Η Ελληνική Ακαδημία Κινηματογράφου διέγραψε τον Δημήτρη Δανίκα από τα μέλη της
Με αφορμή ένα κατάπτυστο άρθρο του που εξισώνει το θύτη με το θύμα ενός σεξιστικού εγκλήματος. Κατά τον κύριο Δανίκα μια γυναίκα «πρέπει να προσέχει» γιατί αλλιώς «καλώς πληρώνει το τίμημα»
Διαγράφηκε ο Δημήτρης Δανίκας από την Ελληνική Ακαδημία Κινηματογράφου – μετά από διεξοδικές συζητήσεις και έρευνα, όπως ανακοινώνει η ΕΑΚ σε επιστολή υπογεγραμμένη από την Επιτροπή Δεοντολογίας του οργανισμού. Το αίτημα διαγραφής έκαναν τέσσερις ενεργές επαγγελματίες του κινηματογράφου (με αφορμή αυτό εδώ το άρθρο του δημοσιογράφου), την απόφαση πήραν (για πρώτη φορά στην ιστορία της ΕΑΚ), οκτώ ενεργοί επαγγελματίες του κινηματογράφου: όλες και όλοι βάζοντας κατά μέρος σχέσεις αλληλεξάρτησης στο μικρό μας χώρο, διατηρώντας την ψυχραιμία τους, τολμώντας ένα βήμα κυρίως συμβολικό .
Ενας άνθρωπος σαν τον Δημήτρη Δανίκα, που ξεκίνησε ως μαχητικός και… ριζοσπαστικός κινηματογραφικός κριτικός, αλλά τα τελευταία χρόνια έχει εξελιχθεί σ’ έναν κοινωνικό σχολιαστή χειμαρρώδους χυδαιότητας και περιφρόνησης όχι μόνο των γυναικών, αλλά των θυμάτων της σεξουαλικής παρενόχλησης γενικότερα, εισπράττει, επιτέλους, ένα «στοπ», ένα όριο στο δικό του δημόσιο λόγο. Κι επειδή η απάντηση σε όλα είναι το «ναι, αλλά η ελευθερία του λόγου…», σημειώνουμε από το κείμενο της Επιτροπής Δεοντολογίας της ΕΑΚ: «Η ελευθερία του λόγου όμως, όπως και οποιαδήποτε άλλη ελευθερία στα δημοκρατικά πολιτεύματα, έχει και ευθύνες και συνέπειες και όρια. Αν ο λόγος κρίνεται συκοφαντικός, προσβλητικός, επικίνδυνος, αν ακολουθεί τη ρητορική του μίσους, τότε αυτό πλήττει την αξιοπρέπεια, το κύρος, την κοινή ασφάλεια και τότε τα όρια είναι απαραίτητα.»
Διαβάστε παρακάτω αυτούσια την ανακοίνωση της Ελληνική Ακαδημίας Κινηματογράφου. Αγαπητά μέλη, Σας ενημερώνουμε πως τον Ιανουάριο υποβλήθηκε από 4 μέλη μας, την Ενδυματολόγο Μάρλι Αλειφέρη και τις Σκηνοθέτιδες Ρηνιώ Δραγασάκη, Σοφία Εξάρχου και Κωνσταντίνα Κοτζαμάνη, αίτημα διαγραφής του κριτικού κινηματογράφου, Δημήτρη Δανίκα, με αφορμή άρθρο του στην εφημερίδα Πρώτο Θέμα. Το αίτημα έκανε χρήση του άρθρου 16 του καταστατικού μας. Το Διοικητικό Συμβούλιο, ακολουθώντας τη διαδικασία που ορίζει το συγκεκριμένο άρθρο, ενημέρωσε την Επιτροπή Δεοντολογίας της ΕΑΚ, η οποία επιλήφθηκε του θέματος.
Στη συνέχεια, η Επιτροπή προσκάλεσε τις δύο πλευρές σε ακροάσεις, ώστε να ακούσει τα επιχειρήματά τους και να αποκτήσει σφαιρική εικόνα του θέματος. Μετά από αρκετές συνεδριάσεις, τα μέλη της Επιτροπής Δεοντολογίας ψήφισαν σε μυστική ψηφοφορία (όπως ορίζει το καταστατικό) και η απόφαση που προέκυψε είναι η παρακάτω. Σκεπτικό και απόφαση της Επιτροπής Δεοντολογίας Οι εκπρόσωποι της Επιτροπής Δεοντολογίας της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου, μετά από καταγγελία που δεχθήκαμε από 4 μέλη της, με αίτημα να διαγραφεί από την ΕΑΚ ο κριτικός Δανίκας Δημήτρης με αφορμή το άρθρο του, «Ο αρβυλόμαγκας και το αλαλούμ» (Πρώτο Θέμα, 24/12/2021), ακούσαμε εκτενώς και τις δύο πλευρές και συγκεντρωθήκαμε σε πολύωρες συνεδριάσεις για να αποφασίσουμε με ευθύνη, σοβαρότητα αλλά και θάρρος. Σχετικά με την απόφασή μας, όλοι μας θεωρούμε εξαιρετικά επικίνδυνο ένα προηγούμενο που πλήττει, ή έστω αφήνει διάτρητη σε μελλοντικές ερμηνείες, την ελευθερία του λόγου – ειδικά στις τέχνες και την κριτική τους. Ο κινηματογράφος είναι πολιτισμός και μόνο πολιτισμός είναι η απάντηση – σε οποιαδήποτε ερώτηση. Η ελευθερία του λόγου όμως, όπως και οποιαδήποτε άλλη ελευθερία στα δημοκρατικά πολιτεύματα, έχει και ευθύνες και συνέπειες και όρια. Αν ο λόγος κρίνεται συκοφαντικός, προσβλητικός, επικίνδυνος, αν ακολουθεί τη ρητορική του μίσους, τότε αυτό πλήττει την αξιοπρέπεια, το κύρος, την κοινή ασφάλεια και τότε τα όρια είναι απαραίτητα. Ο κύριος Δανίκας δεν έγραψε την κριτική μιας ταινίας.
Αλλά ένα κείμενο άποψης, ένα στην ουσία πολιτικό κείμενο, για ένα σοβαρότατο κοινωνικό θέμα που μόνο τελευταία τολμήσαμε ως κοινωνίες να επαναδιαπραγματευτούμε και να επαναπροσδιορίσουμε. Σε μία εποχή όπου έχει ανοίξει επιτέλους ένας σοβαρός διάλογος για τη σεξουαλική παρενόχληση/κακοποίηση, την κουλτούρα του βιασμού, τις γυναικοκτονίες, όπου οι δημόσιες φωνές προσπαθούν να πάνε μπροστά έναν κόσμο που, άμεσα ή έμμεσα, έχει την τάση να κατηγορεί το θύμα, ένα μέλος της ΕΑΚ γράφει ένα άρθρο για το revenge porn, που εμμένει να θεωρεί τη γυναίκα (τουλάχιστον) συνένοχη στο έγκλημα. Θεωρούμε ότι ένα τέτοιο κείμενο από έναν τόσο επιδραστικό αρθρογράφο σ’ ένα τόσο λαοφιλές έντυπο επηρεάζει καταλυτικά την κοινή γνώμη, ενισχύοντας τα ταμπού και τα διαστρεβλωμένα πρότυπα που θέλουν την γυναίκα να μην έχει δικαίωμα στην σεξουαλικότητά της και την ελεύθερη αυτοδιάθεσή της.
Κατά τον κύριο Δανίκα μια γυναίκα «πρέπει να προσέχει» γιατί αλλιώς «καλώς πληρώνει το τίμημα». Οφείλουμε επίσης να λάβουμε υπόψη μας ότι δεν είναι η πρώτη φορά που ο κύριος Δανίκας έχει γράψει με παρόμοιο τόνο, ύφος και λόγο για τις γυναίκες («Οι άλλες άγνωστες αμαρτίες του Χάρβεϊ Γουάινσταϊν: Ο βίος και η πολιτεία του» | Πρώτο Θέμα, 16/10/2017). Η Επιτροπή Δεοντολογίας της ΕΑΚ δεν είναι δικαστήριο. Εχει μία συμβολική ισχύ και δράση. Θεωρούμε ότι ο κύριος Δανίκας δεν πλήττεται – δεν χάνει την εργασία του ή την πρόσβαση να συνεχίσει να γράφει τις απόψεις του ελεύθερα. Εμείς όμως πιστεύουμε ότι τέτοιου είδους κείμενα κάνουν κάτι χειρότερο από το «να πλήττουν το κύρος της Ακαδημίας» (όπως προβλέπει το καταστατικό ως κριτήριο διαγραφής στο Άρθρο 16 παράγραφος 2β). Τέτοιου είδους κείμενα εκπροσωπούν παλιές, λοξές κι επικίνδυνες αντιλήψεις που δεν έχουν καμία θέση σ’ έναν θεσμό πολιτισμού.
Η Επιτροπή Δεοντολογίας
Αποστολίδη Ρέα, παραγωγός Βαρυμποπιώτης Κώστας, μιξέρ ήχου Καραμάνης Χρήστος, διευθυντής φωτογραφίας Κατσούφης Βασίλης, παραγωγός Λυκούργου Πόλυ, κριτικός κινηματογράφου Μακρίδης Μπάμπης, σκηνοθέτης Παπαδημητρίου Λυδία, θεωρητικός κινηματογράφου Σουγανίδου Ειρήνη, διανομέας Χατζάκου Μαρία, σκηνοθέτις – παραγωγός
Πηγή: flix.gr