δήμος Νάξου θα έπρεπε να είναι αρωγός σε αυτή την προσπάθεια, αντί να υποδαυλίζει την αντιπαλότητα ενάντια στην Αρχαιολογική Υπηρεσία και να προσβάλλει το έργο της.

Ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων ζητά προσλήψεις μονίμου προσωπικού που να καλύπτουν τις ανάγκες των υπηρεσιών του ΥΠΠΟ.

Δηλώνει ότι τα μέλη του δεν εκφοβίζονται και ότι θα συνεχίσουμε να εκτελούμε το καθήκον μας, χωρίς να λογαριάζουμε ούτε απειλές ούτε μηνύσεις.

Απαιτούμε από τον Δήμαρχο Νάξου να αποσύρει άμεσα την καταγγελία που έκανε και να διευκολύνει το έργο της ΕΦΑ Κυκλάδων.

Τέλος, πρέπει να προχωρήσει άμεσα η μελέτη για την οριστική λύση, που θα διασφαλίζει την απρόσκοπτη θέαση του μνημείου-τοπόσημου, την πρόσβαση του κοινού στον χώρο και την προστασία των αρχαιοτήτων.