Η βία στην καθημερινή ζωή των κοινωνικά ευάλωτων γυναικών

Η Διεθνής Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών (25 Νοεμβρίου) αναδεικνύει σε πρώτο πλάνο την κακοποίηση. 

Βία ορατή, με σημάδια στο σώμα, βία τόσο καλά κρυμμένη που ακόμη και οι ίδιες οι γυναίκες που την υφίστανται δυσκολεύονται να την ονομάσουν. 

Βία σε βάρος γυναικών που είθισται να θεωρούνται αδύναμες και ευάλωτες, οφείλουν όμως να φροντίζουν, να τηρούν ισορροπίες. Οφείλουν να φέρουν την αποκλειστική ευθύνη για ό,τι συμβαίνει εντός και εκτός του σπιτιού τους.

Γυναίκες που αναζητούν δουλειά ή εργάζονται χωρίς να έχουν υποστήριξη με την ανατροφή των παιδιών τους, γυναίκες που φοβούνται ότι τον επόμενο μήνα δεν θα μπορέσουν να έχουν χρήματα για τις βασικές τους ανάγκες, γυναίκες που δέχονται σεξιστικά σχόλια σε δημόσιους ή εργασιακούς χώρους, γυναίκες που αναγκάζονται να συνεχίζουν να ζουν με κάποιον άντρα επειδή δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να τα καταφέρουν μόνες, γυναίκες που τους είπαν ότι δεν αξίζουν και αυτές έμαθαν να ζουν στο κουτάκι που τους ορίστηκε σαν να μην έχουν δικαίωμα να βγουν έξω από αυτό. 

Η βία δεν περιορίζεται στα χαμηλά κοινωνικο-οικονομικά στρώματα, καθώς όλες οι γυναίκες είναι εν δυνάμει αποδέκτες τέτοιων συμπεριφορών. Ωστόσο, οι γυναίκες των ευάλωτων κοινωνικά ομάδων πλήττονται περισσότερο από την συνεχώς διευρυνόμενη φτωχοποίηση και είναι συχνότερα αντιμέτωπες με τη βία στην ιδιωτική και δημόσια ζωή τους.

Οι γυναίκες που απευθύνονται στην Κοινωνική Υπηρεσία της ΑΡΣΙΣ προβάλλουν αιτήματα που σε πρώτη ανάγνωση δεν φαίνεται να σχετίζονται με κακοποιητικές συμπεριφορές απέναντί τους. 

Αναζητούν καταρχάς είδη πρώτης ανάγκης (ρούχα, τρόφιμα, έπιπλα, είδη οικιακής χρήσης), υποστήριξη για θέματα υγείας δικής τους ή των παιδιών τους, βοήθεια για πρόσβαση σε επιδόματα, έκδοση πιστοποιητικών και εγγραφές σε σχολεία, ψυχολογική υποστήριξη, καθώς και εργασιακή συμβουλευτική.

«Καθημερινά στην Κοινωνική Υπηρεσία συνεργαζόμαστε με γυναίκες που δεν έρχονται σε μας ως θύματα βίας. Γυναίκες όμως, που καθώς αφηγούνται την καθημερινότητά τους γίνεται φανερό σε μας τους επαγγελματίες πως η βία είναι παρούσα σε πολλαπλές πτυχές της ζωής τους. Γιατί ακόμα και σήμερα οι γυναίκες είναι καταγεγραμμένες στο συλλογικό ασυνείδητο ως αντικείμενα που χρειάζεται να εξουσιάζονται», τονίζει η ψυχολόγος και συντονίστρια της Κοινωνικής Υπηρεσίας Νανά Μιχαλοπούλου. 

Τι ορίζουμε τελικά ως βία; «Βία είναι όταν νιώθεις φόβο, όταν πιστεύεις πως αν αντιδράσεις θα προκύψει κάτι χειρότερο. Βία είναι η απουσία επιλογών και ο εγκλωβισμός. Βία είναι η απομόνωση, το περιθώριο και το χέρι που δεν έρχεται να σε τραβήξει από το αδιέξοδο», λέει η κοινωνική λειτουργός της ΑΡΣΙΣ Αντιγόνη Αλεξίου.  

Η ψυχολόγος της Κοινωνικής Υπηρεσίας Αναστασία Σαμαρά επισημαίνει ότι «συχνά είναι ευκολότερο να μιλήσει μια γυναίκα με έναν ειδικό, έναν ξένο από το κοντινό της περιβάλλον για τα προβλήματα που αντιμετωπίζει. Κυριαρχούν αισθήματα  ντροπής και ενοχής, αφού δεν είναι κοινωνικά αποδεκτό για μια γυναίκα να μην εκπληρώνει συστηματικά τους πολλαπλούς ρόλους της φροντίστριας για τους οποίους έχει εκπαιδευθεί». 

Σημειώνουμε ότι, οι γυναίκες που απευθύνονται στην Κοινωνική Υπηρεσία της ΑΡΣΙΣ ως θύματα βίας ζητώντας εξειδικευμένη υποστήριξη είτε προτρέπονται να καλέσουν στην τηλεφωνική γραμμή SOS εθνικής εμβέλειας 15900, είτε διασυνδέονται με άλλες εξειδικευμένες υπηρεσίες και δομές, συμβουλευτικά κέντρα και ξενώνες για θύματα κακοποίησης.