H μεγαλύτερη αναδρομική έκθεση του Ai WeiWei στο Albertina Modern museum της Βιέννης
Μια έκθεση που προσπαθεί να προσεγγίσει σε βάθος τις πτυχές της ανθρωπότητας και να αναδείξει κάθε καλλιτεχνικό και συνάμα πολιτικό σχολιασμό του Ai Weiwei
Ο Ai Weiwei είναι ένας από τους διασημότερους σύγχρονους καλλιτέχνες, που το όνομα του έγινε γνωστό παγκοσμίως μέσα από μεγάλου μεγέθους εγκαταστάσεις και performance που προσπαθούν να κριτικάρουν αιχμηρά τα αυταρχικά καθεστώτα και κυρίως την γενέτειρα του την Κίνα.
Το ALBERTINA MODERN (το δεύτερο νεοϊδρυθέν μουσείο Albetina) στην Βιέννη παρουσιάζει την μεγαλύτερη και πιο ολοκληρωμένη αναδρομική έκθεση του με τίτλο «In Search of Humanity». Μια έκθεση που προσπαθεί να προσεγγίσει σε βάθος τις πτυχές της ανθρωπότητας και να αναδείξει κάθε καλλιτεχνικό και συνάμα πολιτικό σχολιασμό του Ai Weiwei. Επηρεασμένος από την εξορία και τις ταλαιπωρίες του πατέρα του Ai Qing διάσημου λόγιου και ποιητή αλλά και από τα καλλιτεχνικά ρεύματα καθώς και τα κινήματα διαμαρτυρίας (Μαύροι Πάνθηρες, LGBTQI κίνημα, φεμινισμός) της Αμερικής όπου βρέθηκε μετά το 1980 , το έργο του είναι έντονα αυτοαναφορικό αλλά και πολυεπίπεδο.
Επιστρέφοντας στο Πεκίνο, η καλλιτεχνική του απάντηση στην σφαγή της πλατείας Τιεν Αν Μεν έγινε το σήμα κατατεθέν του και το διάσημο πλέον έργο του FUCK είναι αυτό που συναντά κανείς στην πρώτη αίθουσα της έκθεσης. Το τεντωμένο μεσαίο του δάχτυλο, φωνογραφημένο μπροστά σε γνωστά εμβληματικά κτίρια ανα τον κόσμο ως αντίσταση σε αντιπροσωπευτικά φαλλικά και όχι μόνο κτήρια εξουσίας ήταν μια φωνή καταγγελίας για τις αδικίες, τους βάναυσους μηχανισμούς εξουσίας, την χειραγώγηση και την λογοκρισία.
Δεν λείπουν βέβαια από την έκθεση και τα έργα μεγάλου μεγέθους που έχει φιλοτεχνήσει και αποτελούν ένα σχολιασμό για την καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, για τον εκφοβισμό της κινεζικής κυβέρνησης και τις απειλές προς δημοσιογράφους και πολιτικούς ακτιβιστές μέχρι τους τεράστιους περιορισμούς στη Γουχάν κατά το ξέσπασμα της πανδημίας του κορoνοϊού, ακόμη και για την δική του κράτηση το 2011.
Ο Ai WeiWei είχε κάποτε αναφέρει πως θεωρεί την παγκόσμια προσφυγική κρίση τη μεγαλύτερη ανθρωπιστική κρίση μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και μια τεράστια πρόκληση της αλληλέγγυας κοινωνίας. Το ταξίδι του στην Λέσβο από τον Ιανουάριο έως τον Απρίλιο του 2016, τον συγκλόνισε και απασχόλησε μια σειρά από έργα που έκανε με σωσίβια που μάζεψε από τις ακτές του νησιού για να ευαισθητοποιήσει τους λαούς της Ευρώπης.
Ο ίδιος αναφέρει πως όταν πρωτοπήγε στην Μυτιλήνη η πρώτη εικόνα που αντίκρισε ήταν αυτή των δεκάδων παρατημένων πορτοκαλί γιλέκων στις ακτές. Ο Ai Weiwei χρησιμοποίησε δεκατέσσερις χιλιάδες σωσίβια για να διακοσμήσει τις έξι μαρμάρινες κολόνες του Konzerthaus του Βερολίνου στα πλαίσια της εκδήλωσης του ῾Κινηματογραφικού Γκαλά για την Ειρήνη῾ (Cinema for Peace Gala). Άλλα έργα με σωσίβια παρουσιάστηκαν στην Κοπεγχάγη, την Αθήνα και δεν θα μπορούσαν να λείπουν και από τη Βιέννη. Στην έκθεση τα σωσίβια σχηματίζουν έναν ανθισμένο λωτό με μια κρυστάλλινη μπάλα στο κέντρο που προσπαθεί να μαντέψει το αβέβαιο μέλλον μέσα από το μακρύ ταξίδι της προσφυγιάς. Ένα άλλο διάσημο έργο του που προκάλεσε ποικίλες αντιδράσεις έχουν την ευκαιρία να δουν οι επισκέπτες και δεν είναι άλλο από την αναπαράσταση με το ίδιο του το σώμα της εικόνας του μικρού Αϊλάν Κουρντί που βρέθηκε πνιγμένος στην παραλία της Αλικαρνασσού και ο χαμός του σηματοδότησε το εν εξελίξει δράμα των προσφύγων.
Όπως ο ίδιος αναφέρει θέλησε να μπει στην ουσία του οδυνηρού χαμού του Αϊλάν και να γίνει ο ίδιος το πνιγμένο παιδάκι που κείτεται αβοήθητο στην παραλία κάτι που επανέρχεται και γίνεται τραγικά επίκαιρο μετά το θάνατο του μικρού κοριτσιού στα σύνορα του Έβρου αλλά και τα δεκάδες περιστατικά με ναυάγια που συνεχίζονται στην Μεσόγειο με θύματα πρόσφυγες και μετανάστες. Στην έκθεση η αναπαράσταση της φωτογραφίας έγινε με κομμάτια Lego τεχνική που χρησιμοποιεί και σε άλλα έργα του.
Επιπρόσθετα ο τοίχος της αίθουσας με θέμα το προσφυγικό που εστιάζει στην Ελλάδα ως πέρασμα προς την Ευρώπη είναι καλυμμένος σε κάθε σημείο του με μελανόμορφα σχέδια που παραπέμπουν στις αρχαίες παραστάσεις των αμφορέων αλλά αναπαριστούν σημερινές θεματικές και προβληματισμούς. Άλλωστε για να σχολιάσει το ζήτημα της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς και την υποταγή όπως λέει στα σύγχρονα καπιταλιστικά πρότυπα παρουσιάζει κλασικές μορφές αμφορέων στους οποίους δεσπόζουν με μεταξοτυπία τα λογότυπα εμπορικών σημάτων.
Στο τέλος της έκθεσης βρίσκονται τοποθετημένα τα μεγάλων διαστάσεων έργα του που αφορούν αναπαραστάσεις των δωματίων στα οποία διέμενε την περίοδο της κράτησης του. Περιδιαβαίνοντας από το ένα στο άλλο ο θεατής έχει την ευκαιρία να δει σχεδόν ζωντανά στιγμές από την καθημερινότητα του τόσο ζωντανές παράλληλα τόσο ακίνητες παρ’ όλα αυτά τρομακτικές.
O Ai WeiWei είναι ένας πολυπράγμον καλλιτέχνης και ακτιβιστής. Κινηματογραφεί, φωτογραφίζει, αναδημιουργεί με πρωτότυπα υλικά, γράφει, σκηνοθετεί. Η πολύπλευρη φύση του, οι δηλώσεις, τα έργα και η στάση ζωής του δεν χωρούν σε μια μόνο έκθεση. Τα τελευταία χρόνια είναι εδώ για να προκαλεί με κάθε τρόπο και είναι από τους καλλιτέχνες που είτε θα τον συμπαθήσει κάποιος και θα εκτιμήσει την προσπάθεια του να αρθρώσει λόγο η θα τον μισήσει σε τέτοιο βαθμό που θα θελήσει να τον εξαφανίσει.
