Γρηγόρης Λέων: Μπορούν να μειωθούν τα ιατρικά λάθη
Ο πρόεδρος της Ελληνικής Ιατροδικαστικής Εταιρείας μιλά για τη διαχείριση των ιατρικών λαθών.
Την επιτακτική ανάγκη παρεμβάσεων από την Πολιτεία στη διαχείριση ιατρικών λαθών, επισημαίνει σε συνέντευξη του ο πρόεδρος της Ελληνικής Ιατροδικαστικής Εταιρείας Γρηγόρης Λέων.
«Βάσει πρόσφατων στατιστικών, (Δεκ. 2017) από τη συμμαχία ασθενών Health First Europe της ΕΕ, υπολογίζουμε ότι αν κάνουμε παρεμβάσεις στα ιατρικά λάθη, υπάρχει περίπτωση να γλυτώσουμε 3,2 εκατομμύρια λιγότερες μέρες νοσηλείας, να έχουμε 260.000 λιγότερες περιπτώσεις αναπηρίας και 95.000 λιγότερους θανάτους, ετησίως, σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης», τόνισε μεταξύ άλλων ο κ. Λέων μιλώντας στο Πρακτορείο Fm και την εκπομπή της Τάνιας Μαντουβάλου «104,9 Μυστικά Υγείας».
Το μεγάλο πρόβλημα προκύπτει κυρίως από το γεγονός ότι δεν έχουμε ένα σύστημα καταγραφής των ιατρικών λαθών, εξηγεί ο κ. Λέων.
Φλέγον ζήτημα πλέον τα ιατρικά λάθη για το σύστημα υγείας
Αναφερόμενος στις πρόσφατες εξαγγελίες του υπουργού Υγείας τον περασμένο Νοέμβριο, για δημιουργία μηχανισμού προδικαστικού ελέγχου καταγγελιών, καθώς και ηλεκτρονικού συστήματος ανίχνευσης καταγραφής και ανάλυσης ιατρικών λαθών, επισημαίνει: «Ήδη το ότι φτάσαμε πλέον σε επίπεδο υπουργείου να συζητάμε κάτι τέτοιο, το φαινόμενο έχει πάρει σίγουρα μεγάλες διαστάσεις. Πρόσφατα και ο συνδικαλιστικός φορέας των νοσοκομειακών γιατρών έκανε μία αντίστοιχη πρόταση, γιατί πράγματι πλέον τα ιατρικά λάθη αποτελούν ένα φλέγον ζήτημα, και για το σύστημα υγείας. Εμείς σαν Ελληνική Ιατροδικαστική Εταιρεία είμαστε υπέρ αυτής της κατεύθυνσης. Δηλαδή τα ιατρικά λάθη πρέπει καταρχάς να βρούμε ένα τρόπο να καταγράφονται, να αξιολογούνται και από κει και πέρα να γίνουν και πιθανές παρεμβάσεις, είτε στο σύστημα εκπαίδευσης, είτε γενικότερα στο σύστημα υγείας, έτσι ώστε να μπορέσουμε να προβλέψουμε μελλοντικά ιατρικά λάθη».
Αύξηση των δικαστικών προσφυγών
Η όλο και μεγαλύτερη συμμετοχή των ασθενών στις λήψεις αποφάσεων, αλλά και ο ρόλος των ΜΜΕ φαίνεται πως έχουν επηρεάσει την αύξηση των δικαστικών προσφυγών για ιατρικά λάθη, τα τελευταία χρόνια και στην Ελλάδα.
«Οι άνθρωποι πλέον διεκδικούν περισσότερο την όποια αποζημίωση θεωρούν ότι δικαιούνται, από ένα πιθανό ιατρικό λάθος, λέει ο κ. Λέων και προσθέτει: «Παλιότερα ερχόντουσαν στα ιατρεία μας θύματα ή συγγενείς θυμάτων, και μας έλεγαν ουσιαστικά ότι τους ενδιέφερε να γνωρίζουν αν έχει γίνει κάτι λάθος, αλλά δεν ήταν και σίγουροι αν θα προχωρούσαν δικαστικά. Το μοντέλο της πατερναλιστικής ιατρικής όπου ο γιατρός ήταν ένας μικρός θεός και ουσιαστικά οι ασθενείς απλά ακολουθούσαν τις αποφάσεις του, έχει σαφώς εκλείψει. Ας μην ξεχνούμε άλλωστε και το ρόλο των ΜΜΕ, που πλέον η πληροφορία μεταδίδεται σε τέτοιο βαθμό, ώστε ο ασθενής να μπορεί να κρίνει και να συγκρίνει το γιατρό».
Θάνατοι και μόνιμες αναπηρίες σε ποσοστό 73,84% των ιατρικών λαθών
Τα ιατρικά λάθη χωρίζονται κυρίως σε αναπηρίες και θανάτους, όπως αναφέρει ο κ. Λέων. «Πρόσφατες ελληνικές μελέτες που δεν αφορούν στο σύνολο, αλλά σε μέρος των δειγμάτων, αναφέρουν θανάτους σε ποσοστό 37,84% και μόνιμες αναπηρίες σε ποσοστό περίπου 36%. Δηλαδή και θάνατοι και αναπηρίες, καλύπτουν πάνω από το 70% των περιπτώσεων. Το υπόλοιπο 26,16% είναι κρίσιμες περιπτώσεις που δεν οδηγούν σε αναπηρία ή στο μοιραίο. Για παράδειγμα μία προσωρινή βλάβη, η οποία μπορεί να απαιτεί ένα δεύτερο χειρουργείο, ή μία νοσηλεία αρκετών ημερών».
Οι πιο επιρρεπείς ειδικότητες
«Χειρουργική, μαιευτική γυναικολογία, ορθοπεδική και αναισθησιολογία, είναι οι ειδικότητες που σύμφωνα με όλες τις μελέτες, ελληνικές και ξένες, είναι οι πιο “επικίνδυνες” για να γίνουν λάθη. Σε μικρότερα ποσοστά ακολουθούν η παθολογία, η καρδιολογία ειδικά η επεμβατική, και η οφθαλμολογία», αναφέρει ο κ. Λέων.
Πόσο περίπου «κοστίζει» μια ζωή ή μία βλάβη;
«Σύμφωνα με πρόσφατη ελληνική έρευνα και στοιχεία από ασφαλιστικές εταιρείες, στη μαιευτική και τη γυναικολογία η μέση αποζημίωση φτάνει τις 620.000 ευρώ. Στη νευροχειρουργική η μέση αποζημίωση είναι στις 460.000 ευρώ, στην παθολογία 265.000 ευρώ, στην ορθοπεδική αντίστοιχο περίπου ποσό, και στη νευρολογία η μέση αποζημίωση είναι στις 200.000 ευρώ», επισημαίνει ο πρόεδρος της Ελληνικής Ιατροδικαστικής Εταιρείας.
Τύποι ιατρικών σφαλμάτων
Οι αιτίες των ιατρικών λαθών εξαρτώνται από το είδος του σφάλματος που υπάρχει, τονίζει ο πρόεδρος της ΕΙΕ: «Είναι πάρα πολλές και από το σύστημα υγείας και από τον τεχνολογικό εξοπλισμό, αλλά υπάρχουν και αιτίες που αφορούν μεμονωμένα στον κάθε γιατρό. Οι τύποι του ιατρικού σφάλματος που συνήθως συναντάμε, είναι είτε σφάλματα στη διάγνωση, ίσως μη ενδεικνυόμενες εξετάσεις, μία μη έγκαιρη παρέμβαση (παραμελεί ο γιατρός κάποιο σοβαρό γεγονός). Επίσης γίνονται σοβαρά σφάλματα στη θεραπεία, στην εκτέλεση μίας χειρουργικής επέμβασης, στην παροχή μιας φαρμακευτικής αγωγής. Και βέβαια υπάρχουν και άλλα σφάλματα λιγότερο συχνά όπως πχ μη παροχή προληπτικής θεραπείας, ή ακόμη και μία κακή επικοινωνία ιατρού ασθενή».
Πολύ πιο σύντομα πια αυτά τα δικαστήρια
Σημαντική επιτάχυνση της διαδικασίας έχει επιφέρει η νέα νομοθεσία σε αυτές τις υποθέσεις, αφού όπως λέει ο κ. Λέων «τα αστικά δικαστήρια πλέον εντός 100 ημερών ολοκληρώνουν μία διαδικασία και δεν είναι πλέον όπως παλιά χρονοβόρες αυτές οι υποθέσεις, που ουσιαστικά κάποιος περίμενε πέντε χρόνια για να ξεκινήσει η εκδίκαση».
Δημόσια ή ιδιωτικά τα ιατρικά λάθη;
Σε ερώτηση για το που προκύπτουν συχνότερα ιατρικά λάθη, στον ιδιωτικό ή στον δημόσιο τομέα ο πρόεδρος της ΕΙΕ απαντά: «Σύμφωνα με τα όποια στοιχεία έχουμε στα χέρια μας δεν υπάρχει διάκριση μεταξύ των δύο. Συνολικά στην επικράτεια ισορροπούν, ίσως και από την ανυπαρξία ιδιωτικών ιδρυμάτων σε αρκετές περιφερειακές πόλεις της χώρας».
Πηγή ΑΠΕ-ΜΠΕ