Βίντεο: Πώς οι ξερολιθιές «έσωσαν» την Τήνο από τις πλημμύρες

Σημαντικό ρόλο στην διαχείριση του νερού της βροχής διαδραματίζουν οι γνωστές από αρχαιοτάτων χρόνων στην Ελλάδα ξερολιθικές κατασκευές.

Όπως εξηγεί ο περιβαλλοντικός και πολιτιστικός σύλλογος Τήνου, «Αμπασάδα» η κατασκευή των ξερολιθιών – όπως λέγονται διαφορικά – «είναι τέτοια ώστε να επιβραδύνει τη ροή του νερού στις πλαγιές και να το βοηθά να διεισδύσει στο έδαφος αντί να χύνεται απότομα, σχηματίζοντας χείμαρρους».

Πώς γίνεται αυτό; Εμποδίζουν τη διάβρωση, συγκρατώντας το χώμα και αποτρέποντας τη μεταφορά του από τα νερά της βροχής. Παράλληλα, το γεγονός ότι οι πέτρες δεν συγκρατούνται με συνδετικό υλικό, επιτρέπει στο νερό να περάσει μέσα από τους αρμούς τους και να απορροφηθεί από το έδαφος.

Τελικά, το νερό που συγκεντρώνεται σε κάθε αναβαθμίδα διαχέεται σταδιακά στο χώμα, εμπλουτίζοντας τον υδροφόρο ορίζοντα και μειώνοντας την επιφανειακή απορροή, ενώ ταυτόχρονα αποτρέπει τον σχηματισμό χειμάρρων.

«Αυτή η αρχαία τεχνική είναι ένα εξαιρετικό παράδειγμα παραδοσιακής αειφόρου διαχείρισης του τοπίου, που σήμερα αναγνωρίζεται ως πολύτιμη για την αντιμετώπιση της διάβρωσης του εδάφους και των αρνητικών επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής» αναφέρει ο σύλλογος χαρακτηριστικά.

Αναλυτικά, η ανάρτηση για τις ξεροληθιές της Τήνου:

Σήμερα, το πρωί, στην Τήνο! Οι ξερολιθικές κατασκευές παίζουν σπουδαίο ρόλο στη διαχείριση του νερού της βροχής! Η κατασκευή τους είναι τέτοια ώστε να επιβραδύνει τη ροή του νερού στις πλαγιές και να το βοηθά να διεισδύσει στο έδαφος αντί να χύνεται απότομα, σχηματίζοντας χείμαρρους. Πώς το πετυχαίνουν αυτό; Συγκράτηση του εδάφους: Οι ξερολιθιές εμποδίζουν τη διάβρωση, συγκρατώντας το χώμα και αποτρέποντας τη μεταφορά του από τα νερά της βροχής. Διαπερατότητα: Οι πέτρες δεν συγκρατούνται με συνδετικό υλικό (όπως τσιμέντο), επιτρέποντας στο νερό να περάσει αργά μέσα από τους αρμούς τους και να απορροφηθεί από το έδαφος. Ομοιόμορφη κατανομή του νερού: Το νερό που συγκεντρώνεται πίσω από κάθε αναβαθμίδα κατανέμεται σταδιακά στο χώμα, εμπλουτίζοντας τον υδροφόρο ορίζοντα και μειώνοντας την επιφανειακή απορροή. Προστασία από πλημμύρες: Σε μεγάλες νεροποντές, η ύπαρξη πολλών αναβαθμίδων “φρενάρει” τη ροή του νερού, αποτρέποντας τον σχηματισμό χειμάρρων που θα μπορούσαν να καταστρέψουν καλλιέργειες, υποδομές και χωριά χαμηλότερα στο νησί. Αυτή η αρχαία τεχνική είναι ένα εξαιρετικό παράδειγμα παραδοσιακής αειφόρου διαχείρισης του τοπίου, που σήμερα αναγνωρίζεται ως πολύτιμη για την αντιμετώπιση της διάβρωσης του εδάφους και των αρνητικών επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής.