Τι ζητά η GenZ από τους εργοδότες της – Ποια επαγγέλματα επιλέγει

Η GenZ είναι  διαφορετική. Στο σύνολό τους, οι Αμερικανοί που γεννήθηκαν από τα τέλη της δεκαετίας του 1990 έως τις αρχές της δεκαετίας του 2000 είναι λιγότερο πιθανό να διαθέτουν κάποια δουλειά ή να αναζητούν εργασία: το ποσοστό συμμετοχής τους στο εργατικό δυναμικό είναι 71%, σε σύγκριση με 75% των millennials (γεννημένοι μεταξύ του 1980 και του τέλους της δεκαετίας του 1990) και 78% της Γενιάς X  (γεννημένη τη δεκαετία περίπου έως το 1980) όταν ενηλικιώθηκαν. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, να αποτελούν μικρότερο μερίδιο του εργατικού δυναμικού.

Από την άλλη, σύμφωνα με τον Economist, οι νέοι της GenZ είναι καλύτερα μορφωμένοι: το 66% των Αμερικανών έχουν τουλάχιστον τελειώσει κάποιο κολέγιο. Η τάση είναι παρόμοια και σε άλλες πλούσιες χώρες. Πτυχιούχοι πλέον οι νέοι της GenZ εισέρχονται στην αγορά εργασίας. Αυτό που θέλουν από τους εργοδότες δεν είναι το ίδιο με τις προηγούμενες γενιές. Η αγορά βρίθει θέσεων εργασίας ειδικά μετά την πανδημία, σύμφωνα με τον Economist.

Τηλεργασία: Το νούμερο ένα κριτήριο επιλογής εργασίας από τη GenZ

Αν και οι νεοπροσληφθέντες GenZ ένιωθαν πιο μόνοι και απομονωμένοι από τους μεγαλύτερους συναδέλφους τους στην αρχή της πανδημίας, η ικανότητα να εργάζονται εξ αποστάσεως έχει αποκαλύψει νέες δυνατότητες. Αναδείχθηκαν τα οφέλη του να δουλεύεις με τις πιτζάμες σου. Πολλοί δέχονται επαγγελματικές κλήσεις από ξαπλώστρες και αιώρες σε πιο εξωτικές τοποθεσίες ή φεύγουν από μεγάλες πόλεις αναζητώντας φθηνότερα ή μεγαλύτερα σπίτια.

Σε δημοσκόπηση της Microsoft, που πραγματοποιήθηκε σε περισσότερους από 30.000 εργαζόμενους σε 31 χώρες τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο, πάνω από τους μισούς υβριδικούς (remote) εργαζόμενους της GenZ είπαν ότι άλλαξαν τόπο διαμονής χάρη στην εξ αποστάσεως εργασία, σε σύγκριση με το 38% των ανθρώπων συνολικά. Η επιλογή της εξ αποστάσεως εργασίας είναι ολοένα και πιο αδιαπραγμάτευτη. Οι εργαζόμενοι ηλικίας 18 έως 34 ετών είναι σχεδόν 60% πιο πρόθυμοι να παραιτηθούν από τους μεγαλύτερους συνομηλίκους τους εάν τους αφαιρεθεί η επιλογή της τηλεργασίας, σύμφωνα με έρευνα της McKinsey, εταιρείας συμβούλων. Είναι, επίσης, πιο πιθανό να ασχοληθούν με θέσεις εργασίας που παρέχουν ευελιξία, δηλαδή να έχουν την επιλογή να δουλεύουν από κοντά και εξ αποστάσεως.

Επιπτώσεις της τάσης της GenZ για τηλεργασία

Αυτό έχει μεγάλες επιπτώσεις. Βιομηχανίες με δουλειές που δεν μπορούν να γίνουν από το σπίτι πέφτουν σε δυσμένεια. Μελέτη από τη ManpowerGroup, εταιρεία προσλήψεων, επισημαίνει την ύπαρξη μιας αντίστροφης σχέσης μεταξύ των ελλείψεων προσωπικού και των ευέλικτων πολιτικών εργασίας. Οι τομείς που είτε είναι λιγότερο ικανοί να προσφέρουν εξ αποστάσεως εργασία είτε άργησαν να την εντάξουν στην πολιτική τους, συμπεριλαμβανομένων των εταιρειών κατασκευών, των οικονομικών, της φιλοξενίας και της παραγωγής, έχουν αντιμετωπίσει μερικά από τα μεγαλύτερα κενά ως προς την εύρεση προσωπικού με αντίστοιχες δεξιότητες για τους παραπάνω τύπους εργασίας. Το ίδιο ισχύει για τους εργαζομένους με πανεπιστημιακή εκπαίδευση.

Οι εταιρείες-κολοσσοί τεχνολογίας κέρδισαν τις τράπεζες

Αυτό με τη σειρά του έχει επιταχύνει μια προϋπάρχουσα τάση νέων εργαζόμενων να ανταλλάσσουν τη Wall Street για τη Silicon Valley. Από τότε που καταργήθηκαν χιλιάδες τραπεζικές θέσεις εργασίας και αμαυρώθηκε η φήμη του κλάδου στον απόηχο της οικονομικής κρίσης του 2007-09, φαινόταν πιο ελκυστική η τεχνολογία για τους πτυχιούχους από τις μεγάλες τράπεζες. Στη Βρετανία, ο αριθμός των νέων που σπουδάζουν πληροφορική αυξήθηκε σχεδόν κατά 50% μεταξύ 2011 και 2020, σε πάνω από 30.000. Περισσότεροι από 31.000 παρακολούθησαν μαθήματα μηχανικής το 2020, αυξημένοι κατά 21% από το 2011.

Τώρα τα αφεντικά της τεχνολογίας είναι πιο πρόθυμα από τους «αντίπαλούς» τους στα οικονομικά να αφήσουν τους υπαλλήλους να εργάζονται από το σπίτι (ή οπουδήποτε αλλού). Διευθυντές τραπεζών όπως ο Jamie Dimon της JPMorgan Chase ή ο James Gorman της Morgan Stanley έχουν προτρέψει τους εργαζόμενους να επιστρέψουν στο γραφείο. Αντίθετα, ο Mark Zuckerberg επέτρεψε στους εργαζόμενους στο Meta, τον κολοσσό του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, να εργάζονται από οπουδήποτε, εάν το επιτρέπει ο ρόλος τους, ακόμη και αφού η εταιρεία άνοιξε ξανά τα αμερικανικά γραφεία της τον Μάρτιο.

Το 2008 στη λίστα, της Universum, εταιρείας συμβούλων, των καλύτερων εργοδοτών, όπως βαθμολογήθηκαν από Αμερικανούς πτυχιούχους, κυριαρχούσαν οι μεγάλες τράπεζες και οι συμβουλευτικές εταιρείες Big Four (Deloitte, ΕΥ, KPMG και PWC). Μέχρι το 2021 επτά από τις δέκα υψηλότερες θέσεις καταλαμβάνονταν από κολοσσούς της τεχνολογίας και των μέσων ενημέρωσης.

Υπάρχουν ενδείξεις ότι ο «έρωτας» της GenZ με την τεχνολογία μπορεί να χάσει μέρος της έντασης του. Μετά από μια δεκαετία ξέφρενων προσλήψεων, η τεχνολογία μοιάζει ξαφνικά σαν ένα λιγότερο ασφαλές στοίχημα στην αρχή της σταδιοδρομίας του για τον φιλόδοξο πτυχιούχο. Έχοντας δεχτεί το χτύπημα των νευρικών επενδυτών φέτος, εταιρείες όπως η Alphabet, η Meta, η Microsoft και η Uber έχουν επιβραδύνει τις προσλήψεις. Το Twitter έχει ανακαλέσει τις πρόσφατες προσφορές εργασίας. Το Netflix έχει απολύσει εκατοντάδες εργαζόμενους. Έτσι προκύπτουν νέες αγαπημένες εταιρείες τεχνολογίας, όπως η Coinbase και η Robinhood. Ο Έλον Μασκ, διευθύνων σύμβουλος της Tesla, ανακοίνωσε πάγωμα προσλήψεων και περικοπές περίπου του ενός δέκατου του προσωπικού της κατασκευάστριας ηλεκτρικών αυτοκινήτων. Περισσότεροι από 28.000 εργαζόμενοι στον τεχνολογικό τομέα της Αμερικής έχουν χάσει τις δουλειές τους μέχρι στιγμής το 2022, σύμφωνα με τη Crunchbase, πάροχο δεδομένων. Όσοι απόφοιτοι επιλέγουν τεχνολογία είναι πιο πιθανό να επιλέξουν μια καθιερωμένη εταιρεία αντί για μια «σέξι» startup με πιο αμφίβολες προοπτικές.

Η βιομηχανία των όπλων δεν είναι εκτός των επιλογών της GenZ

Ορισμένοι απόφοιτοι ενδέχεται να επιλέξουν άλλους τομείς υψηλής τεχνολογίας που φαίνονται λιγότερο ευάλωτοι στις οικονομικές διακυμάνσεις. Ιδιαίτερη προτίμηση εκδηλώνουν για τομείς, όπως οι φαρμακοβιομηχανίες, που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της κυκλοφορίας του εμβολίου για τον Covid-19. Η AstraZeneca και η Pfizer, καθεμία από τις οποίες έχει δημιουργήσει ένα αποτελεσματικό εμβόλιο, ανέβηκαν πέρυσι στην κατάταξη των πιο ελκυστικών εργοδοτών της Βρετανίας. Η AstraZeneca διπλασίασε τις προσλήψεις αποφοίτων γυμνασίων και πανεπιστημίων το 2021. Ο πόλεμος στην Ουκρανία, εν τω μεταξύ, μπορεί να αμβλύνει την ελκυστικότητα των κατασκευαστών όπλων, τους οποίους απέφευγαν ορισμένοι millennials και Genx ως “ανεπανόρθωτα ανήθικους” αλλά τώρα μπορούν να παρουσιάζονται ως παραγωγοί του «οπλοστασίου της δημοκρατίας».

Ο δημόσιος τομέας εξακολουθεί να είναι όνειρο της GenZ

Η έντονη τάση των πτυχιούχων GenZ για εύρεση μιας εργασίας που να εγγυάται ασφάλεια καθιστά πιο ελκυστικό τον δημόσιο τομέα, σημειώνει ο Dan Hawes, συνιδρυτής του Graduate Recruitment Bureau, μιας βρετανικής εταιρείας. Στη Βρετανία, οι αιτήσεις για κυβερνητικές θέσεις αυξήθηκαν σχεδόν κατά το ένα τρίτο στην αρχή της πανδημίας. Τον Μάρτιο υπολογίζεται ότι υπήρχαν 67.000 περισσότεροι υπάλληλοι του δημόσιου τομέα στη χώρα σε σχέση με ένα χρόνο νωρίτερα. Περίπου 1,4 εκατομμύρια Κινέζοι συναγωνίστηκαν για λίγο περισσότερες από 31.000 κυβερνητικές θέσεις δίνοντας τις διαβόητες σκληρές εξετάσεις για τις δημόσιες υπηρεσίες τον Νοέμβριο του 2021, αυξημένοι κατά περισσότερο από 40% σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος.

Εάν οι απόφοιτοι συνεχίσουν να κινούνται προς ασφαλείς κρατικές θέσεις εργασίας, αυτό θα αφήσει μια μικρότερη δεξαμενή ταλέντων για να “ψαρέψουν” οι εργοδότες του ιδιωτικού τομέα. Παρά τα σημάδια επιβράδυνσης της οικονομίας, οι αγορές εργασίας παραμένουν σφιχτές. Πολλοί ηλικιωμένοι επαγγελματίες εγκατέλειψαν τη δουλειά τους κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Άλλοι συνταξιοδοτήθηκαν πρόωρα.

Το εργατικό δυναμικό της Βρετανίας έχει χάσει περισσότερους από 250.000 ανθρώπους με το που πρωτοεμφανίστηκε ο Covid-19. Η Αμερική έχει 3,3 εκατομμύρια λιγότερους ανθρώπους που εργάζονται. Τα τελευταία επίσημα στοιχεία εκεί δείχνουν 11,3 εκατομμύρια θέσεις εργασίας αλλά μόνο 6 εκατομμύρια άνεργους Αμερικανούς. Θα χρειαστούν τουλάχιστον τέσσερα χρόνια για να επιστρέψει η αμερικανική αγορά εργασίας στα ποσοστά απασχόλησης, που υφίσταντο προ πανδημίας σύμφωνα με τον Economist.

Πόσο μακριά θα φτάσουν οι εταιρείες για να δελεάσουν τους νεότερους εργαζόμενους και να τους κρατήσουν ευτυχισμένους;

Προς το παρόν η σύντομη απάντηση φαίνεται να είναι: αρκετά μακριά. Για να αναδείξει την ευελιξία της, η τράπεζα Citigroup, άνοιξε έναν νέο κόμβο στην ισπανική παράκτια πόλη της Μάλαγα, προσελκύοντας πάνω από 3.000 αιτούντες για μόλις 30 θέσεις αναλυτών. Εκτός από την παροχή γκουρμέ γευμάτων, μασάζ όλο το εικοσιτετράωρο και… υπνάκους, η Google προσέλαβε πρόσφατα την Lizzo, τη δημοφιλή ποπ σταρ, για να ψυχαγωγεί για το προσωπικό.

Το καλύτερο πράγμα που μπορούν να κάνουν οι εταιρείες για να προσελκύσουν νεαρά ταλέντα είναι να προσφέρουν περισσότερα χρήματα. Σύμφωνα με την Universum, η δέσμευση του εργοδότη για τη διαφορετικότητα και την ένταξη ή η εταιρική κοινωνική ευθύνη, έχουν περιέλθει στη λίστα των προτεραιοτήτων των Αμερικανών πτυχιούχων της GenZ. Ένας ανταγωνιστικός βασικός μισθός και υψηλές μελλοντικές αποδοχές έχουν αυξηθεί. Τράπεζες όπως η JPMorgan Chase, η Goldman Sachs και η Citigroup, και εταιρείες συμβούλων διαχείρισης, όπως η McKinsey και  η bcg, έχουν αυξήσει τις ετήσιες αποδοχές των αναλυτών του πρώτου έτους έως και 100.000 δολάρια. Τα δικηγορικά γραφεία αυξάνουν τους αρχικούς μισθούς τους.  H BP, ο βρετανικός ενεργειακός κολοσσός, προσφέρει στους πρόσφατους πτυχιούχους μπόνους έως και 5.000 λίρες αγγλίας (6.000 δολ.) και εκπτώσεις σε αυτοκίνητα. Τα χρήματα δεν είναι το παν. Αλλά είναι κάτι.