Θεσσαλονίκη: Η παιδική κακοποίηση στο διαδίκτυο, το «Sextortion» και το «Catfishing»

Για τις νέες μορφές κακοποίησης, το Sextortion και το Catfishing που πέφτουν θύματα παιδιά στο διαδίκτυο, μίλησαν οι συμμετέχοντες σε ημερίδα που διοργανώθηκε από το Τμήμα Προγραμμάτων & Δια Βίου Μάθησης του Δήμου Θεσσαλονίκης με αφορμή την 19η Νοεμβρίου που έχει κηρυχθεί Παγκόσμια Ημέρα ενάντια στην Κακοποίηση των Παιδιών.

Όπως εξήγησε η Αιμιλία Αξιωτίδου, οικογενειακή ψυχοθεραπεύτρια – ψυχοπαιδαγωγός και επιστημονικός συνεργάτης ΑΠΘ Ιατρικής Σχολής Α’ ΠΡΠ ΑΧΕΠΑ, ένας από τους σημαντικότερους κινδύνους για την ασφάλεια στο Διαδίκτυο για τα παιδιά και τους εφήβους σήμερα είναι το “Sextortion”- διαδικτυακός σεξουαλικός εκβιασμός. Πρόκειται για διαδικτυακό έγκλημα στο οποίο οι νέοι και τα παιδιά πέφτουν θύματα εκμετάλλευσης μέσω εκβιασμού ή εξαναγκασμού σε μια προσπάθεια αποστολής ακατάλληλων εικόνων και βίντεο, χειραγώγησης, εκβίασης χρημάτων ή σεξουαλικών πράξεων.

«Ο σεξουαλικά διαδικτυακός εκβιασμός (sextortion), όπως αναφέρεται συχνά, συμβαίνει όταν ανταλλάσσονται εικόνες ή βίντεο με σεξουαλικό περιεχόμενο και στη συνέχεια το θύμα εκβιάζεται με απειλές να μοιραστεί το περιεχόμενο με φίλους και συγγενείς ή ευρύτερα στο διαδίκτυο» ανέφερε η κ.Αξιωτίδου.

Οι κακοποιοί οι οποίοι είναι ενήλικες και παρουσιάζονται σε κάποιες περιπτώσεις ως νεαρά κορίτσια, χρησιμοποιούν ψεύτικες εικόνες προφίλ και προσπαθούν να πείσουν τα έφηβα αγόρια ότι έχουν μια διαδικτυακή συνομιλία με μια συνομήλικη κοπέλα. Μόλις λάβει μια εικόνα με σεξουαλικό περιεχόμενο ο κακοποιός απειλεί να διαρρεύσει τις εικόνες εάν δεν πάρει χρήματα. Σε κάποιες περιπτώσεις τα θύματα πιέζονται να παρέχουν περισσότερες εικόνες τέτοιου περιεχόμενου.

Σύμφωνα με την κ.Αξιωτίδου, επειδή τα παιδιά που πέφτουν θύματα αναφέρουν ότι φοβούνται από τις απειλές ότι η ζωή τους θα καταστραφεί εάν οι γυμνές τους φωτογραφίες διαρρεύσουν στο διαδίκτυο ή σε συνομήλικους τους ή στην οικογένεια, συνεχίζουν να δίνουν χρήματα ή να παρέχουν περισσότερες εικόνες. Οι δράστες που πληρώνονται μέσω διαδικτυακών εφαρμογών, στοχεύουν σε όσο το δυνατόν περισσότερα παιδιά σε δημοφιλείς πλατφόρμες μέσων κοινωνικής δικτύωσης και στη συνέχεια αρχίζουν τον εκβιασμό όταν ένα παιδί πέσει στην παγίδα τους.

«Ο συναισθηματικός αντίκτυπος ενός τέτοιου εκβιασμού σε ένα παιδί μπορεί να είναι καταστροφικός και να οδηγεί τα θύματα σε αυτότραυματισμούς ή ακόμη και σε αυτοκτονία» τόνισε η ομιλήτρια.

Αντίστοιχο είναι και το διαδικτυακό catfishing όπου οι εγκληματίες προσποιούνται κάποιο άλλο πρόσωπο για να δελεάσουν τα θύματα να μοιραστούν προσωπικές πληροφορίες. Και στις δύο περιπτώσεις οι φωτογραφίες, τα βίντεο κι άλλες ιδιωτικές πληροφορίες χρησιμοποιούνται για να εκβιάσουν το θύμα να δεχτεί τις απαιτήσεις του δράστη.

Πως μπορούν οι νέοι και τα παιδιά προστατευτούν από το διαδίκτυο

«Να μη μιλούν με αγνώστους στο διαδίκτυο» συμβούλευσε τα παιδιά η κ.Αξιωτίδου, τονίζοντας ότι καλό θα είναι να περιορίσουμε την αλληλεπίδραση μας σε άτομα που δεν έχουμε γνωρίσει προσωπικά. Αλλά ακόμη κι αν έχουμε γνωρίσει το άτομο, είναι σημαντικό να επαληθεύσουμε το προφίλ αν είναι αληθινό ελέγχοντας λεπτομέρειες όπως ημερομηνία γέννησης και πρόσφατες δημοσιεύσεις. «Επίσης», λέει η ίδια, «είναι σημαντικό να μην κοινοποιούμε υπερβολικά προσωπικά στοιχεία και αν κάποιος σε ένα παιχνίδι ή σε μια εφαρμογή μας ζητήσει να συνεχίσουμε την συνομιλία σε άλλη πλατφόρμα, πρέπει να προσέξουμε».

Για την Νάνσυ Πιλωνά, σύμβουλο Ψυχικής Υγείας και Επαγγελματικής Σταδιοδρομίας, είναι σημαντικό οι γονείς να βρίσκονται κοντά στο παιδί και να το ακούσουν χωρίς να τρομάζουν.

Για οργανική επιβάρυνση που μπορεί να δημιουργηθεί σε ενήλικες που έχουν υποστεί κακοποίηση ως παιδιά έκανε λόγο ο Παναγιώτης Κουφίδης, ψυχίατρος- ψυχοθεραπευτής, προσθέτοντας ότι οι επιπτώσεις από το τραύμα μπορούν να εκφραστούν με κατάθλιψη, αγχώδεις διαταραχές ή ακόμη και με κατάχρηση ουσιών.